Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVI, Number 29, 16 July 1909 — Nuhou Kuloko [ARTICLE]

Nuhou Kuloko

Ma keia la i kuala ai na auhau wai ame na auhau o na paipu sua i hookaa oleia. Ola mau no na kanaka Hawaii e hele mau nei i na hana o ka mahiko iloko o keia mau la. Uina nakolo ke kulanakauhale ma ka auwina la Poakolu nei i ka wa i hoao ia ai na pukuniahi o ka Papu o Leahi. 0 Mr. Fred Harvey aTcu ana ka enekinia nana e hoomoe i ka laina paipu wai o Kula ina kahi o C. H. Kluegel e hoi ana i Hilo. Ma na lono hope i hoikeia ae, ma keia ku ana mai a ka Mokuahi Mongolia e ku mai ai ke kokua Lunakanawai Amerika Woodruff. Ma ka po Poalima i hala, ua komo aihueia ka halekuai mea gula o Sang On Kee ma ke alanui Maunakea a lilo kekahi mau mea makamae. Nui na halakahiki i hoounaia aku nei maluna o na mokuahi no Amerika i hiki ai ke hoolawa'aku i ka poe ai hala o ke kahua hoikeike ma Seattle. Ua hamau loa na Kepani olohaiii o Waimanalo aohe hooulu hou mai i na haunaele. No ka paa ana paha kekahi o kekahi poe o lakou i ka hopuia. Ma ka Poakolu nei i hoomaka ai o John Walker, ka mea nana i koho i ka aelike no ka hana ana i ka luapao o na iwi o na alii e waiho mai la i Mauna Ala. E alawa ae e na haumana o ka Royal School Alumni i ka hoolaha hoolewa no kekahl hoahanau o lakou i make e puka aku nei ma kekahi wahi 0 keia pepa. Ua hoopaneeia ka hoopuka ana aku 1 kekahi mau haina nane kekahi mau palapala a na makamaka a keia pule no ka hele no o na oneki o ke Kuokoa a ohuohu i na ohua like. Noho mau ka hoolohe ana o. ka Aha Kaapuni i na hihia o na Kepani hoohaunaele elohani iloko o keia mau la, a aole i hiki aku i kahi e hoopukaia mai ai ka olelo hooh'olo © pili ana ia mau hihia lehulehu. Ua lokahi ae nei x>a luna aupuni Kalana no ke kukulu ana i hale oihana no ke Kalana i "hiki aku kona mau hoolilo ma kahi o kā $10,000, a koe aku nae ka maopopo ana o ke kahua e ku aku ai, ame ka manawa e hoalaia ae ai.