Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 30, 26 Iulai 1907 — HE MANAO AKEA IMUA O NA HAWAII OIAIO [ARTICLE]

HE MANAO AKEA IMUA O NA HAWAII OIAIO

(Hoomauia mai kela pule mal.) | I kekahi manawa aole o na Kapena wale no ka poe nana e lmi ka poino o ka moku, o na sela no kekahi. I ka wa e ioaa ai ka manao kolohe iloko 0 na sela, hooulu lakou i ka haunaele iluna o ka moku: ku-e lakou i ke Kapena; o na kauoha a ke Kapena u& palēia e iakou me ko lakou ku-e pu i na rula holomoana. A ua ike nul ia keia ano haunaie ma kekahi mau moku rta na aina e ma kekahi mau la loihi i hala ae nei. A o ka .hopena i ikeia no keia moku, aoie i pae pono 1 kahi i makemakeia. Ma keia moolelo pokole e ike kakou aole no na alakai waie no ka hemahema, aka, o na sela pu no kekahi. Pela no na hui ua llke loa iho la no mē keia. Malkai ka manao o na luna, maikai ka lakou hookele ana, ua paa ko lakou manao e hana me ka poloiei me ka ewaewa oie; a me ia maikai no hoao na sela e ku-e, oiai nae, he wahi kauoha oolea liiiii wale no ka na alAkai e hiki ole ai e eha. aka, e hoomanawanui ia iho no aole no he pilikia e hiki mai ana. Aka, no keia wahi hewa liilii wale no makemake na iaia, e haatele a ua haaieie maoli io no kahi poe a nana ole ia ae la no na rula, na kanawai ame ke kahua o ka Hui i ku ai ke kumukanawai ame ka aelike ana i hoohiki ai. O ka hopena i ikeia ua nahaha ka Hui, aoie no ka hewa o ka hana a na alakai wale no, aka, no ka lawe ana o na alakai 1 ka mana o ka hana iloko o ko lakou mau lima a hooko aku. O na alakal naauao aole lakou e haawiplo no ke kuhalahala o ka lala a mau lala hana hewa, aka, ku lakou maluna o ke kahua paa o ka hoopono ame ka oiaio, he kahua yaa hiki ole ke hiolo i ka ua nui, i ka makani ikaika, a i ka walkahe paha. Ao na luna ( e kukulu ana ika Hui maluna o ke one, oia hoi, 'ka apakee me ka ewaewa, e hioio maopopo ana ia Hui. Pela pu me na lala o ka Hui. EKOLU, —KE KAHUAHANA O KA i HUI. I O'ke Kahuahana o ka Hui oia keka- , hi maunu maikai loa e ohohia nui ia j mai aj kekahi Hui, a e nahaha koke ai kekahi Hui ke ike maopopoia mai j kona mau kee. t . j O ka poe kamana hoopono, akamnl , a noeau, hana mua lakou i ke kahua o ka hale a maikai me ka paa naue ole. A maluna oia kahua lakou e kukulu ai i ka hale. Kukulu iakou iluna o ka pohaku i kahi paa, aole iluna o ke one. Pela no na Hui e pono ai e kukuluia iluna o ke kahuapaa naue ole hē huli pu no ka honua ka pau. Ma ka hoomaopopo ana i ke kahua 0 kekahi o na Hui o kakou e ku nei 1 keia la ua kukuluia maluna o ke kahua o ke Aloha. Ma'ka laweia ana o ke aloha i kahua, he lauia kona manao. E hana ia no na hana a pau o ka Hui me ke aloha. Eia paha ka manao. E malamaia na lala a pau me ke aloha—ma'i lakou e- pono e malamaia. Pilikia na lala i ka hana ole, e haawi aku ka Hui i hana no ka lala 1 nele, poioli ka