Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 10, 8 Malaki 1907 — Ahaolelo Teritore o Hawaii. [ARTICLE]
Ahaolelo Teritore o Hawaii.
KA HALE. La Hana Malaki 2. Ua lilo i mea no na hoa o ka Hale e hauoli ai, mamuli o 'ka loaa ana mai he palapala mai ke Kakauolelo mai 'o ka Teritori e hoike mai ana i ke kakauinoa ana .o ke Kiaaina i ka Bila Helu 13 o ka Hale, e pili ana i na hoolilo o ka Hale ame ka Bila Helu 20 o ka Senate no kona mau hoolilo. Na ke komite Hoonaauao i ka hoike e apono ana i ka Olelo Hooholo Helu 44 o ka Hale, pili i ka haawina ō $135 no ka hana hou ana i ka halekula o $110 no ko Kailua; $142 no ko Keauhou. Na keia komite hookahi no e apono ana i ka Olelo Hooholo Helu 48 i $650 no ka hana hou ana i ka halekula ma Honomakau; $15 no ko Polulu* $30 no ko Honoipu; $375 no ko Makapala; $291 no ko Halawa. Na ia komite hookahi no e apono ana i ka olelo Hooholo Helu 46 o ka Hale i $430 no ka hana hou ana i ka halekula o Waimea; $81 no ko Kawaihae; $45 no ko Puako. Ua apono pu ia no hoi ka Uielo Hooholo Helu 45, i no ka halekula ma Waiohinu; $60 no ko Honuapo; $510 no ko Hllea; $600 no ko Pahaia. Apono puia ka Olelo Hooholo Helu j 49, i $280 no ka halekula ma lN"ipoopoo; $115 no ko Honaunau; $235 no ko Hookena; $200 no ko Alae; $250 no ko Papa; $85 no ko Milolii. Ua pau loa na hoike maluna ae i ke aponoia. Aponoia ka hoike a ke komite o na Hoolilo, e 'papa ana i ka ukuia ana o na dala o na lilo o kela ame keia, no ka uku hana.
Na Correa he Olelo Hooholo I $1500 no ka hooloihi ana i ke Alanui Kula; $10,000 no ka hoakea ana i ka hooloihl ana 1 ke Alanui Camp Helu 3 mai ke Alanui Kula aku a hiki i ke Alanui Kuakini. Waihoia i ke komite Aina Aupuni. Waihoia ka Olelo Hooholo Helu 110 I waihoia mai e Moanauli e noi a!na i haawina o $10,000 no ka hoonaauao ana i na keiki ilihune ma na Ainli e i ke komite Hoonaauao. Na Coney he biia e hoololi ana' i ka Pauku 995 ame 996 o na Kanawai Hooponoponoia, e pili ana i ke Ola ō ka lehulehu. Na Rawlins he bila e hoololi ana i ka Pauku 2748 o na Kanawai Hoōponoponoia. Holo ma ka heluhelu ekahi ana. O keia malalo iho nei na bila i holo ma ka heluhelu ekolu ana: O ka Bila Helu 33 o ka Hale, Bila 38, 32, Bila Senate Helu 2; Bila Senate Helu 4 Bila Helu 2 o lea Hale; Bila Helu 7 o ka Hale; Bila Helu 25 o ka Hale; ameeka Bila Helu 14. Waihoia ka noonoo. ana i ka n c elj Hooholo hui helu p a ka la Mel. Ma ka hoakaka .a ka Lunahoomalu, ua kohoia o Kalana, Kaleo, Nailima, Moanauli ame Kalana i komite m&'ka aoao o ka Hale no ke komo pu and ma ka hoolewa o Mrs. Akau. Ua aponoia ka hoike a ke komite Waiwai no keia mau blla malalo Iho nei, a waihoia, no ka noonoo hou ana ma ka Poakahi Maraki 4. Ka I BHa Helu 60 o ka Hale, "ka Bila Helu 27 ka Bila Helu 35.) Hoopanee ka Hale ma ka hora 12:05 a noho hou ma ka Poakahi. - KA SENATE. L<a Hana 10.