Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLV, Number 41, 12 ʻOkakopa 1906 — LUILOFINA I Noho Moi No Ekolu Malama. KA HOOPAKELE O KE KALAUNU O LURITANIA. [ARTICLE]

LUILOFINA

I Noho Moi No Ekolu Malama. KA HOOPAKELE O KE KALAUNU O LURITANIA.

*?-. | MOKUXA XIV. | i KA HOOPAKELE AN'A. | "O ka moi uhiuhi ka!" i hooho mai ai oia a hili rnai la i kana pahikaua e paa ana ma kona lima oiai oia wale no kahi meakaua ma kona linia a loaa pono mai !a kuu pahi ioihi e paa. ma kuu pale ana ae a ma-| helelua ia ae h kuu pahi. ! A me ka hakalia ole no hoi i kuu huli ana ae ike aku la au e ma-| ma ana oia i ka holo—hoio ine ka mama loa e like me ka hiki i kona lio ke holo no ke ka'e o ka auwaha nui hohonu a lele ana iloko o ka wai—oia ame ka lio ku ana iioko olaiia; a oia no hoi ka manawa e iele makawalu ana na poka o kuu mau kanaka, a no ka pouii launa ole mai no hoi i haia wale ae ai no na poka mai iaia ae, a nalo aku la no hoi oia me he akualapu la ka nalo hikiwawe ana. i "Laki oia i ka piha ioa i ka hiena o ke kepolo," wahi a Setipa i hooho ae ai. "Pakele oia!" wahi a'u i hooho ae ai. "Ua piha io no oia i na, manao hiena, a aohe palekana o ke ola o ka lehulehu ke kuuwaleia oia/ Owai ka poe i loaa aku nei ?" | "O Lanegama keia me Karefisitina, M i pane mai ai o Konela Setipa, J e waiho ana laua i ka honua ua make, a no ka hiki ole ke alo ae me ka hiki ole ia makou ke hookaulua iho o hiki mai auanei ka hapanui o ke kakela ua lawe koke aku la makou i na mea a kiola aku la ia laua iloko o ka muliwai kahi a Maka Hopa e lanahele ana a me keia ano iho la ua huli hoi aku la makou no ko makou kahua. MOKUXA XV. HUI ME KA HOOWALEWALE. He mea oiaio, o Luritania aole oia o Enelani, a ina o Enelani keia aole e mau keia mau hana mawaena o ka Duke o Setirela ame a'u me. ka pu-a ole ae i ke akea. O na like ole apau e kanana mau ia ana ia ma na hakaka kakapahi pakahi ana iwaena o na papa k'o'iko'i o na kanaka o Enelani. , Ua palapala aku no wau i kuu hoahanau Mikaela Eleele no keia mea hookahi, a loaa mai la no hoi ka'u pane mai iaia mai e hoike mai ana i kona mahalo, eia nae, aia no maua a elua, owau ame ka Duke ke ike la he mau hana hoouhiuhi wale no keia i ka maka o ka lehulehu. Ua ike no oia aole o'u makemake e hoike ae i ka meahuna a ua ike no hoi au aole ona makemake e ikeia ka meahuna, nolaila ua like no maua ina ia mea, he mau mea hana uhiuhi. Ma ka nana ana ua maikai ka huna ana pela i maikai ka hooloihi wale ana i ka huna ana, no ka mea, e like me ka loihi aku o ka manawa pela no ka loihi o ka noho ehaeha mau ana o ka moi maoli, a oia no hoi ka emi mau mai o ka ikaika kino, hooholo iho la wau e hoohana aku me ka hoohakalia ole. Mahope iho o ke kaua o ka po i hala iho, uaiohe lauahea ae la? na make o ia po me na kohokoho wale ana, a o ke koho oi aku oia