Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIV, Number 27, 6 July 1906 — KA IPUHAO KALAIAINA. [ARTICLE]

KA IPUHAO KALAIAINA.

(Xa ke Kiu Meahou.)

"Ke ike hou nei anei oe i kela kanaks, mp ka buke malalo o kona poaeae?" I' ninau aku ai ke kiu meahou i kekahi hoaloha on?.. | 'Aole la. I ke pahu ana no o ka ipu* hao kalaiaina i kela pule aku nei o ka i naholo nui no ia o ua poe la a nalo ' pu me ua kanaka la o ka buke poaeae." • Ela nae ka mea apiki, i ke kilo ana. 'ku o ke Kiu Meahou me kana ohe hoo-. n iji aole i kanamai ka manomano I o ua poe la e hele nei, no, ua loli nae ka aauhu. a ke paa nel lakou maialo o' ka mana o ke kupua Malioloko. Ea, makaalaia mai keia poe e hele nei, a i ninau aku 5a oe ea, i kau moho e kakoo nei, he hookahi no pane kupon o ( waiho s*ku ai: "O hoi e hana i kau hana a'u (makaainana a mea uku auhau) e uku nei ia oe." j Ke hanlni ka waiu oloko o ka pa-. keke aohe wa e loaa hou ai ia ia oe.! Pela ka paio mawaena o Puakea ame | Keaka e hele nei I keia mau la. Na Puakea ka ninini, he oehu wale no ka; Keaka, ua oki no nae ka paahu'a o Puakea e wikiwiki ana i ke koi ia Ke-1 aka: "E pa kiaha suipa kaua, I olu ka puu ke moni." . Ma kela ahaaina o ke Sabati i hala ma Waiakamilo Camp. Ea, he ike no ka he hewa ka ninini ana i ka waiu, ninini no nae. Malia ua ike i ka hewa mahope iho. E kala no ke mele a ia ām o ka aina i a'o mal ai penei: "E nihi ka helena mal hoopa, Mai pulale i ka ike a ka maka." A hewa la! Ke kokoke mai nei ka wa e kohoia ai na lunanui o na Kalapu Rqpubalika a ke hoonohonoho mai nei kela ame keia maheie i ka lakou mau papainoa o na lunanui e koho ai. aka, ke wela e mai nei no ke ahi e hoike maopopo ana e ala ana he paio hahana mawaena o pa mua ame na kalapu o na Limahana e ala mai nei i keia mau la. I Heaha ke kumu o keia Ina he maikai na hana a ka poe mua, he kaulike Jta' noonoo, e ala ana anei kekahi maheie a ku-e aku? Aole paha, ea? Pela iho la e ala mai nei keia mau hana, a he mea pono no e loaa ka paio i ikeia ai ka iini maoii i na hana kalaiaina. j He luna aupuni ona lama o ka oihana makai ka i ikeia ma Waiakamiio Camp ma kela Sabati aku nei. He hana pono anei keia ha kekahl kauwa a ka lehulehu e hana'i? Nau e ike l ka pono ame ka pono ole o keia, e ka mea koho balota; eia nae, i ka'u ike ua hewa la. Heaha ke kohu o ka makai e hopu ai i ka mea ona lama ina no he ona lama oia? I keia mau la i'no la, ia'u e hookokoke ana i ka Makeke o Kapuukolo, ike aku la au he elua o'u mau hoaloha e huihui ana na poo i kahi hookahi, me he mau moa kemu la, a ia'u i pili ai mahope o laua lohe aku la au i keia mau huaolelo e panai ana mawaena o laua: "O, aole o'u makemake ia Papai, aka, ina oia ke kumu e haule ai o Puakea, e knho no au ia Papai." "Mai hana oe pe'.a; koho oe ia Puakea."

I "O, aole o'u makemake e koho i ke- ' Kahi kanaka nana i hoohaahaa mai | ia'u ame ke kanaka i kulike kona ili me ko'u." 1 "E ka hoaloha, e hoomanao oe he hana aupuni kau, a ke kakoo nei na j lunakiai haole ia Puakea i moho Lunamakai, e pono oe e kakoo pu i paa kau , hana me oe." J "Ai no kea! Aole e paa ana ia mau , lunakiai ma ia mau wahi. Ma keia kau ' koho ae he. mau lunakiai hou ke noho ae ana." j No keia pane paha a keia. hoaloha o'u, ua hoka iho la kekahi, a pane aku •la me kona wauwau ana'e i ka lae; hemo ka papale, a paa i kekahi lima: "Well, e ike ana kaua.ia mea ke hiki mai ia manawa," a kaha aku la oia hele. i Ua nui a lehulehu na mea o keia ano i ikeia e ke Kiu Meahou, a o ka MaI keke ae nei kekahi wahl nui loa o keia I ano. Ea, kupono loa e pa'ikiia na mea o . keia ano a hoike ae iloko o ke Kuokoa. I I I mai la kekahi hoaloha o'u ia'u penei: ; "E. he moeuhane hoi ka'u." "Pehea kau moeuhane?" I "Ike aku la au ua piha ke kahua hei{iei lio o Kapiolani Paka i na kanaka e nana ana i ka heihei lio. He mau lio keokeo elua ke kakelekele ana. ia wa. Lohe aku \d, au i ka olelo ana'e j 0 kekahi mea: 'E, he pili ka'u e eo ana 1 kela lio a-i loihi ka heihei.' I ae la ■ hoi kekahi: 'Ka, e lilo ana ka eo i ka j lio pahaahaa, no ka mea maikai maoli • kona kino.' Well, ku ae la Ua mau lio| la; 'ma ka 'piahuholo, a I ka' 'wa i kani; al ka pu o ka holo like no ia o ua mau lio la. Eia nae ka mea a'piki i ka oili ana mai i ka pahu ekolu hapaha mile, | he lio eleele ka i ikeia aku e, holo mai ana, a hooho ae la na kanaka: 'He lio eleele! He lio eleele! A eo I ka lio eleele.' a o ko'u puiwa ae la no ia. I Heaha la hoi ke ano keia moeuhane?" ! "He wahi hiona paha no keia kau waemoho a hoea iho." j "Pela i'o paha." 1 O na poe koho balota mai Maunalua a hiki i Moanalua, mai ke kai hoi a ka uka, ka i koho ia Jack Kalakiela, i Hope Lunamakal no ka Apana o 1 nolulu, eia nae ka mea apiki, he elua ■ manawa i hoounaia ai o Keaka e Pua-, kea e hele e malama i na aha koronero o ka Apana o Ewa. Ke i nei ka Pauku 69, o ka Mokuna 15, o ke Kanawai Kalana: ; "O ka Lunamakai ame kona mau Hope Lunamakai e lilo lakou ma ka lakou mau oihana iho i mau Luna Koronero o ke Kalana, A MA IA ANO, MALOKO IHO O KO LAKOU MAU KALANA AME NA APANA PAKAHI e loaa no na mana e hana aku i na hana apau a na Koronero elike me ia i hoikeia ma ke kanawai." < O ka ninau nui ma keia: Ua loaa anei ka mana ia Jack e lawelawe i ka aha koronero ma ka apana e noho hope lunamakaiia ana e Mr. Fernandez? No ka hiki ole anei ia Fernandez ke lawelawe nona iho? He hookahi mea maopopo loa, no ka makemakeia no o ka Hope Lunamakai o ka Apana o Honolulu e lilo i mea lawe pepa, pela iho la no oia i hanaia ai.