Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 9, 3 March 1905 — WETE DETONA Ke Ahi Lalapa Pio ole i na Nihiliti Ke Kanaka Amerika Koa lua ole [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

WETE DETONA Ke Ahi Lalapa Pio ole i na Nihiliti Ke Kanaka Amerika Koa lua ole

MOKUNA XUX. HOIKE KA MEA HEWA I KOKA HEWA 10. * "Awo, e ka Wnk\ o hoopau iho oe i kou leo Dui ana, a i ole oe e lu>oko uiai o h(H>komo akw no wau i kekahi moa iloko o kou walia. IU kauaka no wau me ka j>uuwal alolia a aole e hiki itCu ko nolio nku a nanamaka aku i kau leo uui," walu a Wete i kahamaha aku ai. ' O, o koia wahi kamika. heaha āho la ka manao o keia mau mea? l'a ha'iia luai ,ia*u e heie inai ianei— —. ( Xo kou haliai ana aku i na meheu o ko hoaloha, Detona, no ka ike ana hoi ia Ivaua —an hoi i aioha nui loa ai—-aole anei pelaT- \ uinau aku ai' o Sofia, a aia ke aki o koua ku'i ke houuiua !a i kona mau pajm niho. '•ileaha iho la ka manao o keia? Heaha ka manao o kelui ?" i hooho hou ae ai o Vera me ka leo nui. a ia manawa hookahi no hoi i owiH ae ai oia i kona mau Uma, me ka naka haalulu ana ae o kena kino holookoii. 'Mleaha iho ia ka manao o keia? ? * i panai aku ai o Sofia. U E ae mai ia'u e hn'i aku ia oe, e Vera Radoliiiisiki» "Maanei-i hoohuli ae ai o isofia i ka laua mau olelo a ma ka olelo Kukini. 4i o ka manao o keia eia oe malalo o kuu mana. K uwe iho paha oe a ka ht*a aku me ka leo nui* aka aole loa he mea e iohe mai ana i kou Uh>» •K), e na Lani, e kokua mai ia'u'' i hooho hou ae ai o Vera. me na waimaka e hiolo iho aua maluna o kona mau papaiina palupalu u Aole loa e kokua mai ana na iani ia oe. nolaiia e hoopau ne i koa man man&olana apau. E hal aka anei wau ia oe i ke kumo o ko*o lawe ana mai ia oe ianei? £ ha*i aku anei wau ia oe?~ Aole he pane ma ko Vera aoao no keia mau olelo, aka puili ae

* ī oia 1 koaa nuni maka me kona mau Kmia. a uwe haa'o'uhAi iho "A»>, e ha'i akn no wau ia «*e. l*a laweia mui «v i.iuei co kt v [ ! kaana po ima i ka hojpena i kau aku nialuna o ko kaikunane. a'u | : h«>i i hanaī akn ai i ka m» k;t n»« a ya ku alai mai oia ; ki>'n alahele. A'n ao hoi i \* ai no ka mea ua uuiuao oia e h*H>- | huikau jui aku ia'u ua Mlnliki." i -Ka lapuwaU*!" i hamuaiu s»»* ai o V»»ra. I **l"a laweia i»ai oe iam-i." wahi a S<»iia : luhmiuui aku ai me ka \ h«x>io nnu **no ka hahai ana aku maiinpe o ku hoaiolia. ka makai- ) kia Amerika, a"« hoi i ai. no ka ni« a ua ku alai niai oia ia'u.| | Ke iohe mai ia a.nei ko pepeiao?-—e haliai ako ana oe mabo{it* j*a- | j kahl o ko laua mau uieheu." j **A<>!♦■- h»a" i hooho ai o V» ra. a ia .iu;mava j»u no hoī i !t W| ; owlwi ae ai oia a ku ana aialuiia o kona mau ka[»uai ivawao a iiokoo ; c» ka Imo ana a ka maka. koaniani aua kvkahi \vahi {«ihi uaku i ka j : Wwa. "Ke ino |nmikoko! Ka wahine naau meuemeue Mat! ; manao o+» e hot>iiio inai ia'u 1 raea iiieī? wale imua o kou inaliia. fc* • ohi ana wau a hiki i ko'u iiio ana i wahine ua Jvana liorawiki! | ; lle mva c ka nani amv ke kilakila o ua kaunawaiiine \"t*ra l»t a j ;■ kaua iahi o ku ana i keia mauawa imua o kona euemi; eia nae iU»ko | 0 ka manawa pokoh*. ua la-iH-e iho la ia naui ame ia kuakila, oia»; : na h-h' koke aku la ka kaua a kaiii ao la i ka pahi luai kona : : iima aku. j i H<-;o> ae la o £otia e aka no kela hana a Wete i haua ai. e ko- : kua ana hoi iaia, eia nae ua nalo koko iiio la ia haawina mamuli o; ; ka uui inaina e haiii ana maiuna ona. i * K ola io ana ka oe a hiki 1 k*»u li'o ana aku i wahiii* 4 na Ivana?"