Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 32, 11 August 1905 — MAKAIKIU PETERIKA MAFE. Ke Kolopa Uneune i na Nihiliti, Ka Hoopakele o ke Duke Kiekie. [ARTICLE]
MAKAIKIU PETERIKA MAFE. Ke Kolopa Uneune i na Nihiliti, Ka Hoopakele o ke Duke Kiekie.
MOKCXA XVII. ' MAKEMAKE I.MEA HOOPA-HU. # ' "Aole e hikria kaoa a elua ke bele like akiu" * pwana ae ai • Peterika, ' iie uu'ii pi»ao ia oe ke noho iU«i> uo uiaaneī. <4 Ke kali nei ant i i oe oka makaukaui niai o kekahi uiea au e hana nei?- v %< Ae. M \ 0 "Ke manao nei wau «a uie keia mau mea hooim hu e waiiio nei me oe? rr i ninan aku ai o Ivaua. "l'a lawa 8, 01 wale aku paha uiamua o kau i makemake ai," i jmnai akn ai o Peterika, "eia nae e hala »itna |>alia kekahi manawa mapina o ka makaukau ana uou." "Malia paha ua hiki no hoi ia oe ke hoomakaukau maiiiua o kp. ao ana?" 44 Pela ko'u manao." I keia wa no, a i ka makaikiu hoi e ano haalulu ana» aia hoi ua olapa ae la ka uwila iloko o ua keena nei a laua e nanea ana, oiai ua weheia mai ke ki mai kekahi wahi mai e ke kanaka loea, a o keia hoi ka mea nana i hoopuiwa like ae ia laua nei. a ku ae ta laua nei me ka*liikiwawe. He mea oiaio ua hiki pono ole ia laua ke ike aku kekahi i kekalii maniul i o ke aloliilolii o ka malauialama i poha koke ae i ko laua mau mak«t. 0 lvana o iaua ka mea mua loa i hala ae ia alohilohi niai kona mau maka ae, e-hiki aii no iaia ke ike pono aku ia lVterika me kona hoonalonalo. Ike aku la oia ika umiumi a Peterika e komo ana ua nui ae mamua o kona auwae, a hooiuaopopo koke iho la oia he umiu* mi hoopiiiupuni keia. Me mai ta o Ivaua iinua. lalau ae la i ka uiuiiimi a huki aku la mai ka makaikiu aku. alaila puana ae la oia: "Ano ke ike maopopo nei wau i kou ano; o oe no kela kiuī" Me keia mau olelo lalau mai la kona mau lima i ka kaua makaikiu. me he mea la ua poonoo ae o|a. o kona wahi ponp waie 110 i kela manawa aia i ka liiki. iaia ke lanakila mahnna o keia kanaka aua i lioike pitia aku ai i kana liewa e liaua nei, kona palekana. ( 4 MOKUNA XVIII. KO KE KAN&KA LOEA WA HOPE LOA. Ua like no ko Peterika eleu me kona lnoapaio. Ua ike no oia lie paio ikaika ana keia aole wale no ka hoīlopono, aka aia maluna olaila ke ola. Ma na ano lioi apau me he mea Ia oke kanaku Nihiliti ko laua mea i makaukau mua loa, oiai ua.paa niai la ko Peterika puana-i i kona mau lima. he mea hoi i'hiki loa i ua makaikiu nei a kaua ke paie ae ina i» kaa mua nana ka ike. No ua makaikiu nei ua hiki no iaia ke lawelawe aku ;ne kona mau lima oiai aole no i paa ike kanaka Nihiliti. No kekahi manawa ko laua nei ku ana iluna, me ka haawipio ole o kekalii; eia nae iloko no o ke kaa ana ma ko Ivana aoao ka l>tmo, ua onoii aku no ua - makaikiu nei iaia ihope. Hooku'i aku la o Ivana,me kekahi noho a liina like aku la laua ilalo. Ia laua e kakaa stna 'ilnna oka papahele, ike lilii aku la o Peterika i ke kanaka loea e kiei mai ana mai ka puka e komo aku ai lioko oke keena hana. T r a like kela ike ana aka makaikiu ike kanaka loea ine ka nee ana ae o kekahi kino aka a nalo aku. a paa koke mai no hoi ka puka ika lakaia. Aole he waliii hoao ana ana kanaka loea la no ka hoopakele ana ae i kona hoaloha. Ia laua i hina ai ilalo o ia ka wa i nawaliwali ai ka umii ana a Ivana, a ia manawa koke no lioi i hooponopono ae ai ka kaua makaikiu a hemo ae la kona puana-i; a oiai no hoi ua kupaka ae no jlaua no kekalii minute hon aku no e hoohina ana a e hookauliilii ana i na.noho ma o a maanei. me ka nui o ka nakeke. aia hoi ua paa , iho la rio na kanaka la ika kaua makaikiu. 