Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVI, Number 38, 23 September 1910 — KE KAHUAHANA A KA AOAO DEMOKARATA O KE TERITORE [ARTICLE]
KE KAHUAHANA A KA AOAO DEMOKARATA O KE TERITORE
• Eia mai makou, ra wahaolelo o ka Poai Demokarata o ke Teritore o Hawaii nei, i akoakoa iloko o ka Ahaelele, ke hoopaa nei i ko makou manao kupaa mau mahope o ka poai Demokarata Lahui, a ke kakoo ikaika nei hoi i kona mau kahua alakni hana i hoakaka lea lo& ia me ka moakaka ma kona kahuahana i aponoia ma Deneya, lulai 7, 190$, a maloko hoi olaila i hailukuia aku ai ka hoaano ana me ka hopo ole i na ahahui alunu pomaikai i hoohui nui ae ia lakou iho, a na laknu hoi i omo aku i na waimapuna o ke kulana kuokoa ame ka noho'na ku i ke kanawai; ua hookahuli ae hoi i na kahua alakai hana o ko kakou Aupuni e liko <ne ia i waihoia mai ai ma ke kukala ana no ke Kuokoa ar hoopuluia ai me na koko o ka poe i makee nui i ka aina. Oiai i ka manawa « ko kakou aupuni nui e pii ana ka ulu ana ae ? ua mau aku no ko ka poai Demakarata hiipoi ana i ka manaoio o ka poe na lakou ka Bepubalika i hookumu iho. Aohe painuu oi ae e hiki ke puanaia akn maluna I puulu kanaka hanohano i akoanui ae ai iloko o ka ahaelele ma w" mamua ae o ke keha ana aku -ka lakon hana i lawelawe n«u ai ame ka wae ana iho i ke Demokarata oi loa ikn e ola nei no ke kulana Peres:dena —-oia o William Jennings Bryan. Ke kilo ak« nei makou me ka piha baaheo makee ame ka hauoli pu i ka
apono kaokoa ia ana o na manao alakai manaoio kalaiaina i waihoia mai a i malama hiipoi mau ia ai hoi no kekahi mau makahiki lehulehu e ka poai ;Demokarata e kela mahele makee pono o ka poai Repubalika ua pono na Demokarata i na manawa apau ma ka a'o ana i ka o Amerika Huipuia e ku-e aku i ka hoohihipea ana mai a oa ahahui kalepa nunui ma ka hoolilo ana i ka lawelaweia ana o na oihana aupuni i niea e loaa ai i ua mau ahahui la, a ke loaa mau nei no hoi ia lakou, o ka hoowaiwai nuiia ma ka hoonele a hoopilihua ana i ke kanaka makaainana maoli. Ina he mau hoike hou ae ka i makemakeia e hooia ana, aole loa ka la* huikanaka o~Amerika Huipuia e haawi pio i kela kelia aiwaiwa no ke alakai hana —"O ka pono kaulike no ka poe apau; aole hoi na pono no kekahi poe''—e lilo no na koho balo|a koke ana mai nei a lilo ai kekahi „o na Mokuaina kahiko loa (Maine) ame kekahi o na Mokuaina opiopio loa (Ari« zona) ma ka hoike ana o k<i lahui i ko lakou manao iho ma ka pahu baloka ma ke ano ua pau nni loa lakou i ka lilo i poe Demokara f a oiaio ma ka manao a ma ka hana, be mea hoike lawa loa ia. , No Ka Aina Aupuni. Ke hoomaikai" niii nei makou i ka poai Demokarata ma ka hakoko hope ole
D0 k«&4ai Aaa &00MI ' ke f&UtāKumcepaiact 7 t»a kaoa»r»i*ina e !oaa al ke Vau wahi pono a pokanlike i ka lakai makaainana A ua akaiEiia ole iba no hoi ko baah«o mauiuU o ka naauao s ae e ka lahui ma ka ike koke i ka aianao hookamani i huoaia me maalea laana ole mai ?loko o na ,kanawai aina i oMuīa ae e keAha ieukakoka Bepabaiika; hoae kekahi Akaolelo BepobaJikar HHin;;u;;i e na aupepa Bep«balika; waiaka e kekahi El<de Bepcbalika a ia boi e ki~»kkM. Kiaaina Reeia nae. nn boole loa ia me ku i k»n wahi o ka hnnwnhawaha e ka Ahaolelo Labui % a «a hoololia uu;u !oa i>a mea i koe iho pat. ! ku kumu : waihoia aka ai. ka h«''peoa i 'oaa mai. maniuli & waihoīa ana aku 0 na