Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVI, Number 33, 13 ʻAukake 1909 — MO KA IHU IA HIO. [ARTICLE]
MO KA IHU IA HIO.
E ka Lunahooponopono o ke Kuokoa e oluolu mai i wahi rumi no keia wahi puolo haule:— "Auwe moku au..i ke nahuia e Halio e—!" 0 keia ka leo i loheia aku i ke kahea ana mai, a i ka huli pono ana aku i ka mea nona ka leo, ke kumu o ke kahea ana mai a me kahi o ka leo i ipa-e mai ai, eia ka noluna o ka Ah Leong Bloek, ma Kakaako, a o ka mea nona ka leo o Halio ia, e hoike mai ana ua moku oia i ke nahuia e Ulu; no ia hale hookahi no laua a elua. v | Mawaena o ka hora 11 ame 12 *o ke! aumoe Poakahi nei, ua ulu ae Ia ke-j kahi hakaka mawaena o Halio ame Ulu, oiai laua e lulumiia ana e ka Lama ke 'lii o ka po. 1 ka hana no keia mau Hawaii a elua ma ka Poakahi nei ma ka mahiko o Waipahu, a i ka pau ana o ka hana, ua hoi like mai la no kela mau kanaka no ka Ah Leong Bloek, ma Kakaako, a mamua nae o ko laua hoi loa ana mai no ka hale ua kipa mua ae la ma ka hale inurama a kamau wahi oolopu waina malaila a no ka lawa ole iho la paha o ka ono ia inu ana, ua kuai hou iho la he mau omole waina a lioi loa no ka hale. I ka hiki anā i ka hale, ua lioomaka koke iho la no ka inu ana. A oiai ua hakahaka ka opu, a i ka noho pono ana aku o ka waiona'iloko, t ua hooniia ae la ke koko a hoomaka koke ka hi-o, ka lapa ame >ka lelele, puka na huaolelo pakake like- ole, hoomaka ka i-e ame ka hoopukapuka ikaika. O Ulu ka mea i hoomaopopoia ua ona loa, a he wahi keiki hoohakaka mau no ka keia, o ka lima iho la kela 0 na manawa o ka hakaka ana o kela mau kanaka, pela ka oleloia mai. Ua nui ka poe i hoomalielie ia Ulu a no ka lohe ole mai, ua hookuuia oia e hana i kona makenīake. l)a nahu muaia o Halio e Ulu ma ka papalina, a no ko Halio ike hoi i kona nahuia, hookahi ko laua hakaka nahu like ana. Ua nahuia o Ulu ma ka lehelehe a- kokoke e lele loa, a. mai lele paha ina aole na lima kokua lehulehu 1 hoea koke aku malaila i ka wa pono e uwao ai ia laua. Mai ia po mai a hiki i keia la, aohe ike hou ia o Ulu ma ka Ah Leong Block. He kupaianaha no kela mau ] kanaka, like ko laua hele ana i ka hana i Waipahu, a hoi like mai no, a inu like no, a nahu like no kekahi i kekahi; moku hoi o Ulu ma ka lehelehe, a ina paha o ke alelo a he pakeo mai iwaho moku pu me ka lehelehe, a o ko Halio hoi ma ka papalina, malalo iho o ka onohi maka, o ka loaa aku no ia o ka onohi. Uwoki nae ia e nui ana ka waha i ka ualehe, "Auwe! moku au i ke nahuia e!" He kupaianaha no ka. hana a na kanaka Hawaii. Ina la mamua aku nei, nui ka uwe i ka pilikia i ka hana, a i ka wa nae i loaa mai nei ka hana, hoomaka na hana uhauha, lapuwale, oia ka piliwaiwai ame ka ona, a he mau hana lapuwale pilipaa mau loa keia i kekahi poe kanaka e kele mau nei i ka hana i na mahiko, me ka noonoo ole ae i ka pilikia o ka noho ana. Ahea no 'la ao kanaka mai na HaHe ma-u wahi meahou ia. Me ka mahalo i ka Lunahooponopono, B. KAUHIWAL Halaulani, Augate 12, 1909.