Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 51, 22 Kekemapa 1905 — Page 6

ʻaoʻao PDF (1.65 MB)

This text was transcribed by:  Joanne Ha'o
This work is dedicated to:  Joseph Kamae Ha'o (KS1939) & Dora Naumu Ha'o (KS 1940)

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

@        NUPEPA KUOKOA, POALIMA, DEKEMABA 22, 1905.

 

HE LAWE MAU IA KA LAAU KUNU A CHAMBERLAIN.

            "He kuai mau na makuahine i ka laau kuna a Chamberlain no ka lakou mau keiki oma'ima'i, a he kuai pu no i na kanakahana alahao no na kunu ikaika e loaa ana ia lakou a pau pu no hoi me na elemakule i ke kuai ana no na nawaliwali ha'iha'i-iwi," wahi a Moore Bros. o Eldon, Iowa, Amerika.  "He oi aku ka lilo o ka laau kunu a Chamberlain mamua o kekahi ano e ae.  Me he la oia no ka heke maluna o na laau e ae o ia ano like."

            No ke kuai ana e loaa no ma kahi o Benson, Smith & Co., Ltd., na Agena no ka Paeaina Hawaii.

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI.

R. P. BENTON AME ARIOLI GIOSUE A I OLE G. ARIOLI IA BISHOP AND COMPANY.

HOOLA MANAO PANIKU A KUAI A KA MEA PAA MORAKI.

            Ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha malalo a ma ka pono (1) o ka mana o ke kuai i paa iloko o kekahi moraki i hanaia i ka la 3 o Maraki, 1902, i hanaia e C. P. Benton ame Arioli Giosue a i ole o G. Arioli, o laua a elua no Honolulu, Mokupuni o Oahu, Teritori o Hawaii, na Mea Moraki Mai, ia Bishop and Company, o Honolulu no i olelo mua ia ae nei, na Mea Paa Moraki, he moraki hoi i kakaukopeia iloko o ke Keena Kakaukope Aina iloko o Honolulu i olelo mua ia ae nei, iloko o ka buke helu 230, aoao 455 a hiki i ka 458, ame (2) na hoopaa ana ame na aelike ana i paa iloko o kela palapala moraki i pakui hou ia mai i hanaia ma ka la 16 o Aperila, 1903, i hanaia e C. P. Benton ame Arioli Glosue a i ole o G. Arioli i oleloia ia Bishop and Company i oleloia, a i kakaukopeia iloko o ke Keena Kakaukope i olelo mua ia ae nei, iloko o ka buke Helu 243, aoao 443 a ka 445, a mamuli o ka Pauku 2161, Mokuna 139 o na Kanawai Hooponopono o Hawaii, o ka Poe malalo iho nei, ka Bishop and Company, ke manao nei e paniku i ka moraki i oleloia ame ka moraki pakuiia mai no na kumu i uhaiiia, e hoike ana:  o ka uku ole ia i ka @a e uku ai o na huina kumu paa ame ukupanee maluna iho, i hoopaaia maloko o ka moraki nei ame ka moraki pakuiia i oleloia.

            Ke haawi pu ia aku nei no hoi ka hoolaha o ka waiwai i hoopaaia maloko o ka moraki i oleloia e kuaiia aku ai ma ke kudala akea ma na keena kudala o James F. Morgan, Lunakudala, 847-857 Alanui Kaahumanu, Honolulu i olelo mua ia ae nei, ma ka Poaono, ka la 30 o Dekemaba, 1905, ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia.

            O ka waiwai i hoopaaia maloko o ka moraki i oleloia a i manaoia e kuai hoolilo aku e like me ia i olelo mua ia ae nei oia keia malalo iho:

            AKAHI: O kela mau apana elua a mahele o ka aina (hapa o ka Apana @ o ka aina i hoakakaia iloko o ka L. C. A. 6450 ia Kaunuohua no Moehonua) e waiho la i Mokauea, Honolulu i olelo mua ia ae nei, e like me ia i hoakakaia @ i apoia, penei:

            Na Apana 3 ame 4 Kuea B. iloko o Kapiolani Aina:  E hoomaka ana ma ka ma-ka ma ka aoao Hema o ke Alanui Mokauea ma ke kihi Komohana o ka Apana 4 oia no hoi ke kihi Komohana o keia kuea e holo ana ma na poai oiaio:

            1.         Akau 42 deg. 20 min. Hik. 100.0 kapuai ma Alanui Mokauea;

            2.         Hema 47 deg. 40 min. Hik. 100.0 ka puai ma ka Apana 2;

            3.         Hema 42 deg. 20 min. Kom. 100.0 kapuai ma ka Apana 6;

            4.         Akau 47 deg. 40 min. Kom. 100.0 kapuai ma ke Alanui First (Mua) a hiki i kahi i hoomaka ai, nona ka iliaina o 10,000 kapuai kuea.

