Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 36, 8 September 1905 — Page 5

Page PDF (1.65 MB)

This text was transcribed by:  Alika Olsen
This work is dedicated to:  Classmate/friend Issac Wise

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

NUPEPA KUOKOA, POALIMA, SEPATEMABA 8, 1905.         @

 

ALEMANAKA O SEPATEMABA, 1905.

1905    Sepatemaba    1905

Lapule             Poakahi           Poalua             Poakolu           Poaha              Poalima           Poaono

                                                                                                                        1                      2

3                      4                      5                      6                      7                     8                      9

10                    11                    12                    13                    14                    15                    16

17                    18                    19                    20                    21                    22                    23

24                    25                    26                    27                    28                    29                    30

 

Hapaha Mua o ka Mahina Sepatemaba 3.

E puka ana ka la i Sepatemaba 4 ame 5 ma ka hora 5:44; Sepatemaba 6, 7, 8 ame 9, hora 5:45: Sepatemaba 10 ame 11, hora 5:46 a e napoo i Sepatemaba 4 ma ka hora 6:13; Sepatemaba 5, hora 6:12; Sepatemaba 6. hora 6:11 Sepatemaba 7, hora 6:10; Sepatemaba 8 ame 9, hora 6:09; Sepatemaba 10, hora 6:08; Sepatemaba 11, hora 6:07.

 

                        KAI PII.                                                         KAI EMI.

Poakahi, Sept. 4, hora 7:30 a.m.;  7:30 p.m.       Hora 0:48 a.m.;  1:55 p.m.

Poalua, Sept. 5, hora 8:11 a. m.;   8:41 p.m.              "  1:35 a.m.;  3:39 p.m.

Poakolu, Sept. 6, hora 10:00 a.m.;  10:15 p.m.          "  2:32 a.m.;  5:39 p.m.

Poaha, Sept. 7, hora 11:15 a.m.;  11:45 p.m.             "  3:42 a.m.;  6:51 p.m.

Poalima, Sept. 8, hora 12:18 p.m.; ---                         "  4:56 a.m.;  7:40 p.m.

Poaono, Sept. 9, hora 1:09 p.m.;  0:55 a.m.               "  8:16 p.m.;  6:05 a.m.

Sabati, Sept. 10, hora 1:52 p.m.;  1:43 a.m.               "  8:45 p.m.;  7:01 a.m.

Poakahi, Sept. 11, hora 2:09 p.m.;  2:23 a.m.            "  9:09 p.m.;  7:54 a.m.

 

Nuhou Kuloko

No ka Hoolaha ana:  Ina he mea maikai kau aole paha oe e hoopaha ana i kou waha.  Mai kali no na mea e akeakea mai ana.  E @poo oe no ka hopena e loaa @.  Ina aole oe i hoao e hookomo hoolaha iloko o keia nupepa, aole no hoi he hewa ka @ Hewa ia la?

 

            Ma keia mua aku aole e loaa ana o Kiaai@ Carter ma kona keena oihana ma na Poaono.

           

            Ua loheia mai i ka nawaliwali loa o Lunakanawai J. H. Kahele o Lihue, mokupuni o Kauai.

           

            Ma ka halawai a ka Papa Lunakiai i malamaia ma ka Poakolu nei ua hooholo ia ae he olelo hooholo e hoolilo ana ia Solomon Mahelona i hope lunahooia.

           

            Ma ka Poaono, Sepatemaba 2, ua kii mai la ka anela o ka make a kaili aku la i ka hanu ola o Kauka James Wight, kekahi o na ilikea kamaaina kahiko o ka Makani Apaapaa o Kohala.

 

            I keia Poakahi ae e weheia ai ke Kula Kumu, pela i hoikeia ae nei e Lunakula Davis.  O na kula e ae ua hoomaka hou ma ka Poalua nei, mahope o ka pau ana o na hoomanao la kulaia o na limahana.

 

            O Makai John Aea o ka Oihana Makai o ke Kalana o Oahu ua hoopiiia ae oia ma ke kulana maluna ae ma ke ano lukanela o ka Uwaki Elua, a ua maikai hoi la nona oiai oia kekahi o na Hawaii noho loihi ilaila a ano makaukau no hoi.

 

            Ua loaa mai nei ka pane a W. J. Bryan, ka moho Peresidena a ka aoao Demokarata, e hoike mai ana oia e hiki mai ana oia ianei ma ka la 4 o Okatoba ae nei.  Mamuli o keia ke liuliu mai nei na Demokarata no ka hookipa ana mai iaia.

 

            He wahi ahi puu opala mahope aku o Moana Hotele ka i a ae ma ka ka auwina la Poalua nei a mama ana ua kui kinalahi i ka holo ilaila.  Ua laua ka mea nana i hookani mai i ka pahu pauahi, a pioloke ana ko ke taona nei.  Ua pio ae ua ahi la me ka maalahi.

