Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 13, 27 Malaki 1908 — KA HA'IOLELO A REV. M. K. NAKUINA [ARTICLE]
KA HA'IOLELO A REV. M. K. NAKUINA
KUMU MANAO MAKAIO 9:9. "E HAHAI MA^ e lA'U." E ka Aloha oe: — E oluolu mal 1 kol«l*ii kaaw.ile 0 kau Kilohana no ke e ka\t ae la. Maloko o ka luakini o Kawaiahao ma ka halawal awakea o ke Sabati, Malaki 22, ua oluolu loa i ka lokomaikai o ka Rev. Mose Kuaea, Nakuina ka ae' ana mai e auaino i ke -koikol « ka ha'l manao ana mai imua o kekahl anaina haipule nui i akoakoa ae malaila i kela awakea, Ua hoolaunaia mai oia imua o ke anaina e ka Hon. Edward K. Lilikalani, a ua lawe ae oia i ke koikoi o ka ana i kekahl mau apana hana nxa aoao, oia na olelo hoolaha ame himenl e like me ka maa mau, He meha ke anaina me ke kaulono pono o na maka ame na pepeiao I na olelo a'ō kuliu a noeau i pu-aia mai e ka mea ha'iolelo. O kana kumu manao, oia no kela ma ka hoomaka ana o keia itamu, "E hahai oe ia'u." Wahi ana, "Hele ae la o lesu a Ike aku la ia Makaio ka luna auhau e noho ana ma kahi hookupu, kono koke aku la no oia iaia, 'E Makaio, e hahai mai oe ia'u,' ku koke ae la no o Makaio a hahai aku la, aole aole i kakali, aole no 1 hoohakalia a hooka'ulua iho: aka, ku ae % la olk'ft hele aku la e hooko I ke kono. % "O ke kono he mea nui !a, I ka wa e konoia mai ai kekahi e na, alil e hele aku, he m6a pono loa 1 ka' mea I konoia ke hooko aku. I ka wa e konola mai at e na luna aupuni kiekie a e ka poe hanohano a waiwai he pono ke hooko aku ia kono. "He hana pono loa na kela ame kela mea 1 konoia e hōoponopono mua 1 kona ano,. kona noonoo,; kona naau, kona kulana i kupono a i makaukau mua ai- oia no ka hooko ana aku i ke kono. O ke kono a ka poe ilihune haahaa I ka poe kiekie aohe nana nui la, o ka poe haahaa; a pela no hoi, be ke kono ana a ka poe hanohano a waiwal 1 ka poe haahaa loa a ilihune; aka, o lesu I kona mau la ma ka honua nei, ua kono mai oia 1 na mea apau, ka poe klekie a waiwai, ka poe hanohano i na luna aupuni i ka poe haahaa iiihune, a o ka ol aku o kana kono i ka mea he^ra. "Owai la iloko o keia analna he mea hewa ole? Ina eia iloko nel kekahi 0 la poe, aohe nona ka teau kono. A ina o kakou apau he poe hewa wale no, no ka kauka lesu e kono mai nei 1 keia la, i ka la apopo. a i ka hopena 0 ko kakou mau la 'E hahai mal oe ia'u.' " He elua mau msfnao ano nui e loaa ana la kakou ma kela kumu manao: Ka mua:—Ka' mea nana ke kono. "O Makaio, ka luna aunau, he kanaka waiwai ola, he kanaka klekie a koikoi o ka aina he luna auhau. Aohe 1 loaa iaia ka waiwai inamuli o kona wahi ukuhana wale iho no, aka, ma ka hao wale, ka atunu, ame ka auhau hookaumaha ana aku i ka poe Ilihune i loaa ai iaia ka" waiwal. A iaia © nana aku ai i ka poe ar.