1 ka maopopo ana ia ! Ivana ua poino oia r.a~moe malie iho la no oi.R. | I keia wa akahi no a ike ka makaikiu i kona hemat»ema, he tiei mahema hoi nana i nnnauki iho ai. oia hoi ua nele oia me ke kiipee» i ole i kela manawn. Hopmanao ae la oia iaia ii lawe ai ia Valadimea |a hoopaa aku ma ka halepaahao o Hohokena, aole oia i wehe mai i | kana kupee, eia nae aole he manawa e hoohala wale ia ma keia a • kaumaha hoi no kaua hoohemahema ana. He mea oiaio he manawa maikai loa keia e paa ai keia kanaka loea ame ke alakai o na NihilUi, a ua ike no ka makaikiu i keia, a ua hoohoio oia o ka hooko.koke ana.ame ka pma ana o keia mau kanaka a elua oia ka hana mui ana e hooko koke akn ai: nolaila «a huk! koke ae la oia f kekahi kaula pokole mai koifa pakeke ae a hoomnka ; koke iho la e nakinaki i na lima ame na wawao o Ivana e like hoi me ka hiki iaia ke hana. Ua ike no oia aole no i paa loa kann man liipun i hoopaa ai mamuli o ka pokole loa* o ka manawa ana e hauhoa ai oiai un kono ; ikaika !oa ia mai oia e linhai koke akn mahopo o ke kanaka lc»ea oiai o ke kannka ano hui ia i kela manawa, a inn lioi e hemo aku : ana o Ivana ua manao no oia e hiki ana no iaia ke hnli ia Ivana me ka paakiki ole. "Kolaiia. ika paa awa o lvana iaia. ua ku | koke ae la oia ilnna a holo koke akn la no ka puka o ke keenu hana. ! l"a aku la iaia na pnka la me ka maalahi ioa. a ike iho la ; hoi oia nU ho#>tualamalamaia ua keenq hookallaknpna la e like h<tf |me ka manawa a laua me ke k inaka loi»a i noho ai iloko. K!a nae laole kekanaka loea malaila, a o keia ka mea naua » hooka'nlnĀ Ikl iho |i ka kana inakaikiu. oiai ua ike no oia i ka poirt» nui e waiho inai ana imua o kona alo. a lna w*an e liele ana ā hanle an iloko o kekafyi loa hnna e waiho noi ma ka papahele o % keiai rnmk" i noonoo iho ahka makalklu. "a I oieloaa ma> paha wan i ka nwila, alaila o ka pau no ia o ka ikeia ana o Peterika. a o ka nalo no ia o keia liana ohamn klpi." Ua hoholo koke ae ln iloko o kona f*oo ka noonoo »na malla paha i kela manawa a lana me Ivana e papaleo «iia* na bana akti ke kamika Im a i na hnna apau e make ai kona ememi, nolnila he mea pono nona e akāliele i konia i»ee aiid aktt imua. 1 kela manawa a ka makaikin e noonoo nei pela, na ala mai la imua ona he elaa mea nnii nana i alako akn i kona uoonoo. Oka mna oia no kela po|«>ki eleele a ke kanaka loea. e noho mai ana hm ia manawa e Hke me ke ano o ka j>o|»oki t ike maa Ma^kaianei nana aku me he mea !a ua nalo aku kela man haawina nm hi. a aia' hoi olia ke miao ia me ka wwahi ana i ka puka o kekahi wahi keena onkii. «He pill kn*n: f i hmh\> ae ai ka e aia o ***« Me!H>ere lloko o Mn rumi. paha ke manaolana mai ta oia owan k*» lliele &kni m i o!e im manao paha oia m hiki i«Ja ke pee iho iloko |okila." ' r " V 7
