Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVI, Number 17, 23 ʻApelila 1909 — NA WAKINEKONA E HOOPAU MAI I KA HOOPAAPAA. [ARTICLE]
NA WAKINEKONA E HOOPAU MAI I KA HOOPAAPAA.
O ka ninau, ua ku anei i ke kanawai Ua hoohanaia ana o ka Olelo Hawaii maloko o ka Ahaolelo, me ka laweia mai o ke dala o ke Aupuni Amerika a uku aku no ia mau hana? O keia ka ninau i uiia aku Ja i Wakinekona a o ka Olelo Hooholo a ka Lunahooia. Papahelu o ka Oihana Wa'iwai e pane mai ai oia ihō la ka Olelo Hooholo hope loa no ka ae a ae oleia. Ua hooholoia kela ma ka Poalua nei iloko o ka Ahaoleio i ka wa i waihoia mai ai ka bila kikoo ukuhana o A. St. A. Piiaftaia e ka Hale e x koi ana i ka haawina dala a ke Aupuni Ameri'ka i hooholo ai no na iilo Ahaoielo euku ae ia A. St. A. Piianaia no ka unuhi ana i ka Moolelo o ka Ahaolelo o ka Haie ma ka olelo Hawaii, a ua. hooleia nae ka uku ana ae. Ma ka nana aku nae, me he mea la e uku ia ae ana ia limahana mailoko ae o ka waihona o ke Teritore. Ua hoalaia mai kela kumuhana ma ka. Poalua nei i ka wa i kakau mai ai ke Kakauolelo Mott-Smith i kekahi leka ia Lunamakaainana Castro, a penei ka manao o ua leka la: "O kau leka o ka la 20 iho nei, me ke kope o ka ieka o ka la 19 aku i hoounaia ae e H. L. Holstein ia oe e Pili l na hana a A. St. A. Piianaia ma kē ano he Kokua Kakauoleio no ka moolelo o na hana o ka Hale, ua loaa pu mai. Aia a loaa ia'u he manawa e ui aku ai I ka Lunahooia Papahelu o ka Oihana Waiwai no kona manao, a ma ka u nana aJtu nae me he mea la o ke alahele a Hi D. Holstein i hoakaka ae ai ka mea maikai loa e hahai aku ai, oia hoi, e hookohuia aku o Mr. A. St. A. Piianaia i Mea Unuhi olelo Hawaii a e kakiia kona ukuhana i ka waihona o ke Teritore aole hoi i ka waihona o ke Aupuni Amerika no na hoolilo o ka Ahaoīelo. E ninau pu akxt ana au i ka manaoo ka Lunahooia papahelu maluna o ka ninau iaula, oia hoi, ua kuponoane. e kakiia na lilo o ka unuhi ame ke pa ana i ka moolelo ma k a olelo Hawaii i ka haawina dala a ke Aupuni Amerika maluna o ke kahua* laula loa o na huaolelo 'na hana o ka Ahaoielo" e Hke me ia i palapalaia mn H Kanawai Kumu: ua helu puia ma ko lakou manao n a hana maoli i laweiaweia iloko o ka Hale o ia hbi ī'™ * a J a ma, « ka heluhelu ana nn ni^i a 00 ? 010 ana I*a kumuhana, hke « » hooh ° l0 ' na btla ame na mea like aole anei i komo pu malaila ka HawnH M paM ana ™ ka oleio Hawaii oiai he hana maa mau ia i ka hanaia no ka pomiakai o na hoa o ka Ahaoielo ma ka hoomakaukau ana nohana oka Ahaolelo.' •»
B holo aku aua o C: E. Klne no ka. tle no L e k m v mal ana ma Seatike 0 HaVan U n a e, ana '' haßa h °' ke -