Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 3, 20 Ianuali 1905 — Page 5

This text was transcribed by:	Kate Motoyama
This work is dedicated to:	sister deanna yip

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

NUPEPA KUOKOA, POALIMA, IANUARI 20, 1905. @

RUSIA A ME IAPANA.

--:MA KE:--

Kahua Enaenan o ke Kaua

(Mai ka aoao 4 mai.)

@ elua i hoikeia ae nei maluna. O keia mau heluna make he nui na haawiia aku la na ke alelo menemene ole o ke ahi e hoohana, oiai o ka hoao ana e eli i na kawaha no keia mau kino make he nui. @ hoomoe aku ai lakou ilalo olaila, he mea hiki ole ia, oia na p@ka wela e haulehia ana ma na aoao apau o ke kahuakaua. He kanawalu a oi mau pukuniahi i haulehia aku malalo o ka ikaika kona o Kenerela Oku ame kana mau keiki kukilakila, a o na papu loa nana e ku kiai ana keia mau puu ua haulepio mai la no malalo @ kona mana. E like me kau i hoike mua ai i ka helu i hala aku nei @ keia mau puu oia iho la na ki e hemo ai ka ipuka no ka nee ana aku me ka maluhia no mua o na papu kiai ikaika o Poto Ata, no @o ia mea no hoi i uhaai ai o Kenerela Oku i kona mau koa, a ua kaena iho oia aole oia e ae e haawi pio a hiki i ke koa hope loa malalo on a o oia pu kekahi, no ka lawepio ana mai hoi i keia mau puu elua. Ma keia wahi, e huli a'e kaua a nana aku i ka kaua @ nui i malamaia mawaena o na puali kaua o Oiama ame na puahkaua o Kenerela Kuropakina, ka lima akau o ke aupuni nui o Rusia ma keia kaua e malamaia ai o keia kaua nui i oi aku ma@ o ke kaua o Wakalu, he mea maikai e hoomaopopo hou mai kana, e ka makamaka heluhelu o keia nanea, ma na kahua kaua apau loa i malamaia mawaena o na pualikaua elua, ua lanakila haaheo mau no na pualikaua o Iapana maluna o na pualikaua o ke aupuni nui o Rusia, a aole wale hoi o keia aka, ua hopu pio ia aku kekahi mau haneri koa ame na pukuniahi he nui. Nolaila ua kaena iho la o Kenerala Kuropakina ma ke kulanakauhale nui o Liaoana oia e ku ai a paio aku me na pualikaua kilakila o Oiama, a aole loa hoi oia e haawipio a hiki i ke kanaka hope loa. I kekahi mau la iho na hoakoakoa ia iho la na pualikaua o Kenerala Kuropakina iho ua hoakoakoa ia iho la na pualikaua o Kenerela Kuropakina he aneane hookahi haneri kanawalu kaukani ka nui, a imua o keia mau pualikaua hanohano, ua haawi aku la o Kenerela Kuropakina he aneane hookahi haneri kanawalu kaukani ka nui, a imua o keia mau pualikaua hanohano, ua haaawi aku la o Kenerela Kuropakina i kana "Haiolelo Hoolana" imua o kona mau pualikaua, a o keia iho malalo kana haiolelo piho ma ka la 2 hoi o ka malama o Okatopa.

"He aneane ehiku malama i hala a'e nei, ua lele powa aku ka enemi maluna o ka papukaua ikaika o Poto Ata mamua o ka kukalaia ana o ke kaua. Mai ia la ma, maluna o na ale ahiu o ka moana ame ka aina, na hoike a'e na pualikaua o ka aupuni o Rusia i kona mau kulana wiwo ole, a ke aupuni nui hoi o Rusia e keha ai me ka hanohano nui. Aole wale ka enemi i hoohilahilaia a hooku@miia aku ihope, aka, he manaolana mau nei ka enemi e lanakila on a lakou.

