Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVI, Number 45, 18 November 1910 — NEMAIA KA PONO KOHO BALOKA Hoike ke Kahunapule o Kaukeano i ka Makehewa o ka Mana Koho i na Kanaka. KUPALE NAE O W. R. KAKELA Hoikeike Oia i ke Kupono o ka Hoohana Ana o na Hawaii i ka Mana Koho. [ARTICLE]

NEMAIA KA PONO KOHO BALOKA

Hoike ke Kahunapule o Kaukeano i ka Makehewa o ka Mana Koho i na Kanaka.

KUPALE NAE O W. R. KAKELA

Hoikeike Oia i ke Kupono o ka Hoohana Ana o na Hawaii i ka Mana Koho.

I na Hawaii e noho hoola'i ana Hawaii nei, me ka hauoli ana i ka pono * koho baloka i loaa ia lakou malalo o ke kanawai e hoolilo ana ia Hawaii nei i hapa no Amerika Huipuia, ua hoike ae o Re\% Scudder ke kahunapule o Kaukeano imua o ka Ahahui o na Misionari ma Bosetona, i ka waiwai ole ka 0 ka hpawiia ana mai o kela pono i na kanaka Hawaii. Wahi ana, aole loa he kupono o kanaka Hawaii ke hoomalu ia lakou iho, a ma ia ano i kupbno ole ai ke haawiia ka mana koho baloka i na kanaka. Ua hoikeike ae oia, no ke kakoo ana 1 ke kumu <> ke kupono ole ana e loaa| kela pono i na kanakfi Hawaii, mamuli| o ke koho baloka waiona i hala aku| nei, ua lilo na kanaka i mea hukihuki waleia mamuli o ka mana o na kanaka iloko o ka oihana kuai waiona. O kela kekahi o na olelo oloko o kana ha 'iolelo i hoikeia ae e ka San Francisco Pacifie o ka la 27 aku nei o Okatoba, a ina u» olelo io oia pela, alaila ua nanahu oia i kona alelo ponoi, no ka mea maloko o ka Independent o ka mahina o Mei, 1907, ua olelo ae oia, ua kau aku na manaolana no ka holomua 0 keia Teritore maluna o na kanaka Hawiaii. O ka pono koho baloka i haawiia mai 1 na kanaka Hawaii e Amerikft*. aole i j -kuhihewa ka Ahaolelo Lahui i ka haawi j ana mai i kela pono kona Teritore e | ku nei iwaena o ka moana Pakipika.| Mamuli nae o ka hoinoinoia ame ka nemaia ana o na kanaka Hawaii i ka makehewa o ka haawiia ana mai o ka pono koho baloka ia lakou e kela kahunapule i noho he mau makahiki helu wale no ko*ha maloko o Honolulu nei, ua kupale ae o W. E. Kakela mar ko lakou aoao no na olelo hoino a Rev. Scudder, e like me ka hoike'a ka 35oston Transeript o ka la 10 o Okatoba. j

Wahi ana, aole mainuli o ka hoohuiia ana o Hawaii'nei me Amerika ke kumu o ka loaa ana o ka mana koho baloka i na kanaka Hawaii, aka ua loaa mua lon ia pon,o ia lakou i ke au o ke aupuni Moi, he kuleana hoi i haawiia ia lakou, malalo o ke kumukanawai. O ka manao ana e hoonele ae i na kanaka Hawaii me kela pono, ua kuhihewa loa ia m&nao, no ka mea wahi ana, ua oi pakela aku ka hoomaopopo o na Hawaii i kela pono i loaa '.a la* kou, mamia o na Niga ame ka lahui \iropa e kot®<o nei iloko o Anaerika a e lilo nei i maa makaainana Amerika.

Va kupale oia 1 na kaaaka Hawaii i n.ai na olelo hoinoino mai a Scudder, ina o koua hoakaka ana, aoie no e kala i loaa ai i na kanaka ka waiona ma Hawaii nei, a pela me ka ma'i akepau, a o ke kahihi ana ae no ka Ahaolelo Lahui ka hewa o ka haawi ana mai i*kela pono, he kuhihewa loa ia. Ua hoikeikeaku o Mr. Kakela i kona haaauia ana ame kona hoonaauaoia ana ma Hawaii nei, a ua nui kona ike i ua kauaka Hawaii mhmua o Scu<lder, a e like me kona ike, kaua i kamailio aku ai imua o ka poe i maopopo ole i ke ano o na kanaka Hawaii.