Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 43, 23 ʻOkakopa 1908 — HUAIIA NA INO O KA MOHO LOIO KALANA REPUBALIKA J. W. CATHCART Manomano na Kumu Ahewa a ka Nupepa Advertiser no Kona Kupono Ole i Kauwa no Ka Lehulehu. [ARTICLE]

HUAIIA NA INO O KA MOHO LOIO KALANA REPUBALIKA J. W. CATHCART

Manomano na Kumu Ahewa a ka Nupepa Advertiser no Kona Kupono Ole i Kauwa no Ka Lehulehu.

Mamuli o ka maliu ole mai o na alakai o ka aoao Repubaiika i ka leo «walo o ka Nupepa Advertiser e kapae ae i ka moho Loio Kalana ame Kulanakauhale John Cathcart nolaila ke lawe nei ke Kuokea a unuhi ae ma ke ano nui i na kumu a ka Advertiser i ku-e aku ai iaia e like me keia malalo iho nei: Ma ka la 9 aku nei o keia mahina i iioi okoa mai ai o Mr. Cathcart ame kekahi mau alakai Repubalika i ka Advertiser e hooki i ke ku-e ana aku īa Cathcsrrt. Ua hooleia aku keia noi, a ia wa i ninau inai ai lakou e hoikeia aku ia lakou na kahua a ka Advertiser i kalele ai i kana mau ku-e ana; no ia kumu ua waiho aku ka Advertiser i na mea oiaio e waiho ana iloko 0 kona malu ia manawa, a pela no hoi me kekahi mau hooia hou ma ia hope Ma ia manawa ī noi mai ai lakou, awle e hoolaha ia na kumu ku-e ia Cathcart a hiki i ko lakou hui ana aku a hooholo ina paha e ae ana o Cathcart e unuhi i kona holo moho ana; a \ia haawi aku ka Advertiser i kona apono ia noi aole e hoopuka ia mau leumu ku-e ina e ae mai ana oia e haatele i kona holo ana. Ua hoike mai o Cathcart no kona liaawi mai i kana pane ma ka Poakahi 1 hala; aka nae ma k.a Poalima mai, lea la 16, ua hoikeia mai la ka lohe i ta Advertiser aole ka e ae ana o Cathcart e unuhi i kona inoa; a aole "hoi he mea e hanaia mai ana e na alakai Repubalika. Ua manaoio ka Advertiser o na mea i hoikeia aku iaia a i hoolahaia aku, aia lawa loa ia no ke kupono ole e leohoia no ke kulana Loio Kalana; e like me na kumu ku-e e waiho ia aku nei imua o ka poe koho baloka o ka Mokupuni o Oaliu; a noi aku i ka lakou olelo hooholo ma ka pahu baloka. E like me kekahi mau mea oiaio i hoike mua ia aku ai no ko Mr. Cath<jart- kupono ole i Loio Kalana, mamuli no ia o kona lawelawe ana ma na hihia kivila. na hihia e ala mai ai kekahi mau hihia karaima e konoia aku ai oia ma kona kulana oihana e hopu aku i na kanaka ana e kupale ana. Ua kupono ole o John Cathcart mamuli o kona kololie, a no ka mea, iloko o ka makahiki 1899, ua lawe mai oia i ke koina i haawiia aku iaia no ka lawelawe ana i kekahi hihia a Goo Wan Hoy (Ah Hoi) i waiho aku ai īaia, oia hoi ka hihia o Palea ame Kaupe e ku-e ana ia Mrs. Davis a hoolilo nona poiioi iho; a e ole ko Ah Hoi uku maoli ana aku i ke koina o $37.50 iloko o ka Aha Hookolokolo, pela i komo aku ai kela hihia. Ua hoike hoopunipuni maoli aku o Mr. Cathcart imua o Ah Hoi, ua hoopaneeneeia mai kela hihia mai ka ma"kahiki mai o ka hookomoia ana nku o kela hihia a hilla okoa ha makahiki 1900 ame 3901: aka ma ka ninau okoa ana nae o Ah Hol ia W. R. Kakela; ka lnio o Mrs. Davis iloko 6 ka makahiki 19i>2; akahi no a maopopo aole ka e "kala i liooponoponoia ai ua hihia la,