—Malaki 4. Na Coelho he palapala hooūii' mai ke kahua ma'i mai e noi ana e aeil aku o Kauka I. Lor. Wallaeh e Konio iloko o lee Kahua Ma'i e lapaau ai 1 ka poe ma'i lepera. Waihoia i ke komite Ola. Na Blhopa he palapala hoopli mai ke Kahua Ma'i mai no, e noi mai ana, aole e aeia aku keia Kauka e komo iloko o ke Kahua Ma'i. Waihoia no ia komite hookahi. Heluhelu ekoluia ka Bila Senate Helu 36 e piH ana i haawina hou no na hoolilo o na keena o ke Teritori, T holo. Na Smith i ka hoike a ke komite Hookolokolo maluna o ka Bila Helu 30 0 ka Hale, e hoololi ana i elima hora hana o na hana aupuni ma na Poaono. E noi ana ke komite hooholoia ka biia. Waihoia ka hoike ma ka papa a' noonoo puia me ka bila. Na Lane, ua makaukau na Bila Senate Helu 3S, 39, 40 ame 41 i ke pa'iia. Heluhelu eluaia ka Bila 30 o ka Hale a holo no ka lua o ka manawa. Heluheluia ka Bila Helu 38 o ka Senate e pili ana i ke kukulu ana i kula mahiai, a waihoia i ke komite Ola. Ua waiho pj.ia no ia komite hookahi ka BHa te Helu 39, e pili ana i ka lapauu ana i na ma'i lepera. Heluhelula ka Bila Senate' El»lu 40 e pili ana i na hana hoomainoino i na kamalii, a waihoia i ke komite Hookolokolo, a ua waiho puia no hoi i«t komite hookahi ka Blia Senate Helu 41 e pili ana i ke ano o lta lawelaw» ana 1 na hihia karaima ame Kivila. Hapaiia ka noonoo ana I ka Blla Senate Helu 30 e pili ana i ka ulyi hana. Ua heluheluia ma na itamu mamuli o ke noi a Kalana, a oiai aole he mau ku-e ana ia mau itamu, ua manaoia ua holo ka biia ma ka heluhelu elua ana. Ma ke noi a McCarthy, o na uku hana hou o kekahi o na poe.hana oloko 0 na keena o ke Teritori e waihoia i ke komite o na Loaa ame na Hoolilo, h'ooholoia. Na Coelho he noi, e waihoia ka haawina o ke keena o ka Loio Kuhina, i ke komite o na Loaa ame na Lilo, holo. Ua noonooia ka uku o Lunakanawai Apana, na maheleolelo, na kakauolelo ame na kakaupokole, a waihola 1 ke komite o na Loaa ame na Lilo. Na Lane. ma ke kapaeia ana o na rula, ua waiho mai oia he bila e pili ana l ke koho ana i na luna auhau ma na apana koho. Holo ma ka heluhelu ekahi ana, a waihoia i ke komite o na Loaa ame na Lilo. Hoopanee ka Senate a ka hora 10 o ka Poalua Maraki 5. KA HALE. La Hana 10.—Malaki 4. ' j He palapala hoopii mai Waialua mai, e noi mai ana e hoomahuahuaia ka uku o ke Kauka Aupuni ola Apana mai ka $10 a ke $50 o ka mahina. Waihoia | i ke komite Ola. ] He palapala hoopil mai Molokal mai : e noi mai ana i $3000 no ke kukulu ana i hale hookolokolo hou me ona lyilepaahao no Pukoo; 1 $500 no ka haleukana ma Hawaii; i $1500 no ka hiuukana ma Wailau, a i $1500 no ke alanui e hikl aku ai i kahi o ke hiu ukana. Waihoia i ke komite o na Aina Aupuni. Waiho mai ke komite o na Aina ĀuPuni i ka hoike maiuna o ka Olelo Hooholo Helu 88 o ka Hale, e pili ana i ka hana hou ana i ke awapae o Keaiihou, e apono ana i ka haawina i notia
(Mai ka aoao Eono mai.)
