Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 10, 8 Malaki 1907 — KA PALAPALA A KIAAINA CARTER IMUA O KA AHAOLELO. [ARTICLE]

KA PALAPALA A KIAAINA CARTER IMUA O KA AHAOLELO.

I ka hoouna ana aku o Kiaaina Carter i kana palapala ma ka la mua o ka noho ana o ka Ahaolelo, ua lawe mai oia i na olelo hoolauna o kana palapala i kela mau huaolelo mua a ka Moi Kauikeaouli iaia i kukala mai ai i kona kumukanawai. "Ua hana mai ke Akua i na lahul kanaka apau I ke koko hookahi, e noho like lakou ma ka honua nei me ke kuikahi ame ka pomaikai." O keia na huaolelo naauao a Kamehameha 111 i hoopuka mai ai, a i ku'i aku ai ka lono ma na wahi apau o Hawaii. E wawalo hele ana kela mau olelo kaulana no na makahiki he kanaono, mai kekahi mokupuni a i kekahi, mai kekahi kuahiwi a i kekahi, a mai ke awawa hoi a i ke awawa. Ke o nei kela mau huaolelo iloko o na puuwai o na kanaka Hawaii oiaio, a mai ia manawa mai i kaulana ai na hana a na kanaka Hawaii, a he ola mau no ko lakou ano i keia la e like me ke ano ma kela la 8 o Okatoba 1840, Oiai eia. ke ala. mai nel ka hookae

pili lahui, ke lilo nei i mea hoopohihihi i ka noonoo o na kanaka Ahaoielo o i ka wa i hoopukaia mai ai ke kuhikuhi no Hawaii ame na kanaka Hawaii. na aina apau. Eia iwaena konu o keia moana Pakipika he lahuikanaka o ka Hikina, he hana maikai hoi na kakou ka lawe ana mai i kela mau olelo kaulana a Kauikeaouli a hoike aku a puni ko ke ao nei i ka lohe no ia mau olelo. E loaa he ola hou e holo ana iloko o na poai e hoopuni ana ia kakou, me ka hoike ana, eia kakou o Hawaii nei, ke makemake nei e hana aku i ka maiuhla ame ka manao malkal si na mea apau; me ka hookipa ohaoha ana mai i ko kakou aekai nei 1 na lahui e, I like me kakou e noho like ma ka honua nei me ke kuikahi ame ka pomaikai. E hoikeia aku keia mea i ko kakou mau hoa makaainana ma ka aina makua, he lehulehu wale o lakou e manao mal nei akahi no a hiki mai ka hoomalamalama ana i Hawaii nei i ka wa 1 welo ai ka hae hoku i ka makahiki 1898. E hoike puia aku i maopopo ai i na kanaka Ahaolelo ame na mana nui ke

kumu 1 loaa ole al na ku-e« ana lwaena o na lahui Uke ole o kela mau mokupuni. E hoikela aku i ke ao holookoa ka manao o kela mau huaolelo a ka Moi Hawali I hoopuka ai iloko o na hanauna elua 1 h&la ae nel. Eia o Hawaii nei ke oni aku nei ma ke kaulana ma na aina mamao no kona holomua me ka malie. Ke hoike nei kona mau makaainana no ka hlki ke hooponopono, me ka malama i na kanawai ame ka maluhia. Ma kela mau mea ae la npau, e haaheo ai makou, a ke hoike aku nei i ko makou mau manao paulele. e malama ana oukou i ieeia moolelo; me ka lawelawe ana i ka oukou mau hana me ka mahaloia mai e ha'i, a e hoomauia aku ka papahi mau ana o Hawail i na hoomaikai ana a ko ke ao nel.