Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 29, 19 Iulai 1907 — IKEA KA WAIWAI O NA PULUNIU Hoeueuia ka Noonoo o Kekahi Poe Huli Waiwai ma Keia Oihana Pomaikai. [ARTICLE]

IKEA KA WAIWAI O NA PULUNIU

Hoeueuia ka Noonoo o Kekahi Poe Huli Waiwai ma Keia Oihana Pomaikai.

No kekahi mau makahlki lolhi 1 hala ae nel, a hiki wale mai nei no i keia manawa, aole i hoomaopopoia ka waiwai e loaa mai ana mai na puluniu mai e kiola waleia nel e na kanaka o keia Teritori. Eia na kumu niu ke ulu nei apunl keia Teritori, a ke kiola waleia nei no ko lakou mau puluniu, aka ma na mokupuni ma ke komohana akau aku nei o kakou, ua lilo ka puluniu i oihana nui na na kanaka o ia mau mokupuni. O ka houluulu wale ana no i ka niu ka hana nul i maa i na kanaka ma ka mokupuni Kilibati ame Manahiki, a o na kanaka mai keia mau mokupuni aku ka poe e hana nei ka aelike no ka houluulu ana 1 tia pulunlu no ka poe na lakou e hana mal nei l kela ano'hana waiwai nui. Ela keia ano hana ke hoohankia mal nei ma Samoa, no ka nui mai no keI kahi o na kumu niu malaila, a no ka hua nui no hol kekahi ,a mawaho ae 0 keia mokupunl o Wakinekona, ame ka mokupuni Fanning a me Pilipine kekahi mau mokupuni e hoouna nui nei 1 na pulunlu ame na hua niu i kekah! mau aina e. .. . Eia ke hoouna mau nei keia mau mokupuni 1 na puluniu, ame ka niu aka nae, aole no i lawa ka makemake o na alna i loaa ole keia mau mea ia lakou, o ko lakou makemake ka hoouna nuiia aku ,ā mapuli o ka lilo ana rto hoi o keia mau mea i mau mea e loaa nul mai ai ō na pomaikai, u a ulu mai ka manao l kekahi o ko Hawaii nei poe e hoala i keia ano hana ma o kakou nel. Na ka poe Killpatt e noho hana ma\ nei hana Wii, ka Mokupunl Wakinekona, me ka loaa ia lakou o ehlTcu dala o ka mahlna, a he kana. kolu' hua niu e loaa ia lakou i kela ame keia pule l al na lakou. Ua hanaia ka aelike me ka poe na , lakou keia hana, me keia poe KiUpa- j ti no ka manawa o ekolu makahikl, a e hoouna mau la ana na puluniu no Kapalakiko, i na manawa apau e kipa mai ai o na moku iiaila. , )Ua hlki aku ka nul o na tona puluniu e hoōuna mau la nei I kela ame keia makahlki I ka ekolu hanerl. H» nui no kela mau loaa e loaa ana 1 ka poe Kilipatl. aka nae, mamuli no o ko lakou punlhei wale i na mea kuai O' loko o na halekual malaila, ua pau loa no ka lakou mau wahl kenikeni ke hlkl mal i ko lakou manawa e huli hoi aku al no ko lakou wahl. E haawila ana he hookahi kaukanl hua nlu i kela ame keia mea wehe puluniu iloko o ka pule hōokahl, iloko o ka wa maka, a I mea e loaa aku al kona uku no ia manawa o kona hana ana. e hookaawale mua oia 1 ka pulu mai ka hua mai, a hoihoi aku i ka hua o ka niu 1 kona haku. Ma na Mokupuni Pilipine, aole i maor»ono mua ka waiwai o ka niu ame ko lakou pulu, a hlkl wale 1 ka wa 1 komo nul aku nel o na haole llaila mahope lh<7 o ke kaa ana mai nel o la mau mokupuni malalo o Amerik a Huipuia, aka nae iloko o keia mau la e nea nel, ela keia hana ke lawelawela mai nei malaila ma jte ano he hana waiwai nui. Ua hoeueu pu ia mai no hoi ko Hawaii nei.poe no keia oihana Uoko o keia mau la e nee nel, a ke ikeia aku nei ke oho ana tAal o kekahi poe e ike aku nei ika pomalkai o keia hana. j iloko o kekahl mau makahiki loihl i hala hope ae nei, ua hoouna ia mai kekahi mau niu lehiAehu mai Samoa mai, a ua> kuaiia aku ka hapanui o ia mau nlu ia Mr. Lindermann o Kauai, a nana i haawi aku i kekahi o ia mau niu la C. Rice. Eia ke ulu nel he mau kaukani ku- j mu nlu ma Kauai i keia la I kanuia e keia mau haole, a o keia aku ana kekahi o na oihana imi loaa mawaho ae| o ka oihana kanuko ma ka Mokupunl o, Kauai. Ua hoounala aku kekahl mau puluniu mai na niu aku o na kumuniu i kanuia ai e Mr. L.indermann, a ua ikela ko lakou maikal, a o ke kumukuai i haawlla mai no ke tona hookahi mai Kapalakiko mal he kanalwa-kumama-lima dala o ke tona. Mamull o kefa hiohiona hoohoihoi i kekahi poe ona alna nunul o kakou nel, ua holo okoa aku o Fred Waterhouse no ka huli pono ana 1 ka oiaio o keia iohe i Kaual, a ua hol mal oia me ka hele ana e hoolimallma 1 kekahi mau I aina i kuai ia iho nei e J. B. Castle mawaena o ka lokowai o Kawainui ame ke kai, me ka manao e hoopiha aku ia mau aina me ka niu.

Ma ka Poakahi nei i malama ae at ka Hui holo pa'u Kaonohiokala he wahi paina hoomanao na lakou, a ua koho iokahi ia aku o Mrs. Puahi e noho hou ma ke ano peresidena ame puuku n o ka hui. No ka -nui mai no o ka hilinal ia o kana mau īawelawe hana ana e kona mau hoa.

Ke upuia aku nei e hoea mai ana o Lunamakaainana Longworth ame kana wahine maluna mai o ka Mokuahi Siberla e ku mal ai ma ka la 1 o Augate ae nel.