Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 45, 6 November 1908 — J. K. KALANIANAOLE KA ELELE NO HAWAII J. J. FERN KA MEIA MUA NO HONOLULU Lanakila na Repubalika ma ka Hapanui ona Oihana a Puni ke Teritori o Hawaii. [ARTICLE+ILLUSTRATION]
J. K. KALANIANAOLE KA ELELE NO HAWAII J. J. FERN KA MEIA MUA NO HONOLULU
Lanakila na Repubalika ma ka Hapanui ona Oihana a Puni ke Teritori o Hawaii.
Ma ko koho haloka kuloko i nialama- , apuni ko Teritore, ua aha'i ao ka .Ki I?opubalika i ka hapanui o na moho lanakila no ka Hale o na Lunamaka- • nana, aka aole no nae i nele loa ka ,:.aa ana he mau moho a ka aoao Demoarata i oili mai ma kela ame keia Ka- " :>.na. Xo ka ījjele i ka Ahaolelo Laliui ua ,:i hou no i ke Keikialii J. K. Kalani,naolo ka lanakila i keia kau, eia nae i liahani aku uo o Mr. McCandless . aliope ona, he heluna t>aloka oi ae hoi ;i:amua o ke kau a Mr. MeOlanahan i ai. Xo ka moho Elele Kahiliaulani, lie ia mau 110 kona haule i na wa apau ho!o ai i kela ame keia manawa. Xo ke kulana Meia o ke Kulanakauli ile ame Kalana o Oahu nei, ua aha'i o J. J. Fem i ka hanohano o ia kulana, ma o na baloka oi 7 wale no imua . J. C. Lane, a haule loa hoi o W. C. -\chi, ka mea i nokeia i ka haanui no iona lilo ana i Meia mua loa no ke Kulanakauhale. Aole kekahi koho baloka i ikeia ka i'inālamaia ma ka Mokupuni o > ,hu nei e like me keia, a ua ma-
:i 11:1 like 110 lioi ka maluhia ma knpuni e ae. Maniuli do hoi 0 ka nui loa 0 na moniio na oihana oloko 0 ke Kulana- : 1;!;1 <■ ame Kalana 0 Oahu nei, a pela n;i Lunamakaainana, aole i loaa koī 0 ma i ka heluna baloka 0 kekahi mau :.' !•• a hiki i ke kakaliiaka ana ae • -•! I'oakolu nei, akahi no a akaka ■ • !::i nioho i puka. X ka mokupuni o'Oahu nei, ua leaa i : a liepuhalika ka hapanui 0 na moho I- uiniiakaainana i puka i keia kau, oia •• • iie eono ma ka Apana Eha, Q. na '■ ::•> aj.au a ka Kepuhalika, a he eha 1 ::i:i ka Apana Elima, a oili mai ho - iiiau moho Demokarata. N" ka Uale Senate ;/ he elua mau Sen:.r a l)"inokarata i puka a he hookahi J'"i' ibalika, a haule aku ka nui 0 na "'i" e ae e alualu ana no ia kulana. ka Papa 0 na Lunakiai, ua kaa
| 3 S 3 ** &,4 3 3 Jtt hou no i na Kepubalika ka hapanui 0 ka Papa, a pili wale inai no he liookuhi Demokarata ma ka huelo. Ua kaa ia Mr. Jarrett ka noho Makai Nui o ke Kalana 0 Oahu, ma kahi e paa ia nei e laukea i keia manawa, a o Clias. Rose aku ka Hope Makai Nui, he mau Demokarata laua a elua. No kekahi mau luna aupuni e ae 0 ke Kalana ua pau loa no i ke koho houia na luna aupuni mua e noho hana mai nei i keia manawa, a pela no me na Hope Makai Nui 0 na Kuaaina. Malalo iho nei e ikeia ai ka inoa 0 ka poe i kohoia i keia kau ma na kulana like ole 0 ke Teritore ame ke Kulanakauhale ame Kalana 0 Oahu nei: Xa Lunamakaainana, Apana Eha— A. D. Castro, J. C. Cohen, E. A. Douthitt, John K. Kamanoulu, Eobert Shingle ame E. A, C. Long. Na Lunamakaainana, Apana Elima — S. P. Correa, A. S. Kaleiopu, David Kama, Kuel Kinney, Ed. Like ame Dan Kamahu. Na Senatoa—F. B. Harve7, H. T. Moore ame E. W. Quinn. Meia —J. J. Fern. Makai Nui—W. P. Jarrett. Kakauolelo —D. Kalauokalani, Jr. Lunahooia —James Bickneli. Puuku—Trent.
