Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 34, 23 ʻAukake 1907 — KA LAMAKU O KE OLA MAU LOA. [ARTICLE]

KA LAMAKU O KE OLA MAU LOA.

Kakauia e L. W. P. Kanoalil. He hlh'o keia na loane nia ka mokupuni o Patemoka i ke Kaiwaenahonua, 6 loane keia ka haumana a lesu Kristo i aloha nui a'.. ua ano like no ka hiliio nie ke Aka-ku. Ua piha keia mokuna o Hoikeana 14:1 me na haawlna kamaha'o o ke Ola mau loa. Aole kela he moeuhane na loane, oial hoi, e nana ana oia, a e lohe ana hol, a me kona ike maka maoli ana, a ua pau pono na Ike a eono o loane i ka hoomaopopo ana i na mea apau a ka Haku i kauoha mai ai iala e kakau iho, a e hoopaa hoi maloko.o ka Buke o ka Holkeana 14:1. A ke holke mai nei o lesu Kri«to ia loane no na mea e pili ana i ka Ekalesla oialo ame ka Hoomana oiaio, no na mea e hiki mai ana mahope aku, o loane ke Pookela o na Lunaolelo 1 ola loihi a aneane he 200 makahiki ma ka honua nei, oiai hoi, ua hoopihaia o loane me na haawina o ka Uhane Hemolele, ua piha oia me ka, pono, ka oialo me ke aloha nui ia lesu Krlsto, a ike no hoi oia i ke Keikihipa a ke Akua, a "Nana aku la au, aia hoi ku mai la ke Keikihipa ma kfei mauna o Ziona; a me ia pu hookahi haneri me kanaha-kumamaha tausani Anela, me ka inoa o kona Maku i kakauia ma ko lakou lae." Hoike 14:1. Ke hoike mai nel ka Haku aloha !a loane ma kona ku ana ma ka Ipuka o ka Hale laaepi; o Ziona, ka Ekale--Bia oiaio. Ama ia manawa hookahi no hoi, i ike aku ai o Joane i kela Anela "E lele ana mawaena o ka Lani, laia ka Euaneiio mau loa." Pauku 6, a he mea pono ke ninau iho penei: 1. Heaha la ka Euanelio mau loa? Ke pane nei au me ka olaio, penel: Oia no ko lesu Kristo mak? ana. Ola no ko lesu Kristo ala hoū ana mal nrAJ ka make mai. A ke huiia laua a elua, ola ka nuhou maikai, oia hoi ka Euanelio mau loa. E nana i ka Paulo ma Roma 8:34. "Nawal la e hoahewa mal? O Kriato ka 1 make, oia hoi, ua ala mai ola, a ua noho ma ka lima Akau o ke Akua, a ke uwao ae la ia no kakou." o ka make ana ame ke alahou ana o lesu Krlsto. ola ke klkowaena o ke ola mau loa. He kahuapaa loa no ka Ekaleala oiaio, he sila mana loa no ke Aupuni o ka Lani, a "ua kukuluia oukou maluna o ke kahua o na Lunaolelo ame na Kaula, o lesu Krlsto iho no ka Pohaku kumu o ke kihi." Epeso 2:20. Ela no ka Paulo olelo: "Ina paha o makou, a he. anela paha mai ka Lanl mal, E ha'l aku aha i ka Euanelio I ku-e 1 ka makou i ha'i aku ai ia oukou e hoomainoinoia oia." Qal. 1:8. Nolalla, o kela Euanelio mau loa a kela Anela e lawe mal nel, aole ia he Euanelio e ku-e mai ana 1 k6 Kahua a na Lunaolelo ame na Kaula i kukulu al, no ka Ekalesia oiaio o lesu Kristo, oia hoi, aole loa e hiki i kekahi pohai Anela ke paku'i hou mai, a i ole hoi hoololiloli hou ae I ke Kahua oialo o ka Euanelio kumu no Kristo. Aole loa hoi e hlki i na Ekalesia e ae, ke olelo mai o lakou iho kela Anela iaia ka Euenelio mau loa. Penei e ai: Aole e make hou ana o Krlsto, aole hoi e papaluala ko lesu Kristo kaumaha mohai ana ma kona kino kanaka maluna o ke Ke'a,