0 ka l«a o na mea uana i alako i koua nwnoo oia kona ike anu «ku i kekahi paa miiiliina e waiho ana iluna o ka papa&eie aia kaki o eouo Lapuai mai ka puka niai. Maluna ae o kalii e waibo ana ua man mikUinia nei e kau ana kekahi impaki uwiia i ano iike aku hoi me ia e ikm aiia iloko o ke ki'ua ielegaraj>alla keia iho la i hoomaopopo ai o Peterika aia uiaanei ka hoina o na owea uwila a ke kanaka lo»?a. a hooioaopopo pu iho ia no hoi u& makaikio nei o ka paa mikiiima aaa i ike ako ai he paa mikilima ia i maa niaa i ke komo ia e na kanaka hana nwila no ka malama ana ia lakon i ole e loaa mai i ka uwiia ia lakon ma ka iakou hana. K iike no me kona ano maii ka mlkimiki ke ike oia na l«xia iaia ka manawa kupono e hana ai i kēkalii hana, pela no oia i hooholo iho ai i kana me-a e hana aL O kona ike ana i keia paa mikilima oia ka mea nana i pale ae i na manao ipaka'u iloko o ka kana makaikiu. I kela manawa aia oia ke ku la ina ka paepae puka, e paa ana hoi a hamama i ua puka la. 1 ka hoio ana o kana hana e hooko aku ai, ua komo aku la oia iloko o ka rumi, a iaia no a hookuu aku i ka puka o ka paa ae la no ia niahope ona. » I ka paa ana o kona manao aia ke kanaka loea iloko o kahi rumi unku ma kekahi ac»ao mai n ka rumi. a aia hoi ua kanaka loea la ma kahi e hiki ole ai iaia e hoohana mai i kana uwila aiAe na puka hoo kuu kanaka huna oloko o kona hale. ua nee aku Ja oia me ke kunana ole 110 kahi e waiho ana ka mikilima a lalau iho la. Komo ae la oia i ua mau mikiiiina la a hele loa aku la no kahi o ka j>opoki e noke ana i ka uwa'u ame ka uwe ana. Ua hoo]>aa ia ka \»uka o ua mini la me ke kilou, aole hoi he laka maoli. Ua ike e aku 110 o Peterika i keia mea a hoomaopopo iho la oia na pilia ua kiion la me ka uwila. a ina e hoopaia ana e make koke no. Aka nae o ka loaa ana iaia o keia mikiiima oia ka mea nana e pale ae i k< ia haawina. nolaila me kona kunana ole-ua lalau aku la oia i ka puka a wehe ae la. a e like me kaua i koho ai, ua ike io aku i;i uo oia ia Loea Me!el»ere e noho mai ana iloko o ua rumi la. T*a hoopuiwaia ua kanaka loea ia i ka liemo ana aku o ka puka a ku aku hoi kona enemi imua o kona alo, he mea hoi nana i manaolnna mua ole ai oiai ua hilinai piha oia i kona makaukan e pale ae iaia: aka e iike me ia a kaua i ike ae nei, ua haulehia kana mau mea i hoomakaukau ai 110 ka kaua makaikiu. 2\;i ia niea i hoopii ae i kona'huhu a poina kona noonoo maikai, nolaila, lalau iho la oia i kekahi hamale kila, hapai ae la a kiekie e like me ka loihi o kona lima, me kona mauao e uhau iho maluna o ke poo o ka makaikiu. He mea hiki ole ia kaua ke manaolana ae e pakele ana ua makaikiu nei a kaua inai keia hauna hamale mai. no ka mea aole no i ma kankau loa ka makaikiu e pale ai iaia; ei»a nae ua huikau ae la ua hamale nei me kekahi uwea i piha i ka uwila a e moe ana hoi mai kahi aoao o ka rumi a hiki i kekahi aoao. Aole he hoopaapaa ana ae o ka hamale ana e paa ana he mea apo koke ia i ka uwila. a o ka hopena i loaa ae ua hina iho la ua loea la ilalo a niake iho la. ua make hoi mamuli o ka hauna ana i manao ai e hookau nku malnna o ka makaikiu. TTa make hikiwawe oia. a ua hooia ae hoi o Peterika i ka oiaio o keia mamuli o kana huli pono ana, nolaila ua haalele koke iho la na makaikiu nei a kaua i ke kanaka loea a liolo aku la no kahi ana i nakinaki ai ia Ivana, eia nae i kona hiki ana aku ua hao e aku la kela i ka holo, oiai \ia liemo ae na kaula a ka makaikiu i hauhoa ai iaio, MOKTJNAXIX. I HOLO !N0 EUKOPA. I T a