           

            I ka wa i wawahila ae ai kekahi paia o kekahi o na hale o ke Kula o Punahou, he mau la i hala ae nai, ua loaa uku la he elima haneri paona meli momona ihonei e pili ana i na pou.  Ua kinomaka ae la na nalo meli e hakaka no ko lakou puuana, a he hana nui ka hookaawale ana aku ia lakou.

 

            Ma ka hoike a Puuku Campbell o ke Aupuni Teritori, aia iloko o Iune o keia makahiki ae ka wa e kau ai ke Aupuni Teritori maluna o ka kahua uku dala kuike i kona mau hoolilo.  Loihi maoli no keia manawa e kali aku ai mamua o ka loaa ana mai o na ukuhana me na pakeneta lawe ole ia.

 

            O ka huahelu "$250" ma ka hoike Papa Helu Hoolilo o ke Kalana o Oahu nei no ka mahina i hala, ma kahi o ka ukuhana o ka Hope Lunamakai o Honolulu nei, aole i pololei.  Ua hapaku'e paha ka peni a na kakauolelo o ke Keena o Puuku Kalana Trent a kau hewa ia huahelu, aole hoi he $125, e like me ka hoike a ke Kanawai Kalana.

 

            Mamuli o ka maheleia ana i elua pa@ o na hana hookuku kinipopo o keia kau, a mamuli hoi o ka lilo ole ana o ia mau kau a i elua i kekahi hui, nolaila, e hoomauia aku ana ka paaki ana mawaena o na hui Honolulu ame Elks.  O ka hui Elks ka i kaili ae i ka mahele mua, a o ka mahele hope aia i ka hui Honolulu, a o ka mea e lanakila ana ma na hookuku hou ana a laua nana ka lanakila o keia kau kinipopo.  O Kamehameha ame Punahou ka i pai-a-pai ae no ke kulana elua.

 

HALE INU RAMA

PAUOA

 

WAINA, WAIKEKE ma ke Kalani.

BIA, GINI AME WAIKEKE ma ke Kakini.

 

            O na kauoha e hookoia no, a e laweia no ma kou home.  Like no ke kuai ana me ko na halekuai kukaa a liilii o ke taona.  Hoopokoleia kou luhi, koe kahi kenikeni uku-kaa uwila ina maanei oe e kuai ai.  Kipa mai hookahi, kipa no apau loa.  Eia ka wai la!

            THE PAUOA WINE CO.

                        Frank Correa, Lunanui.

Pauoa, paloua o ke alahaa.

 

E Ola Maikai no Oe.

 

            I ka wa wale no e hoowali ai ka opu i ka ai ame ka holo lea o ke koko maiki iloko o na aakoko, i ka manawa e hoohanaia ai na i'o paahana me ke ano nawaliwali ole ame ka eha ole, i ka wa a ke akemama ame ka puuwai e hana mai ai i ke ano maoli o ka enekini mahu maikai, i ka wa e ulumahiehie maikai ai ke kino holookoa me he manu la ka mama lele iluna o ka iaia laau-o keia wale no ka manawa i hiki aku ke kanaka iloko o na hauoli maikai ana i na mea a ke Akua maikai i haawi mai ai no kana mau keiki ma ka honua nei.  Aka e ka makamaka he nui wale na kane ame na wahine i ike ole a ike lihi paha i ka i'o maoli o ke ola maikai.  Eia nae he hana maalahi no ia o ka malama mau i ke ola maikai.  O na ma'i ua ulu mai lakou mai na mea kolo mai a i komo iloko o ke kino ma kekahi ano a noho iloko o ke koko.  O na fiva apau ame na ma'i ikiiki e ae ame na ma'i o ka puu ame ka akemama na ma'i like ole o ka opu ame ka naau a pela aku, he anoano ko kela ame keia o lakou.  I mea e hoopau loa ia ai lakou mai poina i ka lawe i ka WAMPOLES PREPARATIONS he laau lapaau i hana noeauia a he ono i ka ai ana ua ano like me ka hone a momona a iloko ona na waiwai hoola o ka Aila o ke Akepaa Maemae o ka I'a Cod, i loaa ia makou mai na akepaa mai o na i'a cod hou i hoohui pu ia me ke Compound Syrup of Hypophosphites and the Extracts of Malt and Wild Cherry.

            He hakalia ole kana hana.  He hiki oia i ka hoomau ana i ka oihana hoowali ai a ka opu, he pepehi i na mea ino e hoopoino ai i ke kino a hoihoi hou mai i na wahi i hoopoinoia i ko lakou mau kulana mua.  He ola na ma'i i ikeia ua hele loa aku mawaho o na palena kupono no ka lapaau ana.  Aohe no he oia na ma'i apau loa aka he ola na mea apau loa i hoikeia he hiki iaia ke hooia.  O ke kaulana maoli o keia laau oia ka mea nana i hookuemi hope mai i ka hapanui o na laau lapaau.  O keia ka laau i hoike ae i ka noeau o na lawelawe lapaau ana o keia au hou.  O ka mea akahi a hoao e lilo ana oia i mea lawe mau i keia laau.  Aole oe e hoohokaia.