olelo ike amfe ■H kumu paio e na Demokarata kuloko K ka aina aei ioiua o ke Komite o na o ka Hale ma Wasinetdna, D. H., ua lehulehu na hoololilollia ana o biia i hooikaikaia ai e na Kepula|Hka ma Hawaii nei. a penei iho oa ano nui loa: ■|l, —"Aole ia ano hoolilo kuapo aina hanaia aku aia a no ka loaa maoli o oft aina no na hana o ka lellU- ■ 2. — l4 Ke hana aku he iTrakalua-ka« a oi ae paha poe. i loaa ka ana 0 ka poe hookuonoono i palapala noi i kakania i ke Ko0 na Aina Aupnni no ka wehe Hkiui i na aina mahiai no ka hookaonoana ma kekahi wahi a apana paha, Plo no ia i hana na ua Komisina la H e hoomaka koke aka me ka hikiwawe H loa e ana a e wehe no ke komoia aku H° na a^na niahiai," a pela aku. H 3.—"Ma ke ana ana i kekahi kahua H K*na hookuoonoono. e hookomo iho ke H Konmiaa o na Aina Aupuni maloko oH laiia i kekahi huina, aole e oi aku i na H eka he kanawalu ka nui, e lawa kupono H ai no ka malama ana i kekahi ohana H knpono maoli maiuna iho olaila. ■ 4. —"E nkuia no na hoolilo kupono B apau loa no ke ana ame ka wehe ani ■ i kekahi 0 ia mau ano aina ao na home ■ hookuonoono mailoko ae 0 kekahi mau B dala 0 ka waihona teritore i loaa mai H ke kuai a hoolimalimaia ana paha 0 lia I aina aupuni, a ma keia ua hiki ia ma«i ■ dala ke kikoo a hooliloia aku no ua ■ mau hana la." ■ Aia me kela mau hoololi ano nui ■ ame kekahi mau hoololi lehulehu e ae I i emi mai ke ano nui, i loaa kaokoa mai I hoi mamnli 0 ka na I)emokarata lawel lawe ana ma ka aoao 0 na makaainana [ maoli, kekahi hoonoa maopopo ana i na Kanawai Kuapo ame ka Hoolimalima Umi-kumamalima Makahiki, & ua kaumaoli aku no i ke Komiaina e ana kekahi huina kupono 5 0 na aina..i kekahi huina kupono 0 na aina maliiai kupono ame na aina nanai holoholona Ino hoi kekahi ma na wahi lehulehu 0 ke TeritoTe nei no na hāna hookuonoona ma ka la mua 0 lanuari, 1911, a mamua ae paha, a i kela ame keia ma* kahiki m.ahope aku. Ke Hoapono ole nei makou i ke kauia 0 kekahi kumukuai palena kiekie a i ke kauia paha 0 kekahi ana nkupanee e koiia aku mai ka mea noho hookuonoono. a ke olelo nei ua like ke kuleana \ e loaa ai iaia 0 kekahi home hookuono|ono loaa wale ma Hawaii nei e like la me ia ma na Paemoku Pilipine a ma ka aina-kumu. Ke olelo.nei makou 0 ka noho maoli ada maluna 0 kekahi aina hooknonoono ?o elima makahiki ua lawa loa ia no ka hoola ana aku i ka manao maikai o ka mea hookuonoono. ' Ke hoopaakiki nei no nae hoi makou < i ke kuleana e hoohalahala mai na mla ame na hooholo ana a na luna aina ku- ; loko a i ka Oihara Aina 0 Amerika 1 Huipuia a ke hoopaa nei hoi i ko ma- 1 kou moho Elele i ka Ahaolelo Noi e j kuemi ole iho oia ma kana mau hoo* ikaika ana a hiki i ka wa 0 na kana* ' wai aina aupuiki 0 Hawaii nei e hoololi 1 kuio hou ia aku ai e like la me ia i : hoikeia ai ma ka Bila Hale Lunamaka- 1 Pea (H. R. 21,245) i waihoia ilo- i I ka Hale 0 na Lunamakaainana Waainelona, D. C., Feberuari 19, ►. a i ike kuloko ia 0 ka "Candler" ,kan» Kona) Bila Aina.. Ko ka Hoopae Limahana. Ke ku-e nei makou i ke kahui alakai hana a ke Aupuni Teritore, a ke kuhi aku nei o keia mahope iho kekahi 0 i na kumu nui no ia hana: I,—Aia hoi, ua oi ae ka nui o na ; paahana Hoko nei 0 ke Teritore i keia ; wa, ©ia hoi, he 55,000 wale no paha e hoohanaia n«i ma na makiko mailoko 1 ae o kekahi heluna lahui i'koho wale ; ia mai ka 