Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVI, Number 42, 15 October 1909 — PAA NO KE KUAI OPIUMA. [ARTICLE]
PAA NO KE KUAI OPIUMA.
Ke hoomaka mai nei na luna aupuni Amerika i ka hopuhopu i ka poe kuai opiuma ,a o ka Pake mua loa i hopuia no ia hana ha'iha'i kanawai 0 ia o Tong Chan, ma Aiea, Ewa, ma ka po Poaha o ka pule i hala, oia ka Pake i hoikeia mai ua kuai aku oia 1 ka opiuma i na Pake ma ia wahi. Ua hookoloia mai kahi o ka loaa ana aku o ka opiuma ia Tong Chan a hiki i Honolulu nei, e like me ka hoike a na Luna Aupuni Amerika, mai ka hale aku o Lee Let ame ka halekuai o sTuen Chong, ka halekuai a Lee Let e noho lunahoohana nui ana. Aohe i hopuia o Lee Let ia manawa, mahope mai ka hopuia ana. Aohe i hopuia o Tong Chan no ke kuai npiuma, aka no kona komo malu ana mai i Hawaii nei me ka loaa ole o ka mana iaia ma ke O na kini opiuma i loaa aku ai iloko o ka hale o Tong Chan ua lilo mai i na Luna Aupuni, a hui pu me kona hewa konio malu mai iloko nei o Hawaii me ke kanawai ole alua hoopii ku-e iaia. Mai ka manawa mai i lilo ai ke kanawai Amerika hou i mea mana e papa loa ana i ka hookomoia ana mai o ka opiuma iloko o Amerika, koe wale no ma ke ano he laau lapaau, malalo nae o na rula wikani loa, ua pii ae ke kumukuai o ka Opiuma a hiki i ka aneane ana e pakolu iho i ko ke kumukuai maa inau mamua. 0 na kini opiuma elima e kuaiia ai mamua no ka $12.50 i .keia wa ua knaiia no ka $26 a $28, a i kekalii manawa e loaa ole ana no no ia kumukuai. Mamuli o ka loaa mau ana mai o ka ike i kekahi poe Pake e hooholoia ana ke kanawai papa loa i ka opiuma iloko o ka Ahaolelo ma Amerika, ua lū ae la kekahi poe Pake waiwai o Amerika a*pela me ko Hawaii nei i kekahi puudala nui no ke kuai ana i ka Opiunia a hoahu a hookomo mai la i kekahi mau pahu mahuahua i Hawaii nei no ke kuai no ka manao, mamua o ka lilo ana o ke kanawai papa loa i ka opiuma i mea mana, a i keia manawa ke hoao nei lakou e ohi mai i na hua ohaha mailoko mai o ia mau waiwai loaa hewa. Ma ka "noonoo ana o na luna aupuni Amerika a pela me ko ke Teritore 0 na opiuma i hookomo mukia mai mamua o ka mana ana o ke kanawai ua ku-e no ia i ke kanawai, a no ia Jcumu ke hanu nei lakou mahope o ka melieu o ka poe kuai opiuma. 1 ka "wa \ hopuia ai o Tong Chan, 'ua ho.ike ae oia mai Honolulu aku nei 1 loaa aku ai kana opiuma, a mamuli o kona ninaninau loaia ana aku i hoike ae ai oia na kona hoahanau !Lee Let i haawi aku iaia. Ua lawa kela hoike a Tong i ka manao o na luna aupuni a ma ka Poalima i hala i hakilo loa ia aku ai kahi hana o Lee Let. Ma ka olelo a ka Loio Apana Breckons aōhe ku-e mai o na Pake ia lakou no ko lakou hopu ana ia Tong Chan a hoopaa iaia, aka o ko lakou Pru-e oia ka o ko lakou halekuai lawe ika opiuma, ahe hana paakiki no na ka Hamuku Amerika ka huli ana a hiki i ka loaa 'ana mai o ka opiuma mai na Pake mai. O kekahi hapa o na Opiuma i hopuia ai ma Aiea iloko o na kini elima a o kekahi hapa ua hookomoia iloko o na poho a no ka makau,kau e kuai aku a i ole no ka ha'uha'u ana a ka poe puhi opiuma. Ua lawa kela ike e paa ai ka mea kuai opiuma ina no e ike ana ka aha o na kini opiuma elima he mau kini mua loa ia a ma i£ ano e kupono ole ai e hopuia. Ua hoopii muaia no o Lee Let a hoopa'iia no ka hoao ana e kipe i na makai i kumu e pakele ai kekahi hale piliwaiwai, a i keia manawa nae ua hoololi ae i kana hana imi loaa ma ke kuai ana i ka opiuma ka mea i maopopo loa ka nui o na pomaikai mamua o ka piliwaiwai.