Loio *Kalana—J. W. Cathcart. Hope Makai Nui, Honolulu—Chas. H. Rose. Is r a Hope Makai Nui hoi o na kuaaina—Ewa, J. Pemandez; Waianae. E. Gilliland; Waialua, O. Cox; Koolauloa, L. K. Naone; Koolaupoko, F. Pahia Papa o na Lunakiai—W. Ahia, W. Aylett, A. Cox, Daniel Logan, J. C. Quinn, W. A. Kane ame W H Mceiellan. Ua kaa i na Repu"balika ka hapanui o ka lanakila ma keia hakoko kalaiaina ma Oahu nei, eia nae ua hauoli no na Demokarata I ke kaa ana o kekahi mau oihana ano nui ia lakou, e like me ka Oihana Makai ame ka Meia. O ka heluna baloka o kela ame keia moho i holo no na kulana like ole e ikeia no ia ma lea papa hoike e puka aku nei ma keia helu, a ma ia hoike
e ike mai ai ka lehulehu i ka ikaika ame ka nawaliwali o na moho i holo i keia kau. Ua oi loa ae ka hialaaiia o lee kulana Meia no ke Kulanakauhale ame Kalana 0 Honolulu nei, a ma ia ano e makaala loa ana na aoao a elua, oia ke Deinol|prata ame ka Repubalika no na mahele i loaa ole mai ko lakou mau baloka a hiki wale i ke kakahiaka o ka Poakolu nei. Oiai he mau mahele kekahi i hoilioi ole mai i ko lakou mau baloka no ka Meia, ua manao loa ka lehulehu, pela no hoi me na alakai o ka aoao Repubalika, o Lane ana ka Meia o Honolulu nei, oiai oia ka i oi o na baloka e like me na mahele i lohe muai« ko lukou mau huina baloka. I ke komo ana mai nae o ka hoilee mai ka mahele mai o Kakaako, a pela hoi me ko Palama ame ko Aala Paka, ua loaa ia Fem he 270 baloka, a ke hui puia me korna mau baloka mua mai na mahele e ae, ua like pu me ehiku kona oi ae imua o ko Lane, me ka nana ole i ko Mr. Aki, a o ke akaka loa ae la no ia o ka mea o lakou i kohoia. Ma ka hoomaopopo ana i ke ano o ka helu ana o na baloka ma na wahi koho baloka like ole, aole he makahiki 1 ikeia ke kaulike o ka heluia ana o ka baloka e like la me keia, a aole i manaoio, e ala mai ana kekahi mau lioo-
halahala no lea helu hou ana i na baloka. He ku i ke kupaianaha i ka nana aku ke ano a na Repubalika i haawi ai i na hooikaika ana i ka lakou niau moho. Oiai e ku-e ana na nupepa o keia hui pa'i nupepa no ke kohoia o ka .moho Loio Kalana, o ka lakou moho oi loa aku ia o ka hooikaika i ole ai e ko na mea a na nupepa e hoinoino ana no ia moho, aka ma ia hana ana nae, ua huli aku la kekahi poe Repubalika a kioia aku la i ka moho Meia, ma o ka haawi ana i ka lakou mau hooikaika ana e kohoia o Joe Pem no ke kulana a lakou e alualu ana. Ua kuhi aku a kuii mai, no mea a no mea ka hewa, aka, e hoomanao ia i kela manawa i haule ai o Mr. Hustace ma-
loko o ka Aha Elele Wae Moho, ua mau no kona ku-e ana ia Lane, a e ikeia no kona hooikaika ana e lanakila o Pem maluna o Lane, mamuli o ke leomo kino ana o Sam Dwight, kekahi o na Lunakiai, e hooikaika no Pern ma kona mahele koho ponoi, oiai no nae he Repubalika kona aoao.
Mawaho ae o keia, he heluna nui o na Repubalika i koho aku ia Mr. Aki ame Fern, mamuii o na kumu lehulehu.