loaa iua makaikiu nei a kaua he mau kumu nana e manaoioai e maka'u ana o 3vana i ka noho ana ma Amerika, a mamuli oia e lioao ana oia e haalele iho i ka aina a holo aku no Europa. Malalo o keia manaolana o ka makaikiu ua hoohala iho la oia he !a okoa mahope iho i ka lianu ana i ka meheu o kana pio 7 a i ka hope loa 110 hoi loaa iho la iaia na hoike maikai loa e hoike ana me he mea la e kau aku ana ua Ivana nei maluna o kekahi o na mokuahi 0 ka hui Cunada. I ka la e haalele iho ai ka mokn, he la malaelae hoi iloko o ka mahiua o Augate, aia ua Peterika nei a kaua ma kahi e kokoke ana 1 ka nwapo o na mokuahi o Cunada kahi i hakilo ai, ua hoonalonalo hoi iaia a e hoohala ana i ka manawa ma ke puhi paka ana. laia malaila ua hele mai la kekahi kanaka loihi, i aahu i kekahi k>le pupuka. a ku ana imua on<<j a noi mai la iaia e kokua aku iaia ma ka haawi ana aku iaia i wahi kenikeni. O kona ano ame kana kamailio ana ua ku ole i ko Peterika makemake, a no ia mea ua huli ae la o Peterika ma kekalii a.oao me ka nana ole aku iaia. Alaila hookau mai la ua kanaka la i kona mau lima niaiuna o ka kaua makaikiu, me kona huki ana aku. He mea oiaio eia ka kaua niakaikiu ke ake nei e komo ole oia •iloko o kekahi poino, eia nae ua lilo iho la keia i mea na ua kanaka la e manao mal ai he ua makaikiu nei. Ua huli ino ae la ua makaikiu nei a kaua me ka huhu, a e kau ana hoi ka,uwila ma kona mau maka. Ia manawa i ku'i mai ai ua kanaka la ia Peterika. eia nae na halahu ae la ka puupuu mamuli o ka loaa ana ika pale inai ka maknikiu aku. Mahope koke iho o keia ua ala ae la he hakakalima maoli ana, a aia na puupuu ikaika a ka makaikiu ke haluku la maluna o kona hoapaio. Ika loaa ana oka auwae o na kanaka la i kekah! o na puupuu ikaika loa a ka makaikin uakikiwi aku la oia a waiho ana iluna o ka lepo. Aia he ekolu poe i kela manawa e ku mai ana a nana mai i keia hana a ka makaikin, a ua hoahewa ae lakou iaia, a hoomaka mai la lakon e lele like maluna ona; eia nae ua pii ae la ke koko hakaka oua makaikiu nei a kana. Me ke kau no o kona kika, ua pale ae la oia ! na puupuu a kona mau hoapaio, a aole no hoi i liu iho waiho ana nm poe la iluna o ka lepo. Re mea hiki ole ia kaua ke koho aku i ka hana a ka makaikiu e hana aku ai mahope o keia. ina aole i holo mai kekahi kanaka kino nui m Ikaika a pane mai la: r *Hafo, Peterika, heaha keia? n * manao nei wau he hana alal&i wale no keia i ka*u hana," e Kikallna,* 1 i pane aku ai o Peterika i kona ike ana i ko Nikoloka limaak»» ma ka oihana makaikiu. ••Pelea oe i manao ai pela?" WmouH o ka puuluulu ana mai o na kanaka ma kahi a laua nei e kB Jir t DB Wki ole ia Peterik * ke «ku i ka haina oka ninan. ■ laokaawale ae kaua mai keia wahi ae," i puana ae ai o Peterik«. Balaila, e like nie ka Peterika i kono aku ai. na hou aku la laua ilok» « ka puulu kanaka, a halawai mai la no hoi laua me na alalai aaa 1« »ul no ka mea o kela ike hoolei puupuu o ua makaikiu nei a kau« ka mea nana i nnie mai Ma kanaka e piii loa mai me laua nei, a i ke komo pu ana mai hm o Kikalina, a ike mai na kanaka ua lawa keia mau opio me ka ikaika e pale ai ia laua, ua hooi loa !a akii ka lakou papili mai. O kela poe hoi i hoao mai ai e pepehi ika makaikiu oa puhee aku la lakou mai ke anaiaa aku. (Aole i pao.)