lala a mau lala paha, e hanai ka Hui, piiikia ka poe nele, na wahinekanemake ame na keiki makuaole e malama aku ka Hui. O na pilikia a pau e loaa ana i na lala o ka Hui, oia kana (Hui) e hoopakeie ae ai. A ina i kukuluia ka Hui maluna o keia kahua, a i hooko pono ia ka lawelawe ana me ka oiaio, alaila, e ku ana ia Hui a i ka, hopena o keia ao. Aka, ina ua kukuiuia ka Hui maluna o ke kahua o ka hoomana a i ole maluna paha o ke kalaiaina, he akioma loa kona helplel mahope. Aole e mau, rto ka mea, o na lala a pau i komo iloko o ka Hui aole lakou he mau hoahanau no ka Ekaleaia

na wahi like ole o Kina, iloko o na Kulanakauhale Nui, na Apana, na Kalana, e hai ana i ka Euanelio o lesu. I keia makahiki no, he 10,000 haiolelo Euanelio o na aPke Ponoi, e hai nei 1 ke ola iwaepa o ko lakou lahui ponoi; iloko oia huina he mau Kahunapule Pake naauao loa, he mau kumu ao, no na kuia nui, na kula hanai ame na na. kula aupuni. Ua pa'l ia na buke a unuhiia ma ka oieio Pake, a \ia pai ia (1,000,000), hookahi miiiona a oi buke Kauoha Kahiko ame Kauoha Hou Ma ka o Hankow iloko o Kina, oia ke ka«a Paipalapaia a ho<;laha buke oka oihana Misionari, ua pa'l ia a hoolahaia a kuai ia he (26,000,000), iwakalua-kumamaono» miliona buke Karistiano, 1 hoounaia ma kela ame keia wahi iloko o Kina. Noiaila ke ike nei kakou, ua nalo o Klna kahiko, a o Kina hou keia; nona ka malamaiama hou, >ka naauao hou, ame ke ola hou. ('E nana 1 keia moolelo ma ka aoao 355 o ka Buke Missionary *Herld. Papa Amerika. | NA KOKUA A HĀWAII NEI I KA 'PAPA AMEHIKA, NO KA OIHANA MISIONARI. Ina kakou e lawe mai a hoohalikellke j iho me na haawina kokua a na moku- | aina pakahl iho ma keia lihi o ka mo- | ana Pakipika, ua ikeia na lele oi loa o Hawail ma ke degere kiekie loa, ma- j mua ae o laikou- apau. j E ike ia no na haawina kokua I ka Papa Amerika malalo iho: NA KOKUA O KA MAHINA O MEI | o KEIA MAKAHIKI. j Nu Mekiko $ 5.00 j Washinston, 830.00 114.12 I <?alifornia, ...» 254.75 Teritore o Hawaii 966.4ft Mai ka Papa Hawaii a)ku na lulu i ; hoounaia i ka Papa Amerlka, a na Ekalesla o Hawail nei he $516.40; a mai ka makuahine Rlee $450.00; nona keia huina $966.40. A olea huina nui ona kokua apau, mal na Ekalesla Hoole Pope mai a puni ka honua, e komo nei i ka Papa Amerika a hikl i Mei 31, 1907; he '$413,228.00. Hooillia no ka Papa Amerika mai na walwai o ka poe i ma- j ike $78,283-72: Huina nui $491,511.72. O keia mau loaa apau a hikl i ka ia 31 o Mei, oia ke ola o ka Oihana Mi«tonari a puni ka honua nei. A pela aku na mahina o lune, a me lulai e hele nef. Nolaila, ma keia Papa Hoike Hoonohonoho, aole I haule Iki • o Hawail mahope, a me oe e Kawaiahao e kokua nel 1 keia hana a ko kakou Haku I«au Karisto. ("E nana ma ka aoao 362 1 ka Papa hoike o na lōaa ma ka Buke Miiwlonary Heral<f. Papa Amertka.) E. K. L»IL.IKAL«ANI.

