Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 40, 6 ʻOkakopa 1905 — Hookipa Ohaohaia o W J. Bryan. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

Kōkua No ke kikokikona ma kēia Kolamu

Hookipa Ohaohaia o W J. Bryan.

Ma ka mokuahi Manchuria o ka Poalua nei 4 ku mai ai o Willlim J. Bryan, kela haole Alakai nui o ka aoao Demokarata, a moho hoi kulana > Peresidena a ia aoiao no elua kau. - Ua hoomakaukap mua na Demokarata,oHawaii nei i na hana no ka Iv«Jkipa ana mai iaia. a o na Komile hdoutipa i holo aku no ka halawai pu ana me ua alakai la, oia o Messrs E. B. McClanahan, W. A. Kinney. Col. laukea, Col. Parker, R. H. Trent ame Senatoa PaJmer Wood. Mahope koke iho o ka nana ana a ke Kauka i na ohua kapena, ua hookuuia mai la o Mr. Bryan ame kona ohana, Mrs. Br>'an, Miss Graee Bryan ame William J: Bryan Opio, e lele iuka nei, a kau mai la lakou maluna 0 ka waapa mokuahi nana i lawe aku 1 na Komite hooklpa. la lakou e hoīo mai ana no ka aina nei, a i na kanaka hoi e ku aku ana ma ka uwapo, ua hui kamailio ae Ia ua alakai la o na Demokarata me na lala o ke Komite, a ma ia kamailio ana i hu ae ai kekahi wahi hoomakeaka mawaena o lakou. I ko Bryan hoikela ana aku o Senatoa Palmer Wood wale ■no ka Demokarata o ka Ahaolelo Teritori, ua huli* mai la o Brvan, a ninau mai lai "O v>e waie no ka ko Demokarata?" "Ae, iloko o Ka Senate," wahi a Senatoa Wood. "A he ehia hoi iloko o ka Hale?" O ka pane no keia ninau he aka mai o a o. a ua pahaohao o Mr. Bryan no keia akaia. Ua hoomaopopoia aku iaia o Wood hookahi ke Demokarata iloko o ka Ahaolelo holookoa. "Alaila aole he loaa mai o na like ole ma na halawai komite?" wahi hou a Bryan. "Aole. o ka lala Demokarata he llke ole mau oia^"

Alaila. hoike aku la o Koneia Sam Paka. o Senatoa Wood, he hunona ia nana, a oia (Paka) wale no ka Repubalika iloko o kona ohana nui. "Alaila, ua like oe me-kekahi hipa eleeie o ka wahi a ke alakal Demokaratn.- "Eia nae aia no he mau manaolana e lilo ae ai oe ma ka aoao pololei." . KA HUAKAI NO KA PALI. I ka hiki ana i ka uwapo, ua lele koke inai la lakou a kau iluna o na kaa otomobila, a oiai aole lakou i ai i ko lakou paina fcakahiaka, nolaila, ua laweia ae lakou no ka inu kope ana, e like hoi rhe o ua alakai la* O keia malalo iho nei na poe i hele ma ka huakai no Nuuanu maluna.o, na kaa oaomohila: Kaa Otomobila mua—Mr. Bryan, Mr. W. A. Kinney. Mr. E. B. MeOianahan. Kaa Otomobila elua—Mr.s. Bryan, Col. laukea, Mrs. Palmer Wood; Kaa Otomobila Ekolu —Miss Grace Bryan, Wm. J. Bryan, Jr., Mi?s L<3rna laukea ame Miss Justine MeOlanahan. Kaa Otomobila Eha—Mr. R. H. Trent, Senatoa Wood, Mr. Coke. Kaa Otomobila Elima—Col. Sam Parker. C. A. Brown ame na hoa o ka Papapa'i. luka aku o ka pali i hooh;ila ai lakou he mau mīnute, e makaikai ana i ka nani o ia w£!ii kaulana a Kamehameha ame kona mau pukaua i kipaku ai i ko Oahu nei ma ke kaua o Nuuanu. Ua mahalo na mallhlni i ka n.ani o ka aina arne na hoikeike a na kamaaina, a mahope mai i hoi mai al lakou. HUAKAI NO EWA. Holo ae la na kaa otomobiia o kekahi poe i holo ai no Nuuanu a hiK]/

