Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 10, 8 March 1907 — HOLO KA BILA 8 HOLA HANA I NA HALE ELUA Lilo Ka Senate i mea Lawe Nupepa Hooholomuaia na hana e ae. [ARTICLE]

HOLO KA BILA 8 HOLA HANA I NA HALE ELUA

Lilo Ka Senate i mea Lawe Nupepa Hooholomuaia na hana e ae.

ALIA SEXATE. ( La Hana 7—Feb. 28. Maln>i»o o ka lawelaweia ana o na liana mau o ka Aha Senate, ua kuike niai la ka inakai i ka loaa ana mai o ka palapala a ke Kiaaina e [)\\\ aua no ka poe ana i liookoliu aku ai iloko o kekahi mau oihana o kt- T<'iitori. . I l;a pau ana o ka lielulipluia ana o ua palapala la, ua hoomaka t u,'!' ana o na haua im.ua. Na Smith i ka iioike a ke Komite Hoonaauao e pili ana 1 ka ),ila ] 1.1 u «v liolo nui ka heluhelu elua ana. Nana no i ka hoike a k,- KomiU' Wae no ka Bila Helu 3 e pili ana i ka wa halawai o na l'ai.a « na Lunakiai Kalaua, holo ma ka heluhelu elua ana. Na l)owsett lie olelo hooholo māi ke Komite mai o na Loaa ame „a ll.iolilo e pili ana i ka hoike a ke Kiaaina no na hoolilo o ke Tditoii. Aponoia ka olelo hooholo no ka liookaawale ana ī ka, l'oakahi i la no ka lawe ana mai i ka bila e pili ana no ia inea. 1 li'lnlielu i'koluia ka Bila Helu 52 e pili ana i ka hewa wawaliiliale. a hooluiloia. llapaiia ka noonoo ana i ka olelo hooholo Helu X o ke benate pili ana i ki' koho ana i Koinikina auhau, a holo ma ka heluhelu ekoln ana. ili'lulH'luia ka Bila Helu 34 o ka Senate a holo no ka wa mua loa. Sfnitli i ka hoike a ke Komite Hookolokolo maluna o ka llila Helu r» o ka Senate e piH ana i ka uku o na Kiure, a aponoia ka Na AVoods i ka lioike a ke Komite Wae no na mea pili i ka Bila Sonate Heln s l7, me ke noi ana o ke Komite e hooholoia ka bila e jiili ana i na hoolilo o na Kalana. lloopaneeia ka Senate a nolio hou ma ka hora 10 o ka la 1 o^ KA HALE. *'* La Hana 7 —Feb. 28; ft*)k;pe o ke aponoia ana o lea moolelo o ka la hana mamua iho o ka Hale, ua heluheluia mai he palapala mai ka Loio Kuhina mai no ka makaukau mau o ka poe hana o ia Keena e hele mai imua 0 ka Hale ke makemakeia. Mai ia W. R. Oastle mai he leta e lioike mai ana i ka pilikia o ke Teritori ke hoopauia ka holo ana o ka hui Moku Oeeanie, a e kauolia mai ana i ka Hale e noonoo i ka mea pono c hana ai. Waihoia i ke Komite Hoeueu ame Kalepa. Xa ke Komite Ola ame Makai i ka lakou mau hoike e apono ana 1 ka haawina o $GOO no ka hale paahao ma