nc<| ka manao ana o ka lehulehu i ke kumu o ka make ana mamuli o naJ| hakaka kakapahi ku pakahi e like me ke ano mau no ke kanana ana na kekeue like ole mamuli paha o ke aloha i kekahi wahine. A no» keia lauahea ua pioo ka noonoo o na ohana o keia poe i make, nolaila> hooholo iho la wau e hana aku i kekahi hana maluna o ia ano. Nolaila, hoopuka aku ia wau he kauoha ma ke akea aole e aeiai na hakaka kakapahi ku pakahi ana ke olē e loaa na laikini no ia mea/ a aole no hoi e hanaia ia mea koe wale no a he mau hoopaapaa ko'iko'i\ loa. A mamuli o ka eleu o kuu Ilamuku i hooko kokeia ae ai ia ka-i uoha a'u. Ua hoohauoli loa ia no hoi au i ka lohe ana i na hoapono ana mai ke kaikamahine Falevia mai no ke kanawai a f u i hoolaha ai no ka papa ana ia ano hakaka a haawi aku la wau i ko u hoomaikai no keia apono ana, me kona noi ana mai e hooikaika wau e hoopau loa ia ano hakaka weiiweli. "E kali a mare kaua e kuu aloha," wahi a'u i pane aku ai me na minoaka. A ia'u e kau ana maluna o ko'u lio me Falevia maluna no hoi o kona ame Setipa maluna o kona ma kekahi la ae no ka holoholo ana ua halawai aku la makou me kekahi kanaka kulana ko'iko'i a hanohano e holo mai ana maluna o kona kaa nani e hukiia ana e elua mau lio

maikai. a ike koke aku la wau o ke poo ia o ka oihana maikai o Setire!a. "Ua nui loa ia ka mahalo o ko ke kulanakauhale, i ke kauoha au i hoopuka ae nei e ka Mea Kiekie," wahi a ke poo-makai. "e pili ana i ka hakaka kakapahi ku pakahi." A ina oia ke kumu o ka hiki ana mai o ke p«.»-niakai i Zeclena alaila he mea pono au e ike koke. ''Oia anei ka mea nana i koi mai ia oe noonei ?" i ninau koke aku ai au. 4, A01e. aka. i hiki mai la wau ianei mamuli o kekahi hana a ka Emebasedoa Pelekane." "A heaha kona makeinake o Zeiiena nei." * i ninau hou aku ai au. "Ke makemake nei oia e loaa a e ikeia kekahi kanaka o kona iahui R0 —he kanaka opio o ke kuiana ko'iko'i—i manaoia ua nalowale. Aole i lohe iki kona mau hoaloha nona a hala wale ae la no he elua mahina. A ua manao waie ia ua ike hope loa ia oia i Zedena nei/ Ke lohe like nei no makou apau aohe nae he aai loa o ke kumuhana a ka makai ia Falevia, oiai. i ka nana aku iaia aohe ilaila kona mau pepeiao ame kona noonoo, aka. no Konela Setipa aia ke hoomaopopo loa ia a no ia kumu aole au i aa iki e nana aku iaia. "Heaha ke kumu?" ''Aia he hoaioha nona i Parisa ma ka inoa o Huiu. oia ka mea nana I i hoike mai nei ia makou a i ka hoikeia ana aku i ka poe o na wahi hooiulu kaaahi ua hooia mai lakou i ka inoa mamuli o kona ekeili a.me ka inoa e kau ana." "Owai kona inoa?" i ninau hou aku ai au. ! "O Residina, e ka Moi," wahi a ka makai. a ike koke iho la wau ; aohe he waiwai oia inoa ika makai. Aka, leha ae la kona mau mska maluna o Fa!evia a kulou ioa iho la ilalo a hawanawana mai la icTu: "Ua manao wale ia ua uhai mai oia mahope o kekahi lede ianei. Ua lohe anei kou Mea Kiekie no kekahi wahine ma.ka inoa o Madame de Mahine?" 