            He kualia keia laau lapaau ma na wahi apau e ka poe kuai laau lapaau, ma Europa, Asia, Aferika, Auseturia a Amerika Akau ame Amerika Hema.

 

Holopono ke Kuikahi Maluhia

(Mai ka aoao 1 mai.)

kai hoolewa o na kiu.  He nui na poe i kipuia ae a i eha a he kanalima.  I hopuia ae me na hoike ole a ua ala ae he mau unene ana.

UA MALU KE KAUPALE.

            WASINETONA, Sept. 5.  Ua telegarapa mai nei ko Amerika Kanikela Rogers ma Kanahai o ke kaupale waiwai a na Pake ua hoomaluleia.

KAKAUINOA I KE KUIKAHI.

            PORTSMOUTH. Sept. 5.  Ua kakauinoaia ae ke kuikahi maluhia mawaena o Rusia ame Iapana i keia la.  Aole i loli ae ua palapala la mai na mea i hoike mua ia aku.  Aole no he nui loa na wahi olelo i ka wa i kakauinoaia ae ai, eia nae he hauoli nui ka i puka ae mahope o keia mea.

INO MA GUAMA.

            GUAMA, Sept. 6.  Ua hoopoino hou ia ae ke kulanakauhale o Sapain e ka makani ino.  Ua poino nui no hoi ka ulu niu.

HAAWI I NA HOOMAIKAI NO KA MALUHIA.

            PORTSMOUTH, Sept. 5.  Ua hele ae na Komisina maluhia i keia la no ka halawai hoano hoomaikai no ke kau ana mai o ka maluhia.  Eia na Komisina apau ke hoomakaukau nei e hoi aku.

HAKAKA HOU MA SAKAHELINA.

            TOKIO, Sept.6.  Ua loaa mai nei he hoike mana maanei o ka haulehia ana o ko na Rukini pualikoa ma Naibutu Mokupuni o Sakahelina.  He 130 ka nui o na koa Rukini pualikoa ma Naibutu Mokupuni o Sakahelina.  He 130 ka nui o na koa Rukini i make.  O ka poino ma ko na Kepani pualikoa he uuku loa.

HAUNAELE MA IAPANA.

            TOKIO. Sept. 7.  Ua ala ae he haunaele maanei maluna o ka hopena o na kukai maluhia ana, a ma ia haunaele ana he elua i make a he 500 i eha a he lehulehu o na halepaahao i wawahiia.

            Ua hoike ae na nupepa i na manao ku-e no ka hopena i loaa ae a ua hoikeia ae na manao apono ole mai o a o.  O ka poe noonoo akahele hoi eia lakou ke ku nei a pale ma ka aoao o ke aupuni, oiai na papa kiekie ame waena e hamau ana.  Aole i hoopuka ae ke Aupuni he manao maluna o keia mea.

 

KO MAUI HUI PAANI POLO.

O MAUI NO KA OI.

Maui, 8:  Oahu, 4.

            O keia ae la ka hopena i loaa ae ma ka hookuku paani polo o ka Poakolu mawaena o ko Maui hui polo ame ko Oahu nei.

            He eha manawa i komo ae ai keia mau hui e paani, a i ke komo mua ana na Oahu nei ka ai oi; aka i na komo ana ekolu mahope mai, na Maui wale no a hiki i ka pau ana.

            Mamuli paha o ka lilo mua ana o ka eo i ko Oahu nei hui ma ka paani o ka Poaono i hala, pela i hui like ae ai ko Maui poe keiki a hooikaika e lilo ia lakou ka lanakila.

            O keia kekahi o na paani maikai loa i ikeia, he mea hoi e hoomauia ai ke ohohia o na mea apau ma keia paani.  Ua hoike ae o Kapena Dillingham o ko Oahu nei hui, i haule lakou no ka lokahi ole, a ua paani ae kela ame keia keiki nona iho, oiai ko Maui e hana like ana e like me na meahana oloko o ka uwati.

 

Ku Oia a Make ma kahi Hana.

(Mai ka aoao 1 mai.)

i mea e kaomi ai i ka ikaika o ke kai i ke po'i ana maluna o ka oneki.

            A i ka Poakolu i akakuu mai ai ka ino i ka nana pono ana o Kapena Harris ua ike koke iho la oia ua hala loa ka moku ma ke kukulu komohana o ka mokupuni Laysan oiai nae o ka mea kupono loa e kaa ka moku ma ke kukulu hikina o ua mokupuni nei, ma ka manawa i hooholoia ai e hoi hou i Laysan no ka hooponopono hou ana i na poino a ka ino i kau mai ai.