i kahi hoolulu kaaahi ma Leleo, a o kekahi poe hoi aole i hiki ae ilaila, oiai i ka huakai i huli hoi mai ai, ua ha'i iho la ke a-u o kekahi mau kaa, a aole no hoi i kali iho ke kaaahi i ka poe i hiule hope mamuli o na ulia.\ Kau aku la na ijbalihini ame kekahi mau kamaafha ma ke k&aahi a holo aku la »no a malaila. i lawe makaikai ia aku ai na malihini. j IKE MA KA HOTELE HAWAII. | Mamua aku o ka hiki ana i ka hora 12 awakea, ka manawa hoi i hoikeia no ka ike ana i na malihini hanohano ua hoomakaukauia ae ka lanai ma ka aoao Waikiki o ka Hotele Hawaii i wahi e hoolaunaia ai na poe e heie aku ana e ike ia Mf. Bryan, a i ka hull hoi ana mai -o ka huakai mai Aiea mai ua wehe hamamaia mai ia ua lanai nei no na mea apau e hele aku e hui me na malihini, maialo hoi o na hoolauna ana a W. A. Kinney. , ■m-- ! HA'IOLELO O BRYAN, Maanei 1 ha'ioleio ae ai o Mr. Bryan in\ua o ke anaina i akoakoa ae, a,o ku pilikia wale no, ua like kekahi hapa 0 na poe i hiki ae me he poe kuli la, oiai aole he mea nana i maheie mai 1 na olelo naauao a ua alakai Demokarat>a. la. O keia malalo iho nei ka hai'olelo a Mr. Brvan i haawi ae ai: "E na Lede ame na Keonimana: Ke manao nei wau he mea pono ia'u ke hoopololei i ke keonimana (Mr. McClanahan) iaia i oleio iho nei ua ae oluo\u aku wau e kamailio. O ka mea oiaio a o ia maoll no ka pono e hoikeia ae ai, ua aeia inai wau e ko Honolulu nei poe e ha'iolelo aku imua o lakou. Ma o ma Amerika he mea ua ike nui la he iehulehu na manawa a'u i ae aku al I na hoowalewaleia mai e kamailio. He mea oiaio no hoi keia, ua loaa aku he manawa i kekahi o ko'u nvau hoak>ha Repubaiika o ko'u wahi e hoohenehene mai ai ia'u. I ke kau ha'iolelo kalaiaina o 1896, ua kaapuni ae wau 1 ka aina maluna o kekahi kaaahi kuikawa (a he mea pono ia'u ke oielo maanei o ka aoao kalaiaina a'u e noho nei he uku mau lakou i na kaaahi kuikawa a lakou ai), a i k&kafci manawa he mea kupono e ohfta mai na kokua ana mai na kulanakauhale De-mokai-aia mai a makou e kipa aku ana i na d&la. Na keia mea l hoaia mai I na lono lauahea wale, i hoopuka mau ia ukuia wau no ka ha'iolelo ana a he hoi wau I ka ha'iolelo ana ala wale no a uku ia mai ia'u he >100. He manao oiaio ole keia, eia. n<ae he lehulehu no na poe i manaoio. Ma kekahi wahi a makou i aku ai, ua ninau aku la kekahi hdaloha Demokarata o'u' i kekahi Hepuhalika ina paha ua manao oia he oiaio keia moolelo. 4 Mal manaoio oe ia mea." wahl a keia Repubalika. "Ua kamaaina loa wau ia Brvan. Ma kahi o kona ma« kemake nxU e ukuia aku oia i 9100 no ke kamaiiio ana mai e uku no oia i UOO no ka manawa e ha'ioielo mai at i na roanawa apau," Nolalla, e ike mol oukou ua manao maoli no oukou « hookuu maalahi mai ia'u. "Uo hauoli loa wau i ko'u hiki ana. mai ianei. I ko"u manawa i hoonohon<«o ai no ka'u Kuaka: no lapana oa hoohoio iho la makou e holo iual ma ke alah«le o Honoluiu nei a ke ike nel wau ua ukuia mai no ka oiaio ua hala iki ae ma ka makou huakii e hlki mai ai 1 keia mau mokupuni a ka nani I noho ai. "Ma ka aoao o Mrs, Bryan ke makemake nei wau e hoomalkai aku i na kamaaina o kela ainar no ka mau hana i hana al e hoohauoH mal al la makou wa faeia la. O keia kekahl o na ike hauolā loa i ioaa mai. a ua hauo!i wau i ko'u aela ana mai e haiawal p*j me na kanaka HawaH a pela r»o hol me na makaainana AmeHka. I r a hauoli makoa l ka hoolauna ana keia mau ?R»kaaSnana hou o Ain«rika, aaie h*t he mea, nana i hoahatK>īl loa ma! mai ssa ' m*&. a*u i lohe

