Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVIII, Number 28, 12 Iulai 1912 — HANAIA HE KARAIMA MANAONAO Me Ka Upu i Hookauia Aku Ai ka Make Maluna o Kekahi Pukiki e Kona Hoa. [ARTICLE]

HANAIA HE KARAIMA MANAONAO

Me Ka Upu i Hookauia Aku Ai ka Make Maluna o Kekahi Pukiki e Kona Hoa.

lle nmu pule kakaikahi wale ae nei «o ka make aua aku nei o kekahi koa makai o lwilei o ka honia ana ine ka upa, aohe i nalowale ka ulauhi ® ka U'i>o, a make hou aku la no kekahi Ihikiki, o Abreu feouaa ka iiioa, uiamuli xio o kona pahuia ana me ka upa. Ma)nuH no o ka uluaoa iloko o ka wa ona i make ai ko koa, a hookahi wale no wahi i kaawale ai kekahi pepehikanaka mai kekani mai, he mau hora pokolo wa<e no ko ke koa i ola ai mahope p kona pahuia ana, a no ke Pnkiki hoi, lie elima la kona maH ana iloko o ka Halema'i Moiwahine a mak« aku la. MA ke ahiahi o ka Poakahi o k» puie i hata, ua iho like mai o Sou3sa koua kokoolua o MeSqu»ta, ka mea i paunmele ka lima i kekahi hewa kav rauua mamu», no ke taona, a mahope o ko laua hoopiha ana i ko laua mau opu pakahi me waina, hoi aka la no ko laua hale me ka ona ma ke alanui Miiler. la laua i hiki ai i ka hale, \ia hoi kela am e keia mea no ko laua rumi pakahi iho e hiamoe. Ma na hora aumoe ua ala hou ae o Me«quita a hoomaka ael»c hooulu haknka, a no ka hiki 010 ke hoonanaia, ua kahea maoliia mai ka oihana makai, a o ka Makai Kobrīga ka mea i hoounaia aku. I ka hiki ana akn o ka makat n» hoao oia e koonana i ka mea kuk&halako a hiki i ta noho malie ana. a mamuli o ka iko ana o ka makai ua kaa o Mesquita malaio o ka koomalu ana a kekahi Pukiki o Cab?al ka itKM, k« kokoolua o e noho pu ana iloko o ka rumi, haalele aku )a oia a hoi ro*i la. Mahopo iho ua hoomaka hou ae la o Me#quita e hooulu kakaka. U» hooikaika konarkokoolna e hoomalieJie iaia, «ia nae ua hooweHweli mai k» ua Pukiki oua «a « houhou i na mea a pan iloko o ka rumi n»e ka upa, a ua kau ka veli o ka poe e noho pu ana me ia. Mahope \rale mo tia kamaiiio aku )a o Mftsquita i kaua kalkimahine muli loa e noho makuaole aku ana ia a na ka makmkane hanai e malama maī iaia i kona wa e make a». Mahope iho oili aku la o M#«*iuit* iwaho, a ao\* i liuliu \\a loke aku U o C*hral i ka halu'.n mai o kekahi rumi ma kekahi aoao aku o ka hal"?. IJa ala ae la oia a hoio aku U i ka'pukii, ua )>aa mai nae ka puka i k» laka*a mawako mni, a no kona hoaa \ kahi ole e hiki ai k* puk» aku iwako, p# iho la oia malalo o ke pak&ukan. T«ia « we>* ana, ke mau loa mai *% no ~a halnlu o kekahi rtimi aku. hoomao|topo iho la oia n» komo aku o M«w(nita maloko e hooula hakaka ai ia Bou*a.

