Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 21, 24 May 1907 — KA FEA AME KA AHAAINA NO KE KUKULU ANA I HOME NO NA WAHINE HAWAII PILIKIA. [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

KA FEA AME KA AHAAINA NO KE KUKULU ANA I HOME NO NA WAHINE HAWAII PILIKIA.

Ma ka la apopo e malamaia ana he Alia l : ea anie ka Ahaaina luau ma kahi oke Keikialii ame ke Kania'liiwahine Kawananakoa. O ka manao nui o ka hoalaia ana o keia mau haiia no ka hoopuipui ana ae i ka waihona e lawa kupono ai ka uku ana aku i mea e loaa ai na home no na wahine Hawaii pilikia. E kaa ana ka hooponopono ana i keia home mālalo o ka Bihopai ame ka Ekalesia Kakolika, a niahope aku o ia nianawa, o ka makemake o ka Bihopa, oia no ka waiho ana aku i keia hana malalo o na; wahine wilikina. E hoomaka ana keia home mai ka uuku aku, a ina ua nui mai ka, makemakeia, alaila okawa ia e hoomahuahuaia ai. Eae ia ana na wahine o na hoomana like ole e noho maloko o keik home, ina nae he mau wahine Hawaii lakou. Ua makemake nui ka Bihopa e lilo no ka home i mea nana no e kokua iaia iho. E hoaoia ana ka hoeueu ana ina liana lima. Oka poe hiki ke hana, he mea pono no ia lakou ke hana, a ma ia ano € kokua mai auanei lakou i ua home la. O ka poe pilikia e hoike ae ana i ka ekalesia Kakolika, e nokeia ana lakou i ka noii ponoia, a ina, e aponoia ana na ano apau i kupon® i ka manao o na Makua, alaila, e wehe hamamaia mai no ua home la i ua poe pilikia la. La makemakeia e loaa ka huina o ekolu kaukani dala no ke kuai ana aku i liale ame ona pa aina a ka Bihopa e makemake nei e loaa. 0 keia huina ae la nae, ua loaa i keia manawa, he umi-kumamaiwa haneri elala, mamuli o na kokua mai ka lehulehu mai. "O na loaa o keia fea e hoomakaukauia mai nei, e hookomo puia mai ana ia no keia heluna dala i makemakeia e loaa. Ona hooponopono ana o keia fea ame ka ahaaina luau, ua waihoia ak?u ia iloko o ka lima oke Kama'liiwahine Kawanankoa. Ona lede eae i noonooia aku no ke kokua ana mai iaia ma keia hana nui, he mau lede eleu wale no lakou, e haawi ana i na kokua waiwai nui, ma ka haawi maoli ana 1 ko lakou manawa ame ko lakou mau noonoo no keia liana ko'iko'i, Ke huiia keia mau lede apau e hana nei malalo o ke Kama'liiwahine Kawananakoa, ua liiki aku ko lakou nui i ka hookahi haneri me kanalima, a ke holopono nei ka lakou mau hana e like me ka hana ana o ka uwaki. Ke hooko nei kela ame keia waliine ma ka makemake io ame ke kanalua ole ke olelo ae, e hahai ia ana no ia mau ana me ka holopono. E malamaia ana lie mau niea ai mama mai ka hora 12 aku o ke awakea a hiki i ka hora 2 o ka auwina la, a he 50 keneta ka auhau e noiia mai ana no keia ai ana. He mau mea ai haole wale no keia, malalo o ka noho poo ana a Mrs. L. Whitehouse. E hui pu ana me keia pakaukau o keia mau mea ai mama, e hoolawaia mai ana ka makemake o ka poe puni inu kope e Mrs. Eben Lo, ka wahine kaulana no ka 0110 o kana kope ke hana, a o ka uku no ke pola kope hookahi, lie 10 keneta. He mau pakaukau lehulehu e ae kekalii i luluu i na mea o kela ame keia ano, e noho pooia ana e kekahi mau lede i kamaaina, a i kaulana i ka hana ana ia mau mea; e laa na pua. ka lei, ka wai lemi, ka hau kilima, ke kana-ke. Me he mea la nae, o ka hoomakaukau ana i ka ahaaina luau, oia .aku ka liana i hoolelepauia ai o ka noonoo ame ka manawa no ka liana ana. Ua kukuluia he lanai nui i uhiia me ka lau niu, me na pakaukau loloa. e pau ai he elua haneri poe e noho e ai i ka manawa hookahi, a o ka nui o na lede na lakou e hoolawa mai i na makemake o na mali* hini, he kanahiku-kumamalima ko lakou nui. O na mea ai o keia ahaaina oia no na mea ai Hawaii maoli i maa i na ahaaina. E hoea ae ana ka Moiwahine Liliuokalani ma keia Ahaaina i ka auwina la, a pela pu no hoi me ka Bana Laliui, no ka hoenanea ana i na malihini ame ka poe no apau e liele ae ana ma ia ahaaina. E hoomaka ana ka fea mai ka # hora 1 aku o ka auwina la a hikt i ka hora 5 o ke ahiahi, a mai ka hora 5 aku hoi a hiki i ka hora 7 e .wehe ia ai ka puka no ka hele ana e ai i na mea i hoomakaukauia o ka Ahaaina, a oiai e ai ana, e paani ana kekahi o na hui Aookani pila i kiiia no ka hoolealea ana i keia \va e ai ana.o na mea apau. Mamuli o ke noi ana o na hoaloha, ua kukulu ae ke Kama'liiwahine, he wahi no ka hulahula ana nona ka nui o 80x30 kapuai, he 25 wale no keneka ka uku no ke ana ma keia alia hulahula. O ke kumukuai o na tikiki no ka hele ana i ka Ahaaina luau, he $1.00, a e loaa 110 ma ka puka.