"Oiai aole i lawa pono ka ikaika kaua o na pualikaua maloko o ke aina nei o Manekekuria, aka, ua lawa no na'e ia no ka ke'ake'a ana aku i ka enemi mai ia kakou aku, e a'o aku ana hoi i ka enemi, ua makaukau mau ke aupuni o Rusia e kupale i kona mau palena aina i lele kaua ia. I mea e piha pono ai ka ikaika kaua o ke aupuni, he mea pono ma ko'u aoao ame oukou pu e hoomanawanui, oiai ika wa e loaa ai keia e lanakila auanei kakou maluna o ka enemi, Mamuli o keia mau kumu, oiai no hoi i ka manawa hookahi no hoopoino aku kakou i na pualikaua o ka enemi ma na kahuakaua o Takakino, Linasiana ame Liaoana, aole au i manao ua hiki mai ka manawa kupono no ka hoomau anu aku mahope o ka enemi, a no ia kumu, ua haawi aku ai i ke kauoha e kuemi hope kakou. ffl

"Ua haalele aku oukou i na kahua kaua a oukou i kupale aku ai me ka haaheo nui, ua piha i na koa make o ka enemi, a iloko oia manawa hookahi, ua makaukau no oukou no ka malama hou ana i ka paio. Mahope o ka hala ana o na la elima o ka malamaia ana o ke kaua mawaena o oukou ame no pualikoa o ka enemi ma Liaoana (Liaoyang) ua haalele aku oukou i ka laina pale mua, a haule mai la oukou ma na kahuapale hou i hoomakaukau mua ia. Mahope o ko oukou kupale ana aku i na alahele ame na kahua pale like ole e hoopuni ana hoi i ke kulanakauhale o Liaoana ua haalele aku la oukou ia kulanakauhale, a molio mai la ko oukou alahele no keia kulanakauhale o Makadana (Mukden), malalo hoi o na kumu pohihihi.

"Ua lelekaua mai o Kenerela Kuroki maluna o oukou, aka, me ka nana ole a'e i keia ua hoomanawanui mai oukou i ka alo ana i na lepo pohopoho o ke alanui, e paio ana hoi i ka kakahiaka a hiki i ka napoo ana o ka la, e huki ana i na pukaa pukuniahi me ko oukou mau lima, a i ko oukou hoea ana i Makadana (Mukden) aole loa oukou i haalele aku i kekahi pu, i kekahi kaa ai a koa hoi maloko o ke kulanakauhale o Liaoana.

"Ua haawi aku au i ke kauoha e kuemi hope kakou a haalele aku hoi ia Liaoana me ka puuwai ehaeha, aka, me ka manaolana paa iloko o ka papaku o kuu naau, he mea pono ia no ko kakou lanakila koe ole maluna o ka enemi i ka wa e hiki mai ai o ka manawa kupono.

"Ua haawi mai ka Emepera no ka paio ana me ke aupuni Imipiriela o Iapana i na pualikoa Pua Rose o ke aupuni no ka lawe haaheo ana i ka lanakila maluna o na pualikoa o ka enemi. O na kulana pohihihi no ka halihali ana ia mai o keia mau puali kaua no aneane ewalu kaukani mile, ke hooikaika nei na loea o ke aupuni e imi a loaa.

"Iloko o na malama ehiku, e hoea mai ana iloko o Manekekuria nei, he mau haneri a haneri kaukani koa, umi a umi tausani lio ame na kaa ame miliona a miliona paona lako ai.

"Ina o na pualikoa maloko o Manekekuria i kei amau la ua lawa pono ole ia no ka paio ana aku me ka enemi, e hoea mai ana no na pualikoa aiwaiwa o ke aupuni, oiai o ka iini paa o ka Emepera e hoopio ia ka enemi e hookoia no ia. O ka enemi, ma ka lakou mau nee kaua ana, na malele nui lakou maluna o ko lakou nui hewahewa; ua hookakaawale aku i kona mau puali ma ke ano e hoopuni ia kakou; ua a'e, aka, o ka manawa no ka nee ana aku imua o ka enemi, a kakou hoi i iini nui ai, ua hiki mai, a ua hoea mai ka hora e kauoha aku ai kakou i ka enemi e haawipio mai malalo o kakou, oiai ua lawa ka ikaika o ka pualikaua o Manekekuria no ka hooko ana i keia kauoha; a no ka nee ana aku imua o ka enemi. Aka, i ka manawa hookahi, e noonoo oukou i ko oukou enemi, he mau koa wiwo ole, a he mau koa ua makaukau mau no ka mauna ana i ka lakou mau ola. Me ka nana ole a'e i ka nui o na make i loaa ai ka lanakila, e hoomaopopo oukou i ke ano nui o keia imua o ke aupuni, a oi loa aku hoi, no ka hoopakele ana aku i ko kakou mau hoahanau ma ke kualanakauhale o Poto Ata, e paa mai la hoi ia papukaua no aneane ewalu mahina.