mai ai mai ko'u manawa I hiki mai nei ianel, aia he manao lokahi ame | na manao maikai mawaena o kela poe kamaaina no lakou keia lepo, a i ole ! o ka poe i noho mua maanei niamua aku o ka hiki ana mai o kekahi ilikea ma' kei'a mau kapakai, ame ka poe i hele mai mai Amerika maf. Pela iho la e pono ai. O kahi anoninoni' wale no mawaena o keia mau lahui a i elua, e like me ka'u i ike iho nei, oia hoi, e hooikaika ana kekahi e oi mamua o kekahi «o na hana hooulu iloko o ka aina. j • "Aole he mea pono ia'u e ha'iolelo kaj laiaina. i keia maiiawa, aka e hoi hou | mal ana no wau maanei, a ina oukou e kauoha ole mai ana ia'u, e ha'iolelo ana no wau. "I ko kakou manawa e ino al maluna j 0 na kahua oiaio, o makou na Demokarata ame na Repubalika aole no i kaawale ae. O' like ole waie no { aia ma ka hoopili ana aku i keia mau kahua oiaio me na, ninau e ala mai ana 1 kēla ame keia manawa. Ua paa keia iioko o, ko'u naau he mau m-akahiki i t hala ae nei ia'u e hoomakaukau ana t i ke kahuahana # Demokarata, a'u hoi ij i hookomo iho ai, a i ole olelo iho, i i kekahi pauku mai ke Kuahaua Kuo-1 koa mai. Ua hoohenehene nui ia mai, wau e na Repubalika no keia mea, aka; ua loaa aku ma ka huli ana aole wale j 0 ke kahua a Aberahama Linekona i | holo ai ka i okomo pu ia aku me keia pauku. aka ua loaa pu aku ia'u he et lua o na Demokarata i ko- , mo pu keia manao hookahi, a he ekolu ( hoi manawa iloko o ka moolelo o kai aina, iloko o ke ko-wa o iwakalua makahiki ua ike iho na aoao kalaiaina he ] mea pono e hookomoia keia ka hua oiaio iloko o ko lakou mau papa ka- j huahana. "I ka manawa o ka uwe nuj e huli ana na makadinana i ke kahua oiaio a aia wale no maluna o na kahua oiaio e loaa Si ke kahua e leu iho ai. He poe kanaka wale iho no kakou a he mamao hoi mai ka pono loa ana, a ma na -ano apau e loaa mai ana no na pilikia, ia kakou, ma na hana kalaiaina. Eia ko'u manao, \ ka wa e hiki mai ana. aka e loaa ana no ia ia oukou ma ka hoopili ana aku ame ka hull ! ana i na kahua oiaio ka haina o keia mau i>ilikia. t 4 'owau kekahi kanaka i hoowahawaha i ke kaua a aole hou o'u manao he hana pono na kekahi lahui e pepehi aku ai i kekahl no ka hoopau ana ae 1 kekahi like kalaiaina. I ke au o ka maluhia e loaa ai na manawa maikai loa no ka. loaa ana o ke kaulana, & 0 ka manawa nou ame a'u e hooiaio iho ma ke aloha ana ! ko # kakou aina ame ko kakott lahui ma ka'hoao ana e hapai ae i ke kulana o keia ola ana a Pela hoi e uiu ka noonoo maikai anle ka noho niaikai ana. "Ina he hiki ia kakou ke ike iho me ka oiaio ua haālele iho kakou i leeia honua me ka 'maikai i oi ae mamua o ka manawa i loaa ai ia kakou, ke ma* ! nao nei wau e oielo iho ana kakou ua hana. kakou i ka maikai i hiki ia kakou, a aole loa he alahele e loaa mai keia hopena aka ma ka hana wale āna no i ka hana e loaa mai ana i ko kakou irtau iima me ka maikai i hiki ia kakou ke hooikaika. I na la kinohi he like oie ko kakou mau iini» makemake kekahi poe o kakou e Hlo l kanaka waiwaL o kekahi poe hooikaikft lakou e ioaa he inoa kaulana iloko o ka moolelo honua. o kekah! poe huli no lakou i ka hanohano kamiaina a aia no hoi leekahi poe i maoao e noho l)i« no ma ke ola hamait ana e 111» mal al paha he mak&na oialo lsa e lofta mai ana. He wahf pakahi ko'kakou o na hana a ke Akua 1 hoonohonoho ai. a ke manao nei wau aol« he oielo hooholo e a*> ma ke ola ana o kela ame keia mea o J kakou tgmmvta> o ka oleio ae i ka mae hiki mai ai ka hopena. 'aole i maiaelae loa ae na aouii no ka mea ua nalo aku lto kakou mao maiantaiama he animnu iki iho hoi ka honua no ka ua pau iho pumebana a na 9co kakou mau pauwal.* "Ua hooha\sollia wau i kMn la | kcv u ana aku he lehulehu o na fe&ttaka Hawail a pela p® no na makaa*tnassa, o na alna-e, e hoolkaika ana