Ma kela mnaawa a M**tmta i oil» a*u ai kooa run?i ak». aia iloko o k»»* hmx he npa. a na ke kai *»»»*«* muii loa a»a kela upa. u» iwoiaioia keta komo ana aku o Uok» o ka runū e mw ana o goox» me kaaa wahine. Ma kc»a maaa* wa i hakaka ai o M*M|uit* me Soa«a, a ua kulaiia o ilalo a waiho a«a iiona o ka papahele. a ua hoao ka wahiae e hoopiieie ae i ke kane ma o ka leie aaa āha maluna ona e keakea ai i ka Me«jaita hou iho me ka upa. a waniuli e ia keakea ana on.i i ku iho ai Lona u-ha i ka upa. a e hoao ana no hoi oia e kaili i ka upa mai a Mesquita mai. ls maaawa i kula'i ia aku. ai ka wahix«e a kaawale mai a Souxa mai. a o»a ka wa i iele iho ai o Me4qnita e hou i opu o Souza laaiuna iei ae oka pohaka, me ka pukapuka o kekahi mau wahi e ae o ke k»no. I a b»ike kokeia ae kela hana i ki oiema X3ka», 4 he inaaawa pokole mahepe iho ua paa o MesquitJ i ka hopun, a no Stuza hoi na laweia aku oia no k* Ha>e;uk *i Moiwahūie. Ma ka hoike \ i makai na moku uukn wale no o \a ka uka a hookah : moku 'pi ki j oouiwi. a"ua man.wi m Ltu Ve'a m n**u moku e ai o Sour», noli'la huiwi mai la lakou i ke k.iu .b* v r.oot<»a>a o Mesqnita ahik. I ke *»I» av4 e' Scuia. t*a hoohikil-Ie .o«»ia na a»!. n:s» >u i ka wa i hoifc*>» se .i wa ke kelepona m&i na Juui uu*i 0 h.i'ema'i. na make o Sjuw.. l'a hiouna kokeia o Kelle.t t nu'» pono i na uiea apau e ana i kela hihia a mamnli o kana noii ana i maopopo ai ka moo'ielo o Mesquita mai na kaikamahine mai, o kekahi o laua. ka hiapo, aia iloko o ka hale o F. Whitnev kahi i noho hana ai. Aole o Mesqnita 1 lohe ua make o Sou*a, a no ia lohe ole ua huai pau mai la oia imua o ka oihana makai i ka moolelo e pili »na i kela hakaka ana o laua, ua kulike kekahi o kana mau mea i hoike ae ai me ka olelo ike a na hoike lehuiehu o ka hoike ana ae. Ma kana mau mea o ka hoakaka ana ae aole ona manao e hoeha i ka wahine a Bouza, o Souza no kana o ka makemake ana e hoeha no ke kapa ana mai iaia i kekahi mau ino« ino. Xa Mesquita no i alakai aku i na makai a hini i ka pa waiho wale kahi ana o ke kiola ana ī ka upa, a ke paaia nei ua upa la i hoike ma ka aoao o ke aupuni. He moolelo pepehikanaka mua ko Mesquita. O Souza i make aku la, o ka lua iho la ia o na ola i ])oino i na lima punikoko o keia kanaka. He 12 makahiki i hala aku nei, i ka wa he mau mahina wale no ko ke kaikamahine muii a he makahiki hookahi ko ka hiapo, ua hookolokolo muaia oia ma Potugala no ke karairha pepehikanaka, no kona pepehi ana i kekahi kanaka kuai i'a. Ma kela manawa ona i hoo* kolokoloia ai ua ahewaia oia a hoopaiia 90 iwakalua-kumamalima makahiki. I ka wa i kahuli ai ke aupuni i aupuni repubalika, ua hookuuia mai na paahao a pau e paa ana iloko o ka halepaahao ia manawa, a j>ela oia i hele lanakiia ai. Mahope mai o kona nookuuia ana, ua hoi oia i kona apana kahi o kona hale mua aif" "a lohe iho la oia ua mak'e kana Wahlne. a o na kaikamahine elua i ike ole fAja he makuakane oia no laua, e noho'ana laua malalo o ka malama ana U "K'o laua na wahine., ( He elua miii>ina mahope mai, oiai e ohiia ana ka tooe e makemake ana e holo mai i Hawaii nei i mau limahana no na mahiko, 0 Mesquita kekahi i ohi ptfia ffiki, a laweia mai ia nei maluna 0 lte Āi'okuahi Har]>o]ion. Aoh'e makemake o«a kaikamahine e holo pu mai me ia, aka no ka nui loa o kona koi ia latM; pela laua i holo pu mai ai. 1 I ka wa i "hookmim af na limahana mai ka haīe hoomaln mai « ke a.ipuni, ua hele ae W keia Me.*qirlth e huli hale no lakou a loaa kekahi mmi hoolimalima nia kekahi hale hob)tmalima e ku nei ma ke alanui Mi)ler, mauka aku o ka hale aupuni. a malaila lakou i noho iho la a hiki i ka naa ana aku la. He mau kanaka hana like keia malalo aku 0 Nunes, he Pukiki hana jfita; mai ia manawa mai ko laua noho hoaloha like ana. He elima wale no la o ko Souza noho ma - ana a make aku la o>a.