Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 50, 9 Kekemapa 1904 — Page 2
| This text was transcribed by: | Leialii Megino-chow |
| This work is dedicated to: | Naoneala'a |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
NUPEPA KUOKOA. POALIMA, DEKEMABA 9, 1904.
KA
Nupepea Kuokoa
NO KA MAKAHIKI…..$2.00
NO KONO MAHINA…..1.00
SUBSCRIPTION RATES
ONE YEAR…… $2.00
SIX MONTHS……1.00
O NA OLELO HOLAHA APAU E HOOUNAIA MAI ANA NO KA HOOLAMA MALOKO O KEIA NUPEPA, E HOOUNA PU MAI ME KA AUHAU, @ INA AOLE, AOHE NO E HOOKOMOIA. E HOIKEIA AKU NO KA AUMAU OLELO HOOLAHA KE UI MAI I KE KEENA NEI.
O na Dala apau o ka Pepa e houna pololei mai i ka HAWAIIAN GAZETTE COMPANY, LTD.
HOOPUKAIA E KA
Hawaiian Gazette Co., Ltd.
Hookomoia ma ka Hale Leka o Honolulu Panalaau o Hawaii, ma ke ano Mea o ka Papa Elua.
DAVID L. A-I, : : Lunahooponopono
S. K. NAWAA, : Kokua Lunahooponopono
A. W. PEARSON, : : : : : Lunanui
HONOLULU, OAHU.
POALIMA : : DEKEMABA 9, 1904
I KAHUA HOIKEIKE I KO HAWAII NEI ANO KAHIKO.
O ka manao e hookaawaleia i kahua hoikeike i ko Hawaii nei ano kahiko i hoolahaia aku ai ma ke Kilohana o ka pule i hala, ola kekahi manao e apono nui ia nei e kekahi poe waiwai o ke kulanakauhale nei, a eia pu o Kiaaina Carter ke huli nei i ke kupono e hookoia aku keia manao ana. Ma ka manao nui o keia hana, he mea keia e pulama ana i ko Hawaii nei ano o ka nohona kahiko, i ike ai kela hanauna hou ame na malihini e kipa mai nei maanei i ke ano o ke ola ana o na kupuna o keia lahui kanaka, mamua aku a mahope iki mai o ke komo ana mai o ka Euanelio o Kristo.
Ke manao nei ke Kilohana o keia kekahi o na hana maikai e hooko aku ai a e lilo hoi keia i wahi e hoonaauao aku ai i na hanauna hou e nee mai ana ma keia mua aku ame kakou pu oiai ke ku io mai keia wahi, alaila e malamaia ana ko Hawaii nei ano kahiko, he mea i ike ole ia e ka hanauna e hele nei, koe wale no na mea i paa iloko o na buke moolelo o Hawaii nei, a o ka loaa ana ae o kekahi wahi e like me keia, he mea ia e kokua ana i na ike i hoonaauaoia ai lakou ma na ike palapala, e like hoi me ia e hoonaauaoia nei ma na kula aupuni.
O na ike hanalima Hawaii o ka wa kahiko, he mau mea maikai maoli no e kupono ai ka malama ana: a i keia wa ke ikeia nei ka hoomaheleia ana o na kamaiki iloko o na kula aupuni me kekahi mau hanalima o ia mau ano kahiko o Hawaii nei, e laa ka nanala moena ana, uluna, papale hana paiki ana ame na mea like o ia ano. Ua lilo keia mau mea i mau mea e makahehi loa ia ai e na malihini e kipa mai nei i o kakou nei, a pela no hoi me ko kakou poe iho.
O kekahi manao maikai loa i manaoia, ke kukuluia ae keia wahi, oia ka hoolilo ana ae i keia wahi i wahi e hana aku a e imi ai na Hawaii e noho ae ana malaila i ko lakou mau pomaikai iho, e like hoi me ka manao ana, o na loaa apau o na mea e hanaia ana malaila a e lilo ana ma ke kuai ana aku a keia poe i ka poe e hele ae ana e makaikai a manao e kuai, o ua mau loaa la, e lilo no ia i ka poe e noho aku ana malaila no ko lakou mau pono iho.