«. i hana hewa aku al, paweo kona mau maka. Nana aku no kona mau maka 1 na waliln? kanemake ilihune ana 1 nookaumaha aku ai -ame ka poe ilihune a nui kona J ehaeha. A iloko • o ko Makaio hano-1 hano h e 'una aupuni ame kona ku- j lana waiwai a hanohano ne luna auhau, aole no i hopohopo 1 «e kono ana aku e hahai iaia. "Hookae no kekahl poe ift leau ame kana koqo, no ka mea, «e illhune oia, he haahaa loa. Olelo mai kekahl poe ma ke ano hoopohala, 'Aole,anel kela o ke keikl a ke kamana?' Aka, aole 1 hopo o le«u ia lakou. Ka lua:—Ka poe 1 konoia. Ma ka haawina heluhelu ua Ike kakou I ka hele ana ae o lesu a hlki ma ka loko o Oalilaia, a ike aku la ia 81mona i kapaia o Petero ame Anederea a kono aku ia ia laua e hahai mal iala, a e hoolilo aku no oia la laua 1 mau lawai'a kanaka. A i koaa hele ana mal ia wahl aku, halawai hou aku la oia he mau hoahanau elua o lakoba ame loane na ke* ikl a Zebedaio e hono ana I ka laua mau upena, a kono q£u la ia laua e hahal mai laia, a haalele koke Iho la no laua I ko laua moku ame ko laua makuak&ne, a hahal mai la. "Pela no hoi, i ka wa i hele aku ai ola a Ike aku la ia Zakaio e kau ana iluna o k e kumulaau kono koke aku la no iaia me ka olelo anaraku 'ma kou hale au e moe ai i keia po,' e Zakalo." "He poe haahaa loa kela he poe lawai'a, ma kahakai ko lakou wahi nohp a he lawai'a ka hana, aka, kono no nae o leau ia lakou, aole i hookae aole no hoi i kobo i ka poe kiekle i P°e kanaka nona e ha'i aku I ka euanello. Pela, no hoi he mau kanaka kolkol o Makaio ame Zakaio he mau luna aupuni, he mau waiwal he mau luna auhau, aka nae, he mau kanaka hewa loa; he alunu, he haowale, he hookaumaha 1 ka poe illhune ma ke kau ana i ka auhau kolkol; kono no nae o le«u ia hahai laia. "Nolaila, ma keia mau kono a ka Haku e ike kakou i kona ano he like na mea hewa ame ka poe haahaa apau imua ona, a ke kono mai neToia i nal nakua ame na opio e nooniakaukau |
no ka hahal ana aku laia I kela la. )| mal hoopanee o hala ka wa pono. •'Eia hou, he kono ka -leiu 1 kekahl knnaka opio i hoikeia ma Makaio 11:21. Olelo aku la 0 leiiu 1 kela kanaka • hoi aku oe a e kuai aku 1 kou w.iwal apau a e hoi mai a hahai lala. Ko k» minamina o kela kanaka oplopio I kona waiwai nolaila, hoole oia aole • hahai laia. No ia mea o le«u 1 01010 «I 'he hiki i ke Kamolo k« komo e | ka puka o ke kuikele mamua o ke kanaka waiwai iloko o ke aupum o ka lani.' Ua makaukau o le«u e hooklpa aku i kana poe apau | kono al iloko o kahl nanl ana I hoomakaukau al, a o ka Blnau nui. u a makaukau anel Kakmi • hahal aku t ka Haku la Ifiu Krl»to e ,lke me kana e kono mai nel, "E hahal mai oe ia'u." Ma kekahi aoao ke ku mai nol ke aiaholo me ka makaukau mau e hooa aku i ka poe apau e hahal aku ana lala, a 0 kana kono nae no na nam ame na pomalkal Ikemaka wale ka hopena o kana kono • aiakai aku ana ia kakou I ka luapo. I ka make ana o keta kino, aole ola hou ana aku »na o; aka, o ka poe aj»« e hahai ana la ie.u I ka make ana o j kino, e loaa hou aku ana lka I Poe manaolo lala he ola ol aku. a • noho aku an a lakou floko oke aupunl , lanl ma o. ,r i J. 2L N. '