4< Ae," ua ike au. "Ua hoea aku oia i Luritania ma ka manawa ! no i hoea aku ai keia Residina. ? ' j "E Setipa," wahi a'u iui aku ai iaia, "ke inakemake nei au i kuka mawaena o maua wale iho no. E oluolu anei oe e hele e aku mamua me ke kaikamahinealii ?" alaila huli hou ae la au i ke poo o na makai a pane aku la: "Heaha ka manao nui o keia?" Xee mai la oia a kokoke ia'u a kulou iho la wau mai ko'u lio iho. "Eia anei keia lede ua aloha iaia ?'' ana i hawanawana mai ai. <J Aole he mea a loheia o ia no elua mahina." alaila alawa ae la na maka o ua poo-makai nei i kahi e ku mai ana ke kakela. 44 Ae, aia ka lede ilaila," wahi a'u i pane aku ai. "Aka, aoie nae au i manao o Residina ka inoa o keia '' <4 Aohe makemake o ka duke," wahi ana i kahamaha mai ai ia'u, "e loaa kona hoa paio maluna o ua lede nei." 4i Loaa pono mai la ka i'o ia oe." wahi a'u i hooia aku ai, "aka, oia io kekahi o na mea ko'iko'i loa," alaiia hawanawana aku la wau iloko 0 kona pepeiao: j <4 He hana ko'iko'i loa keia. E hoi oe i Setirela a j <4 Aka, eka moi, ina e loaa ia'u he wahi moali no ua mea Ia alaila ' "E hoi oe no Setirela," wahi hou a'u. "A e hoike aku ika emebasedoa ua loaa ia *oe he wahi alanui moali, aka, e haawiia mai oe i elua 1 pule au e hana ai o oe wale no, a ia manawa hookahi no e huli ai au ianei." I "Aka. ua makemake loa ka emebasedoa e loaa koke, e ka moi." | 4< Aka, e hoomalielie aku oe iaia. Ina no he hoohuoi kahi au, alaila, e akahele no ka huli ana, no ka mea, he kumuhana ano nui keia. Aohe pono oke ala mai o kekahi mau mea hoohakaka. E hoomanao £ keia po no oe e hoi ai> no Setirela me ka hoohala ole." Haalele iho la wau iaia mahope iljo o kona hoopaa ana mai ia'u j no kona hoi io aku no Setirela me ka maha iki ana ae o ko'u noonoo. Ua ike koke iho la wau he mea kupono loa e hoopau loa i ka huli ana no'u no elua pule, no ka mea, ina aoie e oki pu ia ana, alaila e ikeia'ana kekahi mau mea, a he poino nui loa ia no ka moi a no makou apau. A ma keia mea i huhu loa ai au ia Hulu o Parisa i kona hoopaa oie ana i kona alelo. 44 Ua pau mai Ia anei kau hana e Rudolofo?" i ninau mai ai o Falevia ia'u, ia'u i hui hou aku ai me laua. <4 Ua pau pono aku nei me ka maikai," wahi a'u me kahi leo nahenahe, oiai, ua hoi mai la ko'u noonoo a kahi noonoo nei. Aole anei kakou e huli a hoi aku ? Ke aneane loa nei kakou e komo iloko oke kuleana o kuu hoahanau." A he pololei io no ka'u i ui aku ai no ka mea ua hiki aku makou i kahi kaona lihi waho loa o Zedena e hoopii aku ai i ka piina e hiki aku ai ike kakela o Mikaela Eleele. Ua huli aku la no hoi makou a nana aku la i ke kakela iloko o kona nani nui—he kilakila inaoli no. i <4 E hoi io kakou," wahi a Setipa.