maloko o ka Olelo Hooholo. Na ia komite hookahi no i ka hoik« maluna o ka Olelo Hooholo 95, e kauoha ana e waihoia ma ka papa Aponoia ka hoike. Ua apono pu ke komite i keia mau Olelo Hooholo malalo iho nei. Olele Helu 47 e hookaawale ana i $1000 ne ka hale hookolokolo ma Kapaau; I $300 no ka hoomaemae hou ana i ka hale hoomalu. Olelo Hooholo Helu 91, i ?1000 no ka hana hou ana i ke awapae o Hookena. Ua aponoia na hoike apau maluna ae. Na keia komite no maluna o ka Olele Hooholo Helu 93 e kauoha ana e waihoia ka olelo hooholo ma ka papa, aponoia. Ua pili keia i ka hooloihi ana i ke Alanui Kauka. Na keia komite no, e apono ana I ka haawina maloko o ka Olelo Hooholo Helu '98 no ka hoonui hou ana I ka halepaahao ma Kahului, aponoia ka hoike. Maluna o ka Olelo Hooholo Helu 92, ua hoemi ke komite i ka haawina e like me ke kupono, ua pili keia i ka hiu ukana ma Wailau ame ka hana hou ana i ka uwapo o Kamalo. Ua waihoia ka Olelo Hooholo Helu 112, e pili ana i ka halekula ame ona hale hookolokolo ma Kalaupapa i ke komite o na Aina Aupuni. Na Hawlins he bila e hoololl ana 1 ka Pauku 1282 o na Kanawai Hooponoponoia, e pili ana i ka hoike a na hui, holo ma ka heluhelu ekahi ana. P ka Bila Helu 35 i hookomo ia e Correa, e pili ana i ka hookuu ana i ka auhau loaa makahiki, ua holo ma ka heluhelu ekolu ana. Na Rawlins, he hoololi 1 ka Bila Helu 60 o ka Hale e pili ana i na laikinl kuai i'o pipi, ua aponoia. Na Kaleiopu i waiho mai i ka Olele Hooholo Helu 113 e hookaawale ana I ka Poakahi, Poalua ame Poakolu ! mau la no na bila haawina e noonooia ai e ke komite o ka Hale, aponoia. Na Silva he olelo hooholo i $8000 no ke kukulu hou ana i ka halekula ma Hanapepe. Waihoia 1 ke komite Hoonaauao. Hapaiia ka noonoo ana i ka Bila Helu 27, a mahope o ke koho ana o na hoa o ka Hale, ua holo ka bila, he 25 ae a he 4 e pili ana keia i ka hookuu wale ana i ke kuai ana i ke kamano me ka laikini ol*. Ma ka noho hou ana o Ka Hale ma ka auwina la, noonooia ka hoike a na poo o na keena oihana o ke Teritori. Na Kakauolelo Atkinson i $29,000 no na lilo o ke keena o ka mana hooko. Ap<ynoia. Hoopanee ka Hale. KA SENATE. La Hana 11—Malaki 5. Mai ka Lunahoohana Holloway mal he palapala e holke mai ana i ka Senate, aole e hiki ke hookoia ka makemake o ka Peresidena o ka Papa Ola, no ka hoopiha ana i na wahi opilopilo o Waikiki, ke ole ka Ahaolele e hookaawale mai i haawlna no ia hana. Hapaiia ka noonoo ana i ka Bila Helu 27 o ka Hale e pili ana i ke kualia '&na o ke kamano, a holo ma ka heluhelu ekahi ana. Heluhelu puia ka Bila Helu 35 o ka Hale, e pili ana i ka auhau maluna e na loaa makahiki 1 ka Bila Helu 60 e pili ana 1 ka laikini kuai i'o plpl, a holo ma ka heluhelu ekahi ana t ma ke laua mau poo pakahi. Na Smith i ka hpike a ke komlt< Hookolokolo maluna