Hanapepe, Kauai. I ke hikulu ana i home no na keiki ma'i lepera ole a na makua ma'i lel»ora ma Honolulu. E apono pu ana i ka hooholoia ana o ka Bila llelu 7 o ka Hale i halema'i no Kohala Akau. Xa ke Komite o na Aina Aupuni i kana hoike. e apono ana i haa wina o ?500 no ka hoonui hou ana i ka haleukana o Honuapo. E kauoha mai ana e noiia aku ka Lunahoohana C. S. Holloway e walho mai i hoike pili i ka Bila Helu 76. E apono ana i ka hooholo ana i ka Bila Helu 30 o ka Hale no ka hoololi ana i ka Pauku 122 <» na Kanawai Hooponoponoia o Hawaii. Na Nakaleka he olelo hooholo i $730 i hiu ukana no ke awapae <» Wailau; i $300 no ka liana ana i alanui e liiki aku ai i ua awa la; i ii U ka hana hou ana i lea uwapo no Kamalo. aihoia i ke Kninii,. o na Aina Aupuni. N"a liawlina he bila e hoololi ana i ka Mokuna S0 o na Kanawai Hooponoponoia o Hawaii. Xa i'iu'mi he bila e liookuu ana mai ke kuai ia ana aku o na huukuonoono i paa malalo o ka palapala hoomalu waiwai. 11010 ma ka lieluhelu ekalii ana. Na Kalana he bila e lioololi ana i ka Paukn 1400 o na Kanawai H'»«)|'onoponoia. Holo ma ka helulielu ekahi ana. Na Kaleo ho olelo hooholo i |10,000 no ka hooloihi ana i ke A hiiini Jiul<l iiine Paiioa. Waihoia i ke Komite o na Hana Hou. Na Kln'Wlon he olelo liooholo i |1000 no ka hooloihi hou ana 1 ; a wwapo o Hanapepe. Waihoia i ke Ivomite o na Hana Hou. X.-i Kaniho, ho elua mau bila a liolo ma ka heluhelu ekahi ana. i <> hooholo i $1500 no ke kukulu ana i hale no ka o Kawailiae-kai. Waihoia i ke Komite o na Aina Aupuni. no he olelo hooholo i $500 no ka hana hou ana i ka halepaaliao Kahului. Waihoia i ke Komite Ola ame Makai. 11:iiīi;\ Ua noonoo ana i ka Bila Senate Helu 1 e hookaawale ni,a i s-j(i.iioo no na hoolilo o ka Aha Senate holo ma ka heluhelu ana; a pela pu uo lioi me ka Bila Helu 4 o ka Hale, pili i ka hikini o na kaa. Mahope iho o ka heluhelu eluaia ana, ua waihoia keia mau bila ii,o nei i na Komite lehulehu: Bila Helu 32 o ka Hale, 34, •"' ,) anio 54. Na rastro he olelo hooliolo e kauoha ana i ka Lunahoomalu e <>U'lo aku me ka Elele i mea e liolo ai ka Bila Moku. Apono--1;l ka oU'lo hooholo. lleluheluia na Bila Helu 2 ame 23 o ka Senate, a waihoia i ke Kon,jf,» o na Hana Mahiai. Bila Helu 4, waihoia i ke Komite o na Nana llou. Xa Bila Helu 15 ame 22, waihoia i ke komite Hooko'okolo. nilioia ka Bila Helu 74 o ka Hale i ke komite o na Loaa ame

