Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVI, Number 21, 21 May 1909 — KE POHO O KE KALANA O HONOLULU. [ARTICLE]

KE POHO O KE KALANA O HONOLULU.

. Mamuli o ka liooholo ana iho nei o ka Ahaololo, e hoihoi ana i ka maiamaia angi o na halepaahao ame na lawelawe malalo o ke Kaiana, ua oleio āe o Makai Kiekie Henry, e hiki ana ke poho o ke Kulanakauhale ame Kalana o Oahu nei ma kahi o ka umikumamaono kaukani dala o ka makaliiki. Wahi ana e hiki aku ana ma kahi 0 ka umi-kumamahiku kaukani dala no ka malaina ana i na paahao ma ka makahiki mua e kaa mai ai lakou malalo o ka Jhoomalu ana aku a ke Ka.la.na, olai nae Ina no e waihoia o like me ka manawa mamua, aole e loaa mai kela huina hoolilo. Ua komo pu iloko o na hoolilo no ka malama ana> i na paahao, na hoolilo no ke kukulu ana aku i hale kuke, 1 halema'i ame kekahi mau hana e ae i manaoia no ka pono o na paahao. I kulike al me ka manao o ka Makal Kiekie, aole e hoomauia aku ana huina hoolilo ma na makahiki mai maliope, aka nae e hiki aku ana no" Aa kahi o ka eiwa kaukani dala ka averika no kela ame keia makahiki, he huina hoolilo hoi i oi loa aku 1 ka manawa e kaa ana malalo wale jio o ke Teritore ka malama ana I na paahao. Aole nae keia o ka hoolilo nul loa, aka e hiki aku ana ma kahi o ka umikumamaono kaukani dala ka lilo i ka makahiki hookahi no na hana e lawelaweia mal ana e na kanaka hana no ke Kalana, oiai mamuli o ka hookaawaleia ana o ka halepaahao o ke Teritore mai ko ke Kalana ae, ua pau iho Ia ka hoohanaia ana o na paahao ma na alanui a ma na hana e ae o ke Kalana. Ua hiki i na kanaka 1 ahewaia no na hewa lahilahi, ke noho malie m<? ka hele ole e hana no ke Kalana, ina lakou 1 makemake pela, aka no na paahao Teritore nae, aole e hi-ki ia lakou ke alo ae, mai ka hana maoli ana ma na hana aupuni, ke kauohaia aku lakou e hana pela. Ma keia ano iho la, e konoia aku ana ke Kalana e hoolimalima maoli aku i na limahaha mawaho nei, a o keia kahl a ka Makal Kiekie o ka olelo ana ae i ke poho o ke Kalana ma kahi o ka uml-kumamaono kaukani dala o ka makahiki. He hookahi nae aiahele a ka Makai Kiekle Henry o ka olelo ana ae, ho mea ia e koe ai kekahi mau dala mahuahua i ke Kalana, o ia no ko ka Papa Lunakiai hooholo ana e hoomau la aku no ka halepaahao o Kawa e » ku nel i kela manawa, a o kela hale no ke mahelela, a kaawale ko ke Kalana mai ko ke Teritore mai.