            A ma kahi, paha o kanakolu mile i koe a hiki i Laysan i hoi aku ai ke Kapena Harris ilalo no ka hiamoe iki ana oiai wahi ana aia paha ma kahi o elima hora wale no ka nui o kona manawa i hooluolu ai iloko o na la ino elima aka ua hoopuoho hou ia aku la oia no ka loaa ana o ka poino i kekahi o kona mau luina a i ka pii ana ae o ke kapena iluna o ka oneki ua halawai aku la oia me ke kinomake o kona kuhoe Iapana-e hilinai make ana ma kona wahi o ka hana a e paa ana no na lima i na kia o ka huila o ka hoe, a o ka hora 3:30 ia o ke kakahiaka a i kahi la ae i kanuia ai oia iloko o ke kai.

            Ua hoike ae na luina o ka mokukuna i ka hoike ana ae o ua kuhoe Iapana nei i kekahi o na luina no ona, he Iapana no, e kokua aku iaia ma ke ku ana nona oiai he ano nawaliwali kona, a oiai he poeleele ia wa, a hala kekahi manawa ua kamailio hou aku la ka hoa Kepani i uiia aku ai e kuhoe nona a i ka hoonioniia ana aku aole ola ua la-au ke kino ua lele ka hanu, a pela oia i ikeia ai i ka make ana ma kona wahi o ka hana.

            A i ke ku hou ana o ka mokukuna i Laysan a pau na poino i ka hooponoponoia ua hoi mai la oia no Honolulu a ku mai ai i ka Lapule nei.

 

Aneane e Make i ka Moo.

(Mai ka aoao 1 mai.)

son no ke telepona a kahea aku la no ka Halema'i Central Emergency.  Alaila hoi mai la oia a kukuli iho la ma ko Toedter aoao a hoao iho la e paa i ke kahe ana mai o ke koko ma ka upiki ana i ke aakoko me kona mau manamanalima.

            O Kuene Lawema'i James Mullally, oia ke ku ana ma ke telepona o ka halema'i i kela manawa, ua holo mai la oia mai ka halema'i mai, e paa ana ma kona mau lima i na welu wa-hi a iloko o na minute pokole ua hookomo iho la oia i ka laau, a ina aole keia, me ka nana ole ae i ko Rawson hooikaika ana, ina no ua kahe aku ke koko a hiki i ko Toedter make ana.

            I ka manawa keia i hiki mai ai ke kaa lawema'i, ua lawe koke ia aku ia o Loedter no ka halema'i.  Ua hoomaka ae o Kauka Heuben C. Hill e lawelawe i keia ma'i, a hoomoeia iho la ua kanaka la iluna o ke pakaukau kaha a lapaau iho la oia iaia no elua hora a oi.  Mamuli o ke manaonao maoli o keia hana a ka moo me kona mau niho oi, o ka eha i loaa maluna o Toedter ua hohonu a maemae hoi ka moku ana, me he mea la ua okiia me kekahi pahi umiumi oi loa, a i ka wa i humuhumuia ai ua hiki aku ka nui o na humu ana i ka elua haneri ma kahi i eha.  Me keia kokua hikiwawe ana no nae he mea hiki ole ke hoike ae ina paha aole e okiia ana ka lima o Teodter a hele muumuu oia.

            I ka manawa a Rawson ame Toedter i lawe ai i ua moo la mailoko mai o kona pahu no ke ana ana iaia, ua manao ia ua moe loa ua moo la, a nolaila aole i komo mai ka maka'u iloko o keia mau kanaka.  Ua paa ae keia moo ma Boneo iloko o ka mahina o Mei, a hiki mai hoi ma keia awa he ekolu pule i hala ae nei, maluna mai o ka mokuahi Kopatika (Coptic).

            Iloko o keia mau pule mawaena o kona paa ana ame kona hiki ana mai ianei, me he mea la ke nana aku iaia ua hooloio maoli a makahiamoe, a aole no hoi oia i hanaiia, no ka mea ua manao ia o keia kona kau e hookeai ai.  Malia paha ua loaa ae keia manao mamuli o kekahi noonoo kuhihewa ana.  Ma na ano apau ua lalelale ae no ua moo ia ma ua Poaono la, a ke manaoia nei o keia lele pepehi ana o ua moo ia maluna o kona mau mea nana e malama ana mamuli no ia o kona pololi.

            Ua ae oluolu oia i kona ana ia ana me ke kaula-ana, ame na lawelawe ana maluna ona, me ka hoohalahala ole, e waiho ana hoi me kona kino loihi maoli iluna o ka papahele, a e moe ana no hoi kona mau maka.  I ka pau ana o keia lawelawe ana, ua hapai ae ia o Toedter i ke poo o ua moo la a kau iho ia maluna o kona poohiwi i pela, no hoi o Rawson i hana'i me ka huelo o ua moo la.  I keia manawa o ia ka wa o ka moo i hoomaka ai i kana hana.  Ua hemo awiwi ae la na maka, hamama ae la no hoi kona waha me ke ki ana, a me ka ikaika ua kaili aku la oia i kona huelo me ka ikaika mai ka Rawson paa ana a hemo aku la, a hoomaka aku la kona huelo e pokaawili ma ka opu ame na wawae o Toedter.