Makemake iho la au e noho maanei." wahi a Falevia. a hoihui koke ae la au i ko'u lio a holo aku la a pili ma kona aoao N"o ka mea tra ike aku la makou i kekahi huakai e nee mat ana rnai ke kakela mai. Manuia !oa he elua mau kanaka iloko ok > laua niaa aahu eieele piha i ano e wale ae no mamuli o ko laua niau pihi dala. Maluna laua o na no. Mahope aku o laua he kaa kupapau e hukiia ana e elua inau pa& lio a maluna oke kaa kekahi pahu kupapau nani. A mahope oke kaa he kanaka maloko o kona lole kanikau maluna no o kona ho a o krm papale e paaia ana ma kona lima. \Vchc ae la o Setipa i k«»n.i papa!e a nee mai la o Fa!evia a piU ia'u me ke kau ana mai i kona iiuu .ualuna o kuu poohiwi. ■"O kekahi k<la o na keonimana i make ma ka hakaka kakapahi ku pakahi, a'u e koho wale la no.*" wahi a Falevia. Alaila peahi aku la wau i kekahi o kuu mau ukali. "E holo a ninau aku owai ta ka mea i make," wahi a'u i kuuohi aku ai. Holo aku la oia a na kauwa mamua a mailaila aku i ke kaneki hookahi mahope. "O Rupa Hone kela o Hanezau." i hawanawana mai ai o Setipi ia'u. He mea oiaio o Ri:pa io no oia. Mahope iho oka haaw i hoailoni ana i na kauwa mamua e ku ka huakai ua !ux>huli mai la oia i kona li«> a hele mai ia ma ko makou wahi eku ana. A hiki oia imua o niakv->u ua haawi mai la oia he kunou haahaa loa a'maluna ona na hiohiona o ke kaumaha. Aole nae i li'uli u minoaka iho la oia a nana hoi ka minoaka ua minoaka pu iho la wau mamuli o ko maua ike ana aku i ka !ima o Konela Setipa i ke nao ana iho iloko o kona poli. no ka mea. ua loaa koke aku la ia maua ka mano o ke nao ana —he he»omakaukau ana iaia iha me kana pu panapana ina nei no ka limanui mai o ka enemi. "Ua ninau ae nei kou Mea Kiekie owai-la ka mea e !ux)lewai.i nei," wahi a Rupa o Hanezau. "Oia 110 kuu hoalo!\a l.anegama. "E kuu haku," wahi a'u. "ke minamina nei au no ka lilo ana o ke ola o kekahi mamuli o ka hakaka ,a o ke Kauoha a'u i lioopuka ae nei e papa ana ia mea. oia ka hoike i ko'u aloha.l "Aloha ino!" i hooho ae ai o Fa!evia a ike aku la wau i na maka o Rupa ika alawa ikaika ana aku maUina o kuu ipo. A pii ae la ko'u inaina nona no kela nanaina hoohaahaa i uaihoia aku inuia o ke katkamahinealii a ina nei o maua wale no ina ua hiki ia'u ke kanana koke i ka like ole mawaena o maua. "Maikai na olelo a kou Mea Kiekie," wahi ana. 4 < >wau ka mea ehaeha no kuu hoaloha. Aka. aole no e nele ka moe o kahi poe mi kahi ona e moe la." "A he mea no hoi ia no kakou e hoomanao mau ai e kuu haku," wahi hou a'u. "Pau pu no me na alii." i pane hou mai ai o Rupa n\a ke ano pahenehene, a pii loa hoi ke kai o Konela Setipa. "He oiaio, no ia," wahi a'u. "A pe!\ea kuu hoahanau, o kuo haku?" "Ua maikai ae oia i keia manawa." wahi a ka pane. "Maikai. Hauoli au i ka lohe ana pela." "Ke manao nei oia e hele no Setirela ke oluolu pono loa ae oia, n wahi a Rupa. "Alaila he wahi nae iki wale no kona?" He hookahi a elua wale no paha wahi pilikia ona e kali nei o ka pau ae," wahi ana i paneia mai ai me ke ano oluolu o ke kupuino. U E hoike aku i ko'u manaolana," wahi a Falevia i pane aku ai, "i ka hoopau koke iho o lakou i ka hoopilikia ana iaia." "O ka makemake o kou Mea Hanohano," wahi a Rupa, "o ko'n no ia," a pii ae la ka haikea maluna ona no na olelo kohu ole a Rupa. Kunou aku la wau a kunou haahaa loa iho la no hoi ua Rupa nei, a kaha aku la