o ka Bila Helt 40 o ka Senate e pili ana i ka hoomainoino i na kamalli. Aponoia ka hoike, a holo no hoi ka bila ma ka heluhelu elua ana. Na Senatoa Chlllingrworth, he bila € pili ana i na hoolilo o na hoike ma na hihia karaima. Ma ke kapaela ana 0 tta rula, ua holo ma ka heluhelu ekahi ana. Heluhelu ekolula ka Bila ewalu-hora hana o ka Hale. Holo. Heluhelula ka Bila Helu 7 o ka Hale e pili ana i halema'i no Kohala, hole ma ka heluhelu ekahi ana, a waihoia 1 ke komite Ola. Heluheluia no hoi ka Bila o ka Hale e pili ana I ka uku ana i kekahi poe hana o ke Kalana ma ka pule, a walhoia i ke komite Kalana. Heluheluia ka Bila Helu 32 o ka Hale, a waiholA. i ke komite Huikau, a ua waiho pu ia ka Bila o ka Hale ia komite hookahl no, e pili ana i na kope o ka Olelo Hooholo o ka Aha Na Hayseldon i ka hoike a ke koNa Hayseldon i ke hoike a ke komite Aina e hooia mai ana i ke kupono e hooholola ka haawina o $800( no ke kinai ana i ke ahi. Waihola ma ka papa a noonoo pu ia me ka bila haawina. KA HALE La Hana 11—Malaki 5. Na ke komite Waiwai i ka hoike e apono ana i ka Bila Senate Helu 17 e pili ana i ka uku ana i na hoolilo o ke Kalana. Aponoia ka hoike. Na ke komite Hookolokolo i ka hoike maluna o ka Bila Helu 39 o ka Hale e plli ana i ka hoike a na Aha Apana ame Kaapuni. Aponoia ka hoike. Na ia kon]ite hookahi no, i ka hoike maluna o ka Bila Helu 16, e pill ana i ka pa-pa ana i na luna aupunl aole e lawelawe i ka oihana loio. Na ia komite hookahi no i ka hoike e apono ana i ka hoohoU) ana i ka Bila Senate Helu 32, e plll ana ' ka hoomahuahUa ana i ka hoopa'i o ka mea e launa hewa ana me na kaikamahine malalo o 14. E apono pu ana i ka hooholo ana 1 ka Bila Helu 26 o ka Hale, ka Bila Helu 27 ame ka Bfla Helu 18. Na ke komite Makai e apono ana i ka Bila Helu 24 o ka Hale, e pill ana I ka pi-pl ana 1 kekahi wai o na'alanui e na hui alahao. Aponola. Na ke. komite Walwai ,e apono ana i ka uku ana aku ia Mrs. Notley i $1250, e like me ia i noi ia ma ka Olelo Hooholo Helu 104. Aponoia. Na ke komite Hookolokolo, e apono ana i ka Bila Helu 23 o ka Senate, e pili ana i ke karaima wawahihale. Aponola ka hoike. .Waihoia ka hoike a ke Komite Ola ma ka papa no ka Bila Helu 85 o ka Hale, e pili ana i ke kanawai o. Ua apono ke komite o na Aina Anpuni i keia mau Olelo Hooholo o ka Hale malalo iho nei: Olelo Hooholo Helu 94, i $4000 n ka hooloihi a na i ka uwapo o Hanapepe, Kauai; Olelo Hooholo Helu 102, no ka hoolilo ana i $200 pakahi no na lako o na hale hookolokolo apuni o Kauai. Na keia komUe hookahi no e apono ana i ka OUlo Hooholo Helu 106, ola hoi e hookaakwale ana i $5000 no ka haleukana ma Kalihiwai ame ona uwa-