| ; waai a ua kaunawahine ia i pane aku ai m»» ka luM»hetiehem'. "Aole ' , ioa! K iiio mai ana o Ivana na*u, a o maua like ke uoho aku ana i : a aka henehene aku ia oe!" j ; "Aoie loa <>e e mare aku ana iaia!" wahi a Vera i hooho ae ai s \ me lie mea ia ua maoj»ojK> mua iaia »• ko ana kona aoao. | 1 "Aole ioa oe e ike aku ana ia manawa. I keia po e make ai oeī j | A i ka la apopo e huli hoi mai no o lvana 1 Parisa nei." | "Aole e liiki ana ia oe ke hoomaiu aku iaia," waiū a Veia i pane \ hou aku ai, me kona hooio ana ae. | "I'ela anei? i*a ike no wau i kona wahi e noho 11 ei i keia maj nawa, a e hiki ana ia'u ke kii aku a hookuu ae iaia. Aoie anei ma : kona noonoo akaliele ana e hauoli 110 oia a panai mai ma kona aoao 1 ka'u hana inaikai iaia a hemo mai oia maiioko mai o ka lialeiua'i j pupule?" Ma keia pane a Bofia» ua lawa iho la ia ike no ka kaua Wete, j a e like me kana i a'oa'o ai ia Vera. peia no hoi ua kaunawahine !a 1 i ku ae ai iluna me ke ano opuiepule a holo aku la 110 ka puka anij ani e hoao ana hoi e hemo aku iwaho. eia nae ua hiki mna aku la | 110 ua Wete nei a kaua maiaila. a ia Vera i holo aku ai ua paaia mai I la oia e ka kaua Wete. a me ka hoopouopono oie 110 hoi. j "Mai manao oe e ioaa ana ia oe ka pono ma kou hana ana pela, ; e kuu kaunawahine maikai," wahi a S\"ete i pane iho ai me ka hoo- | henehene. j "E nakinaki iho iaia a paa!" i kauoha mai ai o Bofia. | '\lna oe e kauoha io mai ana ia'u e hana aku pela, owau no e I hana," wahi a Wete. j 4< E hoopiha pu aku oe i kona waha i ka welu!" i kauoha hou | aku ai 0 >Sofia. i "Ae. e kuu kaunawahine maikai," i panai aku ai o Wete. j A e like me kana i ae aku ai i hooko aku ai oia me kona nana j j ole ae i ko vera uwe ae, a waiho ana ua kaunawahiue la a kaua ilu-1 na 0 kn ])apahele. "Ano, e ke kaunawahine,*' walii a Wele i liuli ae ai ia Botia, I "eia kou enemi ke waiho nei me ka hiki ole iaia ke akeakea aku ia ; oe.' ? ! I u Aole anei ou ike ae i keia nianawa eia io 110 oe malalo o ko'u j j mana? Aole auei ou ike ae i keia manawa e lilo io ana 110 o Ivana j i ia'u? Aole anei ou hoomaopopo ae i keia manawa iloko 110 o kau | | mau hana ino a kaiii aku i ka'u aloha e hiki mai ana no ka mana i wa e iioi hou mai ai oia me a'u? Ua loaa no ia'u ka manao e lioo I kuu aku no ia oe e ola, i hiki ai ia oe ke ike aku ia Ivana e noho | hauoli ana me ka wahine au i hoahewa ai ; " wahi a >Soiia i pane iho j ai maluna o Vera me ka haalieo nui. j j He mea oiaio aole liiki ia Vera ke pauai ae i keia mau olelo | ! niako-na a kona enemi, eia- nae ua kau mai la kona mau uiaka me ka | ! hoowahawaiia i kona enemi. i | 2s'o ka kaua Wete