Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 9, 28 Pepeluali 1908 — Huleilua na Pa-u o na Lede Hololio i ka Makani-Aha'i o Oahu i ka Helu Ekahi o na Moiwahine. [ARTICLE]
Huleilua na Pa-u o na Lede Hololio i ka Makani-Aha'i o Oahu i ka Helu Ekahi o na Moiwahine.
0 ke kai huakahi hoohiwahiwa o ka Poaono i hala. , he kai huakai ulumaliiehie io ia e like me na mea 1 upu uiua ia al e ka lehulehu, a ua ol io :ie no ka nui o-na hana hoohiwahiwa ■ keia makahiki mamua o na makaliikl i hala ae nei. Iloko o na hora kakahiaka wale o ka Poaonor nei 1 lehau ae al ka poe makaikai i ke kahua o ka Hale Mana Hooko, me ka momoku pu ana mai no hoi o na kaa, ka poe kau lio ame ka l«'huiehu o ka poe i makemake e laulima pu ae ma ka hoohiwahiwa ana i ka la hanau o Keokl Wakinekona, ka Pert>sidena mua loa o Amerika Hui l'Uia. <» ke alanui Moi kekahi wahi i piha i >110 i ka poe makaikai ma keia ame i\t ia aoao o ke alanui, no ke ake ana « ike pnno loa i ka huakal i ko lakou ■wa o ka'i ai ma ke alanui Mol, Mamuli o ka nui o na kaa I komo k;i iuuikai i keia makahiKi mai na ki»a «>tuniobile a na kaapio, ua ano uloiohi iki ko ka'i ana o ka hUakai •"'K' h<>i i ka manawa i makemakeia ai īio ki' ka'i ana. t> keia ktkahi o na la lau kanaka o k« k i"iia nei i ikeia, ke heie la ka pa ilii ain, ke kuea pa 0.111 a lehau i na i'. MuUn nmo na kaa a ua \\\o i hana / nui n.i na makai ka papa ana aku ia i k.. i i hooke ana mai imua o ke "i ii i hookaawalela no ka huakai e ka'i mai ai. N 1 ka wa i kani mai ai o ka o-le hoailona n.. ka makaukau ana, he wa la « kiei. ha-lo ana ka lehulehu o ka ike aku i ke ka!i mal o ka huakai, a -i le iin hoi i liuliu iho, ua olli mal la ka llamuku o na hana o ka la Charley '"hiiiinsworth maluna o kona 110 keok «> ma ke poo o ka huakai 1 ukaiiia aku hoi e kekahl poe maKai kaulio, a mahope pono aku o lakou na kaa heliihehiwawae i hoohiwahiwaia e hu ai >aka ke nana aku i kekahl o ia poe kaa. lloko o keia mahele, he wahi kaa miku kekahi e hukiia ana e ke kao, •> o keia wahi kaa kekahl kaa i hu ai ka aka a na kanaka. Mahope aku o na kaa hehihehiwa"wae ka bana puhiohe maluna o ko lakou kaa i ukaiiia aku hol e na kaaMai i hoohiwahlwaia, a o na kaa lea-i'-a aku mal ka eha 110 a.hiki i ka iio hookahi. O keia kekahi o na mahele nani i hoohiwahiwaia me kela ame keia ano pua, i oi \oa ae hol 1 ko ka makahiki aku nei i hala. O ka poe holo pa-u mai i hiki.aku i ke kanakolu a o} ko lakou heluna. He elua hui "hoio pa-u l komo i keia makahiki, ola no ka hui Kaonohiokala ame ka Hui "Wakinekona, me