Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 19, 8 Mei 1908 — UHIUHI LAU MAMANE KA WAI O KAPAPALA. [ARTICLE]
UHIUHI LAU MAMANE KA WAI O KAPAPALA.
Mamuli o na mea i hoolahaia ae ma na nupepa o ke kulanakauhale nei, a pela pu no hoi maloko o kekahi o na kolamu o keia pepa ma kekahi o kona mau helu o ka wa i hala, i ikeia iho ai ka manap o kekahi o na alakai o ka aoao Demokarata e pili ana no ke kanawai Kulanakauhale i hooholo a aponoia e ka Ahaolelo o ke kau aku nei i hala. . Ma ka manao o ua alakai Demokarata la e like me kana 1 hoike a i hoolaha ae ai, ua ha'i maopopp mai ia i ke ku ana o ua kanawai la ma ke alahele maikai ole a kulana mana ole ma kona manao, a wahi ana, he mea pono ke laweia ua kanawai la ma ke ano hoao īmua o ko kakou Aha Kiekie no ke kupono a kupono ole o ua kanawai He manao maikai maoli keia o ua alakai Demokarata la a no ka mea ina.e hoohana kokeia ana keia kumuhana alaila, e maopopo ana ka*manao kanawai o ka Aha Kiekie maluna o keia ninau, a ina . no ke apono mai a apono ole paha o ka Aha alaila, ua palekana ka -waihona o, ka lehulehu mai ka hoolilo dala wale ana no, no ke pa'i ana i na haloka ame na hoolaha e pili ana i na inoa o na moho e waihoia aku ana no ka holo ana no ia kulana. A ina e waiho waleia ana no keia ninau a ma ka wa mahope iho o ka pau ana o na hana koho ma ke kau koho haloka e hiki mai ana alaila laweia ua ninau la imua o ka Aha Kiekie no ka noonooia ana mai, a malia o hooholoia mai ua mana ole ua kanawai la alaila, ua poino maoli ka lehulehu ma o na hoolilo la i hanaia. Ke manao pu nei nae makou a ma ke ano he wahaolelo no ka lehulehu a no ke kiai ana i ko ka lehulehu mau pono, he hana pono ole iaia ka olelo ae he mea makehewa loa ka noonoo ana i moho Meia na ka aoao ana e alak'ai nei, ke ole e noonoo e ia ua kanawai la mamua ae o ka wa koho nui e hiki mai ana, ina pela, e hapai koke aku oia i keia ninau i keia wa ano. A hiki mai nae i keia wa, aole loa ka lehulehu a o makou pu no hoi i ike iki ua hanaia he hana o ia ano e kekahi mea a aoao kalaiaina e ae ma ka lawe ana i na keehina hana no ka halihali ana aku i ua leanawai la no ka noonooia anlp. mai e ko kakou Aha Kiekie, a oi loa aku hoi ka aoao Demokarata ka kalaiaina hoi nana i paani dainamaita ae nei ua kumuhana la. Ma ka makou heluhelu a hoomaopopo ana i na olelo a ua Alakai Demokarata la, ua ike iho makou .i ka ikaika maoli o kana mau a he mau olelo hoi e alakaiia ai na noonoo ana o' na elele e kohoia aku ana a noho mai ma ke kau wae moho a ia aoao kalaiaina ma keia mua koke iho, e hoopoina a e hoopau loa ia ai hoi na noonoo ana no ka wae ana ae i moho Meia na ia aoao a waiho mai imua 0 ka lehulehu o ka poe mana koho, no ka paio a mokomoko ana no ka hanohano o ia aoao ame ka lanakila o kana moho, a i ole pela 110 ka haulehia. O na kahua alakai a ka aoao kalaiaina Repubalika ko ke Kuokoa mau kahua alakai aka, he Ayahaolelo nae oia e kiai ana i ko ka lehulehu mau pono ma na ninau apau e oili ae ana iloko nei o ka aina, a maluna o ka pono, ke kaulike ame ke Kuokoa ka inoa hoi e o nei iaia e haaheo ai oe e Hawaii Lahui oia e ku mau ai. Me he mea la i ka nana aku he mau hana keia e uhiuhi ana i kekahi manao peekua, a ia oukou e na elele e nanea a e hoohemaihema )ai i ka wa wae moho e