He kakaikahi loa na moho i ikeia ma na alanui ma ke kakahiaka o ka Poakolu nei, mmuli paha o ka luhi loa o ke ala ana i ka po aku mamua a o ka poe i ikeia ma ke kaona nei, ua hoike mai lakou i ko lakou mau ano kanaka makua, m'amuli o ka hoouka ana i ke kaua, a haule pa-hu, a lanakila hoi kekahi poe. I ka nana ana nae i na aoao kalaiaina, ua kaana like no na mahalo ana ma leela ame leeia aoao. He uuku no na moho a na Demokarata i puka, a nui hoi ka na Kepubalika, eia nae lie mau kulana ano nui loa ka i loaa i na Demo. karata. 0 kekahi mea ano nui i ikeia ma keia kau koho baloka, o ia no ka heluna nui o na baloka i kiolaia, mamuli o ka
howa o ke kaliaia ana, a o kekalii hoi he inau baloka lehulehu aole he kaha hookahi i ikeia maluna o kekahi mau balolca. IJa hilei aku ka nui o na balolca 1 kiola waleia ma kahi o ka eono haneri me kanalia-kumamaiwa, ua like pu ia me hookahi hapaumi o ka heluna o na baloka i hookomoia ma keia kau koho. Hoko o ka maluhia o na hana koho baloka, aole he ona i ikeia, aka nae he keu aku o ka nui o na baloka hewa i ikeia. Mamuli nae o ka uuleu loa o na baloka oi o Mr. Fern, he ehiku wale no, a hui pu me kela heluna nui o na baloka i kiolaia, me he mea la ina e loaa ana he mau leumu kupono, alaila e noi hou ae ana o Lane e helu houia na baloka i kiolaia, malia ma ia hana ana e loaa hou ai iaia he mau baloka e lanakila ai maluna o Fern. Mailoko ae o na moho apau i holo i keia kau ma ka Mokupuni o Oahu nei, o Kakauolelo Kalauokalani Opio ka helu ekahi o ka nui o na balolca mamua o na poe e ae. O kona heluna balolea, he 3605, mailoko mai o ka huina nui o na 'baloka he 5100 i kohoia. O Andrew Cox aku, ka moho Luna-
kiai, ka lielu elua, mahope aku ona me na baloka he 3120; a o Senatoa F. Harvey aku nie na baloka- lie 2905. Ua loaa i ka molio Makai Nui JaTrett he heluna nui o na baloka oi maluna o koua hoa paonioni o John Wise, o ia hoi he 1397. I kona manawa e holo ku-e ana ia Henry Yida no ke kulana Hope Makai Nui he elua makaliiki i hala ae nei, he 758 wale no ona mau baloka oi ae nnamua ona a he oi loa aku hoi keia, o hoike mai ana i kona ohohia maoliia no e• ka poe koho baloka o na aoao like ole.
* NA LUNA AUPUNI C KE K.ULANAKAUHALE AME KALANA I * * KOHOIA. - *
* Meia—J. J. Fern, (D.) " ' * Makai Nui—William Paul Jarrett, (D.) Loio Kalana—John W. Cathcart, (R.) * * Fuuku Kalana—R. H. Trent, (D.) ■' Kakauolelo Kalana—D. Kalauokalani Opio, (R.) Innaheoia Kalana—James Bickneil f (R.) " Makai Nui, Honolulu—Chas. H. Rose, (D.) - Hope Makai Nui, Ewa —J. Fernaiidez, (R.) * i-ope Makii Nui, Waianae —R. Gillilfind, (D.) " H-pe Makai Nui, Waialua—O. Cox, (R.) -• Hr>pe Makai Nui, Koolauloa—L. Naone, (R.) * Hrp e Makai Nui, Koolaupoko—F. Pahia, (R.) * Luiiakini—A. Cox (K.), J. 0. «aton (»•), W. Aylett (E.), MeOleUan * (D ), W. A. Kane (R.), W. Aiia (»•), D- Loian (»•)
NA LUNA AUPUNI O KE T£RITOEE I KOHOIA.
Elele i Wakinekona—J. K. Kalanianaole (R.) Na Senatoa—E. W. Quinn (B.), F. E. Harvey (D.), H. T. Moore (D.) Na Lunamakaainana, Apana Eba—A. D. Castro (E.), J. C. Cohen (B,.)» E. A. Douthitt (R.), E. A. Long (B.), Robert Sliingle (R.), Jolm Kamanouhi (R.). Apana Elima—S. P. Correa (R.), David K. Kama (R.), Ruel Kinney (R.), Edward L. Like (D.), Dan. Kamahu (D.), A. S. Kaleiopu (R.)
F. R. HARVEY.
J. J. FEEN.
WILLIAM PAUL JAERETT.
J. K. KALANIANAOLE.
S. P. CORREA.
A. D. CASTRO.
J. 0. QX7INN.
E. W. QUINN.
A. S. KALEIOPU.
D. KALAUOKALANI OPIO.