"O ko kakou pualikaua, i hipuuia a paa me ka Emepera ame ke aupuni o Rusia, ua hana aku ia i na hana pookela o ka wiwo ole maluna o na kahuakaua like ole ana i komohia aku ai, a ua papahi iho keia hanohano maluna o ke aupuni. E noonoo oukou i kela ame keia hora, ua waihoia mai iloko o ko oukou mau lima ka pale ana i ka hanohano ame ka ihiihi o na kuelana o ke aupuni o Rusia ma ka Hikina Loa e ka Emepera.

"O ke Akua pu me kakou apau loa." He mea oiaio o na pualikaua malalo o Kenerela Oiama a Kenerela Kuroki, ame Kenerela Oku aia no ia ke hoopuni la i na pualikaua o Kenerela Kuropakina ma ke kahua kaua o Liaoana, oiai o ke kahua kaua a Kenerela Kuropakina i hooholo ai e ku aku a paio me ka pualikaua o Kenrela Oiama, Knerela Oku ame Kenerela Kuroki, ai ano ia kahua imua o kekahi muliwai i kapai ma ka inoa o Ka. O keia muliwai ua kaupalena mai no ia i ke kulanakauhale o Liaoana ma kekahi aoao, a o ke kulanakauhale o Makadana ma kekahi aoao o ke kula palahalaha. E like me ka'u i hoakaka mua ae nei e pili ana i na "Haiolelo Hoolanalana" a Kenerela Kuropakina imua o kona mau pualikoa kaua nona hoi ka huina o hookahi haneri kaukani ame kanawalu, pela no kona mau koa i hooholo ai mai na Kenerela a hoea loa aku i ke koa puhi ole, e paio a hoea i ka kanaka hope loa. O ka inoa maemae ame ka hanohano o ke aupuni nui o Rusia i keia hora, aia no ia imua o ka ahahookolokolo o keia kahua kaua e hooukaia nei. !nei e hooholoia ai ka "olelo Hooholo" na hewa ana ke aupuni nui o Rusia no ka kailiku ana i ka aina nui o Manekekuria, a i ole, aole paha. O ka inoa maeame a hanohano no hoi o ka aupuni o Rsia, i apoia e ua mana nui mai na la mai o Pipikopa, ke kaeaea nana i hoohoko aku o Napoliana, ma ke ano he weli no ko ke ao, i kei ahora a kaua e hialaai nei. Ke hookolokolo ia nei imua o ka maka o na eleu pu a ma ka waha hoi o na pukuniahi. O ka ninau ano nui e kikeke mau nei i ku'u lunaikehala oia no keia, "Ua hiki anei ia Kenerela Kuropakina ame kona mau koa o hookahi haneri kanawalu kaukani a oi ke ke'ake'a aku i na koa o hookahi haneri kanawalu kaukani a oi ke ke'ake'a aku i na koa puuwai hao kila o Dai Nippon, malalo o ke alakai ana a Kenerela Oiama, Kuroki ame Oku? E hooke ana anei o Kenerela Kuropakina i kehakeha iho nei, ma keia kahua akaua o Laioana e paio ai oia a e kulai aku ai oia i ka mana kaua o Iapana. E nana aku hoi kaua.

O keia kulanakaulae o Liaoana ua hoopuniia no ia e na mauna kiekie e like me Pota Ata, a i mea e holomua ai na lelekaua ana he hana naauao ka kula i mua ana i na papu kiai i hanaia me ka noeau maluna o na puu kiekie e hoopuni ana i keia kulanakauhale. Ma ka la 27 o ka malama o Augate o ka makahiki 1904 ua nee aku la na pualikoa kaua o ka Ilamuku Oiama malalo hoi o na alakai ana o Kenerela Kuroki, Kenerela Oku ame Kenerela Nodzu. O ka pualikaua malalo o Kenerela Kuroki nona ka huina o hookahi haneri tausani mawaena no ia o na puu o Khoyou ame Gutzia: o na pualikaua o Kenerela Nodzu nona hoi ka huina o kanawalu tausani a oi mawaena no ia o Simoulieng ame Khalin a o Kenerela Oku hoi ma na alahele haiki o Haikena.

(Aole i pau.)

MAKEMAKE I OIWI HA-

WAII.

"E hooikaika aku ana wau e hoopuka i ka hookohu o ka Komikina Kanawai Kalana i pani ma ka makalua i waiho hakahakaia ma ka waiho ana mai o Mr. Meckley (Kahapula) i kona komikina, iloko o ka manawa kupono, i hui pu ai ia lala hou me na Komikina ma ka lakou halawai e noho mai ana i ka Poalua, ahiahi." wahi a Kiana Carter i ka Poakahi nei.