na Hoolilo, no ka hapai hou ana mai e noonoo ma ka Poakahi. He palapala mai ka Peresidena mai o ka Papa Ola, a waihoia i ke komite o na Hoolilo o ka Lehulehu. Helulieluia ka Bila Senate Helu 33, a holo ma ka heluhelu ekahi ana a pela no hoi me ka Bila Helu 32. Na Rice he bila e hoololi ana i ka Pauku 1352 o na Kanawai

Hooponoponoia o Hawaii, e pili ana i na laikini o na hale banako. Holo ma ka heluhelu ekahi ana. Na Kaniho he olelo hooholo e unuhiia ka palapala a ke Kiaaina ma ka olelo Hawaii. Na Hughes he olelo hooholo e koi ana i ke Komisina o na Aina Aupuni e waiho mai i hoike no na aina apau i kuapoia a i kuaiia. Na Waiwaiole mai he bila e hoololi ana i ka Pauku 1 Kanawai 103 o na Kanawai Ahaolelo o 1905. Holo ma ka heluhelu ekahi ana. Waiho mai ke komite Ola ame Makai i ka lakou hoike e apono ana i ka hookaawale ana i haawina no ke kauka aupuni o Koolaupoko. Heluhelu eluaia ka Bila Helu 8 o ka Hale a wailioia i ke ko« mite Huikau. Bila Helu 9 waihoia i ke komite Hookolokolo, a pela me ka Bila Helu 14. Na Rawlins he bila e hoololi ana i ka Pauku 2230 o na Kanawai Hooponoponoia, e pili ana i ka hoolilo ana i ka mareia ana o ka poe ma'i lepera i mea ole. Holo ka bila ma ka heluhelu ekahi ana. Ma ka hoike a ke komite Hookolokolo e pili ana i ka palapala noi a ka Tapa o na Lunakiai o Hawaii ua manao ke komite he mea pono e waihoia ka palapala noi iloko o ke Komite Huikau. Hoopanee ka Hale. AHA SENATE. i La Hana B—Malaki 1. Maliope o na hana mau, ua heluhelu mai ke kakauolelo he pal.apala mai ka Hale mai e lioike mai ana i ka holo ana o ka Bila Hela 4 o ka nale, a ma ke kapaeia ana o na rula, ua heluheluia ka bila iloko o ke Senate a holo ma ia helulielu ana. Ua heluhelu mai ke kak.iuolelo i ka palapala mai ke Kiaaina mai, pili i ka palewai o Nuuanu. Na Ooelho, he hoolaha e lawe mai ana oia i mau kanawai: 1. He kanawai no ke kukulu ana i knla maliiai ame na hana akamai ma Hawaii nei. 2. He kanawai e hoololi ana i ka Mokuna 94 o na Kanawai Hooponoponoia, ma ka j>aku'i i ka Mokuna 94 i Pauku hou, e ikeia 1127A. Ua holo keia mau bila a elua malalo o ko laua mau poo pakahi. Wailioia i ke komite Pa'i. Na Woods he olelo liooholo e kauoha ana i ka Lunakula e hoike mai i na haawina e a'oia nei iloko o na kula ame na kumukul.i Aponoia ka olelo hooholo. Na Brown he olelo hō"oholo no na haawina o na kula hou ma Hawaii. Pahala. $4,500; Waiohinu, |2,500; Alae, |300; Keauhou, |1,500; Ainakea, $6,000; Honoihakau, $1,500; Honokaa, $6000; Paauilo, $6000. Waihoia ka olelo hooholo ma ka papa a noonoo pu ia me ka bila haawina. Na McCarthy he olelo hoholo, e kauoha ana i ka Makai e hoolako mai i na hoa o ka Senate me ona mau kope o ka Nupepa Advertiser, Star ame ka Bulletin, a mahope o ka pakui ana mal a Ooelho ame Hayselden, ua holo ka olelo hooholo me ke komo pu ana mai o na Nupepa County Beacon, Kuokoa, Aloha Aina ame Home Rula. Heluhelu ekoluia ka Bila Senāte Helu 6 pili i ka hookolokolo ia e na kiure, holo. Pela no hoi ka Bila Senate Helu 17 pili i ka waiiiona o na kalana, ame ka Bila Helu 28, pili i ke kapae ana i ka hoopa'i. Heluhelu eluaia keia mau bila mahope ae nei a hooholoia; oia ka Bila Senate Helu 35, 36 ame 37. Na Brown e kapaeia na rula, e noi ana ma kana olelo hooholo i ihaawina o $10,079, no ka hana hou ana i ka halekula o ka Apana o Hilo; $6,086 no ka Apana o Puna; $1,390 no ka Apana o Kau; $3,327 no ka apana o Kona $2,451 no ka Apana o Kohala, $3,462 no ka Apana o Hamakua. Wailioia ma ka papa a noonoo puia me ka bila haawina. Na Hayseldon, e kapaeia na rula, ua lawe mai oia he bila e hooponopono ana i ka hookolokolo ana i na hihia kivila ame karaima, e hoopau loa ana hoi i ka Pauku 1797 o na Kanawai Hooponoponoia. Holo ma ka heluhelu ekahi ana a waihoia i ke komite Pa'i. IMa ke kapaeia ana o na rula, ua hoolaha mai o Chillingworth e lawe mai ana oia he bila e pili ana i ka hanaino ana i na kamalii. Ua holo ka bila ma ka heluhelu ekahi ana a waihoia i ke komite PaM. Hoopanee ke Senate. KA HALE. La Hana B—Malaki 1. I ka hapai ana o ka Hale i na hana mau, ua waiho mai o Kaniho he noi mai ia Limakanawai Mathewman mai i haawina o $3000 no na hoolilo o ka Aha Kaapuni Ekolu. Waiho mai ke komite Hookolokolo i ka hoike maluna o ka Bila Helu 29 o ka Hal<\ Waiho mai ke komite o na Aina Aupuni i ka hoike e apono ana i ka Olelo Hooholo Helu 80 o ka Hale i $600 no ka hana hou ana i ka halepaahao o Hilo; Olelo Hooholo Helu 84, i haawina o $1500 no ka palewai o Waimea; Olelo Hooholo Helu 83 i $1000 no ka hale ihookolokolo o Kailua; Olelo Hooholo Helu 85 i $1500 no ka halepaahao ame lialehookolokolo ma Pukoo; Olelo Hooliolo Helu 86 I $500 no ka halepaahao ame hale nolio ma Kalaupapa. Ua apono pu no hoi ke komite i ka Olelo Hooholo Helu 79 i $20,000 no ka tiwapo ma Hilo; ka Olelo Hooholo Helu 551, i $1500