            Na Apana 27 ame 28 Kuea B:            E hoomaka ana ma ke kihi Akau o ke Alanui Kalihi ma ke kihi Komohana o ia Apana 28, oia no hoi ke kihi Hema @ keia kuea a e holo ana ma na kaei oiaio, penei:

            1.         Akau 47 deg. 40 min. Kom. 100.0 kapuai ma ke Alanui First (Mua);           

            2.         Akau 42 deg. 20 min. Hik. 100.0 kapuai ma ka Apana 24;

            3.         Hema 47 deg. 40 min. Hik. 100.0 kapuai ma ka Apana 26;

            4.         Hema 42 deg. 20 min. Kom. 100.0 kapuai ma ke Alanui Kalihi a hiki i kahi i hoomaka ai nona ka iliaina o @,000 kapuai kuea, a oia no hoi na apana elua a mahele o ka aina i lilo mai i na Mea Moraki Mai mai ia W. C. Achi mai, ma ka palapala kuai i hanaia i Augate 20, 1901, a i kakaukopeia iloko o ka buke 225, aoao 262-3, @ ko Hawaii Keena Kakaukope Aina.

            ELUA:            O kela apana a mahele apau loa o ka aina (hapa o ka Apana 1 @ ka aina i hoakakaia iloko o ka L. C. A. 6450 ia Kaunuohua no Moehonua) @ waiho la i Mokauea i olelo mua ia ae nei, a e like me ia malalo iho nei ka hoakaka ana ame ka apoia ana, penei:        Apana 2 Kuea B:, E hoomaka ana ma ka ma-ka ma ka aoao Hema @ ke Alanui Mokauea ma ke kihi Akau o keia apana Hema 42 deg. 20 min. Kom. oiaio 50.0 kapuai mai ke kihi Komohana mai o keia Kuea a e holo ana ma na kaei oiaio:

            1.         Hema 47 deg. 40 min. Hik. 100.0 kapuai ma ka Apana 1;

            2.         Hema 43 deg. 20 min. Kom. 50.0 kapuai ma ka Apana 5;

            3.         Akau 47 deg. 40 min. Kom. 100.0 kapuai ma ka Apana 3;

            4.         Akau 42 deg. 20 min. H@ 60.0 kapuai ma ke Alanui Mokauea a hiki i kahi i hoomaka ai nona ka iliaina o @ kapuai kuea a o ia no hoi ka apana a mahele o ka aina i lilo aku i na Mea Moraki Mai mai a W. C. Achi mai ma ka palapala kuai i hanaia i Novemaba 26, 1901, a i kakaukopeia iloko o @a buke helu 229, aoao 201-2 o ke Keena Kakaukope i oleloia:

            Pau pu me na hale apau loa ame na @ hou maluna iho, ame na pono, @ kuleana ame na pomaikai apau loa i pili aku ilaila.

            Ma ke dala kuike ka makemake a ma ke dala gula Amerika no hoi a ma @a aoao o ka mea kuai mai na lilo palapala apau.

            No na mea aku i koe e noi ae ia THAYER & HEMENWAY, na loio o @a Poe Paa Moraki, 602-3-4, Stangenwald Building (Hale), Honolulu, a i ole @ ike ae ia James F. Morgan, Lunakudala, Alanui Kaahumanu, Honolulu.

            Hanaia ma Honolulu, i keia la 2 o Dekemaba, 1905.

            BISHOP AND COMPANY,

                        Poe Paa Moraki.

@--Dec. 8, 15, 22, 29.

@[LARGE PHOTOGRAPH ABOVE COLUMNS 2-5 WITH FOLLOWING CAPTION BELOW IT]

KO SANA PETEROBORO ALIHIKAUA E HELE ANA MA KANA HANA.

HOLAHA HOOKO MORAKI.

J. K. WILDER AME M. C. WILDER.

HOOLAHA MANAO PANIKU A KUAI A KA MEA IAIA KA MORAKI I LILO AI MAI KA MEA PAA MORAKI MAI.

            Ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha ma ka pono o ka mana o ke kuai i paa iloko o kekahi moraki i hanaia i ka la 10 o Dekemaba, 1889, a i kakaukopeia iloko o ko Hawaii Keena Kakaukope Aina, iloko o ka buke helu 121, aoao 93 a ka aoao 94, he moraki hoi i hanaia e J. K. Wilder ame Marion C. Wilder, kana wahine mare, no Honolulu, Mokupuni o Oahu, ia Cecil Brown, a o ua moraki ne i oleloia ua hooliloia aku ia Sarah U. von Pfister e Cecil Brown i oleloia, Mea Paa Moraki, ma kekahi palapala hoolilo i hanaia i Feberuari 24, 1890, a i kakaukopeia iloko o ke Keena Kakaukope i oleloia iloko o ka buke helu 123, aoao 139 ame 140, a o Sarah U. von Pfister i oleloia, ka Mea Iaia ka Moraki i lilo ai mai ka Mea Paa Moraki mai i olelo mua ia ae nei, ke manao nei oia e paniku i ka moraki i oleloia no na kumu oloko i uha'iia, e hoike ana, o ka uku ole ia o ke kumupaa ame ka ukupanee i ka wa e uku ai.

            Ke haawi pu ia aku nei no hoi ka hoolaha o na aina pakahi apau loa, na hale ame na pono e ae i hoakakaia iloko o ka moraki i oleloia e kuaiia aku ana ma ke kudala akea ma ke keena kudala o Will E. Fisher kihi o na Aianui Moiwahine ame Papu, iloko o Honolulu i olelo mua ia ae nei, ma ka Poaono, ka la 20 o Ianuari, A. D. 1906, ma ka hora 12 awakea o kela la i oleloia.

            O ka waiwai i paa maloko o ua moraki nei i oleloia oia kela mau apana aina elua e waiho la ma ke Alanui Beritania ame ke alanui Young, iloko o Honolulu i oleloia, i ikeia na Apana Helu 107 ame 84 maluna o ka palapalaaina Aupuni o na Kula o Kulaokahua:  a oia no kekahi hapa o ka aina i hoakakaia iloko o ka Palapala Sila Nui Helu 299, a o na apana no hoi ia i hooliloia aku i ka Mea Moraki Mai i oleloia ma ka palapala kuai a W. O. Smith, Mea Hooko, i kakaukopeia iloko o ka buke helu 119, aoao 38 ame 39.

            Ma ke dala kuike a ma ke dala gula Amerika ka makemake a ma ka aoao o ka mea kuai mai na lilo palapala apau.

            Hanaia ma Honolulu, T. H., Dekemaba 11, 1905.

SARAH U. VON PFISTER,

Mea Iaia ka Moraki i lilo ai mai ka Mea Paa Moraki mai.

            No na mea aku i koe e noi ae ia Cecil Brown, loio no ka mea iaia ka moraki i lilo ai mai ka mea paa mokai mai, 97 Alanui Kalepa, Honolulu, T. H.

3098--Dec. 15, 22, 29; Jan. 5, 12, '06.

HOOLAHA AINA AUPUNI.

HOOLAHA AINA AUPUNI.

            Ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha, ma ka hora 12 awakea, Poaono, Ianuari 6, 1906, e kuaiia aku ai ma ke kudala akea malalo o na manao o ka Hapa 4, Pauku 17, Kanawai Aina, 1895, ma ke alo iho o ka Hale Hookolokolo, Honolulu, na Apana Aina Kahakai malalo iho nei e waiho ia ma Hauula, Koolauloa, Oahu.

Apana                          Kumukuai

Helu.   Iliaina.             Haahaa.

1.         8716 Kapuai kuea       $100.00

2.         8232    "           "             100.00

3.         9344    "           "             100.00

4.         9308    "           "             100.00

5.         8075    "           "             100.00

6.         6501    "           "             100.00

7.         5488    "           "             100.00

8.         5987    "           "             100.00

9.         19517  "           "             200.00

10.       18375  "           "             200.00

11.       22429  "           "             250.00

12.       21937  "           "             250.00         

13.       20181  "           "             250.00

            E loaa aku no na hoomaopopo kupono ana no kela mau apana i ka poe apau i makemake i na aina kahakai no na home no na wa kau la.  O kela mau apana he mau alo ko lakou mai ke kanahiku-kumamalima (75) a ka elua haneri (200) kapuai ma ke alaloa e moe ana apuni o Oahu, a oia no ka huina kapuai e huii la i kahakai.