280.000 & ka 190,000 kanaka, : eia nae hoi. he kakaikahi loa o lakou i okoa |e mawaho p na kanaka paahana. , Ina i ka pau ana o &a makakiki elua < mai keia manaw» aku e ikeia aua ua ] emi mai ka &ui 0 n!t Hmahana, a ua : hoohanaia hoi ko kakpu ppe hoa maka- j aiuana ma na uku hana maikai, ke ku i nei ka poai Bemokarata me ka koihoi 1 r ame ka, makaukau e unuhi aku i ka la- : kou mau ku-e asa e Vaifco aku oei i ] uei w'a i ka hookomoia mai 0 ka poe : limahana hoola»psi aina i loam kokuala, < &-7O na kulasa i loli ae i maaaoia ] koi e loaa mai «a mamuH 0 k«k&M 3 aina oluolit lea,, : e keno aku &na so t ka po« lima- s sau i ka mahiai e mabi nai ao iakoa i ko i lakoa mau aisa iho, a e iosa ana lioi ] mā»awa kupoao iloko o na maka- ] ?la* aa ko fckea poa luaalieKik:© 1 i &Q|m«i « hool!ta .«ili U. laleoe m»u »1
oielo ana 9 mi wa i mea ks> i ka maikai.. Ke masa&io. makou be mea pono It.a ke "&ai*i aitta ia ko kakou mau alaa aapuni l ko kakoa poe naakaainai&a iho a iaafaope iho o ko lakou !ava aea, ina he mau aina mahiai eo kekahi i koe ibo ī noho ole ia f he mea pono hoi ke haoiiha piha ia aku na pomaikai o ka noho aaa maluna ibo aa!oko o ea eapepa i hoopoka kaokoa no ka pomaikai v oa oihana mahiai i hoolah&ia ma ka Aina Makua. me ka manāo e biki auanei ke koaoia aka ka poe, ike mahia: i makemake e laweiawe aana maoli iho uo i ko iakou mau aiaa ponoi ibo e kipa mai a e noho ia&eL He hana kupono ole loa ia. e ko-e aua hoi i ko kakoo lahui makaainaua o keia wa ame ko keia mua aku, ka iawe ana giai a ko kakou nei Teritore i kekahi mau helnea noi loa o na kanaka 0 ko na aina e, he poe hol lakou e kono maolī ia asa e komo paonioni me ko kakou poe makaainana., aole wale uo ma ka lawelawe bana ana, aka r ma ke komo pu aea no kekahi e noho ma ka aina. Nolaila hoi, ua kokua makou i ka hooholo houia ame ka hoomauia aku. o ke Kanawai Auhau Loaa Kuikawa, & hoololiia akn nae i hiki ai na dala apau e waiho nei i keia manawa a pau pu ame na dala apau 0 loaa mai ana mamuli 0 ia kanawai no ka hana ana i na alanui poaipuni apuni na Mokupuni. e hoolilo io ia aku hoi ma ke ana kaulike 0 ka ohiīa ana o ua auhau la ma kela ame keia kalana. E hooliloia aku no hoi kekahi mahele oluolu kupono ma ka hana ana i «a alanui aina hookuonoono lehulehn, i mea hoi no ia mau aina hookuonoono e hiki ai ke hele a ke komoia aku. A 0 lilo kaokoa loa aku no hoi ka hooliioia ana 0 ia mau dala apau malalo 0 ka Papa Lunakiai o kela ame keia Kalana. Ke koi ikaika nei makou no ka noiiia aku e ka Ahaolelo o na dala apau i hooliloia i keia manawa no ka hoopae limahana ame kekahi hoike hoa:ai piha no ia mau hoolilo ana. I Aupuni Mokuaina ko Hawaii Nei. ■ Oiai hoi. ua hookomoia aku na aupuni Teritore apau ma ka Aina Makua i ma ke Hulana hopponopono aupuui Mokuaina, ke ku nei ke Teritore 0 Ha-j waii ma ke kulana 0 ia aka koe e loaa; ai ka hookiekieia ae, a ua kukala pinepine ae hoi na kalahea k&hualiana ana a ka poai Pemokarata Lahui i kona kokua wale no i ka loaa ana mai 0 ia mau panalaau e hiki ai ke lilo mahope aku i mau no Amerika Huipuia; nolaila hoi, aia wale no ko kakou manaolana no ka loaa o ke kulana hooponopono Mokuaina mamuli 0 ka lanakila 0 ka poai Demokarata. Ua kokua makou i ka loaa koke mai o ke kulana Mokuaina no ke Teritore o Hawaii nei, a ua konoia mai makou, mamuli 0 na kahoaka lamalama