            "E kuu Akua!" i kahea ae ai o Rawson, "ua paa anei oe iaia, e Hugo?"

            "Ma ka lima!" i hooho ae ai o Toedter me kona auwe ana i ka eha.  "E holo aku oe a lawe mai i pahi!"

            Ua holo aku la o Rawson e kii i pahi, eia nae aole i loaa aku ka pahi iaia, nolaila hopu iho la oia he kila ame ke keko-kala.  Me keia mau mea holo awiwi aku la oia no ko Toedter aoao, hookomo aku la i ke kila mawaena o ke a luna me lalo, a hoomaka iho la e paluku i ke poo o ua moo la me ke keko-kala, a une ae la i ka waha a hemo.  Ua hoopaakiki maoli no ka moo i ka paa ana, oiai i ka manawa i hemo ae ai o Toedter, aia no kona mau niho ke paa la i ka lole, nolaila ua oki maoli ia ae la ka lima o ka lole.

            O keia iho la ka lua o ka manawa a Toedter i hakaka ai me ka moo.  O ka mua loa ua ala ae he mau makahiki loihi i hala ae nei maloko o kekahi halekuai holoholona ahiu ma Humburg Kelemania.  Ma ia hana ana no, o ka eha i loaa ae ma ka lima no ia e like me ia i ka Poaono nei.

            "O keia iho la ke kumu i lilo mai ai keia mea i hana hoihoiia," wahi a Toedter, mahope o kona manawa i hookauia ai maluna o ke pakaukau kaha o ka halema'i.  "Eia nae ua laki maoli no wau no ka mea aole he laaumake ma keia nahu ana a ka moo.  O keia poe moo e hiki mai nei ianei mai Boneo mai, o lakou na holoholona hoopoino loa iwaena o na holoholona kolo, oiai no nae he laaumake a laaumake ole kekahi iwaena o lakou, a aole hoi oe e ike ana i kekahi moo ano ole e hoopaani wale ana ia lakou.  O keia ka moo nui hookahi a'u i ike ai a ua hiki aku kona waiwaii'o i ka $250.

            O ka manawa hanai mau o keia ano moo o Boneo, mai ka ekolu a eha manawa e hanaiia ai i ka makahiki hookahi, alaila e pau ana he hookahi pipi keiki a i ole kao paha i keia ame keia ai ana.  O keia moo, e hookomo koke ia aku ana hoi no ka hoikeike ana ma Sakarameto, ua hanaiia ae i ka auwina la o nehinei, mahope o ka hookaawaleia ana o Toedter, eia nae he o ia mau no kona hi-o, a i ka wa a Herman Loest, kekahi o na limahana o ua halekuai la i hakaka ai o Toedter, i wehe ae ai i ua moo la no ke paikii ana a ka mea kakau o ka Nupepa Examina, ua aneane no e aia hou ae he hakaka, a i ko ole mamuli o ke pahu ana o ka mea pa'ikii.

 

Hoikeia na Loaa me na Lilo.

(Mai ka aoao 1 mai)

 

Hitchcock i kokua loio nona iloko o ka aha hookolokolo apana no ka nui loa o na hana o ke Keena Loio a ma ka noonoo ana ua hopaaia me ka uku o $150 o ka mahina.

            Na ka Lunanui o na Hana Hou o ka Lehulehu Mr. Holloway he leta e hoike fai ana i ke dala iloko o ka Waihona i hookaawaleia no na papa alanui ua hooilioia i kulike ai me ka manao kanawai o ka Loio Kuhina.  O kana pane keia ma ka loaa ana aku o ka leta a ka Loio Kalana maluna o ka manao kanawai i waihoia aku ai pili i na papa alanui kahi hoi ana i olelo ai aole he mana e ku nei no na papa.  A ma ka noonoo ana ua hiki ke ikeia aku o ka pane o ka Lunanui o na Hana Hou aole ia he pane no ka leta a ka loio kalana.

            Na E. F. Bishop mai he leta e hoike mai ana i kona ae i ke noi o ka Papa Lunakiai no ka hooholo ana i uwea maluna o ka aina i hoohuiia ai ka home o ka Hope Lunamakai me ke Keena Oihana Makai.

            He palapala noi ka i hooloheia e noi ana e kukuluia i pi'o kukuluwila ma ke alanui Pailina o Pauoa, a mahope o ka hoomaopopo ana o Lucas ma paha he kuleana ko ke kalana i ka auhau ana no ka hoolako ana no na anaaina no na alanui, alaila a@o no la ka Papa i ka haawi mana ana i ka Lunamakai no ka hookohu ana i kona poe makai kumau a makai kuikawa, ame ka hookohu pu ana i ka poe okoa ae me na uku ole.

