Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 29, 19 July 1907 — KA MANAWA! AME NA OULI O KA MANAWA! [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

KA MANAWA! AME NA OULI O KA MANAWA!

Hoopukaia e Jas. H. S. Kaleo. [ < (Koena mai kela pule mai.) | Ka manawa i hoonee ai ke Akua i Kona mana iho. Ma ka hana ana i • ka Lani ame ka Honua. Kinohi 1:1. i Eko'.u mau mahele o na Materia o ka Lani; Ka Lani i oleloia ai ka Nohoalii o ke Akua Mana Loa. Ka Lani o ka La, ka Mahina ame na Hoku apau. Ka Lani o na Ea palupalu, e hoopuni ana i na Hokuhele apau. Ua hoonoho ke Akua i neia mau Lani apau malalo o ka Mana o na Kanawai paa mau; oia h<M na Kanawai o ka Ikaika. Na Kanawai o na l'me kaumaha. Na Kanawai o na kukuna malailialama. Na Kanawai o na Ea i hoorfiaholaia. Penei: Papa Hana Mua. Hana iho la ke Akua i ka Lani ame ka Honua i kinohi. Mamuli no ia o ka mana o ke Akua Kahikolu Hemolele Loa. A ua lani a ua honua iho la. Ua waihoia keia mau mea kino a elua lloko o ka Manawa. He loa, he laula, he akea keia ko-wa. A mailoko mai no okeia mau Materia o ka lani i ame ka honua i hooponopono ai ke Akua Mana Loa i na hana ana ma na la Eono i oleloia ai ma Kinohi 1:1. (1) Olelo ae la ke Akua i malamalama; a ua malamalama ae la; a nana ae la ke Akua, ua maikai. O ka la mua ia. Ei a ke ano o kela olelo "ua maikai." Ua kupono ka malamalama me ka Manawa i hoonee ia, i ko ke Akua makemake ponoi iho no. Oiai, u a oili pu mai ka Manawa me ka Mahunalama o ke Ola Mau Loa. O ke kumu keia i ola ai o na mea ola ktyo apau loa. He 1000 makahiki ke ko-wa 0 ka Manawa o ka ke Akua hana ana 1 ka malamalama kumau ma ka la mua i hoike ia ai mai kinohi. A pela no a pau na han a ana ma na la eono. 0 ko'u manaoio Akua keia ame ko'u manaoio Palapala Hemolele hoi. E waiho i na manao wehewehe o n a La, Hana Elima. E hoomaka au e wehewehe ma ka la i hanala ai ke kanaka mua loa. 2 . Ka hana ana a ke Akua 1 ke' kanaka mua loa. E nana ma Klnohl j 1:26. "I iho la ke Akua, E hana kakou. i ke kanaka e ku la kalwu ma ka like ana me kakou iho." O Adamvi ua kanaka la; o Ēwa hoi ka wahine; he lepo ke kino; no ke Akua mai ka Uhane. O Adamu ma ke pookela o ke Kilohana hoi o ke ao neL O laua hoi na alii Kiekie loa o ka Honua nei; a ua hoohonoia iaua ma Edena; ua ai wale i laua me ka oluolu me ke ola klno maikai me ka hanohano nui hoi. Elua, mau kauoha a ke Akua ia laua: "E i hoohua ae, a e hoolaha ae a e .hoopiha) 1 ka honua nui me ka laua mau kelki;" j a pela io no. O ka lua p na Kauoha: j Oia hoi ka Ekalesia Punahele o ke Akua Mana Loa; oia hoi "E hoomana la' lehova me ka Uhane me ka oiaio." A | hoopaa ke Akua i ka oihana mare ia ! Adamu ma. He kane na ka wahine j hookahi, a he wahine hoi na ke kane ! hookahi. Oia ka Makia Hooulu Lahui a ke Akua i makemake ai. No ke kahua paa o ka Ekalesia o ke Akua oialo. j Ua poha mua mai la ka leo o ke' Kahuhipa Mau Loa maloko o Edena: j "Na ka hua o ka wahine e paopao iho j i ke poo o ka Nahesa; a e palukuluku aku hoi i jtona kapuai wawae." A no ; ka loaa ana o ke kumu hewa la Ada- j mu ma, ua kipaku ke Akua ia laua j mailoko aku o Edena a ua kaawale laua mai ke alo aku o ke Akua Mana Loa. E ola ana laua no ka manawa a mahope iho e shoi hou ai i ka lepo. Ua hoopaa iho la ke Akua i ke Kanawai o ka make maluna o Adamu ame kana poe mamo aku 'a hiki i ka hopena o ke ao nei. A mai ia Adamu mai hoi ka helu ia ana o ka manawa ; ma na huahelu ame na wa, a nolaila! penei ka helu ana i na wa ame ka manawa. 