e ikeia nei ma na wahi apau no ke kohoia aku 0 kekahi hapanīii Demokarata ilpko 0 ;ka Hale 0 na Lunamakaainana ma Wasinet'oua, e manaoio iho 0 ke kohoia j aku ona Elele Demokarata i ka Ahaolelo Lahui ka mea e hoawiwi ai i ko j Hawaii nei komo ana aku iloko o ka I puulu 0 na Mokuaina ma ke ano he Mokuaina, Pili no ka Ninau Waiona. Ke hoapono piha loa nei makou i ka hooko mikiala a hoohua hopena maopopo i lawelaweia e ke Komite Kuwaena Demokarata o ke Teritore nei ma ka hooholo ana i kekahi mau olPlo hooholo e pili ana i ka Cutis Bila H'ookapu Waiona oiai ia BHa*e waiho ana no iloko 0 ka Ahaolelp Lahui. Penei | iho ua mau olelo hooholo la, i hanaia Feberuari 7, 1910: , {< Oiai hoi, ua apono ole kekahi hapanui mahuahua loa o ka poe koho baloka 0 keia Pāeaina i ka kanaia mai 0 kekahi kau-kanawai ana no ke Teritore 0 Hawaii nei i pili ole i kekahi mau Teritore e ae, e manaoio ana hoi ua makaukau piha kupono ka poe koho baloka no ka hoeponopono maoli ana no ia lakou iho, a ' Oiai hoi, aia ke waiho mai la i keia wa iloko 0 ka Ahaolelo Lahui 0 Amerika Huipiua kekahi bila e hoakaka* ana 1 kekahi kaukanawai kaokoa no ka hookapu ana i ka oihana kalēpa waiona iloko nei p ke Teritore 0 Hawaii. a Oiai hoi, e loaa ka aeia mai o kekahi leo i ka poe kpho ba!oka o keia Teritpre ma ka hooholo ana i ua ninau la, nolaila, E Hooholoia, Ke noiia aku nei ka 4I haolelp liāhui o &Dfcpfika Huipuia, ina e hooholoia aku ana ua bila la. a ma ;keia hoi, e hoololi ae i ua bila la i hiki ai ka ninau ke waihoia mai i kekahi koho ho&p*>fio aua > ka poe koho haloka o ke Teritore nei 'o Hawaii ma ke kau ko&o baloka nui e hoea mai ana. O ka hnpanui o na baloka apau e koho ia asa ma ua kau koho nei ka .i kupono np kon* hoaponoia ana. Oiai nae ht>i f aole ka ninau i kauaia a hiki mai ke kau koho baloka nui, aa aponoia ka leiea 0 ka ui ana no ko ka lahui koapono «aa e ka Lahui ma &ei mea, a ia mai koi ke koho baloka aaa 0 ka Jahui i lulai 26 akn nei, a ioaa ai ka ho3uheeia o ka manmo papa a hookapa i ka waioua. Olai na« ke hople nei makon aole ke keho ana I koboia «i ia wa i !ik« ne kekahi hoapono ana i ke kauawai waiona e ka nei, m Taa»aoi«s nae koi makoa iaa ke mau hooloH aaa kekahi i| saasaola e hauaia. aku ia kanawa! e kp Hawuii Aiiaolelo» mea ppao k« ulia msi;.;'ko ka lahui koapono aoa n«\ ke kohena. aku' «sa ke kau koho loka.nui a ke lieopaa aei bm iiiako» i kp' makoa mau ®obo ao h Ahaoklo ala hoook «aaao Iba»a» - ' ; ';-v " . ' '/■' "
gatoanra Ai« Ain*. Ke koī aei makou i ka hooholoia aku oaa kanawai e Maa ai ke knleaua, o fca hooka» aua &o makakiki mahope iho i kekahi hooliloia aaa 0 ka aina mamuli o ka 'ewko mowki aoa, heoliloim so ka aahau kaa ole r a i o!e ia hooliloia paha mamuli o ka hoomaluia ana o ka waiwai ma ka hookaa ana i ke kumapaa. ukapane* ame na koina, 3 ke oema ikaika loa aei boi makoa i ka hapanui Hepahalika iloko
o ka Ahaolelo i na kaa ekola i aui ae na ka pepehi ana t kekahi bila kaoawai oia ano i kela ame keia kau. l"a aneane kela aau keia Mokuaina o Amerika Haipuia e loaa kekahi kanawai 0 ia auo iwaena o kona mau Iho, a he mea maopopo loa no hoi ke nana iho aoie wale no ia ano kanawai 1 kaapale ae i ke kanaka ilihone, aka. ua lilo ia. i mea keakea aku i ka hoohnihuiia ae 0 na aina iioko o na lima 0 ka poe kakaikahi no ka hoopilikia aku hoi i ka poe lehulehu.