            Mahope o ka noonoo ana i ke kumuhana pili i ke Keena Uwila ma ka hui ana o Lunakiai Moore me ka Lunanui Holloway a hoikeia mai e pane mai ana ka Lunanui ma ka leia no ka hoomaopopo loa ana ia kumuhana, a mahope no hoi o ka hoike o ka Hope Loio Kalana Milverton no ka loaa ole he haawina dala i ka Teritori no na hoolilo o ka ana apana ame na aha kaapuni i loaa ai i poe akamai ame na mea like no na hewa piliwaiwai ame na hihia e ae ua hookuu ae la ka halawai mahope iho no nae o ke aponoia ana o keia mau bila no ka malama o Augate:

Keena Makai.................................$850.78

Kapiolani Paka.............................  453.27

Poe Malama Paka.........................   61.85

Keena Uwila.................................  798.92

Papa Alanui o Koolauloa..............  138.20

            Papa Ukuhana:

Keena Kinaiaui........................... 3,609.86

Keena Lawe Opala......................   505.00

Kukuluwila................................    570.00

Na pahu hooho pauahi me makai..  100.00

Keena Alanui..............................  1,559.96

Kapiolani Paka...........................    300.50

Keena Lawe Opala (limahana)......  964.25

Kupakako (keena oihana kalana).. 1,165,00

Makai............................................ 6,952.07

 

E Uku i na Hoolimalima.

 

            O kekahi o na mea a Kiaaina Carter i hana'i ma keia huakai aku nei ana no Amerika, oia no ka waiho ana aku imua o Peresidena Rusawela i ka ninau uku hoolimalima o na keena e paaia nei e ka Aha Hookolokolo Federala.

            Ua hoole loa ia mai keia koi a ke Aupuni Teritori maluna o keia Aha, eia nae, i ko Kiaaina Carter hui ana me ka Peresidena ua hoike mai la oia, he mea pono e uku keia Aha i ke Aupuni Teritori i uku hoolimalima kupono no na Keena e paaia nei e ia Aha.

            O keia iho la ka hopena o keia ninau, i ala mai hoi i ka manawa a Lukanawai Estee i hiki mai ai ianei, a kaili ae ia i keia keena i keena nona, a pela no hoi me kekahi mau rumi e iho.

            Aole i maopopo ka nui o na dala e ukuia ana no keia hoolimalima aka, aia i ka mea e holo like ae ana.

 

E Haalele Ana na Pake ia Hawaii Nei.

 

            Eia ke lauahea wale ia nei i ka hoomakaukau o na Pake o ka Teritori o Hawaii nei e haalele iho a holo aku no Mazatlan, a no Mekiko, a no Dutch Guina, e hana ai, a ua haawila ae he auhau haahaa kupono no ke alahele i na Pake i makemake e hele i keia mau wahi, a ua lonoia ua ko'iko'i ka makemake o na Pake i ka hele ana mamuli o keia mau auhau haahaa o ke alahele.

            Aia io no he mau Pake i hala e aku i Mazatlan i hele no ka noho loa ana ilaila, a he hookahi i hala aku ma ka aoao Akelanika o Amerika Hema, no ka hoomaopopo ana i ke kupono o ia wahi no na Pake.

            Eia he Pake ma ka inoa o Ah Pat, he kelalole ma ka oihana, a i manaoia aia iaia ka ike pili i keia mau ano o na Pake e liuliu nei, ua hoike io ae oia aia io no he noonoo hele o na Pake ma keia meheu, eia nae ua hoole ae oia i ke kamailio nui ana no keia kumuhana, koe wale no kona hoike ana ae i ke ano puiwa o na haole no keia haalele iho o na Pake.

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI.

WILLIAM H. TELL.

HOOLAHA MANAO E PANIKU AME KUAI.

 

            Malalo a i ole ma ka pono o ka mana o ke kuai i paa iloko o kekahi moraki i hanaia i ka la 3 o Feberuari, 1901.  I hanaia e William H. Tell, i make, o Honolulu, mea i make, ma ke ano he mea moraki ia G. J. Waller o Honolulu, ma ke ano he mea paa moraki, a i kakaukopeia iloko o ka buke 229, ma na aoao 6, 7, 8 ame 9 ko Hawaii Keena Kakaukope, a i kulike ai me ka pauku 2161 (Mokuna 139) o na Kanawai Hooponopono hou ia o Hawaii, o ka mea nona ka inoa malalo iho nei, G. J. Waller, ma keia ke haawi nei i ka hoolaha ke manao nei oia e paniku i ka moraki i oleloia, no ke kumu i uha'lia: oia hoi ka uku oie ia ana o ke kumupaa ame ka ukupanee i paa ma na moraki la i oleloia i ka manawa e uku ai.