ma na mea nui 110 ka hoomahuahua i keia mau mokupuni ame ka piia ana iluna i ko Amerika kulana o ka nohona aupuni naauao ana." PAINA MA.j HOTELB YOUNG. ( Mahope o ka ike ana ame ka ha'iolelo ana e like me ia maluna'e. ua hookipaia ae la na malihini ma Hotele Young, kahi hoi i hoopiha iho ai i ka lua o ke kanaka a lawa kupono. 0 ka poe i'huipu .ae me na malihinl ma ka papaaina, oia o Col Br>-an, Mrs. McClanahan, Mrs. laukea, Mrs. Bryan t Mr. McClanahan, Mrs. W. A. Kinney, Col 'ame Mrs. Samuel Parker, Misa Grace Prince ame Princes KaSenatoa ame Mrs. Palmer Wood, Mi?a Lorna laukea, Miss Justine iMcClanahan, R. H. Trent, CoI. laukea, William Jenningsß ryan, Jr. IKE AE IA KIAAINA CARTER. | 1 Ma ka hora 3:45, auwina la, kau hou na malihini maluna o na kaa otomobila a laweia aku la no ke keena oihana o t Kiaaina Cartec~ Ua komo aku la na i malihini iloko o ke keena o ke Kakauolelo, kahi hoi e malamaia ana he haI lawai a ke Komisina Hoopae Limahana. Ua hoolaunaia aku o Mr. Bryan ia Kakauolelo Atkinson. a nana hol ; i hoolauna aku i ka malihini ame kona | ohana ia Kiaaina Cārter, a hoopukaia na olelo ohaoha mawaena iho o lakou, ' e hoike ana i ka hauoli nui ame ka hanohano' o ka hui ana o kekahi kana- ( ka kiekie me kekahi alakai kalaiaina kaulanā loa o Ainerika. j MA KA O NA I'A OL«A. i j Mai nei aku ka huakai makaikal a na malihini i holo aku ai no *ka Home ! o na I'a ,Oia ma Waikiki. kahi hoi i hookomoia aku ai ka hauoli piha iloko 0 Mrs. Bryan no na i'a no lakou na , waihooluu like ole e hoikeikeia nei malaila. I "Aole loa iloko o ko'u ola ana he mea i like aku me kela i haiawai mai me a'u," wahi a Mr. Bryan, a i kakooia mai e kana Ewa. , I - | HEENALU MA WAIKIKI. «* } I Mai ka Home mai o na I'a ola i hoi mai ai na malihini a Moana Hoaeie. Komo iloko o na rumi auau o ua hotele la, a aahu i na loie auaukai, puka mailaila aku, a he mau minule pokole aia ua Mr. Bryan nei ke ohu Ia iluna o na ale, maluna o kekahi waa e hoeia ana e kekahi mau kanaka Hawaii. a o wa alakAi Demokarata nei no hol kekahl 1 paa ae I ka hoe a hookahi ka hoe pu ana me na Hawaii. He papau ke kai ma keia la, aole hoi he nui ioa o ka nalu. eia nae ua ioaa no na nalu nana i hoopae ae 1 kona waa. a he lehulehu na manawa a lakou i hee mai ai mamua o' ka hoi ana mai I ku!a KAU HOU IL.UNA O KA MOKU. j Me na manao hauoli no kumaka ana K hana kaulana o Hawaii nei. ua hoi mai la na maiihini no ke kaona nei, o ka hora 5:30 ia, kau hou maluna o ka waapa mokuahi nana 1 lawe mal ia- lakou no ka aina nel. Iwaena hoi o na ieo hnro ekolu. a hoi aku la lakou noluna o ka moku. e ukaliia ana e na lala o ke komite hookipa. ! Ma ka aoao aku o ka moku he mau leo huro hou ka i haawiia ae, a haavri mai la no hoi o Mr. Bryan nme kona mau hoa i na mahalo nui ana I na hana hookip& a ko Honolulu nei i pahoia aku ai lakou. a au aku la ka moku ma kana huakai no Kina ame lapana. NA OLELO HOPE A MR. BRYAN. "He la hauoii nui keia no makou, ttA «a aeo apau. O ka'u mea g hauoli ai. me ka nana oie ae i ke kuiana. oia no na kula Kuia. Kan?«hameha a*u ! klpa &3su ai i keia kakahUka*. ame ka ioaa pu na mai o ka ike aia he iokahi Uk? ke ku nei mawaena o na Hawail ame na iahui i kemo ma! mal »& aina m»waho ako. Ma ko'a manao iho o keia maoii no ke kupona He m*iß pono e loaa i >ia nvōktipuni o Hawaii n«i he uiu ana ma ka heiuna lahui, no ka mea e iiio ana iakou I maa wah! e hoomaha ai ī ke kau anu

