Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 46, 13 November 1908 — KA MA'I AKE OIHANA. [ARTICLE]

KA MA'I AKE OIHANA.

Ua hiki no ke oleloia ae o kekahi o na ma'i pipili loa i ka Lahui līawaii, oia no ke ake oihana, he ma'i hiki ole ke lapaauia a ola, e hke me ia e ikeia nei iwaena o keia lahui mai kinohi mai. I ka manawa o kekahi kanaka e pii aku ai a kau ma kekahi kuāana, a oihana paha, o ka manawa iho la ia o kekahi poe kanaka e momoku aku ai iaia, me ka manao e loaa mai ka hana ia lakou, a i ka nele ana o ko lakou makemake, o ka wa iho la ia e kii ai i na kipikua ame na kapala a noke aku la i ka elieli i ka lepo a hiki i kona haule ana iloko o ka lua. Ua ike raau ia keia ano hana i ke au e kaa ana ka mana nookoliu ma kekahi niau oihana iloko oka lima o kekahi mea hookahi. Oiai no hoi e lawelawe ana ia kanaka i kana mau hana me ka pololei, a no ke ake aku o kekahi e loaa mai iaia kela kulana, e imi ana oia ame •kekahi poe lehulehu e ae i mau kumu nona e haule mai ai a noho aku kekahi, a oia mau kawelewele loa mai.la no a hiki i keia mau la e ko nei ke au o ka manawa. . I ka manawa i kaa mai nei ka hapanui o na oihana aupuni īloko o ka lima o ka lehulehu ke koho ana aku i na kanaka na lakou e hoopiha aku ia mau kulana, ua ala ae a ku he mau aoao kalaiaina e like me ko na aupuni naauao, a komo nui na kanaka iloko o kela ame keia aoao e like me ko lakou manaoio ana, aia he mau pomaikai e loaa mai ana mai kela mau aoao mai. Ke mau la no ka pipili ana o kela ma i ake oihana i na kanaka, no ka mea e hooikaika ana kela ame keia aoao e lanakila ka lakou mau moho me .ke kaukai aku e haawiia mai ana he mau hana na ka poe oloko o ia aoao hookahi, eia nae i ka pau ana ae la no o ke koho baloka, a lanakila ae la na moho, a ina ua nana oleia aku ka makemake o keia poai e ake aku nēi e loaa mai kekahi mau hana na lakou maloko o kekahi mau oihana, o ka nuha iho la no ia a holo aku ana he aoao okoa, a noke mai la i ka elieli i ka lepo a hiki i ka hauleia ana o kela kanaka i hapaiia aku ai ma kekahi kulana. Ma na lielehelena maopopo "loa iloko o> ka hakoko kalaiaina i pau iho la, o keia no ka iini iloko o kekahi heluna nui o na kanaka £loko nei o keia kulanakauhale ma ka hooikaika ana e puka kekahi mau moho no ke komo aku ma kekahi mau hana i loaa ka mana o ka hookohu ana i na kanaka i ke.kahi mau moho i lanakila, e like me ka oihana makai. He oiaio he kuleana kaokoa loa ia i haawiia aku i kela mau kanaka e hana aku e like me ka laua i ike ai he pono malalo o ke kanawai, a i mea e hoolawaia ai kekahi haj>a o na kanaka e ake aku nei i na hana, he mea pono e hoopauia aku ka poe kahiko e noho hana nei, a hoonoho aku i poe hou. O keia iho la ka manao nui o kekahi heīuna nui o na kanaka i lieoikaika ai e haule ka poe e noho ana ma na oihana a puka mai he poe hou, no ko lakou kuapo kamaa me ka poe kahiko i lawelawe mua nuloko o ia mau oihana. Ma ke ano kalaiaina he hana kupono paha ia na kekahi aoao o ka iawe ana mai i kona poe kanaka a hoonoho io aku ma kekahi mau hena, aka nae ma ke ano kaulike, a ma ke ano he mau hana no ka khulehu, a na ka lehulehu i hoonoho aku i na poo ma ia mau oihana, lee manao nei makou he hana ku i ka naauao ka hoopiha ana aku i kekahi mau kulana e like me ka makaukau i loaa i kekahi mea e makemake ana e loaa mai iaia ia wahi a na ka hewa hoi e hoopau ae i ka mea kahiko. Aia he heluna o na Hawaii e noho hana mai nei ma kekahi mau keena o ke Kalana mai na aoao kalaiaina like ole mai, e like n«e ka ikeia o ko lakou makaukau ma ia mau hana, me ka nana oleia 0 ko lakou aoao kalaiaina. Aole nae he nana o ka poe ake oihana ma ko lakou kupono a makaukau i hoomaopopo' ia no kekahi hana, a iloko o keia mau la, eia he lehulehu nui o na Demokarata e ake ana e lilo ae i kakauolelo, 1 wiliki a i mau makai, me ka maopopo no aole e hiki i kekahi o lakou ke hana i kekahi oia mau hana. Eia iloko oka oihana makai he poe i noho hana iloko o ia keena no kekahi manawa loihi, a he makaukau ko lakou e paa ia hana, a e lawelawe aku me ka holopono, e kaiehuia aku anei lakou mamuli o ka hocfko ana aku i ka makemake o ka poe ake olhana? Oka Makai Nui ke kuleana ma ia mea. S