            Ke haawi pu ia aku nei no hoi ka hoolaha o ka waiwai i hooliloia ma ua moraki la i oleloia e kualia aku ana ma ke kudala akea ma na keena kudala o James F. Morgan, Alanui Kaahumanu, Honolulu i olelo mua la ae nei, Lunakudala, ma ka Poaono ka la 30 o Sepatemaba, 19@, ma ka hora umikumamalua awakea.

            O ka waiwai i hooliloia ma ua moraki ia oleloia a o kuai ia aku ana o ia iho keia.

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI.

 

            AKAHI:  O kela apana a i ole mahele apau loa o ka aina (he hapa o ka R. P. Grant, Helu 3306 ia Emma I. Beckley) e waiho la ma Kalihi, Apana o Kona, Mokupuni o Oahu, ma ke Alanui Nui i kapaia i keia manawa Alanui Moi a e apoia ana hoi a hoikakaia e like me keia:  E hoomaka ana ma ke kihi Komohana o keia apana a i ole mahele o ka aina ma ka alanui Nui o Kalihi a i ole Alanui Moi, e pili ana i ka apana 36 a e holo ana na apo ana, penei:

            Ak. 50 deg. 20 min. Hik. 60 kapuai e holo ana ma ka apana 36 malaila aku e holo hikina-hema ana 19.5 kapuai ma kekahi hapa o ka aina 35 i hooliloia aku ia Zerbe, alaila holo komohana-hema 47 kapuai ma ka hapa o ka Apana 35 i kualia ia Zerbe a hiki i ke Alanui Moi, mailaila aku:

            Ak. 66 deg. 45 min. Kom. 38.4 kapuai e holo ana ma ke alanui Moi a hiki i kahi i hoomaka ai, a e huipu ana i kekahi hapa o ka apana 35 i hoikeia maluna o na Apana o Kaili Place i kopeia iloko o ka buke 120 aoao 391 ame na aina apau i hoakakaia iloko o ka palapala kuai o F. E. King i hanaia i Iulai 12, 1899, a i kakau kope ia iloko o ka buke 198, ma na aoao 118-119.

            ELUA:  O kela apana a i ole mahele apau loa ka aina e waiho la ma Kapiwai, Pauoa, Honolulu, nona ka iliaina o elima ame 2-10 eka a oia no hoi ka aina i hoakakaia ma ke ano Apana 4 R. P. Grant Helu 2590 a oia hou no hoi ka aina i hooliloia aku i ua William H. Tell nei i oleloia ma ka palapala kuai a James M. Monsarrat i hanaia i Okatoba 25, 1894, i kakau kopeia iloko o ke Keena Kakaukopo Oahu, iloko o ka buke 148, ma na aoao 417-418.

            EKOLU:  O kela mau apana elua apau loa a i ole mahele o ka aina (he hapa o ka aina i hoikeia a i hoakakaia iloko o ka R. P. Grant 1616, L. C. A. 1041 ia Kaanaana ma ke ano apana 3) e waiho ana ma ka aoao Ewa o ke Alanui Kalihi iloko o Kalihi, Honolulu, a i ikeia na Apana Helu 34 ame 35 o ka mahele o ka aina ma Kalihi e like me ia i hoomoeia ai e R. W. Wilikoki no Abraham Fernandez, a penei kona apo ana ame na hoakaka ana:  E hoomaka ana ma ke kihi o na alanui Fernandez ame Leilani a e holo ana:

            Hema 35 deg. Kom. 100 kapuai e holo ana ma ke alanui Leilani i oleloia:  Mailaila aku

            Hema 50 deg. Hik. 100 kapuai e holo ana ma ka apana 39:  mailaila aku

            Ak. 35 deg. Hik. 100 kapuai e holo ana ma ka apana 36: mailaila aku

            Ak. 50 deg. Kom. 100 kapuai e holo ana ma Alanui Fernandez i oleloia a hiki i kahi i hoomaka ai a iloko olaila ka iliaina o 10,000 kapuai kona, oi aku a emi mai, a oia no hoi ka aina holookoa i manaoia no ka hoolilo ana aku ia Sarah Wright e Abraham Fernandez ma ka palapala kuai i hanaia i ka la 14 o Mei 1888, a i kakaukopeia iloko o ka buke 181 ma na aoao 106-108 ko Hawaii Keena Kakaukope.

                        G. J. WALLER., Mea Paa Moraki.

            Ma ke dala kuike ka makemake a ma ke dala gula o Amerika:  ma ka aoao o ka mea kuai mai na lilo palapala apau.

            No na mea i koe e ike ae ia Holmes & Stanley, Alanui Kaahumanu, Honolulu, na Loio o ka Mea Paa Moraki, a i ole ia James F. Morgan, Alanui Kaahumanu, Honolulu, Lunakudala.

3084-Sept. 8, 15, 22, 29.

 

NA HOIKE O KA RUMATIKA.