Man Kanawai Demokaraia Kumu. Ke hoopaa nei makoa i ka makou mau moho no ka Ahaolelo no ka hoohoioia aku 0 keia mau kauawai mahope ih«; he mau kanawai Demokarata io maoli hoi lakou, a aole hoi ka lahtii koho baloka e ae e lawe aku i kekahi mihi ana no ka nele ma ke koho ana no ia mau kanawai, a penei nai iho: Wae Moho Makamua Pololei; Hookumu Hua: Ui Hoapouo ana; Hea Hou Ana (Hoopaa Ana), aaie ona kana^ai e keakea ana i t»a laweiawe hana pono ole i ano like me ke o ka Mokuaina 0 Oregoha. Eia no ke ku nei ia ano kanawai ma kekahi mau Mokuaina lehulehu a ua lilo nui hoi lakou i īnau mea iuahalo uuiia me kau wahi ninau hoopaapaa oleia ae. O na hana epa, ano koke iho uei uo, e pili aua me na hana koho a ka aoao 3?epubalika a i knliiia aku a knhiia iuai hoi e ua nupepa Repubalika alakai, ua hoike mai ia i ke kupono ē loaa ona Wae Moho Makamua Pololei no nei Teritore. Ke manao uei makou i ka m3hele iloko o ke kaliuahana a ka aoap Repubalika i apono koke ia iho nei, e kalahea ana no ona kanawai wae moho pololei i pili wale no i ka Mokupuni 0 Oahu nei, ma ke ano ku i ke pahenehene. Hoomalu Kalana Ana. Ke koi ikaika nei makou no kekahi pahola awiwi ia aku 0. ka hooponopono aupuni Kalana ana ame ka pakuiia ae hoi o kekahi mau kuiana oihana hou ae i kupono e kohoia e ka lehulehu, i kupono nui e kaa ae malalo o ka manao ana 0 ka lehulehu ma ka hooko ana i ka lakou mau hana no ka lehulehu, 0 lakou iho hoi penei: Luna Kakau Ko-| pe Palapala; Luna, jrelu Auhau; Kahukula Kalana; Ana-aina Kalan* ame kekahi mau luna oihana e ae e ikeia aku ana he kupouo no ka lawelawe ana i ka hana 0 leekahi k&lana malalo 0 na ano hooponopono khlana hookoia nei ma ka Aina Makiia. Aole loa he wahi kumu kekahi e hiki ai ke oleloia he kupono no ke kaua ana mai ka lahui mai i ko lakou kuleana e hooponoppno ia lakou iho, aka, e haawiia aku a ka paleua piha loa 0 'ka hooponopono aupuni kalana piha, i loaa hoi ma ia ke kuleana e hoopuka ai i na bon& aie, kau a olii i na auhau ame ka hana ana i na hāna kalana e ae apAu loa i papa oleia a i kaupalenaia paha hoi e ke Kanawai Kumu. He mea pono hoi ke hoihoiia ko Oāhu nei ma'u oihana wai malalo 0 ka hoomalu ame ka hooponopono ina a ka Papa Lunakiai 0 ke Kulanakauhale ame ke Kalana o Honolulu nei. Kalana 0 Kalawao. Ke kono aku nei makou i ka noonoo akahele ana iho 0 ko makou mau lala o loko o ka Ahaolelo vo ke Kalana o Kalawao ame kona hooponoponoia ana e ka Papa Ola. Ua manaoioia e kekahi poe lioho lehulehu 0 u& kalana la e oi loa aku ka pono 0 ka hoōponoponoii ana malalo a mamnli 0 kekahi Papa a Komiaina paha, 0 kekahi poe pili aoao kalaiaina ole.
