Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVI, Number 33, 13 ʻAukake 1909 — KIPAKU HOUIA KEKAHI POE KEPANI E NA MAHIKO Ku i Kahi o ka Hoaa ka Poe na Lakou i Hoalala na Hana Olohani ma Aiea Ame Waipahu. [ARTICLE]

KIPAKU HOUIA KEKAHI POE KEPANI E NA MAHIKO

Ku i Kahi o ka Hoaa ka Poe na Lakou i Hoalala na Hana Olohani ma Aiea Ame Waipahu.

He keu no hoi o ka lokahi ana o na Kepani o ka haalele ana i ka hana o na mahiko no ko lakou huli hōi hou ana aku i ka hana iloko o keia mau ! la e maalahi ana la ke alahele no 1 aI kou, eia ka e halawai hou aku ana no I lakou me na pilikia, a he nui ka poe o | lakou i kauohaia mai e hoi hou- no ke ; kulanakauhale nei, a no lakou paha ke kohu o ka olelo ana ae 'Hoi hou ka Paakai i Waimea.' : I ka mai<av*a i hoike aku ai na alaleai o na hana olohani i ka nui o na Kepani e nobo wale nei maloko o keia kulanakauhale no ka huli hoi hou •ana i ka hana ma na mahiko a lakou i o ka ololiani ana, aole i hoohakalia iho ka hapanui o lakou i ka hoi koke ana i na mahiko ma na Ia hope o ka pule i hala a komo wale mai nei no i keia pule. O ka poe o lakou \ makaukau me na dala no ka uku ana i ko lakou uku kaa, o lakou ka i kau aku ma na kaaahi, a o ka poe nele ma na wawae no ko lakou hoi ana no na mahiko o Aiea ame Waipahu. Oiai nae ua kamaaina wale no na haku o na mahiko a na Kepani o ka haalele ino ana i ka hana i na Kepani na lakou i hoeueu i na hana olohani, nolaila ua waeia ae no ka poe i ikeia' he poe maikai lakou, a hoonohoia aku ma na mahiko, a o ka poe i ike maoli ia ko lakou ino, o lakou ka i kipaku houia mai e hele e huli-hana ma kekahi mau wahi okoa aku. Ua komo pu na mahiko o Aiea ame, Waipahu ma ka hana ana i na Kepani pela, a he heluna nui o lakou i h!u3i hoi mai ma lea Poakahi nei no keia kulanakauhale. Eia mau no na kanaka wawahi olohani ke hele nei i ka hana o na maliiko, aka ua emi mai nae hoi ka heluna i makemakeia, aole e like me mamua ka ohiia o ka poe apau e makemake a?ia e hele i ka hana, aka o ka poe makaala no i ka wanaao okoa, o

lakou no ke komo i ka hana, a o ka J poe kaukai a hiki i ka manawa maa ! mau e haalele ai na kaa i ka hale hoo- ! lulu, e nele_ana ka loaa ana o na tikiki ia iakou. Ma na mea i hoikeia mai © kekahi ! poe e makee nei i ka hele i ka hana | ma na mahiko, i ka hora umi-kumama--1 kahi a umi-kumamalua okoa no lakou e ala ai a hoea i ka hale hoolulu, a ke loaa piai ke tikiki, hoi aku la a I hiamoe hou iluna o na kaa, a āia ke I ala ana i ka wa e ku aku ai o na I kaaahi i kahi o na mahiko. 0 |kekahi kumu pilikia loa ka o ko Waipahu poe Kepani o ka huli hoi ana aku i ka mahiko, o ia no ka nokeia mai i ka hoohenehene e ka po«T wawahi olohani, e ku ai no i kahi o ka hilahila kela poe Kepani, o ia hoi e oleloia mai ana lakou, 'noho nui >mai'nei paha a ku i kahi o ka nele hoi liui mai nei i ka hana,' a o ke kumu ia o kekahi poe o ka hoi okoa ana mai. No ke ku maoli o kela poe o ka hooneleia mai i ka hana i kahi o ka pilikia, ua hele okoa aku he h,eluna nui o lakou i Wahiawa no ka huli hana ana, a ke manao nei kekahi poe e holo aku no kekahi mau mahiko, malia o hookipaia aku lakou malaila. O ka nupepa Kepani hoi keia o ka noke ana i ke a'o i na Kepani aole e haawipio i ka wa e ku ana lakou ma ka aoao olohani, ke noke aku nei i lea lioeueu i ua poe Kepani hookahi nei no e hooikaika e loaa he mau hana na lakou, ina paha aole no ka hookipa ia aku e na mabiko a lakou o ka noho hana mua a,na, aka imi aku ma kekalii mau wahi okoa aku, aia ka pono o ka loaa o ka hana. 0 na Kepani keia e hana mai nei ma na mahiko, aole o lakou hooponopono, lia lilo ko lakou ae houia ana mai e noho hana aku malalo o na mahiko i mea hauoli loa ia lakou, e hele ana ke kane' ame ka wahine i ka

hana, a he ku maoli i ke* aloha ka ike aku i Ka haawe o ka wahine i kana bebe ma ke kua, me ka hapai ana i ke ko noluna o ke kaa. Me he mea la no nae he nui no' na kanaka Hawaii i makemake maoli e noho hana maoli ma na mahiko, oiai o kekaki.poe o ka holo ana mai na kuaaina mai ke noho mai nei lakou ma na kauhale o ka mahiko o Waipahu, a ma ke ku ana mai a ke Kalaudina ma ka pule aku nei i hala, i hoea maoli mai ai ka wahine a kekahi kanaka, a kau loa no maluna o ke kaaahi e lawe ana i na kanaka wawahi olohani no na mahiko ma ia wanaao o kona ku ana mai. ...- .