lioi, iaia e nana iho ana i k;ma milimili e wai- j 1 1.0 la iluna.o ka papahele, komo iho la ke aloha iloko ona. a hooj manao ae la oia, ina o na kaunawahine elua wale no ka i iloko o keia halawai ana, he mea oiaio aole e nele ko Sotia hooko koke ana , i ka niake maluna 0 ka kaua Vera, oiai ma kana inau olelo hope a kaua i ike ae nei, huipu me ke auo 0 koua uauaina, ua liuai mai 0 Sofia i kona ano punikoko maoli. So Sotla hoi, iaia e ku ana, aole- oia i pane hou aku, a me he mea la 0 ka pau iho la 110 ia o koua mau manao; aka nae o ka inaiua e halii aua maluna ona aole e hiki ke hoole ae i ka oiaio maoli. u Aole anei ou manao ua pau iho la 110 kau hana maluna 0 ia nei? ? ' i ninau aku ai o Wete ia Kaunawahine Botia, oiai ua pau iho la no ka Wete mea i makemake ai. u Pela io no, eia nae he ano makeinake ko'u e ike aku i kona make ana," wahi a ua kaunawahine la i pane aku ai. "Pehea, e pepehi io ana anei oe iaia?" "E hooko koke aku no wau i kou mauawa e liala aku ai. M "Pehea oe e hana aku ai?" <v Ke manao nei wau e pepehi aku iaia me kana pahi ponoi. Va loihi kupono keia pahi e loaa aku ai kona puuwai, He wahi ano kanalua anei kou? »Aofe loa he wahi liana a'u i hana ai a hapapu. nolaila mai kanalua oe no'u." Huli aku la na maka o ua kaunawahine punikoko la a kau aku la maluna 0 koua enemi. alaila me kona hooio nui i puka aku ai oia iwaho me ka mama o kona puuwai, me lie mea la o kana hana i hana aku ai i na sekoua mamua aku, he hana ia o ke aloha aole hoi he pepehi kanaka, Kali iho la ua Wete nei a kaua a hala loa 0 Bofia. alaila kukuli iho la oia ilalo, wehewehe ae la i na kaula i nakinakiia ai o ka kaua Vera. a pane iho la: "Ano, e kuu kaunawahiiie maikai, i keia manawa e loaa ana ko Ivana ia'u? v I "A ina pela io. alaila e hooiaio aku ana waiu aole loa.oe he | kanaka i haulehia ma kau haua," i pane mai ai o Vera, me ka hoihoi [ 0 kona mau nmka. | /'Aole !»eia. aka ke hooikaika nei wan me ko'u iini nui e komo hulahuia pu me oe ma ka po o olua e hoohuiia ai i hookahi." "Pela 10 »0 e hookoia ai kou īnakemake. e kuu hoaloha. a e hu lahnia pu no kaua e like me ka loihi au e makemake ai, a iua uo hoi j O ae mai ana o 1 vana. nana uo e hookani i ke niele uo ko kaua hu- « hihuia ana." "Pehea la. aole anei 011 kanalua i ka noho hookahi iho maauei?" "Aole loa. l'a make hoi wau, aole anei pela?" "Pela io no. a oiai he mii ka'u hana i koe ? nolaiia e hoi oe e ho oluohu a e hele koke ae wau i ka'u hana.'' MOKI NA I. MAWAHO O KA lIALEMA I PUPI LE. Mahojn- o kona hookuu ana akn i na kanaka i hoounaia mai ai e ke poo o ka oihana makai, hele loa aku la o Wete ao ke keena telegarajm a hoouna aku la i keia teiegarapa: "Oerisa: E telegarapa ae i ke Anpuni o Farani i na hoike oiaio a me ka holke maoii ana i kona hewa maluna o ke kumuhoopii. pepehi ia Kauna Basarofa. Eia i keia manawa ke paaia nei e ka mana aupnni o onei na hoike oiaio o kona hewa. E telegarapa koke mal oe me ke kali ole aku. ' WETE |>ETOKA/ ? Mal ke keena telegara|>a ako i fee!e loa akn ai o Wete e hui ©e kona hoaloha T ke poo o ka oihana makai o Parisa» oiai aia no ua ka-