TTa maopopo lea ua aneane he hookahi haneri poe i hoopaaia ma ke kahua ma'i lepera no kekahi mau makahiki a pāu nui i ka hopkuuia mamuli 0 kekahi olelo
hooholo a Senatoa Hafvey, i make iho nei, ! waiho ai iloko o ka Ahaolelo ua lilo ia i hoike maopopo lea loa he mea pono i ka lahui apuni ke Teritore nei *ke noho me ka makaala man ma ke kauoha ana e hana>a kekahi noii ana i ka manawa o'kekahi hoopii ana a ka lehulehu o ka pannlaan mai' e waiho mai ai, ke ikeia nei ke kupono maoH ēJhoooko akeL F A ;ke hoopaa nei makou i ko makou mau moho xto ka Ahaolelo i ka hooholt» ia akn 0 kekahi kanawai a mamuli hoi 0 ia kanawai e hiki ai i kokahi mea ke hoao i kekahi Hoola ana so ka ma*i lepera maloko mai 0 kekahi mau h©oponopono knpono ana ? ina ia hoola ana 1 manaoia na koi a aa m&kemakeia e kekahi mea i loohia i ua ma*i la, a k? hoopaa hou nel makou e kokoa i na kaa#iaa 3a!a olnoln a hoopipi ole, pao pu mal ke aupani Teritore ame k« puni Makaa, m ka hanai. maiama a hooia asa i ko kakou makaai nana i kanaia ma Kalanpapa. T Mms Haawioa uo TJliw>kaUnL Kia aiakon ke aei i ko makou i poe mok? $ k* Akaolel© no k* hoomau i& akm o ka f*afcwia* «© ka Moi mna Isiiiaokatans v a ke koopa» aei; hoi i kj» moke Blele I k» Aka-j olel» Nai e waihonka a e koktui fc©i ij ke&aH kmīni 3 m&aaoK hoi <$ i& e loaa al k&K& k&Omaopopoia me <&& wiaa oia kami s>sii wa.ihoaa max » ke AupuEi Makua ao k*k&hi kaia* e !ike aaaisei mt ia & k» Akaolelo Ksi «
I sa»&&a ai aa kapoao. | Wo ka <H«lo Hawail | B> &oopaa nt*i oialeoa i ko mak&a • sobo B3efo* ke kahoia aia* e haa* a#a | ao ka boojpau:a o ke isaaawai : h<x4ccio 'u» maloko o ka bUa i waihoia aku a j E!*ie Koiii» t kaupaieea aaa i ka »a j āa«ra e hookaeaia ai o ka oirf»> llawali 1« pili aaa ī aa kaaa atipaai % i aa ' makahiki he utoi; a ke ka*« aka m?i hol niakoa aok !oa k?kski keapoao aaa «o ia kaaawai. K* Poao Hal Lawil'*. Ke koi ikaika aku aei manoa i ke kupono o ko ka Aiaolelo Kuī hookaa wale aoa i pun dala a e iawe mat koi nia ka hoahewa aaa. iaa be hana kupono ia. i na poao kai lawai'a maoli o kekahi poe oioko aei o k«»ia Tefi*ore a e wfl» aku hoi ia mau kai lawai ** no ka pono o ka leoulehu. a o kekahi uo ho ; , 6 hooholo aku r kekahi- maa kaaawai e hīki ole ai ke hoopaum kokahi maa p<>no kuikahi. aka nae. © hoo koe akn no ia i na kai lawai'a o Hawftii nei no ka pomaikai o kona goe makaainana iho. Kn Koikoi o&a Hakn Hana. Ke hookokono īOui nel makou i ka hooponopono hou ae o ko kakou Ahaolelo i na kanawai e pili ana L mt haka haua ame na kauwa, e hoohalike ana a ke kulana o keia ou n»a na moali like roe ke ICanawai Ku Koikoi o na Haku Hana i hooholoia ai e ka Ahaolelo Xui. No na Pono Wai. Ke hōopaa nei makoa i ko makOU- poe moho no ka Ahaolelo e hooponopono hou aku a ē hoololi ae hoi i ke kanawai e pili ana i na pono wai, i hiki ai hoi ke hoopakele loa aku i ka lahni ma ka hoohana kupono ia ana o ka wai. a lakou hoi i kuieana ai me ka pono a kuleana manli. Ka Hoolmi Ana i na Kolanakauhale me na Kaona. Ke koku.i uei makou i ka hooholoia 0 kekahi kuuawai pili iaula, e ka Ahaolelo. a maiuuU hoi o ia kauawai e. hiki auanei i na kaona ame na kulanakauhale ke hoohuiia a malama aku hoi i kekahi hooponopouo aupuni kulanakauhale iio ia mau hana i kaawale a i okoa hoi mai ka hooponopono aupuni Kaiana, e hookumuia no ia ano aupuui ma ke koho ana ,a ka poe koho baioka e noho ana maloko o ka palena o kahi i inanao ia ai e hoohuiia aku, a e papaia hoi'ia kulanakauhale a kaona paha i hoohuiia ma ke kanawai mai ka haawi ana i kekahi pono kaokoa lo». a e haawiia hoi ka mana e ona a e i na kahua oihana hoomalamalama uwila, na kaa alalīao ma na alanui, na oihana wai ame na oihana hoopomaikai e ae o ka lehulehu me ke kuleana e hoopuka aku 1 na bona no ke kukulu ame ka malama ia ana o ia māū liana hui; pu me ke e kau a e ohi i na anhau no na hana hooponopono kulanakauhale a pau loa. jf Auhau Bute no%e Kope. lyo£ua nei makou i kekahi auhau dut6 o.umi keneka n ka paona majuna o ke kope;. e manaoio ana o ia dute ka mea e hooholomua awiwi loa aku ai i ka pihana.mahiai kope ma Hawaii nei, Poto Kieeo ame na Paeaina Palipiue a kekahi kulana aiwaiwa e hiki ai ke hoolawa. kupono loa i ke kahua kalepa Amerika, e haawi ana hoi mamuli o ia hana ana i ke kokua kaulike a kupono maoli i ka poe ona aina pananaiki ma na paemoku apau i loaa mai ia Amerika Huipuia. . Oiai hoi, na ka mea inu kope Amerika e uku i ke kumukuai pii ae, e pono iāia ke lawe ae i kahi noonoo ana e hiki ai ke loaa na kulana ma ia mnu paemoku, oiai hoi, o na kulana e hiki ai i na makaainana o ia mau paemokn ke -loaa ke ola ma ko lakou mau aina oiwi iho. a aole hoi e konoia e imi aka i ola no lakon iho ma ke komo ana akn i ka aina kumu e paonioni ai me ka paahana Amerika. Ua kokua no hoi makou i kekahi auhau dute kupono maluna o ka maia, laiki ame kekahi mau mei' ulu © ae o ia mau paemokuue hijti ana ke hooulu a ke kalepala aku e ka ona aina palanaiki. | Na Tdm»h*n* Makaainana. [ Ke puana hou aku nei no makou ika ' mahele limahana makaainana o ko makou kahuahana o 190$.