Ua hui ae ke Kiaaina me ka Lunahoomalu o ke Komite Kuwaena Repubalika i ka auwina la iho pili i ke kumuhana hookohu komikina kanawai kalana a hiki wale i ka panina o na kuka ana aole he inoa i hooholoia e ia no ia wahi. Ua loaa na hoomaopopo ana o ka makemake o ke Kiaaina oia no ka juli ana i Oiwi Hawaii makaukau kupono no ka hoopiha makalua ana e like me ia i hoopihaia ai e Kahapuia.

O ka makemake nui o na hoa oia no ka hookohuia mai o ka laia hou mamua o ka hiki ana mai i ka Poalua i hiki ai ke kahi aelike ke hooholoia in a i kupono; a oia ka ka hanapnui i upu nui ai o ka hooholoia o ia aelike, oiai ka hapauuku e hooholo hui ole ai maluna o ka aelike in a aole he pili o ia mea i ke kumuhana oia hoi, ke kanawai kalana.

Aka ua hoopauia ia na nune ana ma ke hookohu ana ia o N. Fernannez e ke Kiaaina ma ka Poalua ae a noho han apu no ka wa mua loa me kona mau hoa o ke komikina hookahi i ka po iho.

E PILI ANA I KE ANU.--Ma na aupuni apau a iwaena o na lahui apau o keia poepoe honua, o ka laau kunu ka laau lawe mau ia a i ka lawe pono ana ua oi aku kona maikai i ko na laau e ae. O ka poe kino kanaka aole i nele ka loaa ana i ka ma'i puu eha ame ke ake i hoopilikiaia e ke anu, a malia ma ka loaa mua ana i k ma'i e mau no ia iloko o ke kanaka. Ua ike na kanaka apau i ka hopena pilikia mamuli o ka hoohemahema ana i ke anu, oiai o ka hapanui o na meke ua loaa ae ka hookumu ana ame na hiohiona mamuli o ka loaa anu. O ka poe noonoo akahele a ake e loaa ke ola aole o lakou hookuukuu wale i ke anu e hoomau aku ma kona alakhele, aka ua lawe koke i ka laau e ola ai. No kekahi mau makahiki loihi i lawe nui mau ia ai ka laau kunu a Chamberlain ma Amerika holookoa ame na aupuni e ae, a pela i loaa ai na hooiaio ana o keia hookahi ka laau kupono loa no ka puu eha ame ka ma'i o ke ake, a o ka oi aku no nae o ke kunu anu, hupekole ame ke kunu kalea. He hoola ka keia laau a he hoola hikiwawe hoi. Ke kuaiia nei ma na halekuai apau. BENSON, SMITH & CO., LTD., na agena no ko Hawaii Paeaina.

Wahi Hana Ili ma Honolulu.

NA POINO O RUSIA AME IA-

PANA.

O keia malalo iho nei ka poina ma na aoao elua e paio mai nei. Ma keia papa e ikeia ai ka mahuahua o ko Iapana poe koa i poino mamua o kona ho paio, eia nae ua oi loa aku na make o Rusia mamua o Iapana a pela no hoi ma na mokukaua:

KO IAPANA POHO.

Ma Liao-Yang . . . 18,000

" Muliwai Sha . . . 35,000

" Poto Ata . . . 67,000

" ka Moana a me na wahi e

ae . . . 25,000

____

Huina . . . 145,000

Na Make . . . 48,000

NA MOKUAKAUA.

Mokukaua papa ekahi, 2: mokukaua

holomama, 4; na mokukaua e ae,7.

KO RUSIA POHO.

Ma Liao-Yang . . . 22,000

" Muliwai Sha . . . 56,000

" Poto Ata . . . 21,000

" ka Moana a me na wahi e

ae . . . 45,000

____

Huina . . . 144,000

Na Make . . . 67,000

NA MOKUAKAUA.

Mokuakaua papa ekahi, 5: mokuakaua holomama, 6: na mokukaua e ae, 16.

O na mokukaua e ae o Rusia i komo ole ma keia hoike, o ia ka mokukaua papa ekahi Czarevitch, e ku nei ma Tsingehou a i pau kona mau mea kaua i ka laweia, ka mokukaua holomama Diana, e ku nei ma Saigon, i pau no kona mau lako kaua i ka laweia, a me ka mokukaua holomama Askold e ku nei ma Kanahai a i nau no hoi kona mau mea kaua i ka laweia.

