Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVI, Number 40, 7 October 1910 — KA OIHANA MAHIKO MA HAWAII NEI. [ARTICLE]

KA OIHANA MAHIKO MA HAWAII NEI.

Aole i hoohewahewa na kanaka Hawaii i ke aeo o ka oihana mahiko e ku nei iloko o ka aina ma kona ano iaula. e ku mai ai lakou ma ka aoao e kipehi mai ai i ka lilo ole ana o keia oihana i mea hoowaiwai mai i ka aina a i oihana hoolako mai hoi i na kanaka me ka hana e pono nei lakou i keia la. . Hai kuhihewa na kanaka Hawaii. o na hana lehulehu a lakou e lawelawe nei, he mau hana ia i loaa wale ae ia lakou, ina aole ka oihana mahiko iloko nei o ka aina. Oka mea oiaio nae, ua oili mai na oihana kalepa ame kekahi mau hana lima. mamuli mai o ka oihana mahiko e ku nei iloko oka aina, a a ka pio ana o ka oihana mahiko, e ike ananei ka lahui i ko lakou kuhihewa loa ke puni aku i ka pelo a Likana e hookapu aku i ke komo ana mai o ba lima hana iloko nei o ka aina. ■ Ke olelo nei o Likana e hoomahuakuaia ana ka ukuhana o na kanaka Hawaii ame na Pukiki e noho nei maanei, ke ku-eia aku ka hoopaeia ana mai 0 na iimahana no na mahiko, aka ina nae e huliia aku ana ka mea oiaio aole loa he manawa e loaa ai ka hoomahuahāaia ae o ka uku o na kanaka Hawaii e like me ka Likana e kalahea nei, 'no .ka mea he hana naaupo loa na na mahiko ka mauna ana aku i ko lakou mau pomaikai, ma o ka hooi ana ae i na hoolilo mamua o na hoolilo ,a lakou e uku nei j keia manawa. Me ia ike maopopo loa o Likana, aole e ae &na na mahiko e hoomau alu 1 ke ku ana o ia hana iloko o ka aina ina e ukuia ana na ukuhana kiekieU na kanaka Hawaii, a i ke J*ukiki paha, i kuai aku ai oia i kona mau mahele apau iloko o na mahiko, e kani ai kana aka iha no kona puka io i keia kaa ma ke ano i Elele Lahui, aka he kuko palaualelo nae ia ana i lawe niai ai i keia ninau i maunu pahele baloka nona e puka ai. I ka lawe ana mai a kaana pono iho. i ko kakou noonoo ma na oihana e lawelaweia nei e kekahi mahele nui o na kanaka Hawaii maloko nei o keia kulanakanhale, e ninau iho kakou, pehea la i loaa aLka hana i na poola ma na uwapof Pehea la i ku ai na hale oihana kalepa nunui na hale hanaha#, a he nui wale aku ona oihana like olel Nohea mai ke ku ana o ka hui mokuahi holo pili ainaf Nohea mai na kaauwila e holo nei, na kaa lawe ukana a na kanaka Hawaii e noEo hana neif He hookahi kahua o ka oili ana mai o kela ame keia hana ano nui iloko o ka aina, mamuli mai no ia o ka oihana mahiko» a o ka pau ana o ia oihana imi loaa,' a hoopomaikai iloko nei o ka aina, e ike iho auanei na kanaka, e oi aku ana ka pilikia e loaa ia lakou. mamua o ka hiki ke hoakaka aku. No na mahiko i hoalaia mai ai na halekuai nunui maloko o keia kulanakauhale, no na mahiko mai i ku ai na halekuai o na Pake ame na Kepani, na lakou e hoolako aku ana i na halekuai ma na kuaaina, no na mahiko mai i ku ai ka hui mokuahi holo piliaina, e hoolawa ai i kekahi heluna nui o na kanaka me ka hana, ma o na *tkana la mai keia kulanakauhal'e e halihaliia aku nei i na kuaaina, a e lawe mai nei hoi i na eke kbpaa mai na kuaaina mai. Aia mg.loko o na hale hanahao he mau haijeri o na limahana e noke mau nei i ka hana i na manawa apau, a ina aole ka oihana mahiko, pehea e ku ai kela mau hale hana, e lawa ai na kanaka i ka hana. Aole ka oihana mahiko he wahi Oihana liilii e lilo ai i mea kaao wale no ma ka lehelehe, ke kahua. hoi i ku ai ka- ninau hoopae limahana a na aoao kalaiaina e kamailio nei i keia mau la, aka he ninau nui a koikoi keia <e h}ki ole ai i ke kanaka Hawaii noonoo akahele ke kanalua i ka apo mai i ka ke Kuokoa mea e a'o aku nei no ka pono o na mea apau.