            Ma ke dala kuike ka makemake a ma ke dala gula Amerika no hoi.

            No na palapala kii-aina ame na mea e ae, e noi ae i ke Keena o na Aina Aupuni, Hale Hookolokolo, Honolulu.

JAS. W. PRATT.

Komikina o na Aina Aupuni.

            Honolulu, Dekemaba 6, 1906.

3097--Dec. 8, 15, 22, 29; Jan. 5.

HOOLAHA AINA AUPUNI.

HOOLAHA AINA AUPUNI.

            Ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha ma ka hora 12 awakea o ka Poaono, Ianuari 6, 1906, e kuaiia aku ana ma ke kudala akea malalo o na manao o ka Hapa VII (Kuleana kuai kuike) Kanawai Aina, 1895, ma ke alo iho o ka Hale Hookolokolo, Honolulu, keia mau apana o na Aina Aupuni o Pukele, Palolo, Oahu:

Apana Helu     Iliaina  Kumukuai a Kumuwaiwai haahaa.

            6.         2.01 Eka          $150.00

            10.       2.17  "               175.00

            O keia mau apana he mau aina i kauia ma ka papa aina mahi e waiho la ma kahi o akahi hapalua mile mauka mai ke alahao aku o ka Hui Kaauwila Honolulu (Rapid Transit) i Kaimuki, a e huli pono ana hoi i ke alanui maikai e pii la iuka mai ke alanui Waialae aku ma kahi aoao o ke Alanui 5.

            E loaa no na kii-aina ame na kuhikuhi kupono apau mai ke Keena Aina Aupuni aku, Hale Hookolokolo, Honolulu.

JAS.W. PRATT,

Komikina o na Aina Aupuni.

            Honolulu, T. H., Dekemaba 6, 1905.

3097--Dec. 8, 15, 22, 29; Jan. 5.

HOOLAHA MANA HOOKOLOKOLO

ILOKO O KA AHA KAAPUNI O KA APANA KAAPUNI ELIMA, TERITORI O HAWAII.--MA KE KEENA HOOPONOPONO WAIWAI.

KAUOHA NO KA HOOLAHA ANA I KA HOOLOHE ANA I PALAPALA NOI NO KA PONO HOOPONOPONO O KA PALAPALA KAUOHA.

I loko o ka Hana o ka Waiwai o Hosea Kahoolealii Kahele o Lihue, Kauai, i Make.

            He Palapala i manaoia oia ka Palapala Kauoha ame Hoike Hope loa a Hosea Kahoolealii Kahele i make, a ma ka la 1 o Dekemaba, A. D. 1905, ua waihoia mai i ka Aha Hooponopono Waiwai i oleloia ame ka Palapala Noi no ka hooponopono ana ia mea, a no ka hoopuka ana i mau Leta Hoike ia Mileka Kahele wahine kanemake o ka mea i make, i hookomoia mai hoi e Mileka Kahele i oleloia.

            Ua kauoha pu ia hoi o ka Poaha ka la 11 o Ianuari, A. D. 1906 ma ka hora umi a. m. o ka la i oleloia, ma ke Keena Hookolokolo o ka Aha i oleloia, ma Lihue, Kalana o Kauai, T. H., oia ka manawa ame kahi i hooholoia, no ka hooiaio ana i ka Palapala Kauoha i oleloia ame ka hoolohe ana i ka palapala noi i oleloia.

            Ua Kauoha hou ia no hoi he Hoolaha o keia mea e haawiia ma ka hoolaha ana hookahi manawa o ka pule no eha pule neepapa iloko o ke "Garden Island" ame "Ka Nupepa Kuokoa" he mau nupepa i hoolahaia--o ka Nupepa Kuokoa iloko o Honolulu a o ke "Garden Island" iloko o Lihue, a o ka hoolaha hope loa aole ia e emi malalo o ume la mamua o ka manawa i hooholoia no ka hoolohe ana.

            Hanaia ma Lihue, Kauai, T. H., Dekemaba 2, 1905.

NA KA AHA,

(Kakauinoaia)  JNO. A. PALMER,

            Kakauolelo.

3097--Dec. 8, 15, 22, 29.

HOOLAHA MA KE KAUOHA.

MA KE KAUOHA.

UKU O NA AUHAU WAI.

            E like me ia iloko o ka Mokuna 45 o na Kanawai Hooponoponoia o Hawaii, 1905.