po. Olelo Hooholo Helu 105 e hookaawale ana i $35.000 no ka lua wai ma Kaimuki; Olelo Hooholo Helu 107 o hooKaawale ana i $500 no na lako hale o ka Aha Kaapuni Apana Elima. Aponoia keia mau hoike a ke komite. Heluhelu ekoluia ka Bi!a Helu 15 o ka Hale e pili ana 1 ka uku o n i kiure koronelo, hooholoia. Ma ka noho hou ana o ka Hale i ka auwina la. ua lawe mal o Mahoe ho Olelo Hooholo e hoolakoia na hoa o ka Hale me kekahi mau kopo n na nupepa puka la. Waihoia ma ka papa. Noonooia ka hoike a ka Puuku no na lilo o kona keena no na niakahiki e nee nei, a apono ka Halo i ka haawina i noiia mai maloko o ka hoike. Na Merriam i waiho mai i na hoolilo o kona keena a hooholola e like me ke noi. Na C. S. Holloway he noi i mau haawina no kekahi mau hana, a ua kapaeia ka noonoo ana 1 ka hapanui o na itamu.no lakou na haawina i noiia, a I o na itamu i hooholoia, oia keia ma- . lalo iho hei. No na pailaka o .Hono--1 lulu $800, no ko Hilo $260; Kahulul, $550. . Kuai ana i mau hae $300. Heluheluia he palapala mai ke Kiaaina mal e holke mai ana i kona ka- , kauinoa ana 4 ka Bila Senate Helu 25, Kanawai 4, e pill ana 1 ka Papa Mahlai. Hoopanee ka Hale. KA SENATE. La Hana 12—Malaki 6. Ua ulu mai he hoopaapaa mawaena 0 na Senatoa ma ka noho ana o ka Aha Senate ma ke kakahiaka o kela la hana, e pili ana i ka blla o na mea kanu. Ua ku-e ke komite o na Loaa ame na Lilo i ka ana i keia blla, aka nae, ua kokua nui kekahi mau hoa o ka Senate, a ma ka ninaula ana, ua holo ma ka heluhelu elua ana. Heluhelu ekoluia ka Bila Helu 15 o ka Hale, holo. He bila keia e pill ana 1 na kiure koronelo. Na Lane he bila walona, a holo ma ka heluhelu ekahi ana. O keia malalo iho nel na bila i heluhelu ekoluia a hooholola.
Bila Helu 18 o ka Senate, e pill ana i ka hoopii hoohalahala mai ka aha hookolokolo Aina niai; ka Bila Helu 35 o ka Senate e pili ana i ka hana ana i mau alanui hou me ke apono ole mal 0 ka Lunahoohana o na hana o kn lehulehu; ka Bila Helu 40 o ka Senate, e pili ana i ka hooniainoino una I na kamalii ame ka Bila Helu 35 o ka Hale e plli ana i ka hoolaha ana i ke kuahaua koho balota maloko o na kalona. Heluhelula ka Blla Helu 27 o ka Hale, e pill ana i ke kual ana. i ko kamano, a waihoia i ke komite o na Loaa ame na Lilo. Heluheluia ka Bila Helu 60 o ka Halo e pill ana I ka lalkini pipl, a waihola 1 ke komite Huikau mahope iho o ka holo ana ma ka heluhelu ekahl ana. Aia ka noho hou ana o ka Aha ma ka auwina la, aole he nul o na hana 1 lawelaweia, mamull o ka. makaukau ole o na komlte i ka lakou mau holke. Na ke Kakauolelo 1 heluhelu mni he palapala mal ka Elele Kalanianaole 1 mai, e hoomalkai mai ana i ka Se«iate īio ka eleu nia ka hooholo ana I liaawina no na kanaka Ahaolelo e holo makaikal mal ai no Hawaii nei. Na Kalama i ka holke a ke komlte Huikau maluna o ka bJla kamano ame pipi e apono ana no ko iaua hooholoia. Aponola ka holke a ke komite, a holo no hol keia mau blla ma