| naka h\ ke kaU mai h* roe ka iini nui e lohe akn % na mea e pili. I «o keui hihia a ka makaikiu Amrrika, a ia W»»re i hīki ak*i ua : i>i\n aku h **;-a i na ?:?ea e p n ana no Botta. a »0h»» :.i uo \ h«>i ua kanaka ia a hoeh.he nu> ka huiamui. a |v;uie mai la ka hoi [ !sot *aahaia o k»«na "'Ke ho«»ma;kai 1.» 1 ; wau ia n*v ka h« i h»p«>no a:.a ♦' kau hana. li» i aha h-«a ak-.i ka'u hana e haim akr-i ,1; nou. no ka. n\ra k* 1 īke aku lu-i wau a-!e , k»m manao nta k*na t.-.' a. a e n»»i h>m mai ana ro *»♦> <• hana v-a« * k«-katn no« ?" "I'a j'H*h*h'l ka-u \ koho mai la. Ke makt-m.'kv n»-i wa?: ♦> kokuu j u.ai ia'u \ kah- t> kua a.k>i ai ia*u o tv;uia." | 'Ala na hoikv a *»• kauuawah'.ne, ua oh-io mai oia a?a o han.i j iloko %> ka hainua'i pnpuh-. a uui k»-kahi wahi mamao l>»»i n»tii | kr ku!ana?&iuha»e n--. akn. p-eht am-r?" I "Aoh,- he mea '.;'<»i|*aaj.uia «e ai ,>ia iolu» «ea ih*k«* ♦» k»-kahi huh> ! n-.a'i pupule mawa':»» kok«- ak?i <> k«- knh:nakaahah- nei, a ie- tuea I k» ia im kana e hoo*; h> s!h» ai v oiai ma ;a auo e !iOO|«vk«»h"a iuai ai > ka 'hulī mv.K a»*!»- I-»-? »- apau h>a na hah-nui'; pupule o | ke ku!anakauhatc ik (• "Aole iw 1o u< !<<- ;,-?»'a ua ka?ra e ae ai. K «.-<<onoo iki ;ae hoi wau. >la k»Ta u.auao uale no, ua aei;t ;-.ku »na e k.-.«mo ak j i iiv-ko o ka hai'-ma'i puj«uh- me ka lav a kupo».>«> «kle ♦» na kuiau «• h»-*- •: paaia ai a e maopepe l- i a ai hoī koua pupn.e io." | "l'eLi io paha.." < "Ina pela iho ia. :i!a:la aia oia ih.»kf» e krkatt; o keia n au l.ah- | n:a*i j»npu'»- s -lu;< e ku nei mawaho aku «» k*- ku;auaka<t;;.»h- U"t." | "Aia kt-ia inan hah-ma'i?" I "O kekalu o Ki'ia mau halema'i o?a no k»» Kauka Maiiua, n-a ke ' nlanui o lh ima. a o kekahi aia ma kahi e k»>kok*- aiui i PoMaa*«ei»», a ; o keia hoi ko Kikualina llome o na j»uj»ule." j "Owai iu»i o laua ma kau koho wah- aku. oia ka hahana'i e laweia aku ai o I\ana?" | "Ke manao ne: wau oko Kauka Maiina." f "Pehea wan e aeia mai ai e komo aku ih»ko oh»i!n?" | "K haawi aku u«» wau ia oe \ leia ika luuakana>\ai aj»ana . ?i«>ho ? kokoke nei malaila. a naua hoi e haawi mai a »»♦• i na kauoha kujK>no no ia mea. K lu-i»- aua anei oe ilaila i keia po*.'" "Aoie loa wau e hoohaia hou ana i mauawa a hiki ? loaa ana ia'u o lvana. aia wau a hui aku he alo ahe ah» une ;a. aiu..a wau hoomaha iho." Ma keia pane nia ko Wete aoao. ik» 1 k»»k»' ih»» !a ua j»»h» 'a ♦» ka oihnna makai i ka j»aa o ko Weie mamn». nohiila. lalau aku la oia i kana peni. a hoom.ika iho la e kakau i kana hua i ka luua.kauawai apana, a me ua leia la i j»uka akn ai o \\Vie iwaho. me kona !»»