Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 49, 4 Kekemapa 1908 — HALAWAI A KA PAPA LUNAKIAI. [ARTICLE]

HALAWAI A KA PAPA LUNAKIAI.

E uku, a i ole e uku ole paha! 0 keia ka ninau i paio nuiia e na hoa o ka Papa Lunakiai ma ka halawai inau a ka Papa o ka po Poakolu nei. O ka manao nui e like me ka leka a ka Loio Kalana o ka la 1 o keia mahine e aeia aku o Townsend i maheleolelo no ka Aha Apana a e ukuia aku oia i $60 po ka mahina e hoomaka ana mai ka malama - ' mai o Augate i hala, oiai nae he makai oia ia manawa a ua hookohuia aku la nae i maheleolelo no ka Aha Apanā. Ma ka manao o ka Lunahoomalu he mea kupono ke uku, a ua kokuaia kona manao e Mr. Archer me kekahi hoakaka manao loihi. Ma ka Harvey hoakaka hoi i kakooia e Mr. Cox he kupono ole i ke Kalana e uku aku i kekahi aie i kauoha ole ia, oiai aole i hoomanaia ke Kalana e uku aku i kekahi ukuhana i maopopo ole; o ke kanaha dala no ka mahina ka mea i hooholoia aole o ke kanaono. Ua hala ka hapalua hora o ka paio ana no kela \ikuhana, me ko Archer hoakaka ana i kana mau kumu i manao ai he mea pono ke ukuia, aolie' nae lie mea nana i kokua mai. Ua hooholo muaia he $140 ka uku o Townsend no na manawa i hanaia eia mamua o ka la 1 o Dekemaba, me kona hookoliu ponoia ana e ka Loio Kalana me ka loaa pu o ka uku iaia he $60 o ka maliina, a he uku hoi e pono e loaa aku iaia no ka hana i lawelaweiia eia iloko o ekolu mahina i hala, no ka Loio Kalana, a oia kekahi moolelo okoa. Aohe mea i hooholoia. Mamuli o ka heluheluia ana o kekahi mau palapala elua, hookalii mai kekahi Pake mai o Koolau, a o ka lua, mai kekalii kanaka mai Waialua mai, i hoike maopopoia mai ai i ka Papa i ka waiwai ole o ka hana ana i na aelike ma ka olelo waha wale no e hana i na alanui aole nae i hanaia ma ka palapala. Mai ka Hui Kanu Laiki mai a Sam See Tai o Kailua, Koolaupoko, i loaa mai ai kekahi manao e hoakaka ana o ke alanui i hanaia ai no ka Hui Hnwaii Copra Company, e hoolimalima mai i ke Kalana no $550. Ua lianaia ke Alanui i keia manawa a hiki i na palena o ka H\ii o ka Pake a ua hana houia aku a ua ano mamao loa-me ka manao maopopo na ka Pake e hana i ke alanui me ka lilo ole o ke Kalana a e liana i alahaka kupono no lakou ma ko lakou lilo ponoi. O keia ka aelike i hanaia mamuli o ke kuka ana a ka Pake me ka Enekinia Kalanā ame Albert Waterhouse. Ua hoike ia mai ka holopono o kela kuka ana imua o ka papa no ka hana ana i kela alanui. Ua waihoia aku keia kumuhana imua' o ka Loio Kalana. O kekalii pilikia o ke Kalana i oili mai Waialua mai, oia no ke oki ana o ke Kalana i kekahi auwai maluna 0 ka aina kuleana o kekahi kanaka. Walii a ka Eneginia Kalana ua kuka mua oia me ka ona aina no ka eli ana 1 kela. auwaha, a ua hooholo laua e okiia, i ole ai e hoopoinoia ke alanui a'me kona aina e ka waihalana ke hiki m&i i kf}. wa 'ua. I keia la ke manao nfai nei kela kanaka e hoopii i ke Kalana no kona poho, a o ka hemahema I o ke Kalana, oia ka hana oleia o ka ; aelike ma ka palapala, e like no me ka hemahema o ka aelike mua me ka Pake. Ua waihoia aku kela hana i ka Loio Kalana. >!Ua noi ae ka Hui Mokuahi InterIdand S. N. Company i laikini no ka hoolilo ana i ka uwapo o Bihopa i wahi hoopiha lanahu, no kanakolu makahiki, me ka haawi pu mai i bona e hoopaā ana o na poino .ipau e ulia ae ana malaila maluna iho no ia o lakou, aole maluna o ke Kalana. Waihoia ka bona me ka palapala noi i ka Loio Kalana no kē kilohi pono ana. Ua hooholoia na hoolilo kumau o keia mahina e like me ia malalo nei: Alanui o Kailua 550.50 Alanui Apana o Koolaupoko. .$1400.40 Home Leahi 125.00 Hoolimalima o ke Keena Oihana Kalana 150.00 Paka o Kapiolani 336.71 Alanui Apana o Koolauloa ... 1395.50 Alanui Apana* o Waianae 341.00 Kakauolelo Kalana 20.00 Lunahooia 8.60 Alanui Apana o Ewa -1090.35 Na Uku Koronero 84.00 Oihana Alanui 3046.85 j Oihana Lawe Opala 461.75 Alanui Apana o Waialua 1612.23 Bana Hawaii 74.95 Alanui Apana o Waialua 500.00 Loio Kalana 214.25 Alanui Apana o Koolaupoko.. 637.28 Ma ka Poalima, Dekemaba 11 e no-. ho hou ai ka halawai a ka Papa o na Lunakiai.