            O ka poe apau e paa ana i na kuleana wai a i ole o ka poe e uku ana i na auhau wai ma keia ke ha'iia aku nei ka lohe o na auhau wai no ka eono (6) mahina e pau ana i Iune 30, 1905, e ku ana i ka uku ana, a e ukuia ma ka la ekahi o Ianuari, 1905.

            No na auhau wai uku ole ia apau e ikoe ana me ka uku ole ia ma ka la 15 o Ianuari, 1906, e pakulia aku ana ma ke ano he kaki o umi pa-keneta.

            O na kuleana wai uku ole ia apau loa e koe ana ma ka la 15 o Feberuari, 1906, e oki koke ia ai ia mau kuleana wai me ka hoolaha hou ole ia aku.

            O na auhau wai apau e ukuia ma ke keena o Honolulu Oihana Wai, i ke Kakauolelo Kiekie, o ke Keena o na Hana Hou.

J. H. HOWLAND.

Lunanui o Honolulu Oihana Wai.

            Honolulu, T. H., Dekemaba 14, 1905.

309@--Dec. 15, 22, 29.

Na  Halawai a na Lunakiai.

(Mai ka aoao 1 mai.)

            Ua waiho ae o Mr. Deering he hoike no na lilo no ke kukulu ana i hale kinaiahi, oia hoi he $14,000. No ka hale wale no koe ka aina he $8,500.  O ka manao i keia wa i kaa ili me ka wai kinaiahi i huiia.  I keia wa o Waikiki kahi i makemake loa ia e loaa ona kaa kinaiahi, ua waihoia ae no nae keia ninau ma ka lima o kekahi komike no ka huli pono ana.

            Ma ke noi a Lunakiai Cox, mamuli o ka hoike ana a Lunakiai Paele, ua aponoia ae e hoomahuahua i ko Peck ukuhana ma ke ano he luna alanui no Koolaupoko, mai ke $50 a i $75 o ka mahina.

            Na Paele no hoi i hoike ae imua o ka Papa i ka pilikia o ka palekai o Heeia.  He $3,000 paha ka lilo no ka hana hou ana.  Ua hooholo iho ka Papa e huli hou aku i keia mea.

            He wahi kinaunau iki ka i hoikeia ae e Luka e pili ana i ka Lunahooia, oia hoi he pokole o $11.25 ana i uku aku ai me kona dala ponoi ai Piko, kekahi o na limahana o ke Kalana.  Ua hoopukaia he manawa i hala ae nei he palapala kikoo ma ka inoa o Piko, eia nae he Piko okoa ka mea i lilo ai ua palapala la aole hoi i ka mea maoli nana ia mea, a kani ka aka a ia la.  Ua noi ae o Lunahooia Bicknell e kapae i keia mea.

            No ka hana hou ole ua hoopaneeia ka halawai a ka la 27 o keia mahina, oia no hoi ka Poakolu e hoea mai ana.

 

N NA OHE nani no ka ulana papale

A ana, peahi ame na mea maikai e

            ae o ka loaa koke ana mai nei no

O no ia.  He makepono ke kuai ana

H ma ke kukaa.

E HAWAII & SOUTH SEAS CURIO

            Co.

            Hotele Iana ame Hotele Hawaii.

 

HOOLAHA O KA POE AIE.

KA WAIWAI O KATHERINE KAUNANI SCOTT, I MAKE.

            O ka poe hoaie apau o ka Waiwai o Katherine Kaunani Scott, i make, ma keia ke ha'iia aku nei ka lohe e waiho mai i ko lakou mau koi e ku-e ana i ka mea i make i oleloia, he mau koi i hooiaioia hoi i ukaliia, hoi me na bila hooia kupono ina he mea kekahi o ia ano, a ina no he koi ia i pa malalo o kekahi moraki maluna o ka aina--o ia mau koi apau e waiho ae i ka mea nona ka inoa malalo iho nei ma Kilauea, Kauai, Teritori o Hawaii, maloko o eono mahina mai keia la aku.

            Ina o ia mau koi e waiho ole ia mai ana iloko o na mahina eono i oleloia a i ole maloko o eono mahina mai ko lakou la i piha ai ka manawa no ka uku ana,--o lakou apau e hoole ia aku no ka wa mau loa.

            Hanaia ma Kilauea, Kauai, T. H., Dekemaba 1, 1905.

(Kakauinoaia)  FRANK SCOTT,

Lunahooponopono Waiwai o ka Waiwai o Katherine Kaunani Scott, i make.