1. Mai l a Adamu mai a hlki i ke Kaiakahinalii he 1656 mau makahiki ia, oia ka wa mua. O na mea ano nui ia wa; Oia o Adamu ame Ewa-Ka wanana mua 16a iloko o Edena. No ka hua a ka wahine. Ka leo uwao o ke Kahuhipa Nui. Ka pepehi kanaka mua loa. Ka uku hoopa'i no Adamu ma. Ka lawe ola ia ana o Enoka. Ke ola loihi o ke kanaka no 9 kenekulia. Ka manao paa o ke Akua e luku ia ka honua me ke Kaiakahinalii. Ke koho ana me ka wae ana o ke Akua ia Noa 1 kumu hooulu i ka lahui kanaka o ke ao nei. Aole i ike ia he kanaka akamai i ke kakau ana 1 ka Moolelo o ia wa. A ua hoopau ke Akua i ka luku ana i Tta honua nei, me ke aila ana i ke anuenue i palena e kaupalena ai no ia hana. A maanei, he mea pono ia'u ke hapai ae i ka ninau elua, oia hoi: 2. Na ouli o ka manawa, heahaia, a nohea mai hoi? He mea pono no ia'u ke pane iho 1 ka'u haina no ka ninau Heaha na Ouli o ka Manaka? Oia no ka hapa p ka "Manawa." A no ke Akua mai hol na ouli. Ua hookahua ia "Na Ouli o ka Manawa" maluna o kekahi mau mahele kumu, a oia hoi keia. Na ouli o na Olelo Wanana. Na ouli i o na Kanawai. Na ouli o na Lahul ' ame na Aupuni. Na ouli o na Elele;

oia hoi na Anela, ke Ahi, ka Wai, ka 1 Makani, ke koko, ka uwila me ka He« kili. "Ua hana oia i kona poe Elele. he makani. A o kona poe kahuna hol, he lanlapa ahi." ' He mea pono ia'u ke hoakaka pakahi i na mahele o na ouli apau. 1. Na ouli o na Olelo Wanana. O ka Olelo Wanana kumu; maloko ia o Edena. "Xo ka hua a ka wahine" Ua pili no ia no lesu Kristo, ke Kahuhipa Nui. Ka uwao. Ka Hoola Panai n«v ke ao nei. Kin. 3:15. Ua waiho loihi keia Olelo Wanana no na makahiki 4038; a ua hookoia ma ka hanau ia ana mai o ka Mesia a ke Akua ma Beteiehema ludea, Mat. 2:1. Mai i a Adamu mai a hiki i ke Kai- j akahinalii he 1656 mau makahiki la. Ua oleioia; oia ka Wa ame ka Mana* wa o na Maku a alii. Iloko o ka Wa mua; ua ulu ae ka lahuikanaka a ma~ huahua loa aku maluna o na miliona. Ua hele ke Au o ka Manawa ma ka Wa mua, me na hana huikau o ke ao naaupo, ua kapae ia na rula maa mau • na kanaka; ua hui aku a hui mal kalo i kanawao. Ua pii aku na hana haumia inoino loa i ke alo o ke Akua; ua paa ko ke Akua manao e luku iho 1 ko honua; a pela io no. Ua wae ia a kohoia o Noa ma « ke Akua Mana Loa i kumu hooulu lahuikanaka; a pela io no. Nolaila, ua hoike mai ka Manawa he Elele oia no ka wa kahiko mai, he rula hoi no ke ola ana. A no« laila, o ka olelo o na Wanana, he ho< ike oiaio oia no na mea e hiki mal ana; a he mea e maopopo ai no na mea i nana ole ia. Aia no maloko o na Olelo Wanana ko ke Akua mana e hoonee ana; ma kahi ame ka manawa i makemake 'a e ke