HOIKE HUI.

E malama ia aku ana ka hoike hui o na Kula Sabati o Hawaii Komohana, ma ka luakini o Kauahaao, ma Waiohinu, Kau, ke hiki aku i ka hora 9:30 a. m. o ka la 5 o March, 1905. Penei na haawina:

Kula Sabati o Kekaha--Haawina o Sept. 1904.

Kula Sabati o Kailua--Haawina o Oct. la 2, 9 ame 16, 1904.

Kula Sabati o Helani--Haawina o Oct. la 23 ame 30, 1904.

Kula Sabati o Konawaena--Haawina o Nov. la 6 ame 13, 1904.

Kula Sabati o Kealakekua--Haawina o Nov. 20 ame 27, 1904.

Kula Sabati o Pukaana--Haawina o Dec. 1904.

Kula Sabati o Kaohe--Haawina o Jan. la1 ame 3, 1905.

Kula Sabati o Milolii--Haawina o Jan. 15, 22 ame 29, 1905.

Kula Sabati o Waiohinu--Haawina o Feb. la 5 ame 12, 1905.

Kula Sabati o Kapaliiuka--Haawina o Feb. la 19 ame 26, 1905.

NA HIMENI HUI.

"H. A. N." Page 162, 17, 181, 197; "Leo Hoonani," page 191, 156 ame 116. E paa like keia mau himei i na Kula

Nuhou

Kuloko

Eia ko E. Jones @ mai @

He hookahi hapa-kolu o ka @ haalaiai o ka honua @

Ua kehola ae ua hiki aku i ka $2,000 @ ka waiwai @ ka E@ VII, Moi o Pelekane, wah@

Ua hoouna aku @ koa na mau ka@ aku he @ paona @ i ka makahiki.

O ka aelike me ka hana ana i ka u@po o Lumahai, Kauai, ua haa@ A. A. Wilson, ka mea koho haahaa.

Ua puu ko Chun Hoon noho lala ana iloko o ka hui o Wing Sang Company. E nana ae i kana hoolaha e puka aku nei.

Mailoko mai o kela ame keia miliona kanaka i hanauia he 41 kane a he 122 wahine i hiki uku ko lakou mau makahiki i ka 100 o ke ola ana.

E nana ae i ka hoolaha a Fukuroda e puka aku nei no kona halekuai. He opio Hawaii ke kali mai ana e hookipa ia oe.

E nana ae i ka hoolaha hookapu a John Broad i na holoholona e hele wale ana ma kona mau aina mai Ooma a Mahaiula, N. Kona, Hawaii.

Ua hookolokoloia a ua hoopaiia o Sam. Kaahu, kela makai kula pepehi Keiki, he $25. Pokeokeo no, a ua mahu'i wale ia mai e hoopauia ana ua makai la.

Ma keia Poaha ae e hui ae ai na hui kinipopo o Honolulu nei a hoopaia i na hana o keia kau kinipopo iho. Na Peresidena Isenberg e kahea ana i keia halawai.

Iloko o 1000 paa mare i maleia ma Pelekane he 21 i mareia he mau hoahanau kuakahi. Mawaena hoi o na poe koikoi ua mahuahua ae he 45 no kela ame keia 1000.

Ua haulani hou aku ka mahimahi o o na Kona, Mauna Loa, he elua hora mahope o kona manawa holo mau, ma ka Poalua nei, mahope o ka hooponopono hou ia ana o kona ipuhao.

I Honolulu iho nei a hoi aku la ma ka mokuahi Mauna Loa o J. A. Maguire, ko Kona keiki hanai oipi e hoolakou mai nei i kekahi hapa o ko Honolulu nei mau makeke pipi me na @o pipi momona o Kona.

Ua loaa ae ia Makaikiu Hatter he iwakaluakumamalima kuka loa pumehana loaa maekekehi halekuai Kepani ma Alanui Muliwai, a ua kii ae o Makai Amerika Hendry i ua mau kua la a lawe aku. He hoka hoi kau!

Eia ko Lahaina poe ke hoala hou nei i ka paio ana e hoolilo ae ia wahi i kulanakauhale poo Kalana no Maui. Ma ka halawai i malamaia malaila ma ka la 2 o Ianuari nei ua hooholoia he olelo hooholo e noi ana i ka Ahaolelo e noonoo ae a e hooholo ma Lahaina ko Maui poo kulanakauhale.