o na kanaka o na mokuaina o ka nkau ame ka hikina. Aoie loa e hlki ia'u ke hoomanao ae i kekahi huakiU hauoii piha e like iho ia me kela huakai a'u no Honoiulu nei. 1 "He mea oiaio ua hana na kanaka o keia wahi i na hana apau e hiki ana ia lakou ke hoohauoli p«Dina ole' ma» la makou, a ke inahaio nei wau I na hookipa ohaoha i haawiia mai e ke komite Demokarata arne ka Ahahui Eiks. He iala wau po ka Eiks no elima makahlki a he lehulehu na manawa a'u i ike ai i ka iakou mau hana aloha. "E pili ana i ka ninau hoopae lahui, e oleio ae wau he ninau ano nui kela. Ua hauoli wau l keia la, i ko'u manawa i kipa aku ai e ike ia Kiaaina Carter ame Kakauoielo Atkinson, i ko'u ike ana aku eia ke noonooia nei jia mea. Aole loa he hopohopo iioko o'u • i ka hopena o keia mau hu|i ana e loaa aku ana no ia oukou ma kela mua aku he hopena maikai e kupono ai no ka hoouiu ana i keia aina, "E PILI ANA HOI NO HAWAII, UA MANAO MAU WAU UA OKOA AB KEIA MAU MOKUPUNI MAI IA PIUPINE MAI. Ma ke ano mua ua kokoke loa mai ka Paeaina Hawaii ia makou, a kokokē loa no e lilo i hapa np na Mokuaina Huiia, a ma ka noonoo elua ana no hoi, he uuku keia mau inokupuni e hikl ai no ke poonoo ia kona mau ninau me ka maalahi. "UA HOOKOMO makou me ka POLOLEI I KA LAHUI HAWAII ILOKO O KB APO MAKAAINANA tNO AMERIKA," O keia na olelo hope 1 a Mr. Bryan oiai e hoi ana ma kana | huakai noluna o ka mokuahi Manehuria.

WILLIAM JENNINGS BRYKN.