Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 49, 4 December 1908 — HAINA NANE. [ARTICLE]

HAINA NANE.

!Mr. Lunnhoopouopouo, Alolia oe:—E oluolu inai oe amu ka lei a kaua ka Hiwahiwa aka lahui i ka'u wahi puo'o e. hookomo iho ma kekalii wah- kaawale o kou mau kolamu i kela 'iiau lniaolelo moakaka e kau ae 'a maiuna oia lioi ka haina o ka Naue .1 J tla Ahamaka Kahuliliuli, a na" ka hiwahiwa ia a kaoa a milimili hoi e ahai palanehe aku Ina na puu, na'atrawa, a maluna o na ale kawahawaha o »a kai o Ilawaii nei i ike mai ai na kini heluhelu ame na olohe huli mea pohiliilii 0 keia au, holomua o ka naauao inai ka la puka ma ka lae o Kumukahi a ke koele ana a ka la i ka mole olu o Lehua, i puka mai ma kou kino o ka la 20 o Novemaba, 1908 a penei iho ke kui ia ana o ua lei nei o maua: He lei ko'u ua leiia e ka poe kiekie ame ka poe haahaa a hiki loa aku i na 'lii aimoku o kakou; nona hoi na pua lei elima a'u e hooheno ae ai: Alolia oe e ka pua o ka Ilima, Elima o'u po i lioi nele ai, He aloha e ka pua o ka Iniko, Ua hooko ia kou makemake. Penei ka hoonohonoho ana o ua mau pua lei nei' o'u: Pua 1, 2 ame 3 nona keia hooheno ana: Kaapuni au a puni ka honua, Aohe mea u'i e like me a'u. Owaii ka heluekahi o ka u'i ame ka nani apuni ke ao holookoa. A no'u hoi ka ikaika hoohana, ke hooko aku au i ka'u hana, a ko leē ao nei e weli nui ai ke liiki mai ia manawa. He oluolu au ke malama oukou ia'u me ka maikai, aka, i hoohemahema oukou ia 'u aohe mea nani imua o 'u. Ma kekahi nno ke hoomalu nei au i-ko ke ao holookoa, a i nele au me oukou i hea la ko ke ao e hoomaha ai? Ma keia wahi e kuu makamaka e wehewehe aku au i ka pauku mua o ka lei o maua, oia iho leeia: Pua 1, 2 ame 3, He Ahi, he mea oiaio, kaapuni io apuni ka honua, aohe io no he u'i e like aku me ke Alii, oiai ua piha ka honua i kona nani a pela t>u me ka lewa, a lee olelo liou nei ka nane a niaua, nona ka ikaika hoohana ke hooko aku oia i kana hana e kau ai ka weli i ko ke ao nei, ke hiki inai ia. He mea oiaio i lea makahilei 1900 oia hoi ka pauahi nui i ikeia ia au o ka ma'i fiva Eleele (Plague) a pela no hoi ka pauahi nui.o Kapalakiko i aui aku la, kau io no ka weli i leo ke ao nei, a nona palia keia hooheno ana: Hea mai nei Halemaumau, Enaena i ke ahi a ka wahine, Wahine kui pua lehua o Laa, I lioa hooipo no ka Malauai. Hooheno hou no ka nane a maua. He oluolu au ke malama oukou ia'u me ka maikai, aka i hoohemahema oukou ia'u aohe mea nani imua o'u. Ma kekahi ano lee hoomalu nei au i ko lee ao liolookoa, a i nele au me oukou i liea la ko ke ao e hoomaha ai. He mea oiaio ke malama oe i ka laau lepo pele aole poino e loaa mai ana, o ka hoohemahema ana i ka laau lepo pele he mea oiaio e pau ana kou hale nani i ka ai ia e ke Alii, aohe opala i koe ka hao a ka wai nui koe opala ole iho. Olelo hou no ka nane a ka makamaka ke hoomalu nei oia i ke ao liolookoa a i nele oia ihea la ko ke ao e lioomaha ai. He mea pololei io no; a 1 nele ke ahi pehea la na mokuahi nui e hiki ai pela no hoi na kaaahi pela pu me na kaa uwila, pela na mea apau e pili ana i ke ahi o ka nele ana i ke ahi aolie wahi a ko ke ao e hoomaha ai. Hoomanao ae la au i ka olelo a kahiko; E lioi hou ana'kakou ia Waawaaikinaaupo i ka hi-a ia o ka lae o ka Alae a Mau-i i loaa ke ahi. Ka pauku elua o ka lei o maua, oia iho keia: Pua 3, 4 ame 5, lie kamaaina no au ia oukou, ina oe e pii a hilei i na kuahiwi e maalo iho ana no au, a e ano hoowahawaha ana no paha oe ia'u; aka hiki mai nae i kou wa e hoohana ai oe ia'u e loaa no auanei na pomaikai ame na iiooluolu ana ia oe, e like me na kuliikuln ana o ka buke Nui (Baibalā) ia kakou. O ka Pua 3, 4 ame 5 o ka lei o maua, he Ihi'ka inoa o ia lau nahelehele he loa no i ke kuahiwi, a loaa no i ke kula, o ke Ihi lie laau liana apu inu ia ia no ka eha o ka umauma ame ka nae ame na ano ma'i like ole i kupono no ka apu Ihi, pela lea buke Nrj (Baibalā) i kuhikuhi mai ai i ko ke ao nei penei: "O ka lau oka nalieleliele oia ka mea e ola ai ka lahui kanaka" o ko ke ao nei. Ma- keia walii' o ka nane e hookuene pono iho ai au māi na pua mai o ka pauku mua ame na pua o ka pauku elua a loaa pono iho la na pua o ka lei o maua. Eia ka ninau, Owai ka iuoa o kuu lei? Haina, Lei Ahihi. Me ke alolia i ka Lunaliooponopono ame na leeiki oniu hua kepau ,0 ke Kuokoa ko'u welina pau ole. KILOKILO WAIIINE O KA AINA O KALADEA. Helu 622 l|armion St. O ka lei io ia, ohu ua kanaka ke hele mai i ka holoholo i keia po mahina. Kiiia mai ko makana. Ūa lilee no ka oukou mau haina e kē Ku'e Keleawe o Jia Lanakila, K. H. Opunakumaku, M. K. Kaeliuokawai ame Mrs. Hapa Hikini me keia ae la maluna, alea nae, ua lilo e ka makana i lea mea hiki mua. —L. H.