Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVI, Number 42, 15 October 1909 — E LOAA ANA NA AWA KUMOKU MAIKAI. [ARTICLE]

E LOAA ANA NA AWA KUMOKU MAIKAI.

SAN FRANCISCO, Sept. 26.—0 ka | hua ohaha i loaa mamuli o ka holo J makaikai ana aku nei o na hoa kaukanawai o ka Ahaolelo Nui, he iwakalua kumamakolu ko lakou nui i haalele iho ai ia Kapalakiko ma ka la 24 o Augate a hoi nui mai nei ma ka la i nehinei maluna o ka mokuahi Mongolia oia no ko lakou makemake a'e kakoo loa aku ana lakou ia mea, e hooiia j)e ka maikai ovke kulana o na awakumoku ma ka Paeaina Hawaii. Ua huli pono lakou i ke kulana o kela ame keia mokupuni a ua hoi mai me ka nui o ka ike maluna o ka ninau e pili ana i ka hookuleana ana i kahua onipaa iwaena konu o ka moana Pakipika:. Ua lawa loa ka ike i na hoa apau o Aliaolelo e pono e hooiia ae ka maikai o na awa kumoku o na ,Mokupuni nui eha. oke awa 'o Hilo ma Hawaii, ka mokupuni nui loa o kela paemoku, ma ka manao o ka hapanui o na hoa he pono ke hana kokeia. Ma ka manao o kekahi mau hoa o ka haawma dala mawaena a $400,000 ame $600,000 i kela ame makahiki no ka hana ana i palekai, o ia ka huina dala lawa kupono loa a ke Aupuni Amerika e hookaawale ai a hiki i ka pau pono ana o na hana o ia palekai. O na mokupuni eha oia o Oahu, kahi e ku la ke kulanakauhale nui o Honolulu; Hawaii, o Hilo kona awakumoku; Maui ame Kauai. O kekahi ninau ano nui i nalu a i komo nui iloko o ka noonoo ana a na hoa oia ka mea pili ina limahana. Ua kakoo kekahi poe o lakou i ka hoopae ana mai i na limahana Europa. O kekahi mea ano nui i noonooia e lakou o ia ka hooponopono hou ana, i na kanawai o na Aina Aūpuni o ke Teritore, a o ka ninau e pili ana i ka pili ana o na kanawai aina o Amerika a i ole e hooponopono hou palia ma kekahi ano i kulike ai me ka mea i makemake 3a no na mokupuni o ia' ka na poe kaukanawai ma Wakinekona e hana aku ai. 0 kekahi mea i noonoo nuiia e na hoa kaukanawai o ia ka mea pili i ka oihana kalepa mawaena iho o na' mokupuni. O Dr. A. J. Barchfeld o Pittaburg, kekahi lala o ke komite o ka Hale maluna o na Marina Kalepa, ka mea i hoakaka ae i kona manao e kakoo loa ana oia i ke kanawai uku kokua i na moku. "Ua nele maoli o Hawaii i na moku kupono, īia awakumoku ame kālii kapili moku," wahi ana, Ma ko Richard Bartholdt manao hoi e ae ia kekahi Heluna i kaupalenaia o na Pake i mau limahana no na .mahiko a e hpokomoia ae i Hawaii. O ka ninau e pili ana i na limahana ka ninau ano nui malaila. M 0 ko 'u manap eae houia ka hookomo ana aku i kekahi heluna nui o na Pake i kaupalenaia i mau limahana. Ke manaoio pu nei no au he mea pono e hanaia i mau awakumoku no na mokupuni nunui pakahi.'' Ma ko W. G. Woodward manao hoi, kekahi hoa o ke Komite o na muliwai ame na awakumoku, e pono e hookaawaleia i $400,000 a hiki i ka $600,000 i ka makahiki no ka hana ana i ke awakumoku o Hilo. Ma ka hōakaka hoi a James W. Good o lowa, o ka ninau e pili ana i na aina aupuni kekahi ninau paakiki 1 ka hooponopono ana. ''O ka wehe hamamaia o na mokupuni no ka too\io hōokuonoonoia me ke kaupalena ole ia, 0 ka manao o ia e lilo aku ana na aina 1 na lima o ka poe waiwai malaila i keia vra. E pono e hooholoia kekahi mau kanawai e hoomalu ana i na limahana Amerika malaila he pono i na poe mahiko ke hoolimalima i na kanaka Amerika ma na hana akamai aole Roi i na lahui Asia. ,, Kakoo loa o Politte Elvin o Misisipi ika uku kokua i na moku. O keia ka hoa kaukanawai opiopio loa iwaena o na hoa apau. Ua huli hoi mai na hoa apau me na ola kino ohaha maikai. Aole liookahi o lakou i loohia i na ulia poino ma ke ala. j Na ke komite hoeueu i hookipa mai i na hoa Ahaolelo ma ka pii ana iluna o ka Mongolia i ke komo ana mai. Ua konoia na hoa apau e makaikai i ka ululaau Muir ame ka Mauna Tamalpais.