Ua kokna makou i ka hooko polole! loa ia 0 na kanawai limahana maka- ! ainana ame na hora hana ewaln, e hui i ana me ka hana ana ma na uwapo 0 ke Teritore ame na uwapo i loaa ka aela i hoolimalimaia paha hoi mu( ke aupuni, a ke koi nei ma ia haawi i ana i kekahi ae ana a hana ana paha lioi i kekahi hoOlimaŪma no na hana a JM >no awapo. e hookomoia aku keia mau kumu hoopaa aelilke. Ke hoapono nei makon i ka palena nku hana haa- 1 haa 0 $1-50 no ka la hana o ewaln hora hana ma haiia anpani apan loa maloko nei o kc Teritore. i&& ke Vana Federaia, Teritore, Kalana. a Knlanakaahale paha ia. a ke hoopaa nei makou i ka makoa moho Elele i ka Ahaolelo Kui e waiha aku a e hana hoi no ka hoohoioia o kekaki kanawai i ano kuiike me ko kakou kanawai Hmahana makaainana koloko, a e kanoha ana e lawelaweia n& kana aapuni Feder*la apan loa oloko laei 0 ke Teritore o Hawaii « at& limahana makaaiaa»a wale ao, me k» koomaaao na na* hoi ua wniho aku n» ka Eiele £epubalika 0 aei ** i leit#bi MU. o ta atto a! aaa iaea e ae i kana aki2 «i ao ta k&oawal'; ' 3To ka HoemwMMw,, ;] E kakoii aks ao p©»| ©emok&r»t*, 0 like m&' me- : la-:S : k»"w*- ; l kala ae, i! ®a haawiaa aal» »h»olu Impeae n» |»| aaa I %a oipuo o k& ahut aei,' * m ka, nka kapono Sa aks koi kekaki] o a» iloko 0 ko hk<m m**?
li;aa e ak« aaa. Kia oae k*i m»ba ki hskita ib a«i ffl« ka &9*boi o!e i k» pii sa,»li».abtta «e o ka uee *aa # k» »«»« o k» 8» lakoa■ > hnwawe aei aa oikan* pik iwKiaiMua* *e ma ke kaai * e& kia &oos&aaao aiaio maoli a knmu o law«lawe b.<aosaao3to aaa, a e 'aookoa!'.* aku hoi ma ka papa koaeoih?aobo haawiu?. paa pu »x&e &a kala a o kumuma*. i kekaiiī maa ioiaa b»xiiiio sa: l- «1« waie ae U ao e !o»a wai l .
poamikai ole toa ai, a mamuU hoi a ia e hoopau wale ia ai ao ka maaawa aueoe n» lto«ikaika like aaa a na knmua*o sa haamaoa a kahali aku la laai ka lakou maa mea oiaio i maaao ai. ua ole nho aa loīna ot loa ae o k& hooaaauao e loaa ai ka makaokaa oi na hoomahuahua pu ia ae !a hoi ka iiīo no ia auo hoonaauao a na. Ke manao nei makou he mea pono loa ke hoihoiia mai keia oihana ano eui loa t a kokoke i ka lahui, mamuli o ka auamo ana ae o k» ka lahui poe wahaoielo iloko o ka Ahaplelo i kekahi kulaua oi ae o ka hoomalu ana maluna 0 ua haawina e a*oia aku ana ame n» ano 0 ke a\> ame ka hooponopono ana. Ke minamina nel makou i ka pii ma huahua ae o ka lilo no ka hoolako ana 1 na l»uke ame kekahi mau lako e ae no k ; * pono o na haumana—i aiwaiwa loa 'Vu hoi i keia manawa a ke auuu ma- ■ waho ae o ka hiki kn{>ono i na ihakua ilihune ke hoolawa aku. He mea p«>no e hooponoponoia k«i» mea m» kp kau kanawai ana a e hoolakoia aku hoi na buke kupono me ka nku ole no na keikt a ka noe iHhune, E like ine v ke kanawai e ku nei i keia wa. ua kaa maiuna o na Kalana ke Ikoikoi o ka uku ana ? na lilo no ke kukulu ame ka malama aua i na kahua kuhv. eia nae. āohe ko o ka poe i konoia pe!a ae Ia e hooiako i ke daln ma ka hoopoiiopono aua i na kula a lakou e uku nei. Nolaila kokua aku io ka poai T>emokarata i kekahi kaukauawai ana no ka auamoia aku e ka lehulehu o kela ame keia kalana. me ke akahele nae hoi. o ka hoomalu ana
i na.kula. Ua kokua makou i ka hoonuiia ae o ka makahiki hele ku!a a ka umi-kuma-mawalu' makahiki.
