Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 31, 2 ʻAukake 1907 — KA MOOLELO O KA HALEMA'I MOIWAHINE [ARTICLE]
KA MOOLELO O KA HALEMA'I MOIWAHINE
>' i ka moolelo pokole i kakauia no k makii Hawaii, i kamailio ae ai o '.. \;inder i kekahi o na hana maikal . ,i Kumehameha IV ame ka Molwallniii i hana mai ai no na kanaka -- i !auu lahui ponoi, oia hol ke ku- : ana i ka Halema'i Moiwahine no ; maka Hawali, ka hana hoi e ku- : |. taia nei iioko o ka puuwai o na • .i;i oiaio apau. ' • k 1 o ka makahlkl 1859 i hoomaka . .ii ka Moikane ame ka Moiwahlna kino iwaena o ka poe*e noho ana . k'» o ke kulanakauhate nei iloko o • ii.inawa no ka lawe ana mai i na .uj>u i mea e hiki ai ke hoala i keia a i. a ua oho like mai na mea : :ne na manao apono no keia hana ,;t i. v imull o ka hoakaka ana a na nu- ; iloko o kekahi mau makahiki elua k lu mamua aku o ka hoomakaia - keia halema'i, ua hanaia iho la . .!ii k.inawai ma ka Ia 20 o Aperila ■ n> ka hookaawale ana l mau hale- ; n«t ka hooluolu ana 1 na kanaka v. ,iii ma Honolulu ame kekahi mau - .'ii kupono e ae e manaoia ana. i k a nana ana aku ika moolelo ona • ipuni o kakou mai kela ame kela •v. iwa, me he mea la, ua ulu maoli iin ka manao iloko o Ka Moiwahine ' -t o kukuluia i mau halema'i lehu- ! ; ma na mokupuni, no ka hoopaana i kona lahui ponoi mai ko la- . noho auwe ana no ka loaa ole o mea akamai 1 ka iapaau ana I iknu ma'i. a i mea no hoi e hoopa- • ae ai I na kanaka mai ka hol«» • ana iloko o na hana hoomana''o ke au kahiko. M ihope iho o keia hoolala ana i ka ■'""inao iwaena o kela mau Alil no ke kukulu ana i ka halema'i, ua malamaia lialawai makaainana ma ka la 4 o ' — is=;9. a ma ia manawa hookah! ' i koho ia ai na kahuwaiwai no .nalama ana i ka Halema'i Moi- '■ '.hinp. Ma ka makahikl 1860, ua hoolimaW» r 'Vi.i kekahl hale ma ke Alanul Mol • kn uku hoolimalima o $S0 no ka ma.« 1 r - i m a ke ano i halema'i no ka ma-
nawa a hiki i ke ku maoli ana o ke« ltahl halema'i. Mahope iho o kekahi mau makahiki lehulehu no ke ake ana aku e ikemaka i ka halema'i i manaoia no na kanaka Hawaii i loaa i na popilikia a ka ma'i, ua ku ae la ka Halema'l Moiwahine ma. )ta Poakahl ka la 1 o Augate, a kapaia aku la kona inoa ka Halema'i o ka "Wahine Alil, a na na nupepa hoi o Ja manawa i hoike maopopo loa aku i na innaka Hawali 1 ke ano maoli o kela l»ale a ko iakou mau Alii I kukulu ai no ko lakou pono. I ka manawa i laweia mai al ke kaliua o ka halema'i e ku nei i keia manawa a kualla no keia hana, aia no he Wiau hate iehulehu e ku ana iloko o ta inanawa. Ma ka la 17 o ka mahina o lulai i kukulu muaia ai ka pohaku kihl o.kei a haiema'i e ka Moi, a ma ka makina o Dekemaba i pau ai na hemahe*aa o keia hale i ka hanaia.