a ua ukuia aku he $500.00 ia Cathcart; a i ka hooku'iia ana aku i ua o Cathcart no ua mau dala laj akahi no o Cathcart a ha/i okoa aku ua loaa io aku iaia kela huina dala, a ua pau i ka uhauhaia eia; oiai ilae, ua noke mua aku oia i ka hoole imua o kona haku aole he mea i hanaia no ia hihia. . Ua ha'i aku o Mr. Cathcart e uku aku ana oia.ia Ah Hoi ia huina iloko 0 kwkhi. iH&^mahi^i 1 pokole eia nae, 1 a hiki i ka lawe okoa ia o/ mea imua o Lorrin Andr4Ws; a i a'o mai e waihoia aku ka hihia 'iiĀua o ke kiure nui, aka nae,. ko Afa Hdi manao o loaa ole akuiiaia keWi dala, ina e hoopii ia ana o- ma ke ano hihia hewa; ua wale dia i ka waiho ana aku 1 keto llihia iloko o ka lima o na kiure. maoliia kela mau dala iloko o Hookolokolo e A. S. Humphreys ua hōoholōia e uku mai o Mr. CatM4lt i ka huina o $185.00 me ka unuhi ana Hiimphreys i kona uku loio ma keia hihia. I ka makahiki 1899, ua hoolimalima ia aku no o Mr. Cathcart ī loio no k® koi ana aku i ka aie o kekahi Kepaiii, a ua hooloheia kela hihia iloko o ka Aha Apana o Kona Akau; a ua ukuia aku ka huina o $90.00 ia Mr. Cathcart ana nae i hoopunipuT»r aku ī kona haku no ekolu makahiki nia īa hope mai, aole loa i loaa aku iaia kela mau dala, aka ua ae okoa aku nae mhope iho o ko Ah Hoi hoike ana aku, ua ha'i mai o Lunakanawai Galbraith laia ka loio o kekahi aoao, no ka ukuia ana o $90.00 ia Cathcart mahope koke iho no o ka hooloheia ana o kela hihia; i a ua pau no i ka hooliloia eia. m ' Iloko o kekahi m.au mahina ī hala ae nei, ua hoea aku la a Mr. L. A. Ka-1 kina no ke keena o John Cathcart no , ke kukakuka pu ana me ia no na mea e pili ana i kekahi'-hihia a laua i ku ai ma ke ano loio no kekahi poe lehulehu; a iloko o ia manawa o ka hoea ana aku o Mr. Kakina i hapai mai ai o Mr. Cathcart i ka ninau e pili ana ī ke ku-e o ka Advertiser iaia, me ke koi okoa ana mai e haawi aku i na kakoo ana nona. . j He mau kumu lehulehu kana* o ka hoike ana mai e pono ai e haawi ia, aku na kakoo ana iaia, a o kekahi o ia mau kumu o keia malalo iho nei na olelo maopopo loa i hoopukaia mai eia: | 1 ' He nui ke kuleana . o Kakela ma maanei nei, a no ko lākou pono iho, he pono e loaa ia lakou he hoaloha iloko o ka aha hookolokolo. He hookahi ka Papa o na Lunakiai i hoao ae ai e' lawe mai i kekahi mau keehina e ku-e ( fma i kekahi o na hui o Kakela Ipia, aka ua pau wale nae mamuli o ka'u j mau hana. "He nui/na hoopii e hiki ke laweia mai no ke ku-e ana aku i keia mau kuleana, a he* oi loa ae ko lakou maluhia ke loaa ia lakou he hoaloha iloko " Malalo iho la o keia maii kumu, ua manao au, aole he hana maikai na ka

Advertiser ka hoorfiau ana inai i ke ku-e ana ia'u." / E hoomanaoia, o Mr. L. A. Kakina ka ona o ka nupepa Advertiser ; he lala hoi no ka papa hooko o ka hui kaauwila, a ua komo pu hoi ma kekahi inau oihana me Mr. J. B. Castle, kekahi lala a mea paa mahele iloko o ka Hui Kaauwila, a p W; E. Kakela hoi oia no kekahi lala o ka papa hooko o ua liui kaauwila la, a oia nō hoi kekahi o na mea paa mahele koikoi loa iloko o ka Hui Ailaea o Honolulu. He mau hui keia e. lawelawe ana i na hana pili i ka lehulehu, e koino kuleana mai ai ka'Lunanui o na Hana o ka Lehulehu ame ka Papa o na Lunakiai, a o ka hoopau-ana o ka Advertiser i kona ku-e ana ia Cathcart, e komo mai auanei o Mr. C'athcart a uwao iloko o ka Papa Lunakiai no ka pono o kela mau aliahui, 'he kipe maopopo lioi i ka Nupepa Advertiser. I ka manawa e noho Hope Loio Kuliina ana o Mr. Cathcart, ua hele aku oia imua o Mr. J. Colburn a 'hoikeike aku i ko ke aupuni maliao ana e hooj)ii mai i ka Waiwai o Kapiolani no ka auhau i hiki aku ka huina i ke $35,000. >r.«I.A«/, r»f-»n . Tlinll]T]o