3097--Dec. 8, 15, 22, 29; Jan. 5.

 

HE LAAU KUNU.

AYER'S CHERRY PECTORAL-

            "ua loaa mai ia'u he ma'i pilikia loa iloko o ko'u ake a nawaliwali iho ia hoi a hiki pono ole ia'u ke hele a kamailio hoi.  Ua manao ko'u mau hoaloha aole loa wau e oia ana.  Hoomaka koke iho la wau e lawe i ka

AYER'S CHERRY PECTORAL--

a hoomaka koke iho ia wau e ike i ka pii ae o ko'u maikai.  He elua wale no a'u omole i lawe ai a o ko'u oia loa no la.  He oiaio ua hoopakele mai oia i ko'u ola."

            O keia kekahi o na hoike iwaena o na kaukani hoike i loaa mai e pili ana i ka waiwaiio kamahao o ka

AYER'S CHERRY PECTORAL--

no ke anu, kunu, ame na ma'i apau e ke ake ame ko ka puu.  Ka laau pookela hookahi i ikeia no kanaono makahiki.  Iloko o na omole nunui a liilii e loaa no keia laau a ma na halekuai laau lapaau apau.

            Hoomakaukauia e Dr. J. C. Ayer & Co., Lowell, Mass., U. S. A.

 

Hoomanao la Hanau o ke Alii Pauahi Bihopa.

(Mai ka aoao 1 mai.)

            He nani na hana apau i hanaia no ka hoomanao ana i keia la, a he mea nanai loa ka hoomanao mau ia ana i kela ame keia makahiki.  He koekoe ka la hanau o Puahi Alii i keia makahiki; aka aole i kuha'u iho na hana hoomanao, a ua hooneeia aku imua me ka maikai a hiki i ka uhi ana mai o ka malu po.

Ku-e Mare Lehulehu.

(Hoomauia.)

            Ano ka manawa e hoike ae ai imua o ke akea me ka maka'u ole i na kanaka, oiai, penei ka Iesu i olelo mai ai:  "Ina e aloha mai oukou ia'u, e malama oukou i ka'u mau kauoha."  Ioane 14:15.  "O ka mea nana au e hoike aku imua o na kanaka, na'u no ia e hoike aku imua o ko'u makua."  E hoomanao, o ka manaoia ke ole ka hana, ua make ia.

            He kupaianaha keia kauoha mare lehulehu a ke Akua a ka poe Moremona e manaoio nei.  Wanana mai ke Kaula Birigama Iana, e hele lanakila ana keia hana maluna o ka manao ino o na kanaka.  Kuahaua mai hoi o Peresidena Wudarufa mamuli o ke kauoha a ke Aupuni o Amerika e hoopau i keia hana; mare lehulehu no nae kekahi poe a pau i ka hopu ia.  Hoike aku nei hoi ka Peresidena hope o lakou imua o ka Aha Amerika, e hana aku ana lakou ia hana mamuli o ke kauoha a ke Akua, aka, hoi nae a mauna Pohaku, kukala aku i na kanaka aole e hana, mamuli o ka maka'u i ka hopu ia.

            Pehea keia kauoha a ke Akua e Pihi-lolelole ia mai nei e keia poe manaoio lehelehe?  Imua i hope, imua i hope, e lauwili mai nei ia lakou iho.

            Ano, maanei he mea pono ke hoomaopopoia e na poe e heluhelu ana i keia mau manao pane, o ka olelo maa mau a poina ole ma ka waha o na poe e kakoo nei i ka mare lehulehu, ma ka wa e ninau ia  aku ai no ko lakou hana ole ana i kela hana a lakou i manaoio ai mai ke Akua mai ia kauoha, oia no ko lakou olelo ana mai--Mamuli (ka) o ka nui loa o ka hoomaauia ana, ua ka-ua ia ka hookoia ana o keia kanawai i keia wa a hiki i ka wa a ka Haku e kauoha hou mai ai i kona poe kanaka.  O ka kekahi hoi i olelo mai ai ia'u, "no ka makau (ka) o ke Akua i ka hoomaau o na kanaka, ke kumu i ka'ua ia ai ka hooko ana i keia kauoha mare lehulehu i keia wa."  E nana i ka Miss Broad pane ma "Ke Aloha Aina" o Nov. 4, 1905, hapa hope.