mamua iho a mahope iho hoi o ka loane ike ana i kela Anela ma ka hihio ana e ike nel. O ke Kahua ame ka mole o ka Euanelio mau loa, oia no ka make ana ame ke alahou ana o lesu KriBto, aole loa he Euanelio e ae mawaho aku o kela kahua olaio maluna ae. E kaena kakou ma ke Ke'a wale no o Kristo wahi a Paulo. "Nawai la hoi e hoahewa mai? O Kristo ka i make, olaio hoi, ua ala mai oia, a ua noho ma ka lima akau o ke Akua a ke uwao ae ia Ino kakou." Roma. 8:34. ! O lesu Kristo ke kumu oiaio no ka Euanelio mau loa. Oia hol, ua ike maopopo kakou, aia o Kristo ma ka Lani, ma ka lima Akau o ke Akua • noho uwao ana no kakou. • A ke holke mai nei oia ia loane, e kakau iho, a e hoopaa hoi i na mea a ka Haku i makemake ai, no na mea e plll ana i Kona Ekalesla oiaio, ame ka hoomana oialo, no ka manawa e hiki mai ana mahope i aku. ! A ina he Euahelio hou kela, a kela Anela e lawe mai nei, aole anel e ku-e aku ana o loane ia mea, oiai o ka mea pookela loa o ka ike i na mea huna a ka Haku, wahi a loane. O lesu no ka Alepa ame ka ōmega, ,ke kumu ame ka Welau, ka mua me ka hope, he A hoi ame ka W. Hoik. 21 4 .6. E na haipuie Kristiano oiaio, e like a e lokahl ana ko kakou manao, o ka make ana ame ke alahou ana o le«u Kristo, oia waie no ka Euanelio mau loa, a oia no hoi ka loane e ike aku nei ma kela Anela e lele ana ma ka lewa akea o ka Lani, laia ka Euanelio Mau Loa, olaio, Amene. II Heaha ia na kumu o ka Euanelio mau loa e lawela mai nel? He mea nui a pohihihi no keia, eia ka loane ike ana, he' Anela e leie ana mawaena 0 ka Lani, laia ka Euanelio mau loa. Ua hoolaio ae nei kakou apau o ka make ana ame ke aiahou ana o Krt«to oia ka Euanelio mau loa; i make o leau no na kanaka i alahou mai o le§u no na kanaka, 1 noho Uwao ma ka Lani no na kanaka, a ina pela, ua kupono keia ninau ana; Heaha la ke ku'mu o ka Euanelio mau loa, e lawe ia mal nei? Aole i nele ka Honua nei i ka Euanelio ole, ua piha ka Lani ame ka Honua ia nuhou maikai. Eia nae, ua uhipaa ia me ka poeieeie o na hana Hoomanakil, ka noho pegana, ka pepehikanaka ka hakaka ana, ke kaua ana, ame na hana ino he nui wale, ke hoomanao nei au i ka huina nui o na la'huikanaka o ke ao nei, ma kekahi nupepa o na makahlki he 20 a oi i hala, he 1,430.000,000, a o na make no ka makahiki hookahi, he 55,333,833, a ina pela e loaa ana kekahi mau kumu oiaio. O ke kulana o ka Ekaleaia olaio maluna o ka Euanelio o leau Kristo t mahope iho o ka make ana o loane ua hoi hope ka ulu ana o ka lahui a hiki 1 ka makahlki 698. Ua hoi hope na Ekaleala, a ua hihia hnl i na mea o ke ao nel, ke ne« aku nei ke kulana o ka Ekaleaia oialo. a komo pono iloko o na uluhe hoohihia o ka nohona poeieele, o na hoomanakii a nela io no, hiki aku la ka Ekaleaia ' oialo, ma ka makahiki tWoke kau no ia o ka Ekaleaia Pope o Roma i uiu ai a hoomaka ai ka uhi ana o na hana pegana, a hiki 1 ka pouli ana o na lahuikanaka apau o ka honua. Na huahelu 666, Hoik. 13:18 ku iho la ka mana o ka Pope o Roma, 1200 mau makahiki ke akea, ua ulu koke a ua kupu ua lau, ua hua, ua oo apunl ke ar> nel. a Iloko o keia ko-wa akea la, tia piii wale ka Ekaleeia oiaio, ua a moe

ma ka puu weuweu, e nana ma H»ik 12:6, e lke mal oukou, he kumu nui keia, o kela Ane)a e lawe mal nel I k» Euanelio mau loa. Eia hou no, olai ka olaio. e noho pee ana ma na piko o ka maui»a o Piedemauna, maloko o na ana, na puu panoa, na waonahele, aou> i nele loa ! na halpule olalo, ua hookanwale no ke Akua he 7,000 mau halpuk olalo, a ma ka makahikl 1387, ua ku mal la o Wlterlpa, he kahunapule, kumu poo no ke kula nui o Otefora a ku-e lkalka loa I ka Pope, a peln n Maretina Lutera, ke pookela o ka v.lwoole, ame ka maka'u ole, hooie ikaika loa ola l ka mana o ka Po|><Homa, a palo Ikalka aku la ola mHi<>k < o ka Ahaolelo Nul ma Teremeneta tna HelewiHa, kau 1528, he 9S mau kumupaio a. Lutera 1 waiho aku ai imua ka Ahaolelo, aole loa e hlkl I ka ke pane, a ke ekemu mal hoi, ua h» » piha la hol ka pope me ka huhu &>>"' ka inalna nui, ua makemake ka r<>i" e pepehlia o Lutera. Ela ka olelo kauiana loa a Lutera Imua o ka Ahaoiol<>: "Ina e hoohui ia ka nul o na diai><>i > a like me ka lehulehu o na plll i'" l e ku-e mal la'u, aole loa au e ir.aka i ia lakou." O ka makahikl 1817, he manawa ia i onlonl hou al. a ku hou lluna ka Ekaleaia oialo, o ka Haku lenu Knsto a hlkl ma ka makahlki 1866. iho la ka manawa o ka Ekaieala !' <i' o Koma, he 1,200. Holk. 12:6. Ela na papa hoike:—l. Papa Ml*'"na o AmeHka, he 10,000 na MinionnM < hoounaia, he 100,000,000 I hull 1 niau KrlBtiano. , A ke ike maopopo ae ta no kakou. he hana nul a ko'iko'l loa kela a na Kristiano olaio e lawelawe aku ai mu kela mua aku. a no la kumu, ke hoala hou mai nei ka Papa Mlslonari o Avnc rlka | mau MielonaH hou, e hoounn ; Ina Aina E, e hoika aieu ai I ka Eu»nelio mau loa. (Aole 1 pau.)