no ka Hale Hookolokolo, i |400 no ka halepaahao aine |200 no ka pa. No Haua wale no keia mau haawina. I $1000 no ka halepaahao, $400 i hale no ka lunapaahao no Kipahulu ame $300 no ke awa o Hana. Ua apono pu no hoi ke komite i ka olelo Hooholo Helu 87 i $1400 ,no ka halepaahao o Hamakua. Heluheluia ka palapala a ke Kiaaina pili i ka palewai o Nuuanu, a waihoia i ke Komite Pa'i. Na Sheldon he olelo hooholo i $1000 no ke kuai ana i mau lako no na liale hookolokolo malalo iho nei: $200 no ka hale hookolokolo o Waimea. $200 no Koloa; $200 no Liliue; $200 no Kapaa a i $200 no Hanalei. Waihoia ike komite ona Aina Aupuni. Zs'a Kalana he Olelo Hooholo i $60,000 no ka oiliana wai o Kalihi. Waihoia i ke Komite o na Aina Aupuni. Nana no he olelo hooholo i $1500 no ka uku ana ia Mrs. Notlev e like me ka hooholo ana a ka Aha Kaapuni Ekahi. Waihoia i ke Komite Waiwa'. Na Correa he £anawai e hoololi ana i ka Pauku 63 o na Kanawai Hooponoponoia e pili ana i ke koho balota; holo ma ka h ?luheiu ekahi ana. Na Rawlins he kanawai e hoololi ana i ka Pauku 177«, 17S0, 1782, ao na Kanawai Hooponoponoia. Nana no he kanawai e hoololi ana i ka Pauku 1044. IG4G pili i na kau hookolokolo; h<? kanawai e hoololi ana i ka Pauku 235 o na Kanawai Hooponoponoia ame ke kanawai no ka uku o ka lunakanawai elua o ka Aha Hoouialu o Honolulu. Ua pau keia mau kanawai ma ka lielulielu ekahi una. Na Long he olelo hooholo i $35,000 i luawai no Kaimiikn. Ws i-

hoia i ke komite o na Aina Aupuni. Na Rawlins hu kanawai e hoololi ana i ka Pauku 21Gl o na Kanawai Hooponoponoia e pili ana ike paniku ana ina moraki. Holo ma ka lieluhelu ekahi ana. Na Silva he olelo hooliolo i $5000 no ke kukulu ana i uwapo ma Kalihiwai, Hanalei. Waihoia ike komite ona Aina Aupuni. Na'eone}' he Olelo Hooholo i $500 no na lako o ka hale hookolokolo oka Aha Kaapuni Elima. Waihoia ike komite ona Aina Aupuni. Na Kaleiopu he bila e pili ana i na pono hoonaauao o na keiki, holo ma ka helulielu ekahi ana. Waiho mai ke Komite Oihana Koa i kana hoike a aponoia maluna o ka Olelo Hooholo Helu 59 o ka Hale, oia hoi 1 $750 no ka halekoa o Honolulu, $750 no ko Hilo; $750 no ko Wailuku. Na ke komite ihuikau i waiho mai i ka palapala hoopii a ko Ka lawao poe i ke Koinite Ola ame Makai. Heluhelu ekoluia ka Bila Helu 30 o ka Hale, a holo ma ke kolio ana a2B ku-e ia 1. Holo ka Bila Senate Helu 23 ma ka heluhelu ekolu ana, 2G ia 2. Heluhelu ekahiia ka Bila Senate Helu 28, a hooholoia. He hoololi keia i ka Puuku 2884 o na Kanawai Hooponoponoia. Na Castro he bila e hoololi ana i ka Pauku 1 Kanawai 6 o na Kanawai Ahaolelo o 1005. Holo ma ka heluhelu ekahi ana. Na Rawlins e kohoia i komite o ekolu lala no ka hoike ana aku o ka Hale i ka manao kaumaha o na hoa Ahaolelo no ka make ana o ka wahine aC. Akau. Koho ka Lunahoomalu ia Rawlins, Paoo ame Kanilio i mau lala no ia komite. Hoopanee ka Hale. AHA SENATE. La Hana U—Malaki 2. O ka hana nui a na Senatoa ma keia la o ka hookomo bila. Na Senatoa Lane he bila e pili ana i ke koho ana i na luna auhau. He palapala mai ka Hale mai e hoike mai ana i ka holo ana o ka Bila Helu 23, ma ka heluhelu ekolu ana, a ua hoounaia i ke Kiaaina no ke kakauinoa ana. Na Dowsett i ka hoike a ke komite o na Loaa ame na Hoolilo maluna o ka Bila Senate Helu 36 pili i ka liaawina no na hoolilo o na keena o ke Teritori; e apono ana i ka hooholo ana i ka bila me na paku'i. Na ia koinite hookahi no e apono ana i ka hoopii ana ae i ka uku hana o na kanaka e hana ana ma na alanui ame na uwapo, e like me ka Bila Senate Helu 27. Hoopanee ka Aha Senate ma ka hora 11 a. m. vE nar.a r.ia ka aOAO 8.)