Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 39, 25 September 1908 — HAINA NANE. [ARTICLE]
HAINA NANE.
Mr. Lunahooponopono, Aloha oe: —E ae hou mai ia 'u i ohua holo oneki maluna o ka hiwahiwa a ka laliui, e au hou aku i ka loa ame ka laula o ka moana nui akea. A ke 11 e ae nei ka manao o ka'u kelepa liope loa no keia i ke kai lohi o Manila, malunā o keia ninau pili ]aliui e uhailoloa ia nei, a o ka pali lele hoi a Koae, e alai mai nei mamua oha ka a—i. E Mr. Lunahooponopono o ka ninau e ku nei he ninau pili lahui ia, a o ka mokukele i ke kai au e noho kapena nei he moku pili lahui no ia i hiki ole ke hoopaapaaia. A e like no hoi me ka"u mea i olelo mua ae nei, o lea'u kelepa liope loa keia i ke kai holu o Manila alaila i ha'i ae au ia oe. O ka'u puupuu hope loa no hoi keia e hamare ai i ka lipilipi o kela pali kahako lele a ka manu, no ka hanohano o ke Keena Oihana o Kaukaweli, a o ka Hal£paahao leaulana hoi o Uwahipouli ina ia he mea e pau ai na pili hao o ua Kakela kaupoku ole la i ka helelei a i oleia oi ka uahoa hoi, a me ka manoanoa o ( kona mau panihao kila i mea upepe, a hamani wale. ' E kala mai ia'u e lawe mai ana au a kukulu hou aku i ke kino o ua nane kaulana nei a J. K. W. M. a oia iho keia: j Malamalama Niihau i ka malie, Ke lei mai la o Kaula i ke kai. J Kuu moku—e kuu moku—e. Kuu moku kele i ke kai—e. ' E maalo ana no ke kanaka—e, Ulu no ka ai iluna, holo no ka i'a moe no ka manu —e, Kuu moku kele i ke kai—e. malie pa ko aloha e ka Inuwai,. Ke lei mai la o Naue i ke leai. No Naue ka hala no Puna ka wahine No ka home no i Kilauea-^-e, Ho i e. Ke olelo nei na hoakaka ana a ua eueu la ma ka hoolauna a hookamaaina ia ana me ka Ua Lani Haahaa e loaa ai ua mokukele nei ana, a ma ka hoololi ana ae no hoi i ka ihu ihope e lilo ai oia i kapena 90 ka Naukilo i ka momoa 0 hope 0 ua waa la ona. E ka mea heluhelu, ua malihini oukou i kinohi i ke kino o keia nane e kukulu mau ia aku nei imua 0 oukou a j ua hele ho ; a kamaaina mau na malea i | ka nana mau ana, ae, he oiaio ia, aka 0 ka hoomanawanui .no nae ka mea e pono ai a hiki i ka hopena loa —e loaa no ka pomaikai, a no ka mea, aohe no hoi he wa i koe, a kau aku i kapua 1 ka auwaa panana. Malalo iho nei e ike mai ai oukou i na ninau wela a kuu hoa uhaiaholo 0 na mea huna pohihihi, a 0 na nioi mikomiko hoi o Pakaalana e wela ai na lehelehe, a ki-ki ka wai 0 ka ihu i ka ua mea 0 ka maneo, a oia iho keia: Ninau 1. Owai ka inoa o kuu moku? Haina, Samoa. Au i ke kai me he manu la. Wehewehe ana.—O keia inoa Samoa i hoikeia ae la oia no kekahi 0 na Mokupuni iloko o ka Paeaina o Samoa ma na kai aku nei o ka\Hema, a he
i • ~ mile e neneke mainao hoi o taus>ani iiuw. m» ana - , ; i.„ Ia nei iho la e ike ai oukou i ka wehe ana o ke akule i ka hohonu i ke Ahikanana o ka makani kaili aloha, ke kiina la ka mokukele a maua i ka loa ame ka laula o ka moana nui kai hohonu, a i oi aku hoi ka poluhihi ame ka paakiki o ke alahele mamuli o ka huna ia iho o ua mokukele la, e ke kuakea o na ale ahiu o ka moana kaiuli kai lipolipo a pela iho la i haha poele ai ko Honolulu papa'i. Ninau 2. Ilealm ka inoa o kuu wahi ai? Haina* Moa. Ina iho no la ī ka aina Ua Lani Haahaa, a aia la i ka moku kaili la, a ua lawa like no ko kakou mau moku i kupono no ka ulu ana o keia ano ai a* koe aku no na moku i ulu ole ia'no e keia ano ai no ko kakou kupono ole no. 0 kela ano ai ae la' o ka moa a Makanikeoe i huna loa ai me ka manao ana oia wale no ke ai ono mai i ua ai la i ha'i ae au la, ua pau i ka pulehuia e ka Mu ma ko lakou hauwalaau ana ae a'u i lohe aku ai, e olelo ae ana: Pulupulu ke ahi a ka Mu, Ho-a ke ahi a lea Mū. A o kekahi poe no hoi o lakou e oli a e hoaeae ana penei: A pala a pala ka maia a kuu ke-i-ki, A pala a pala ka maia a kuu ke-i-ki, A i hoike ae au i ka ai huna a ua kaeaea la he Maia Moa, a no ia nei paha keia wahi hooliialaai ana: He iki li-la maia no Kae 'a, Aohe e pala i ke anahulu hookahi. Ninau 3. Heaha ka inoa o kuu wahi i'a e holo la no maluna? Haina, Moa, he wahi i'a kino paakiki keia me kona ■wahi huelo no maliope e holo nei iloko 0 ke kal. Ninau 4. Heaha ka inoa o kuu walū Manu? Haina, Moa no keia ano holoholona ka ka Haku i olelo aku ai īa Petero penei: Mamua o ke o-o ana o ka 'moa e pakolu no kau hoole ana mai ia'u.. 1 ka hookuu ana iho i keia episetole ke haawi a-ku nei i ko'u hoomaikai nui 1 ka Lunahooponopono. A ika mahalo hoi i na keiki lima hei o kou keena pa'i. "Niniū poahi ka anai" i like j ka nui me keia honua, a o kona lono, ua hiki aku ia ina welelau oka lani. | Kou nof a inau, j J. W. K. KAKELAMALUIKALEO. j Keena Oihana o Kaukaweli, Halepaahao o Uwahipouli. | Ua kupono mai la ka pahuna i ka piko, aohe he hoohalahala ana, ua ahuwale ka mea huna pohihihi a olua, nolaila, kiiia mai ko mau buke himeni.— L. H. j