Ua hanau ae ka wahine a Ben. J. Wright ma ka Poalima i haia, kakahiaka, ua make mua nae ke keiki iloko o ka opu o ka makuahine he umi la mamua o ka hemo ana. O ke kane he lala oia no ke kiure nana i hoolohe, i ka hihia pepehikanaka o Arroyo, nolaila aole oia i ike i ka pilikia o kauhale.

O na kula sabati i hoohuiia ma ka haawina hookahi, a e hiki ole ana paha kekahi o laua a o laua paha o i elua, e oluolu e ha'i mai na Kahukala Sabati Apana ia'u i hiki kehooponoponoia mamua o ka nee ana aku o na hana imua.

E ala e Hawaii Komohana, e paa i ka have no ka lanakila o ko Kristo Aupuni, i mau ai ka hanohnao maluna o ko kakou aina aloha.

Imua e na keiki a lanakila.

Me ke aloha,

DAVID ALAWA.

Kahukuia S. N. O. K. K.

HOOLAHA MA KE KAUOHA.

HOOLAHA AUPUNI.

Ke haawina aku @ o keia mau @ Lehulehu malalao iho nei a @ apau na Kaapuni lehulehu o ka @ a Hawaii ke hoopauia nei a ua @ a o @ lakou mau buke @ kauohaia nei e waiho ae me ke K@ olelo o ke Aha Hookolokolo Kaapuni o kela ame keia Apana Kaapuni @ o na wahi a lakou @ no ana

APANA KAAPUNI EKAHI--

Ahio, A. @

Apuakekau, W K

Batchelot, J@

Boyd, Jas H.

Brooks, F @

Graham, W W

Makinney F W

Miller, Ruby A

Silver, Patrick

Waterhouse, Fred T P

APANA KAAPUNI ELUA-

Hayselden, A N

Coelho, W. J

Makuina, Moses K

APANA KAAPUNI EKOLU--

Fenneil, W. P.

Lazaro, S

APANA KAAPUNI EHA--

Hobson, A. W

Naleilehua, Thomas N

Smith, Carl S

Wilson, Herbert R.

Waikalai, O Z W

APANA KAAPUNI ELIMA--

Mahikoa, Geo W

LORRIN ANDREWS,

Loio Aupuni.

Keena o ka Loio Aupuni, Jan. 12, 1905. @ Jan 12.

Ka Hooioio e

Lawa Pono ai.

E PONO KU KA@

LULU E AE I KEIA HOO@

O ke kanaka nui Sir Isaac Newton, kekahi o na kuhikuhi puu@ nei i hoopuka mai ai nona, ua @ la ola ma ka pa-papa he puka @ e pohoio pono ai kana popoki nui e h@ ai i ua popoki la ke hele i na k@ elua a pela no hoi he wahi puka uuku kupono no na popoki keiki e hahai ai mahope o ka popoki nui o ka @ liwa@ i ikeia ma ka hana o @ mamuli no ia o ka nele mai @ ka @ ole. O ka mea heluhelu e p@ ana no ka hooiaio e waihoia aku @ i na HUAALE KUAHANEENEE AME PUUPAA A DONA e hiki mai ai i ka panina o na hoo@ o ka @ ae mamua o na hooiaio ma o na olelo a keia kamaaina ua like kona @ me na mana haawi kumu @ mea kilo-hoku i ka manawa @ ai i kamana.

Ela ka M. H. S. Swinton olelo o ke kulanakauhale nei e olelo nei. He manawa loihi ko'u loaa ana i na ehaeha o ke kuahaneenee no na makahiki he 12. I ka maopopo ana he hiohiona o ke kuahaneenee ame Puupaa a Dona i hoolahaia no ia ano ma'i. Ua loaa @ ia'u ka oluolu a nolaila @ i hoomau @ i ka ai ana i keia wa ua oia loa wau. Ua ike loa ia ka ikaika o na Huaale Kuahaneenee ame Puupaa a Doan na po'u ma'i a o@a k" e haawi aku nei i ka hoolana manao i ka poe apau i loohia i keia ame ehaeha.

O keia Huaale Kuahaneenee ame Puupaa a Doan he kualia e k@ poe kuai laau lapaau apau no @ keneta o ka poho hookahi eono poho @ $2 a i @ e hoounaia aku i ka loaa ana mai o ke kumukuai ia HOLLISTER DRUG CO. o Honolulu, na Agena Kaa Kuh@ o ko Hawaii Paeaina.