Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 21, 24 May 1907 — He Mau Kua-la ko Lakou e Like me ko na I'A he Mau Lima ame Wawae Palaulau. [ARTICLE]

He Mau Kua-la ko Lakou e Like me ko na I'A he Mau Lima ame Wawae Palaulau.

lie hoike pokole ka i hoounaia aku e Kauka Lark o ka mokukaua Kelemania mai Aukekalalia mai i P»elina e pili ana i ka loaa ana o kekahi lahuikanaka, a ua hoea aku hoi ia i ka manawa maikai loa e loaa ai he kokua waiwai nui loa iloko o na hoakaka ana e hahai aku ai mahope iho o ka ha'iolelo a Wasmann no na mea e pili ana i ka hookumuia ana o ke kanaka. Aole i hoike maopopo mai keia hoike i ka home o keia poe kanaka ano e. Me he mea la nae ika nana aku, no ka mokupuni Rennel, kekahi hoi o na mokupuni o ka Paemoku Solomon, a i ole mai ka puko'a mai paha. 0 ke kumu o ka lioea ana o keia moku ilaila, mamuli o ke puhna ana e kekahi ino nui, a holo e hoolulu i kahi e pakele ai mawaena o ke ko-wa o ka mokupuni Rennel ame ka puko'a, a ilaila i halawai ai na kanaka o ka moku me keia lahuikanaka ano e, no ka manawa nnra loa. Ia lakou i halawai mai aii me keia poe malihini, aole o lakou hoike mai iko lakou ano maka'u, a pii mai la no noluna,o ka moku, me ka ae ana mai e nana ponoia aku ko lakou ano. Ua kapa lakou ia lakou iho he Liekilieki, a o ke ano maoli o ia Huaolelo he 'poe ai." Ua kupono maoli no kela iyoa ia lakou ma ke ano o ka lakou mukamuka 'alna i ko lakou wa e ai ai i ka i'a Vmaka, oia no hoī ka lakou ai. 1 ka ana i ka hoike a Kauka Lark, o ka mea hiki wale no ia makou ke olelo ae-no keia lahuikanaka oia ka hiki ia lakou ke noho iluna o ka aina a iloko o ka wai, aka ua oi ae nae ko lakou noho ana iloko oka wai mamua oka aina. Ike kilohi pono ana ike ano oko lakou mau kino, ua hiki loa ke hoomaopopoia aku, ua hanaia mai no lakou no ia ano oke ola ana. He mau lima ko lakou i like me ka wawae o na manu au kai a pela no hoi me ko lakou mau wawae. Mahope pono o ko lakou kua, maluna ae o ke ka, aia malaila kekahi kuala i like loa me ko ka mano. Ua ike mauia no ke ano o keia mau lima ame na wawae e like me ko keia lahui kanaka mawaena o kekahi mau lahuileanaka haahaa e like me na Aukekalalia ame na Nekero. Aole i hoike mai o Kauka Lark ia makou, ina paha ua hooku.'i keia kuala me ka iwi lalo oke ka. Ona niho oke aluna o keia poe ai .i'a, he ano e !oa ko lakou hanaia ana, a ua like pu me ke a o ke silika. O na niho mua elua, he keu a ka loihi e like me na nilio o na holoholona nahu ame na holoholona iwaena o na holoholona Europa. Ua hoike maopopo mai no hoi ko lakou mau ano, o ka lakou hana no ke aku-ku ana ika i'o. Ona niho ku'i, e like me na mea i ikeia maloko o ke kii, i pa'iia e Kauka Lark, ua loihi iho mai na niho maa mau mai. O na umiumi he kakaikahi wale no ia, a he pololei hoi ko lakou ulu ana e like no me ka umiumi o na holoholona aikanaka. O ka lauoho ona Liekilieki, e noho ana ma ka maheleaina New Guinea, lie mau lauoho pololei ko lakou e like me ko ka poe Polenesia ame ka poe Samoa ma ka hoohalikelike ana, aka o ko keia lahui nae he piipii ko lakou lauoho, a he puhuluhulu hoi.

Ma ka hoike a Kauka Lark, ua like pu ka olelo ana a keia lahui me ke aoa ana, a i ka wa e puka ai ka! mahina, e kuwo ana lakou ine ke ano maikai ole i ka hoolohe ana. O ko lakou wahi e nolio ai, aia no maloko o na ana, e waiho kokoke ana ma ke kai, a i hoonaniia me na pohaku papaakea ame na pupu hulahula ame kekahi mau mea e ae. O ko lakou wahi e moe ai, maluna no o ke one, a i ole maluna o na mauu maloo. Aole he mea 'i maopopo o ke ahi i keia poe, a i ka wa i hoikeia aku ai o ke ahi ia lakou, ua pioloke koke lakou ,e like me ke ano mawaena o Robinson Cruse ame kona kanaka me Friday. Aole he kapa maluna o ke kino o keia poe. Oiai ka moku e ku ana ilaila no na la elua, aole i ikeia na wahine na kamalii. Eia ke kali hoomanawanuiia aku nei ka hoike neepapa a Kauka Lark no na mea e pili ana i keia mea. A iloko no hoi o keia manawa, eia o Polopekā Klaatsch o Heidelburg, ke noii pono nei i kal\i i loaa mai ai o ke kanaka mua loa ma Aukekalalia. O keia ke kanaka i ikeia ma ke ano he moho no ka huli ana i na mea pohihihi e pili ana i ke kanaka. i ku-e hoi i ke a'o ana a Darwin, ame Haeek. Ma ka oleloia e loihi Ioa ana kona noho makaikai ana me na Liekilieki.