            O na eha ame na ami pehu ame na eha holo a hu'i, e hoopilikia ana i na i'o huki, e loaa ole ana ka moe oluolu ame ka maha-o ka manao o ia he rumatika ia.  He ma'i hookamaoiho keia, oia no na ka laau Chamberlain's Pain Balm o hooia iaia i kela ame keia kaukani manawa ana e hoea mai ai.  He hookahi no kau ana o ka loaa koke no ia o ka oluolu.  Ke kuaiia nei e BENSON, SMITH & CO. LTD., NA Agena ma Hawaii nei.

 

HOOLAHA.

 

            Ma keia he papaia aku nei na mea apau aole e ki-pu a uhai holohoiana a aole e aeia, maluna o na aina o Waipio.

            O ka poe komohana e hoopiiia no lakou ma ka pihaku o ke kanawai.

                        THE JOHN U. ESTATE.

Ma o C. A. Gra@, Lunanui.

            He @ ka haawi a na Mea Hoolimalima Aina no na hoike no ka poe komo-hewa.

 

LAAU ILI NO NA BEBE

O Kona Poa ame Kona Lauoho kekahi mea ana nui loa a na Makuahine e noonoo nui ai

           

            UA HANAUIA KELA A ME KEIA KEIKI ILOKO O KA HONUA NEI me ke ewe o na mai lehulehu e ulu mai ana iloko o ka ili, ke poe a e lilo ana hoi ke koko ia wa i mea nui loa no ka panee ana i keia popilikia, a pela @ ai ia i mea nui loa e hookaumaha mau ai i ka noonoo o keia a me keia mea hoohia i ka nali ana a na ma'i lehulehu.  Aole keia mea i hookaumaha ia ma kekahi ano e ae, aka, mamuli no o ka hoopalalehaia ana e ka mea i kupono e malama a makaaia i keia poino.  Nolaila, ua lili i kumuhana na keia ame kiea makuahine maikai e makauia mau ai i ka lakou mau keiki e loohia ana i na popilikia lehulehu e ulu mai ana mamuli o ke koko ino, e hookamaaina mau lakou me na mea a pa@ue hiki a ke pale aku i keia mau popilikia lehulehu, i mea hoi e loaa ai ke ola maikai, malalo o na lapaau noeau ana ma ka hikiwawe a me ke ola loa no hoi.

            Ua olelo ia o ka auau me ka wai pumehana a me ke KOPA CUTIKURA no ka hoomaemae ana i ka lii no ka papaa i ka lepo a me kahi mau ino o ae, a pela hoi no ka unahi-pii, a pela hoi, ina ka e kapili malie i ka Aila Hamo CUTIKURA no ka hooki koke ana i ka maneo o ka ili, ka eeke ano manene o ka ili ame ka pehu, a pela hoi no ka hoomalielie ana i ka hui a me ka hooia ana i na palapu, a mahope aku oia wa, ina ka e inu i ka Laau Hoohainu CUTIKURA, oia wale ae la no ka na mea a pau e hana ai no ka pale ana aku i keia mau kinaunau o na keiki liilii i na wa apau e hoomaka mai ai, a ina no ua loaa mua, na mea pau wale no ia i keia mau laau @ la, ke malama pono ia na kuhikuhi.  Ma keia hana ana pela, e loaa ai @ makuahine hoomanawanui ka maha a me ka oluolu o ka naau, a he mea ua hoi ia no lakou e hookaumaha ole ia ai i na wa a pau.  Ua hooiaia keia m@ haawina pomaikai ma na home lehulehu a puni ka aina.

             Mamuli o ka momona, ka maemae, ame ka hikiwawe o ke ola o kela la@ i makemake nui ia ai e na lahui kanaka a pau i heao a ikemaka i kona waiwai nui ma ke ano hooia, a pela no hoi i hilinai nui ia ai kona waiwai no ia hoopakele ana i ka luhi a me ke kaumaha o na makua lehulehu ma na wahi apau, a pela no i malama nui ia ai maloko o na home.

            HE HOOLA MAOPOPO NO NA MA'I MALOKO A MAWAHO O KE KINO.

            Oia hoi ke KOPA CUTICURA e hoomaemae ai i ka ili a me ke kepia ke poo a hoowaliwali i ka alualu, o ka AILA CUTICURA HAMO no ka h@ pau koke i ka maneo a hooluolu a hoola, a me ke CUTICURA RESOLVENT no ka hooluolu a hoomaemae ana i ke koko.  Ke kualia nei ma na wahi a pau o ka honua nei.  Keena Kuai ma Aluseteralia, R. Towns & Co., Sydney, N. @ W. Keena ma Aferika Hema, Lamron Ltd., Cape Town.  "I loaa ai ka ili @hee maikai, ka lauoho a me na lima."  POTTER DRUG AND CHE@ COMP., Boston, U. S. A., na Ona o na laau CUTICURA a pau loa.