Akua; e hooko ana i kona mau manao paa iho. A ua piha ke Kau» oha Kahiko i na Olelo Wanana mai ke Akua mai. Ua kukuluia na Olelo Wanana he 400 mau makahiki ke kowa mal kekahi Olelo Wanana a hiki mal i kekahi Olelo Wanana; koe nae na Oielo Wanana maloko o Edena ame Hoikeana, e pili ana i ka Ekalesla Pope ma Roma, oia hoi, he 4005 ma« kahiki ke ko-wa o ka manawa no kft Mesia. He 1200 makahlki ke ko-wa o ka manawa no ka Ekalesia Pope o Roma. E nee aku kakou imua, oia hoi. 2. Na ouli maloko o na Kanawai o ka pono io maoli. Mai ke Kalakahinalii mai a hiki ma ke IJ<au Kanawal ana ma ka Mauna o Sinai; he 2650 mait makahlkl ia. O Mose ke Kaula nui o lehova ke Akoa Mana Loa. O na nawai he 10 oia no ke Kumukanawai o ke Akua Kiekle Loa. Ua pili keia mau Kanawai o ka pono io maoli maloko a mawaho o ke kanaka; ua kuni paa ia hol maluna o na holoholona, o na manu, na i'a. na laau, a maloko o na ea o ka lewa akea o ka lani. O ke aloha i ke Akua me ka Uhane, me ka oiaio; ola ke kahua e pono ai o na Kanawai he 10. Elua mau mahele o na Kanawai he 10: oia hoi, \ra Kauohaia mai na hana pono. Ua papaia mai na hana ku-ee i ka pono. Ua hoopili la ke ola i k a pono. Ua hoopaaia hol ka | make no ka hewa. Noloko mai o ka nohoalii o ke Akua Mana Loa; ua maj kia paa aku la ke Akua i na Kanawai ; he 10 maloko o ka po a ua hoopuni ia hoi ke ao nei me ua mau kanawal la ; o ka pono. Eia na hua oiaio o keia [ mau kanawai he 10. (1) He alahele na kanawai he 10 no Kristo leBu 1 hiki mai ai i ke ao nel. (2) He mana hehi na Kanawai he 10 no lesu Kristo maioko o ka po ame ka make. . (3) He mana pale na Kanawai he 10 no lesu Kristo no ka mana o ke ao. A ua hoomohalaia na ume kaumaha o ka honua nei ame na ea e hoopuni ana ; i na hokuhele apau. O na Kanawai he ! 10 he kahuapaa o na lahuikanaka ame na Aupuni apau. Ua hookomo pono la mai na ruia ame na kanawal o na mea kino ulu ame na mea kino hanu apau. A ua kukuiuia hoi maluna o na Papa Kanawai eiua i haawiia mai ia Mose. Ua hoonoho mal la ke Akual Mana Loa i ka mole oiaio o na Ka« nawai he 10 maloko o ka naau o kanaka; maiuna nae o keia mau kahua 1 oiaio. j (1) Kaheaia a waeia. (2) Hoohanau ia mai. (3) Hoomaemae la mal hoi. (4) A hoola ia mai hoi; aua hoohele ia nae maluna o na alahele ekoltk o ka pono; oia hoi, "Ka Manaoio, ka Manaolana, ke Aloha oiaio, a ua huiia keia mau kulana. o ka pono mau loa iloko o kela huaolelo o ke olinolino & ke ola mau loa." Ke Aupuni Nani a ke Akua Mana Loa. A ua oleloia na pono o ke Kanawai o ka pono io maoii; Oia ke Aloha, ka Oiaio, ka Lokomaikai. ka haahaa, ka pakiko, ka hana pono; ka hana maikai, ka maluhla ame ke Ola. E aloha aku ia lehova kou Akua, e Aloha hoi i kou hoalauna. 3. Na ouli o na Lahui ame na Aupuni—O ka lahuikanaka oia ke kahua o ke aupunl. Ua loa a ka huina o ka lahui mailoko ae o na mea ola uhane a elua; he kane a he wahine. A ua hookahua ia hoi maloko o na ohana ma na Home apau. E like me ke kauoha paa a ke Akua ia Adamu ma; ua pilipaa kela kauoha i kana mau mamo 1 a hiki i ka hopena o ke ao nei. (Aole 1 j>au.)