Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 13, 27 March 1908 — KA MOKUAHI MAUNA KEA NO KA UA KANILEHUA [ARTICLE]

KA MOKUAHI MAUNA KEA NO KA UA KANILEHUA

Ma ke awakea o ka Poalua nei i haalele mai ai ka Mokuahi Mauna Kea ia Honolulu nei no kona kelepa mua loa no ka Ua Kanilehua o Hilo ma kāhi o ka Mokuahi Kinau, e like me na mea i hooholoia ae e ka hui mokuahi holo pili aina. No ka akahi no hoi paha a holo keia mokuahi ma kana huakai mua no Hawaii, ua hele a piha ka uwapo i ka poe makaikai, a ua hele no hoi kona oneki a lehau i na ohua na lakou i hoau mua aku la i ka Mauna Kea ma kela kelepa ana. Ilaila ae no ka Bana Hawaii kahi i paani ai, e like no me ko lakou {illegible} i ka wa e haalele mai ai ke Kinau. O ka peresidena Kennedy o ka hui mokuahi kekahi i holo aku la e nana i ke ano o ka Mauna Kea ma kela huakai ame kona ano e ku aku ai ma ka uwapo ma Hilo, a mawano ae ona, he nui na kanaka koikoi i holo pu aku la ma keia huakai. O ka Moiwahine Liliuokalani kekahi i hoau aku la i ka Mauna Kea ame kekahi heluna, lehulehu e ae o na kamaaina o keia kulanakauhale. Aia ma ka ihu o ka Mauna Kea he lei ilima i hooleiia, he hoailona o na alii, a e hoike okoa mai ana hoi ia,

aia ke alii maluna o kona oneki. Ua lilo ka lei ilima i mea na ka lehulehu e kahaha ai i ka ike ana i ke kauia ma ka ihu o ka mokuahi. O Mr. Philips aku la ke kupakako o ka Mauna Kea, oia no hoi ka mea i noho kupakako maluna o ke Kinau i ka wa i holo aku nei o Mooheau no Kapalakiko, a hoi like mai nel me ka Mauna Kea. Ua pii ae keia haole opio ma keia kulana mamuli o ke koho lokahi ana a na lala o ka Papa alakai o ka hui mokuahi, a o Kapena Freeman aku la no kona kapena. Ua laulaha ae nae kekahi lohe, ua noi muaia aku ka o Kapena Elena no ka hoi ana mai a noho kapena maluna o ka Mauna Kea, a mamull o kona hoole ana mai, pela iho la i lilo aku la ka hookele ana i keia mokuahi hou la Mr. Freeman. Ke upuia aku nei e hoea mai ana oia ma ke kakahiaka nui o ka Poaono aole hoi e like me ke Kinau ka ulolohi. Ua makaukau loa o B. H. Kelekolio e ike iaia no ka hoopuka ana i pae ike ia no ka hoopuka ana aku i palapala mare. E loaa no oia ma kona keena oihana, Judd Bullding, kihi o na alanui Papu ame Kalepa.