hiki mai ana alaila, o ko oukou nele iho la no ia aole moho no ke kulana Meia oiai nae, na aoao e ae e ■wae ana no i mau moho na lakou me ka nana ole ae i keia mau ula leo. Nolaila, makaalaia mai. A no ka pono ame ka pomaikai o keia lahui ke waiho aku nei ke Kuokoa i keia mau hoakaka ana imua o ka lehulehu a oiai, ua loaa ia oukou ka lunaikehala alakai, nblaila, ke manaoio nēi ke Kuokoa o ka oukou mai koe e na elele wae moho o ke ku-e mai i ka lei hiwahiwa, o ka wili mai i ke aloha m'e ka lokahi 1 hoku alakai no ka lahui. ■«♦« 1 O ka hana pono a 0 ka pono maoli no ia oia ka lawe ae o kela alakai Demokarata a kau iho maluna o kona hokua a halihali aku imua o ka Aha Kiekie no ka noonooia mai o ka pono ame ka pono ole o ke Kanawai Kulanakauhale e like me kana e manao nei, oiai, nana a heluhelu ana i kona mau manao ua maopopo loa oia ka mea i ike maopopo i na kumu apau e hiki ai ke kiolaia mai ua kanawai Kulanakauhale la e ka Aha Kiekie, a ke hana ole oia i keia hana e like me kana' e hoolaha nei ma na nupepa alaila, he leialea waha nui wale iho no keia mau hana. Ua like maoli keia me kekahi mea i i ka niho hu'i, a e uwe mau ana oia i ka eha a po ka la a ao ka po, a, hala he mau pule a he mau mahina aole nae he imi i laau e pau ai o ka eha. a hele paha i ke kauka no ka huki ana ae i kela inho eha a liemo. O ka makou ia oe e Alakai Demokarata ame kou pohai i like aku na noonoo ame na manao me kou e ku maluna o.ko oukou mau kapuai a ma ka papahele o kou a o ko oukou noonoo maikai e hele aku imua a imua o ka Aha Kiekie no ka lapaau ana i ka ma'i o keia bila Kanawai Kulanakauhale, a ilaila e maopopo ai ka ma'i ole ame ka ma'i, ka loaa mai oka laau ame ka ole. O ka pono ia oka olelo o ka waha a hooko aku ka noonoo hana no ka hana io ana. ++, Iloko o elua malama mai keia la aku e mahanahana ai ka wai o v na ipuhao kalaiaina, a iloko aku o ekolu malama e paila loa ae ai, a i ka hiki ana mai i ka la koho ilaila e hu ai ka wai i ke pili, a ia wa pu no hoi e ikeia ai ka hopena o na hana i hanaia ma ke kahua mokomōko. A i mea no nae e loaa ai ka lanakila, he mea pono ke hoohalike aku me ka hana a na Home Rula i hana mai la ma na Kona a elua oia hoi ko lakou haalele ana 1 ko lakou aoao a hui ae la me na Demokarata i mea e loaa ai ka ikaika. O ka lokahi ma ka hana likq ana oia ka mea e lanakila ai, a he hana nae keia e pono ai i na aoao kalaiaina apau e hana ai. A i haule iloko oia huki like ana he nani haule ia a no ka mea ua haule lakon no ko lakou heluna uuku no. O ka mokuahana i loaa iloko o kekahi heluna nui i loaa i kekahi aoao kalaiaina, e hoohanau ana ia i kona haulehia ma ka la koho e hiki mai ana. ;—: : Ma ka Poaha o ka hebedoma i hala i loaa aku ai i ka Puuku o ke Teritore he kanakolu a oi tausani dala mai ko Honolulu nei aku keena Ohi Auhau, a he eha a oi tausani mai na mokupuni kuwaho mai. Mamuli oka loaa ana mai o keia mau dala iloko oka waihona o ka Puuku o ke Teritore i hoopauia ae ai ka makapehu dala o ke Aupuni no keia mau la e nee aku nei. Ua loaa mai keia huina dala nui i ikeia ae nei mamuli no o ko ka Puuku Campbell hooikaika maoli ana iloko o na poe hookaa auhau nunui o loko nei o ka aina, a mamuli o ka hookaa ana ae a keia poe i ko lakou mau auhau i ikeia ae ai keia huina dala nui.