            He mau olelo keia o ke ano hoomaloka ke hoomaopopo pono ia, ame ka hilinai ole no hoi i ka mana o ke Akua.  E haawi mai anei ke Akua i kekahi kauoha i na kanaka, me kona ike ole i ka mua ame ka hope oia kauoha, a e lilo ia i mea e hoopoino aku ai i kona poe kanaka mamuli o ko lakou apo ana mai i kona makemake, e like me kekahi poe lunakahiko Moremona i hopuia ma Amerika no ke kue ana i na kanawai o ka aina, mamuli o ka mare lehulehu, a hoopai ia no ka hewa karaima?  Aole anei, ua ike ke Akua i na mea e pono ai na kanaka, a kauoha mai la Ia i na mea maikai a pololei i na kanaka AOLE E HAHA'I I NA KANAWAI O KA AINA?  (Buke Berita o Uta, Mahele 58:  21-23).  Pehea kela a oukou e kue mai nei i ka Buke Berita?

            O ka mea maopopo, mamuli o ka makau ana o keia poe i na kanawai o ka aina, ua makau pu lakou i ka hooko ana i ke kauoha a ke Akua a lakou i manaoia ai, a o ko lakou manaoio ua lilo i mea ole.  A hiki mai i kela wa, aole loa lakou i hooiaio mai.  Aole no hoi i hoike mai i ko ke Akua kauoha ana i na poe o ka wa kahiko e hana i ka mare lehulehu, e like me na mea e ohikau wale la mai nei, a i kulike ole hoi me na a'o ana o ka loina mare lehulehu a lakou e painuu nei?

            Eia no au ke kakali aku nei i ka lakou pane no ke kue ana mai i ka'u mau hoakaka i na kumu kaoo (pauku) Baibala a lakou i lawe mai ai no ka mare lehulehu, me ka makaukau e pane hou aku.  A ina aole e hiki pono la lakou ke kue mai ma ke ano naauao, aiaila, e mau no ka oiaio oia mau mea a'u i hoakaka ai.

(Aole i pau.)

MOSES KEAULANA.

            Kapuukolo, Dec. 6, 19005.

 

E LOAA KA IKAIKA.

            I mea e loaa ai ka pomaikai @ @a hauoli e pono e loaa i ke ka@ @ ka ikaika averika kupono.  O ka @ nawaliwali o iakou ka poe i nele mau @ ua momona aalolo a ke ao nei e haawi ai iaia.  Iloko no hoi o keia haawi @ o ia a ka ao nei he nui maoli no ka @iei nawaliwali iloko o ke ao nei.  Ua ha@ lakou ma ko lakou aoao i na mea @ ko lakou ikaika iho i mea e loaa mai ai ke ano maikai o ke oia ki@ e @ ai ho e kanaka, eia nae o @ ka poe e hauie ai ma ke ku@a @ ke ano maikai oie o ke ola ana, ke @ hoi e emi mai ai o na paona k@ @ o ke kino.

            O ke ano nawaliwali e hoike @ no ia mamuli o keia mau a@ mai ka ai, nawaliwali ka @ wali ai o ka opu inoiao mai @ @ a nele no hoi i na waiwai @ k@.  O ka pilikia maoli mamuli no @ koko ame ka oihana hoo@ laau lapaau no keia mau @ ka laau ikaika hoomaemae @ io e like me ka

WAMPOLES PREPARATIONS

he laau e hooikaika ai a loaa ke@ @ ikaika i ke kanaka nawaliwali @ ia au maikai keia a he ono i k@ i ana he ano like me ka hone meli a @ mau waiwai hoola kona iloko iho @ loko mai o ka Aila Maemae o ke A@paa o ka I'a Cod mai na i'a Cod makamaka hou mai i hui pu ia me ke Compound Syrup of Hypophosphit@ ame  ka Extract of Malt ame Wild Cherry. 

            He laau keia no keia mau ia @ hele nei.  O na ano maikai loa o @ laau maikai apau o lakou na waiwai iloko o keia laau, a he laau hoo@iaika iloko o ka poe i nohia e k@ nawaliwali mamua.  Hookahi no @ laau o ka lawa no ia o ka makemake.  Eia ka Kauka F. Hangetier o @ pane:  "Ua ike wau i ka waiwai nui @ keia laau au, no ka hoola ana i ka poe nawaliwali mamuli o na ma@ @ ano haalulu mailoko mai o ka m@ pilikia o na aalolo ame ka eha o ka @  Ua hoohana aku wau i keia laau i ka'u poe ma'i a i ko'u ohana no hoi a ua ike wau i ka waiwai nui mai ka la mua no a'u i hoohana ai.  He ikaika kona iloko o na ma'i o ke koko ame ko ka akemama.  Aole oe e hoohokaia.  He kuaiia keia laau ma na wahi apau o ka honua.