ko lakou mau pa-u omaomao ame ulaula a he kilepalepa iua hoi ia o na pa-u i ka makanl i ka wa e kainepu ana ka holo a na Ho. He ku no i ka hiehie ke kulana o ke-. kahi poe wahine holo pa-u, aka aole | no nae i nele ka loaa *ana o kekahi \ poe wahine ano hemahema i ke kau I lio. no ka mea e pupue ana kekahi .o lakou i ka omuku o ka noho, a e hilala ana hol kekahi 1 o a ia nei, a nawai
hoi e nele ka hu ana o ka aka i ka nana aku la poe. Mahope pono aku o ka poe holo pa-u o na keiki aku o ke kipukaili, e alakaiia ana e Angus MePhee, Jāck Fernandez ame Chris Holt ame ka nui aku o ka poe hololio o keiā. mahele mai ka poe oo a hiki 1 ka poe opiopio loa. Ma keia wahi mai na Moi\tahine o na mokupunl ame ko lakou mau keiki paa hae ame na ukaii e hoikeike ana i ko lakou mau mokupuni pakahi iioko o ko lakou mau waihooluu iike ole. O Miss Emma Rose lfa Moiwahine o ka Mokupuni o Hawail ka mea mamua ioa o keia maheie o ka huakai ma kekahi aoao hoi ona ke keikl paa hae a ma kekahi aoao hoi kona ukali, oia no ke kaikamahine a Eben Low, a o ka aahu o keia Moiwahine he ulauia, me ka lei lehua ma kona poo, e holke okoa mai ana hol 1 ka lei kaulana o kona aina. O Miss Aliee Bartholomew mai mahope ona, ka Moiwahine o Maui me« kona mau paalalo mai, he ulaula hol ame ka eleele kona waihooluu e liolke ana o ka rose ulaula o ke awawa o lao ka pua kaulana o kona aina. O ka Moiwahin'e mai o ka Mokupuni o Oahu, me kona mau ukali, oia o Mrs. Mlgnoriett Meyers, a he melemele hoi kona waihooluu e hoike ana o ka lei ilima ka lei hoohia a ko Oahu nei poe. No ka Mokupuni Kaili La, o Miss Louisa Plha kona Moiwahine, a o kon& waihōoluu, he poni ame ka hauliuli, e hoike okoa mai ana hoi i ke ano o ka lel mokihana o Kauai, > o ka hope. loa no hoi o na Moiwahine oia no o Victoria Meyers o ka Mokupuni o Molokai, a o kona walhooluu he poni ame ke keokeo i hoohalikeia 'me ka waihooluu 'o ke kukui ke kahiko o Molokai.
He hiehie ke leulana o keia mau Moiwahine apau ke nana aku a pela pu no me ko lakou mau lio e nele ole ai ka haawi ana a ka lehulehu i ka lakou mau mahalo ana no keia mahele ano nui o ka huakai.
Mahope aku o n&. Moiwahine o na Mokupuni, na keiki o ke kula o Punahou me na aahu likē ole maiuna o ko lakou mau lio, a he ku i ka nanl ame ka mahalo ke nana aku ia lakou.
I ke kaawale ana o keia mau mahele oka huakal, ua ( oiii mai la na kaa otomobile me ko lakou mau hoohiwahiwa like ole, e alakalia ana e ke kaa o Klaalna Frear ame kona ohana, a o na kaa aku o na lahui like ole o ke ao nel e noho nei ma Hawaii nei.