>omaikai ana mai i kona hoah»ha. a hele h»a aku la m» ke kuhu.i o na kaapi'o hoolimalima. Malaila oia i koho ai i ke kaa me ka lio ana i mana«> ai ua hiki ke lawe akn iaīa no kahi aua i makemake ai m** ka j»i»ila <»!e ma ke alahele, a pane aku la oia i ke kahukaa: "Ke huawi aku nei wau i elima farani nau. mawaho a«*«» ka kaua i aelike ilio nei. a ina oe e h«»<»ko aim i kau hana me ka oi aku »» ka maikai, e j>aj>alua aku uo wau 1 ka kaua uku i aelike iho n: Aole l»e pane ma ka aouo o ke kaliukaa. aka kunou :nai ia eia, a kaohi mai la i na kaula kaohi o k»»na lio. a ia manawa n«» i uimi ae ai ka huij»a a ke kahukaa, a-he kulaua hoi kau «» ua \\ >\■ <• 11 a ka»m, a aia na kapuai wawae oko laua lio k« 4 ki 11.i la. li, p<-»hi ao|»* i kuupau aku ke kahukaa ika holo e k<»na l;o. »ka e HU»• nu< > x a pii mahualiua ana ae o ka wela o kuna lio pela m» oia i h«-»«kuu lulii akn ai i kona holo. Mahope iki iho 0 ke kani ana o ka hora umi-kunmiualua o ke a:nnoe. uoea aku la ua Weie imi a kaua i kahi o ka hinakauawai apana. he wahi hoi a«»h* i mamao h»a aku mai ka haleu>.i"; pupule 0 Kauka Maiina. a iloko o na minui«» pokole, ua honkipa i'M ia aku la keia no ka lumi o ua lunakanawai la. a haawi aku la u»» lioi keia 1 ka h ta. Ma ka aoao 0 ka lunakanawai, ua panaiia mai la na hu;t«»!e|o o'uaoha a nie kona nmu manao maikai no ke poo o ka oihana makai , Parisa. a e like nte na manao o ka !eta i h«»ounaia aku ;.i'a m: noho iho la ua lnnakanawni la a kakau iho la i ka |»a!ap;t!u a< iiuli iio Wete i ko Kauka Matina halema'i jtuj»ule. a haawi mai 'a m W te. me im hua«»lelo e hooikaika ana i ko Wei«- mau mau:<<» ' .!a.< :ualuna 0 ki iii hihia ana e hnli nei. Me keia palapala i pnka aku ai o Wete iwa.ln». im- !-«*:»a i ukai ana mai i ka lunakanawai a kamoe ioa aku īa ka» a '.ii.akai :a» kaiii o k;i haleina'i o Kauka Maiina. Ile wahi i»ouhuli loa kahi e ku ana ua halema'i la. a i:m na kahoaka e ku mai ana imea c» ka kaua Wete. i h«"uuao[H»j<o il:.» ai «ua i ke ano 0 ua \\aiii la. ua like nie na halema'i {oipuh- a k;. imiloaa ana i ike ai nm Nu loka, a hoomaoj»«»j»o iho la ua \\ ♦?» n« 1 a kaua, aia he mau alalai e waiho mai ana imua «» k««ua nlah.»-»»-. o keia mau mea 110 nae aj»au aole loa ia he mea nana e houku»*iui lu»pe i ka kaua Wete. oiai ua paa kona manao e hooko aku i kaua !i:iakai i hele mai ai me ka nana ole ae i na kuia e loaa mai ana iaia ma ke alahele. a kikeke aku la ma ke panipuka ]»a me ka ikaika. 0 ka haina niua i loaa mai no kana kikeke aua oia ka a«»;n na kekahi mau ilio hahai elua. a mahoj»e koke mai i h»he aku ai oia i kekahi leo i ka ninau ana iho inalunn: '•Healia kou makemake o ka hele ana mai nei i keia p«>?" '*lle makemake ko'u e komo aku iloko," i pane aku ai o Wete me ka liookoikoi ana i kona leo. Lohe aku la ua Wete nei i ka aka henehene ana iho o ka mea nona ka leo ana i lohe ai. a lohe pu aku la no hoi t»ia i ke |uiniia ana mai 0 ka puka aniani. U E komo aku ana no wan iloko, ina no wau e wawahi anu i keia puka," wahi a Wete i puana ae ai iloko iho ona. MOKUNA LI. 7? » lin ME IVANA. E like me kana i manao j»aa ai e komo iloko. ina n«* ia he nn a naua e wawahi akn ai i ke panipuka, kii aku la ua \Vete mu ; ke* kahi pohaku nui. a hoomaka aku la e j»a!uku i ke {lanipuka ka ikaika. a o keia ka mea nana i hoouluhua aku i k»» kiaipuka a la hmai hi o?a e j«aj»aleo hou me ka kaua \\'ete. \\'»-li»* a»- la oh» i ka puka aniani. a pane iho la iue ka leo nui: (Aole i.pau.) mmmmmmmmmmmmmrnammmimmmmmmmmmmmmmmmmmimm»'~—mmmm'mummmmmmm*mmmmmrmmmmmmmmm^^^.