Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLV, Number 33, 17 ʻAukake 1906 — OIAIO KE KANAKA INA HOOPUNIPUNI OLE KA HANA. [ARTICLE]
OIAIO KE KANAKA INA HOOPUNIPUNI OLE KA HANA.
O ke poomanao maluna ae nona keia kinomanao oia kekahi o na oielo oiaio e hiki ole ai i kekahi mea ke hoole, a he haawina pookela boi ta ke loaa i kekahi kanaka, o kona mea no hoi īa e pono ai. a o kona ohana, e neie ole ana ka noho ana malalo o la maiumalu ho<> kahi a o ka aina ame kona aupuni, e lilo ana i mea haaheo, a pomaikai ka aina a aupuni ke loaa iaia na makaainana o ia ano, a makou 0 pane nei. o Hawaii nei no kekahi i loaa ia ano haawina, ao!e nae 1 ka pau loa, e iike no me ka hapa pu mai o ko na aina apau o Ka honua nei ma ia haawina. Ua lawe mai nfakbu i keia ppomanao 1 manao alakai a hoaia manao no kakou e lehulehu mamuli ona maikai i haaw r iia mai, mai na haiolelo mai a na Remibalika i hoikeia ma ka halawai makaainana nui i malamaia ma Aala Paka, Honolulu, i ke ahiahi o ka Poaono i hala. . . O na haiolelo i aiai loa ai keia manao, mai ria haiolelo mai no ia a ka Elele Kalanianaole, Hon. W. O. Kamika ame Lunakiai Kaanika 0 Oahu, o ka ke Keikialii Kuhio nae ka oi loa aku, a o ka na Hon. ibo hoi'he kakeo aku ka laua i ka oiaio o na ano ame na kulana lawelawe hana aupuni a kaukanawai o ka Ahaolelo Nui o Amenka 1 weheweheia niai e ka Eiele, a makou e manao nei i ka waiwai nui oka poe i lohe ia mau olelo a'o ma kela po. . „ ! Ua hoike tnai ke Alii, he elua wale no mau ahahui nui e īkeia maloko o na pāia laahia o na Hale Kau Kanawai o ka Ahaolelo Nui, ka Senate ame ka Hale o na Lunamakaainana, a oia mau ahahui oia no ka aoao Repubalika ame ka aoao Demokaratia. a o na hana apau e lawelawe ai, malale no ia o ka mana hoomalu a hoohana ana o keia mau aoao kalaiaina a elua, a aele he aoao a ahahui okoa ae, a aoiie no he īkeia o āoāo kalaiaina e ae e noho l.iwelawe hana ana a noho mana hoi maloko o ka Ahaolelo Nui. A o keia mau oiaio la. ua ha'iia mai e ka Elele maloko o na wehewehe ana ana a ua kākooia mai e na Hon. Kainika, na mea hot i nele ilaila a ike, alaila, ua oiaio ka ke Alii olelo, no ka mea ua kakoo ia. . | ' Hia hou. Ua hoike mai oia, i mea e loaa ai na pomaikai no kiia Terit"ori e like me ia e loaa ai i na mokuaina ame na teritori eaeo Amerika, e lawelaweia ua bila haawina ame na bila kanawai anie na hana e ae o ka Ahaolelo maloko o keia mau aoao kalaiaina ma o na hoa ahaolelo i koho ponoia mailoko mai o ia mau aoao, kekahi l:timu nui i loaa mai nei ona pomaikai ia Haw r aii, aua ao mai hoi ua Elele nei, e hoouna aku i Elele Repubalika a i ole i Elele Demokarata e like me ia a na mokuaina ame teritori e ae o Amenka e hoouna nei ilaila. Ma ka makou kilo ana, i kela ahiahi he oiaio maoh 110 ia mau a 0 ana, a ua manaoio makou i ka oiaio o ia ano a o, ina pela, alaila, aole i hoopunipuni ia mau a'o a oia no hoi ka mea nana 1 hooia mai i ka oiaio o ke kanaka. . ... 'Eia hou. Ua loaa mai na pomaikai ia Hawan nei ma o na ikamu haawina elala i hooholoia e ka Ahaolelo ma ona (Kuhio) la ma kona kulana elele a ma kona hooikaika ana no hoi aole ma ka haiolelo ana ma ka papahele o ka Hale o na Lunamakaainana, aka, mamuli o ka ike ana a kuka a kanana pu ana me na poo o na komike ame na lala o ia poe komike ame ka ike ana i ka Peresidena no ke kokua mai. A o keia no hoi ke aja hookahi a na hoa e ae o na mokuaina ame na teritori e ae e hana ai, a e like me ka loaa ana ia Hawaii he mau pomaikai mamuli o ia mau ala, pela no i pomaikai pu mai ai na okana eaema ia ala hookahi no. Ua hooiaia mai ka o keia mau a'o a ka Elele Alii, a aole he hoopunipuni iloko olaila, a pela no hoi i oiaio ai ke kanaka. ! Eia hou. Ua hoike mai oia (Kuhio) i ka naaupo loa o ke ao ana o kekahi mau nupepa Hawāii ma ka noohalahala hoonuinui wale ana i ka hele ana aku o na komikina i hoounaia aku ai e ko ke ku-J lanakauhale nei 110 ke kakoo ana i ka bila hoihoi loaa, oiai, o ka hana. ana pela oia no ke kakoo ana i ka elele e nele ole ai ka manaoio mai| o na hoa ahaolelo, aole wale na ka elele iho ia bila. aka, na ko Hawau nei aku. O keia kekahi ona oiāio; a ua noeau ka Elele ma ia mea,| e lioike ana i ka laula o ka noonoo, aka nae, he mea kupono loa i na, komikina a poe elele e ae e hoounaia aku ana mai Hawaii aku nei e hui lokahi pu me ka Elele Lahui maoli a ma o na la e hookomoia aku ai na makemake; oiai, oia Elele Lahui ka wahaolelo o Hawan 1 ikeia ma na paia o ka Ahaolelo Nui. 1 Ke manao nei ke Kuokoa he niau a'o kupono keia mawaho ae o na mea aku i koe, a ua oi aku ka noeau o kakou i ka lawe ana mai i keia mau a'o mamua o na a'o hoonuinui hoino wale ana, kekahi o ko kaknu holohope mau a oioi niau no na haole īmua. He inea |-.ono e aokauaka mai kakou a hookahi ka nee pu ana me ke au o ka inanawa e nee nei. I