Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 13, 29 Malaki 1907 — AHA'I O KAMEHAMEHA I KA INOA MOHO Ohuohu ke Kahua Paani o na Keikikane i ka Poe Makaikai-Uwaia ka Haole Mama Hele no ka Ohule. [ARTICLE]

AHA'I O KAMEHAMEHA I KA INOA MOHO

Ohuohu ke Kahua Paani o na Keikikane i ka Poe Makaikai-Uwaia ka Haole Mama Hele no ka Ohule.

"Aole he hpopunipuni, Aole he pulapu; O ka hui Kamehameha Ke pukonakona." O keia maluna ae ka u-wa a na ka» mali'! o ke kula o Kamehameha e noke ai i ka hooho i na manawa e aha'i ai ko lakou mau keiki i ka hanohano mtL na hana hookuku mawaena o na kula 1 malamaia ma ka Poaono i hala mauka o ke kahua paani o na keikikane. A he o'aio no ia hooho mau ana a lakou pela, no ka mea ua kaa aku ia lakou ka heiu ekahi ma na lealea i maiamaia ma ia la. Aole o na hooho uwauwa wale no ka mea nana e hoopaiakuli aku ana i ke anaina o ka poe makaikai, aka o na himeni no kekahi e mele mau ia mal ana e lakou, na himeni hoi i kupono no na hana le'ale'a e hoike aku ana i na moho o Kamehameha, eia no makou ke hoohoihoi mau aku nei ia oukou. Ma na heihei i malamaia ma ia la,' ua aha'i ae o McCandless i ka hapanul o ka ianakila ma ia mau le'ale'a a ua lilo aku ka mekaia guia hoohanohano iaia, a o ka kekahi o na lunakanawai o ka la i olelo ae ai nona, "he kae'ae'a ofa hia na hana le'ale'a o ia la." j O na keiki no hoi kekahi o Kapunahou e hpoho ana i ka wa e aha'i ai ko lakQu māu keiki i ka lanakiia ma kekahi mau heihel, a i ka ike aku i na keiki kula ua piha maoli lakou i ka uwlla? - • Ua neiē na hui St. Louis ame ka hul o na Pake i na kakoo ma ko lakou mau aoao, a pela lakou I mele ai i ka poe ole na lakou e hooho uwa mai mahope 0 ko lakou mau keikl. Ma na le'ale'a i malamaia, ua loaa 1 ke kula o Kamehameha ma o kona mau keiki la i komo iloko o na hookuku ana ia la ka helu kiekie 058 a i ke kula mfai o Punahou, he 27 a i ko St. Louis he 18, a ua nele loa hoi ka hui o na keiki Pake. Penei ke ano nul o na le'ale'a i malamaia ame ka poe na lakou 1 aha'i ka lanakila ma ia mau ie'ale'a:

He heihei kuklni o 10 i-a ka heihei I pjua i malamaia, i maheleheleia hoi i na niahele elua. Ua lilo ka hapa mua o keia heihei ia Correa o ke St. Louis, ia Lyman aku ka pauku elua a ia Maekenzie ka pauku hope loa iloko o 11 3-i kekona he 2-5 kekona ka liaule iho malalo o kona manawa o keia makahikl aku nei. Ua kaa ia H. Smith o Punahou ka to o ka heihei kukini o hookahi miie iloko o 4 58 kekona e wawahi ana i ka manawa holo loa i holoia e Scharsch o 5 miiwte. U& 1110 ia McCandless o ke Kula © Kamehameha ke eo o ka heihei kukini o eha haneri me kanaha i-a iloko o ka maimwa holo o 54 4-5 kekona, a ma ka hoopokole ana mai i ka moolelo loihi, ma ka olelo ana ae, ua kaa ka hapanui | o na le'ale'a i na keiki o Kamehameha. 0 kekahi o na heihei i hu ai ka aka 0 ka poe makaikai, oia no ka heihe! hele o hookahi mile mawaena o H. M. Ayres ame H. Auld o ka mea l hu ai'o ka aka, oia no ka Ayres hooholo ole ana i kona manao me ka papale paha ola, e hele ai a i ole e wehe paha, a 1 ka hope loa no hoi, ua wehe oia i kona papale a o ka wa ia i noke mai ai o ke anaiha i ka aka, mamuli o ka waij ho wale ana o ka ohule o kona poo a he hulahuiali hoi kau & ka pa pono mai o ka la. ■ ( Ua hoole ka lunakanawai ika haawl ana I ke eo i kekahi o laua mamuli o ko laua holo ana, aka nae mamuli o ko laua liooholo like ana ma ke kiola daia ana, ua. iilo ke eo ia Mr. Auld a pela 1 haawiia ai ka mekala iaia. ! 1 ka manawa I pau ai o na le'ale'a o ka la, ua akoakoa aku la na keiki o ke i Kula Kamehameha mamua pono o na lede ia lakou ka haawi ana o na makana a paa ae la o McCandless i ke kiaha oiai hoi kona mau hoa kula e haawi akua ana i na huro ana aole wale no ka hanohano i kau ma-i maluna o lakou no ka aha'i ana i ka lanaklla o na hana o ka la, aka no ka haawi pu ana no lioi kekahi i mau leo huro no [ ko lakou mau iioa i haule ma na hana ) o ia la.