hookahi —e huki ana no kela ame keia | i kona hoomana iho. A o ka hukl ana , o k*Ui ame kela lala ke kumu e mau , ole ai. E hoomanao i ka Hale pakul j o Babela. Pela no ma ke kahua kalaialna. Ala i'oko o ka Hui he poe i komo a i , koho i ka lakou aoao kalaiaina, a o j ka hoao ana o na alakai e hoopaa i , na lala ma ka aoao kalaialna hookahi he kumu ia e nahaha al ka Hui, no ka mea, aole i kulkahl ka manao. Fehea la ka nui o ka hauhoa ana I ka lala ( ma ka hoohikl ara iluna o ka Baibaia. aole no ia he mea e paa ai ke kil ana 0 ka Hui. O na hana apau e iawelaweia ana no ka pomaikai o ka Hui he pono e hookoia me ka oialo: i kanuia ai ka anoano o ka pono maluna o ke kihapai mahiai o ke aloha, a e hoohua mai ana mahope 1 na pomaikai holomua no ka lehulehu. EHA.-KA HOPENA O KA HUI. 0 ka hopena o ka Hui, ola no kekahi mea nui e pono ai e noonoo nuiia i o ia honua. He hana naauao ole na kekahi Hui e kukulu ae 1 wahl manawa pokole wale no a hoohelelei kokeia no. O ka mau o ka Hui ola no kona hanohano. a oia no ka pii mahuahua ae o kona pomaikai a me kona palahalaha. Oial na Hui e manao ana e hoopau ae i na ano pilikia i maa iwaena o na Hawaii, he mea pono no e ao ia na lala 1 maiamaiama loa ole i ka mea pono a lakou e hana ai. Aohe i lawa loa ke alakal ia ana o ko lakou tnau noonoo e na kanawai ame na rula o ka Hui. O na oleloao maikai no mai ka Presidena mai kekahl mea e naau» ao ae al kekahi poe. MantfT> au he oi aku na oleloao mal ka waha aku mamua o ke ao a ka palapala. I a hoomaopopo kekahl poe a ua hoomaopop» ole kekahi. O na hana apau malaio iho o ka la i hanaia me ka hololea ua haaheo ka poe na iakou ia mau hana ,i lawelawe; a o na hana i hana hapa--1 ia, iilo 1 mea -pahene waleia no. Pela i no na Hul a na kana-ka Hai»aii i hoal». a I kukulu ai ma na wa lehulehu i kaahope aku. Mamuli o ka holopono I ole o kekahi mau Hui, ua lilo i mea |.pahene wale ia no e na kanaka o na i aina e a e kakou Iho no hoi. Oia mau , Hui ua kukuluia malna o ke kahua j paa ole, a o ka hopena i ukali mao- ] popo mai ua helelei, aole e n\au. A e | lilo nae ia mau hana hemahema l mea ;e hoonaauao la mal al na Hui e ku nei i keia la, e hool ae 1 ka maiau o ka lawelawe ana i ko na wa ! hala i loaa ole ia hopena. Ina o ka hoopono a me ka olalo ka hiklmua o ka Hui, o ka ukali maopopo loa o ka holomua ame I ka pomaWeai. A ina aole pela. e ukali maopopo ana na hopena awahia. A oiai au he mea makemake nui e . komo iloko o kekahi o na Hul o kakou ' e ku nei, ke wae nei au, hakilo a ke i noi'i pono nei me ka manao e maopopo i pono ia'u ka'u Hui e komo ai. I ka ! Htii o*wi paha, Kauikeaouli paha a 1 • Kamehameha paha. A e like me ka'u mau kumu 1 manao al he mau alakai i maikai la no ka noonoo o ka mea e ! maikemake ana e komo i ka Hul. pela ino au e makemake nei e alakai pu ia ka : poe e ae i komo ole e noonoo je Hke me ka mea noonoo maikai, i loaa iaia ka Hui kupono e komo ai. A oia komo ana he komo ia me ke koho kuokoa a na ka make e hookaawale. K»' inanaolana nei V:a mea kakau e loia ana ka malamalama i na pop a pau e ake ana e komo. A o na a'olalau. a 1 kupono olp e malamaia, kiola loa. Me ka mahaio, Kou oiaio mau l^a. J. H. KA Waikikikai, July 12th, 1907.