O ke kaa o ka lahui Hawaii ka ukah aku mahope o ko ke Kiaaina kaa, aia hoi maluna o kela kaa kekahi o na kanaka Hawaii i hoohalikeia a kohu Ka» mehameha ka Na'i Aupuni, me ka paa ana i Tca Ihe ma kekahi llma a e kau pono ana hoi kekahi lima lmua, e like no me ke kii e ku nei mamua pono iho o. ka Hale Aupuni, a mahope pono iho ona ke alii Poki ame ka Moiwahine Llliha. O Palenapa ka mea \ hooliloia i Kamehameha, a he kohu Kamehamefe trlkoli no oia ke nana
aku. O keia kekahl o na kaa nana t unie aku i ka mahalo ana a ka lehulehu a e pa'ipa'i maoli ana kekahi poe i ko lakou mau llma no ka nui makemake no ke kohukohu maoll. O na kaa o na Kepani ame ko n» Pake kekahl mau kaa ku 1 ka nanl o na hoohiwalilwa ana. O ke kuahiwl kaulana o lapana, oia ka i hoohaHkela ae ma ke ano o ka hoohiwahlwaia ana 0 ke kaa o ka lahul Kepani, a ma kekahi kaa iho hol he huila makanl • noke wale ana no 1 ka nlnlu 1 ka w* e holo ana o ke kaa. He keu no hol o na nanl aku la la, el aku no ka ua nanl. I ka olli ana mai o ke kaa o na Pake, me he mea la na ka moo delaf?ona lakou e lawe ana ,olal o ke kll no o ka moo apau ke klno o ke kaa, mai ke poo mal a hlki % wale 1 ka hl'u. He mau lahui e ae no kekahl 1 komo mai nni keia mahele, aka he hooleahl no wai o ka llke la lakou, aole hol • likf mp kela mau kaa mua aku la. 0 ka hope loa no hol o na kaa ma ka huakai oia na kaa o na kelki o na kula, me ko lakou mau likt ole. Ua ka'i aku ka huakal e Ilke me ia 1 hoike muaia aku al ma ke alanul Moi, a huli iuka ma ke alanul Nuuanu a hiki i ka Waina, hull Walklkl a komo ma ke kahua o ka Halema'l Molwahlne, a ma ke aianul Berltanla I mahele ai ka huakai, e holo loa ana hoi na kaa otomoblie no ke kahua o ka PUnahou, oial hol ke koena Iho o ka huakal I hoomau aku al no ke alanui Mol, a malalla ae lakou l hele aa al no ke kahua hoikeike, 1 ka wa I hoea al o ka huakal Iwaho o Punahou, ua ka'i ae kela ame kela mahele pakahi imua o na liinakanawai ame ka poe makaikal no ka holkeik» ana i ko īakou mau kulana ame na hoohlwahiwa ana, 1 hlkl al ke haawiia na makana la lakou, a 1 ka hala ana o kekahl manawa loihl no na lunakanawai e hooholo al I ka lakou olelo keia mahele, ua kaheaia mai 1a na hooholo no na helu klekle o kela am« kda otomoblle no ka hele ana aku imua o na lunakanawai o ka la. ,Ua kaa ka helu ekahi o na kaa oto» mobile I ke kaa o Alex. Toung, o ka helu elua aku 1 ke kaa o Mr». Georg» Falrchlld, a o ka helu ekolu I na kalkamahine o ka hul waapa Kunalu. Ua aha'l ae ka Molwahuie o ka Mo* kupunl o Oahu I ka helu ekahl, o k» kulana hlehie I kela makahlkl, ma o Mrs. Meyers la; ukall mal hol ka Molwahine o Mawi ma ka helu elua. a la Hawall ka makana kulkawa, a haula aku hol o Kaual ame Molokal 1 ka hopewaa. No ka poe holo pa-u, ua aha'l ae o Mrs. Hllo 1 ka, makana helu ekahi, o Mrt). Kapulanl aku ka helu elua, a o Mm. Walanlkā ka helu ekolu. Ma ka hoopokole ana maī l kela moolelo lolhi. ua haawl makānala aka kela ame kela mahele I komo lloko o ka huakal e llke me ka lke ana a nm lunakanawal I ko lakou mau kulana. Na Mrs. Prear I haawl aku ka makana 1 kela ame kela poe l komo (l«ko o ka helu, a e Ikela aku ana ka mlnoaka ulumahlehle ma na papallna o Mrs. Frear iala e haawl ana 1 na ma* kana. I ka hUkl ana mal no hol I ka hopa loa o ka haawl mak&na ana, ua hoo% kuula na poe apau e hol. a ua pTha ho me na manao mahalo no na mea * lakou I Ike al ma !a la.