 

Hui ke Za me kona mau Makaainana Haahaa.

            O na pepa o ka Papa'i Huna @ loaa mai i Kapalakiko mahope o na pepa hope loa i loaa mai ianei ua hookomoia aku no ke pa'i ana a iloko oiaiia e hoike ana i kekahi mau anoai maikai maluna o na kulana o Rusia  Eia ka olelo a kekahi o na pepa i hoopukaia--St. Petersburg, Dekemaba 8 penei:

            Ua hoea mai he mau elele mai Tula Zemstvo mai inehinei a waiho aku la he mau olelo imua o ka Emeopra, a oia keia malalo iho nei:

            "Ke hoola paa aku nei makou i ka Mea Kiekie e hilinai aku maluna o na miliona o na makaainana Rukini noho maluhia, ka poe i iini nui e noho kuokoa laikini ole ia.  Ua hoopau ae ka Mea Kiekie i ka auamo kaumaha o 80,000,000 dala (Rukini) mai na makaainana haahaa mai a ua hoopa@ mai ka Mea Kiekie e hookuuia lakou ma na mea pili aina.

            O na makaainana o Tula ke kau nei ko lakou manaolana no na kokuaia mai--he mau kokua aole mai ka poe hanaino mai no lakou na olelo hoopaa wawiai ole.  Ma keia e lohe no ka Mea kiekie aole mai ka poe kipi mai aka mai ko Douma mai a o ka makou pule i ka Mea Kiekie aole e hoole i ka ike ana ia lakou."

            A mahope o ka hoomaikai ana o ka Emepera i na elele i pane aku ai oia ma kona aoao:

            "No ka noonoo piha ana maluna o ke kuokoa i makemakeia, he mea poao e hoohala ole ia ka hoihoi mua ana ae i ka nohona maluhia ana.  A e hiki no keia mea ke hookoia ma ka hui lokahi like ana o na makaainana apau o Rusia.  Ua ike no wau he nui na mea kupono e loaa i na makaainana hana e pono ai a o ka haawi ana ia lakou i na mea e oluolu ai o ka'u hana mau ia.

            "O na mea i hiki ke hana no keia manawa a-no ua hookoia ia, aka, aia he nui na mea aku i koe no ka hoopau pono ana, a no ia kumu i kupono loa ai ka hoihoi hou ana mai i na iini o ka maluhia ame ke alakai ana i ko oukou mau hooikaika ana no ka hoomau ana i na mea i makemakeia e loaa ia oukou.  Ina e ukali na mea e ae i ko oukou ano maikai e hoomaalahi ia no na hana a hoomaikaila ae na kulana ame na ano o na makaainana hana."

I ka Paani no a Aneane e ku ka Maka i ka Pu.

            Mawaena o ka hora ekahi ame elua o ka auwina la o ke Sabati nei i ku ai aneane ma ka maka o Lee Yet, he wahi keiki Pake, i ka pu a kona hoapaani, ia laua e paani kiki pu manu ana mawaho ae nei o Pawaa o keia kulanakauhale.

            Ma ka manawa i hoike ia ae nei i hui pu ae ai o Keiki Pake Lee Yet ame Johnnie Williams, a hoohala ae i ko laua manawa ma ka paani kiki pa ana ma na lo'i i laiki ma Ewa iho o ke Alanui Kalakaua e pili la ia Alanui Moi.

            A me ka hoomaopopo ole i na ulia ua ki ae no o Williams keiki i kana po a lele no hoi na poka, eia nae, aole i ku aku ka manu aka ua ku aku ma kahi o ka maka o kona hoapaani Lee Yet.  Ua kila mai ka pu ma kahi o elua haneli i-a ka mamao, mai kihi aku o ke keiki Pake.

            Alaila, ua eleu ae la na limakokua a laweia aku ia ka opio eha no ka Moiwahine Haukipiia, a i ka nana pono ia ana o ka eha ua ikeia iho la aole i ku aku ma ka maka ponoi, a loaa ae la ka manao i ka palekana o ka maka o ka opio.

            Na keia haawina no e koi ikaika aku i na makua mea keiki e makaala i ko lakou iho.