ka heluhelu ekolu ana. Hoopanee ka Senate. KA HALE. Ua hoomaka na hana o ka Hale ma 0 ka waiho ana mai o Nakaleka he palapala hoopli, mai ka poe mai e noho ana ma ke kahua ma'i lepera ka poe mai' e noho ana ma ke kahua ma'l lepera no ka ae ana aku la Kauka Wallaeh e komo iloko o ke kahua ma'i e lapaau ai. , Na Keouli he olelo e npi ana i $10,000 no ka wehe ana 1 alanul no ka poe hookuonoono ma Kawela. Walhola 1 ke komlte Alna. Nana no, he olelo hooholo e nol ana 1 $2600 no ke kukulu hou ana i hale no ke kumukula ma Waiohlnu, Kau. Waihoia i ke komite Hoonaauao. Na Pali he blla e hookaawale ana i $20,000 no ke kukulu ana i halema'l no Lahalna, holo ma ka heluhelu ekahi ana. Heluhelu ekolula ka Bila Helu 17 o ka Senate e pili ana 1 ko na kalana kuleana hapalua iloko o na dala auhau, holo. Na Kalelopu he hoololl 1 ka Bila Helu 32 o ka Senate e pill ana i ka hoopa'l no ka launa hewa ana me na kaikamahine malalo o na makahlkl he 13. Nol mal o Correa e unuhi hou 1 kana blla i hookomo mua al, a e apono ana 1 ka hoololi a Kalelopu. Holo ka blla ma ka heluhelu ekolu ana e llke me la i hoolollla. Heluhelula ka Bila Senate Helu 33, e plli ana i ka hoopa'l o ke karalma wawahihale. Holo ma ka heluhelu ekolu ana, a pela no hoi ka Blla Helu 18 o ka Hale, e hoololl ana 1 ka Pauku 1 Kanawal Ahaolelo, ua holo ma ka heluhelu ekolu ana. Heluhelula ka Bila Helu 24 o ka Hale e plli ana i ka pipl ana o na hul alahao i na alanul, a mahope o ke kamailio lolhi ana o na hoa maluna o kela blla, ua hooholoia. Ma ka hapalla ana mai o ka Bila Helu 34 o ka Hale, e plll ana 1 na ma'i lepera ame na halema'i, ua hooholola no ka lua o ka- manawa. Hapaiia ana i ka Bila Helu 16 o ka Hale, e plll ana I ka papa ana i ha luna aupuni o na kalana ame ke Teritori aole e lawelawe i na hana mawaho ae o ka hana o ko lakou mau keena. He nui na mea i kamaillo ia no keia bila e Mr. Kanlho ame Hawlina, a mahope o ke komo ana mai o ka Lunahoomalu e uwao ia laua, ua hoopauia na hoopaapaa ana, a ua hoihol houia ka bila 1 ke komite Hookolokolo. He palapala hoopii mai ka hui kelepona Mutual mai, e noi mai ana e hookaawaleia 1 $280 1 mea e pau al ka lakou kol ku-e i ke Terltorl. Na C. S. Holloway i walho mai i ka huina hoolllo o ke keena o k& Papa Mahlai ame Ululaau he $37,050, hooholola ka huahelu i noiia. Na Mr. Wall ke Ana Aina o ke Terltori i noi mai 1 $52,200 no na hoelilo o kona keena, aponola; a ua apono pu ia no hoi ka huaheiu a ke komiklna Alna Pratt no kona keena. Hoopapee ka Hale.
Ua loaa. aku ma ka pule i hala he Pake ma ka Inoa o Lum Pai ma Kaneohe ua make mahope lho o kona nalowale ana he "mi-kumamakahl la. Ua loaa aku oia me ka puka poka pu panapana ma kona poo me ka pu no e waiho ana ma kona aoao, a na ia mea no 1 holke ae 1 ke kul£na o kona make ana ho lawoola.