no hoi a hele aku la no kahi o ka huakai me ke'ani ana aku o kona lima e nee aku ka huakai. Emoole ulu ae la kekahi manao iloko o'u a ukali aku la mahope ona. Ano kona maka'u i hu?' knke mai ai oia me ka manao o hana aku wau i kekahi hana limaikaika miluna ona imua o kekahi lede a imua o kekahi huakai hoolewa. "Ikaika maoli oe i ka hakaka me he kanaka wiwoole la i kekahi po aku nei," wahi a'u. "E hoomanao oe, eia no oe i kou wa kanaka opio. Ina e haawi mai oe iko paahao me ke ola ia'u, alaila, e puka laelae no oe me ka loaa ole ia oe kekahi eha." Nana mai la oia ia'u me kahi minoaka pahenehene, aka.ua nee mai la oia a kokoke ia'u. "Ua hemahema au, no ka mea. aohe meakaua me.a'u i keia manawa," wahi ana, "a o Konela Setipa ka mea i makaukau e hiki ai iaia ke lawe i kuu ola i ka manawa pokole. "Aohe o'u maka'u no ia mea," wahi a'u. "Aohe no paha no ka mea he lapuwale oe," wahi ana. "E hoomanao oe ua haawi aku wau he makana nau, he inakana hoi mai ki duke mai." "Aohe o'u n\akemakc e lohe mai ia Duke Eleele mai. "Alaila e hoolohe mai oe i ka'u." A hoohaahaa loa iho la oia i kana olelo ana: E lele kaua n\ai oe i kakela me ka inaka'u ole. A e hookuu na Setipa ame Talcnehima e hoohana." "Hoomau aku," wahi a'u. "A o ka manawa mawaena ia ou ,vc a'u e hooponopono ai n "Ke hele la ko'u hilinai ia oe a hiki ilaila, e kuu haku," wahi a'u. "Tat! he olelo kuio maoli ka'u. Iloko oia hakaka e haull' a: o Setipa ame Faletiza: a o Mikaela Eleele kahi e haule pu a " "Pehea ?" "O Mikaela Eleele kekahi e haule me-he ilio holo i ka uaua," wahi hou ana, a o ka paahao hoi'e hookuu aku iaia ma ke paipu nni a ua ike no hoi oe ika manao oia mea oia no ka hele ana ika liiaahi. A e koe iho ana he elua—owau, o Rupa Hone o Hanezau ame oe ka moi o Luritania." Hoomaha iho la oia alaila pane hou mai la oia ia'u me ka leo ano haalulu o ke kuio: "Aole anei kela he paani maikai?—he noho kalaunu ame ke kaikamahine e ku mai la ma o nau. a owau no.hoi —o ka n\ea no e loaa mai ana mai ka lokomaikai mai o ka moi." "Ae, he paani maikai kela no ka poe kepolo e like me oe," wahi a'u, "a ua like no oe me ko haku." "E noonoo pono oe," wahi hou ana. "A e hoomanao he mea paakiki ia'u ke kaawale mai ka wahine mai i lilo aku kuu puuwai e like me kou i lilo i ka u'i e ku mai la nia o." me ka awihi pu ana ae o kona maka hema, a make loa hoi au i ka huhu. "E hookaawale koke aku oe mai a'u aku," wahi a'u. aka, ia manawa koke no i loli hou ae ai ko'u ano a pane koke aku la iaia: "E ae anei oe e kumakaia aku i kou haku?" Ua ae io mai oia i kona nana ole i kona haku »a Mikaela El^ele me ka pane pu ana mai: • "Nona no ka hewa. No ka nui loa o kona lili aua komo ae oia mnwaena o niaua a no ia. aneane loa au e paliu iaia me ka |>ahi i ka iu i, a ua nui loa kona huhu ame kona maka'u pu ia'u. \ hala kekahi manawa o ke kunahihi »j ua mea h<x>walcwalc ia f tt \ia :uV:AV koke nku 'a wau iaia: "'A he wahine nnei kela kokoolua ou?" "Ae a he wahine u'i maoli." wahi ana uu ke kuu«'.»u pu ana o kona poo. "A ua ike no hoi oe iaia." "A. oia anei ka hui ana ma ka paani o ke pakaukau inu ki kahi i pu mai ai kekahi mau hoaloha ou a kaa ai ma ka aoao kalakala o ke pakaukau ?" Heaha anei kan e manaolana aku ai e holopono ana, kekahi hana ina o Dikarita ame De Gotita na mea e lawelawe? Minamina loa au i kuu hiki ole ana ilaila." (Aole i pau.) ,