Na Ahahui Kalepa no ko ka Lehulehu Pono ame na Ahahui Halihail.
O kekahi o na pilikia koikoi ioa o ke Teritore nei, i mea hoi e hiki ai ke hooholomua aku i na oihana mahiai liilii, o ka mea no ia e pili ana i ka halihali ana i na ohua ame na ukana me ka emi o ka uku ae o ka mea e laha nei i keia manawa ma ka aina a ma ke kai, mawaena hoi o kekahi ma ke kanawai na uku no ka hali ana i na ohua ame na ukana, telegarapa, te!epona, oihaua wai, a pela aku. A ma keia mea. e hoao no ka poai Demokarata e loaa mai ona hoapono ma ke kaukanawāi ana e hoomaopopo ana no ka hookumu a malama ana i kekahi komisina e hooponopono ai ia mau uku maloko o ke T*ritore nei. a i ole ia, ke manaoia he oi loa aku ke kupono, e noii aku i na kulana, a e hoike ae i ka Ahaolelo i hiki ai hoi i ka Ahaolelo ke hooholo aku i mau kanawai no ka hooponopono ana i ua mau hoouku ana la. Hooponopono Anhan. Ke kokua nei makou i kekahi kanawai a mamuli hoi o ia kanawai e kauia aku ai ka auhau maluna o na aina e like me na mea e hoouluia ana maluna iho ame na loaa e loaa ana mai ia mau
meaulu mai. Ke' hoahewa nei makou i na kanawui auhau kaalike ole & kupw>fio ole loa hoi o keia Teritore i noonooia e aa komi»ina lehnlehu a ka Ahaolelo i hoomaopopo ai a i hookohnia ai hoi e ke Kiaaina. eia nae. aoie kekahi hoopoaopono a hoomaikai ae paha i ke ano o ke kau auhan ana i hana īki ia. E Koho Btlok* U u» Lniiak»n»w*i A pin. Ke kokuajiei makou i ke koho baloka la aku o na Lunakaoawai Apana e ka lehuleha. - Ko ke O Ana. Ke kokua nei makou i kanawai a mamuli hoi o ia kanawai e ]awelaweia aka aī na,o ana apau loa maloko nei o keia Teritore e ko ke anpuni Hakua poe lawelawe, a o na paiahehe ipaa loa e hoohanaia ana no i& hana e knkuni hoo «paa ia no ia me ke »ila malato o ka mana ame ke kanoha a ko Amerika Huipuia Oihana Ola. K* ka Ahaol«lo Nni Maa Mei • Bana ! Ai Ke koi ikalka aeJ makon i ke ku pono o ko ka Ahaolelo N»i hoo&li hoa akn i ke Kanawai Kumu i hiki ai ke; Hoopan i ke kulana oihana l«ana Kni f o na Hana Aupuni Hoa. | Hoopan i ke kolr.aa oihaaa Makai 1 Kiekie. " | Ae e koho balok« ia na Papa aupuni | e ka lahui apau pa no ame ka kookoha ana'akn. ! Papā Ika onala osa aina ek* poe |.6 ko na ; aiiia *M- • | Hoohalii ika kaokoa aaoU ia ]■& aa aina * kekahl poe a kekalil pale;aa kupono. ■ y * | Pakola mai ika oikana Pnlamaaia* la Hawaii nei t malaio o ka maaa o ke T«h;«» A o kekihi hon ae »o koi: 1 <3a!& oi ae ao ke. £t< koa Hoa o Makiai F«aerala. Hookaawale ! 4ala w ke Knl» nni Mahiai 0 HawaH sei a e malaaa hoi i rsan Kalma Hoa* ta* kela" ame keia pakaki o e& Mokapani oai eha. Ke hoopaa b& makon I km m&m Elele i ka Ahaolelo Km e kama akQ aia ao kela' ssas komnhaiia aae m &*a*riea ap«a malena ae.