He alahele keia e huli ana i wahi hana na kekahi poe e noho ana ole mai nei, a he hana hoi keia e huli hou ana i wahi e loaa ae ai he alanui e holo ai na dala ma o a maanei. Ma ka loaa ana ae o kekahi wahi e like me keia o na Hawaii ka poe kupono e noho ae ma @a wahi, nolaila he wahi ola ia no ia poe e hala ae ai ia mau @a makapehu. Aole wale oia, aka e loaa ana he mau home no kekahi poe aole o lakou mau home ponoi, eia nae ua makaukau e hoopiha aku i ka manao o keia hana e manaoia nei e kukulu aku.
He manao maikai keia, a he hookahi wahi a ke Kilohana e makemake ole nei, oia ka malamaia ana o na hana hula, na hana hookahuna ame na ano pelapela e ae, oiai ma ko makou manao ana he mau mea keia e waia ai ka inoa o Hawaii nei imua o na lahui e ae apuni kela poepoehonua. Ke malamaia ae na ano e like me keia i hoikeia ae la, aole e nele ka hoi aku o na malihini i kipa mai i o kakou nei a i ko lakou mau wahi hookaulana aku, eia no o Hawaii ke poeleele mai la.
Ua hoaoia kekahi mau hana o keia ano ma na wahi i weheia ai na hoikeike nui ma Amerika, a o ka hopena i loaa ae, he nui na olelo i hoolahaia ae maloko o na nupepa haole e haawi mai ana i na puupuu mahanahana e eha ai ko Hawaii nei poe, a ma kekahi olelo ana ae, ua hoonouia mai ko kakou mau maka me na mea e hoehaeha mai ana ia kakou. Aole o kakou makemake e loaa hou ae kekahi mea o keia ano; a ina e hanaia ae ana keia hana maanei he mea maopopo loa e eha hou ana kakou. O ka hana ana i na mea hoikeike maikai, aole he mea e hoopaapaa ae ai ka loaa ana ae o na mea maikai: aka o ka hoikeike ana i na hanaino, he mea maopopo loa he hopena ino no ko lakou.
Aole paha e hiki koke ana ke hana ia ae keia hana, no ka mea he kakaikahi wale paha ka poe i ike maopopo i na mea kahiko o Hawaii nei e koe nei i keia manawa. No na hanalima, aole he mea e hoopaapaa ae ai malaila, o@ai he nui no na Hawaii makaukau ma ia mau hana, aole no nae e pau loa ana. Aole paha e hiki ana i na Hawaii o keia au ke hana i na kihei pa-u-pa-u, oiai ua nokela mai nei na kuahiwi o Hawaii nei i ke kuekaala e na holoholona, a ua make na laau e hiki ai ke hanaia ae a lilo i kapa, a ina e manaoia ana e hana hou ia keia kapa Hawaii, he hookahi no alahele e loaa ai, oia ka hookaawale ana i wahi e kanuia ai ka wauke, i loaa mai ka ililaau e hana kapa ai.
Ma ka aoao o ke Kilohana ke kakoo nei e kukuloia ae kekahi kahua o keia ano, e hanaia nae na mea maikai a hoonaauao kupono i ka lahui, na hana hoi e waia ole ai ka inoa o Hawaii Teritore nei.
I MAU KANAWAI MA KAHI O KE KANAWAI KALANA.
Ma keia helu o ke Kilohana e puka aku nei ka manao o ka Hon. W. C. Achi maluna o ka ninau nui a na makaainana i makemake loa ai a i hooliloia hoi ma na kau Ahaolelo ame na kau hooikaika balota i hala ae nei i mea e hoalaia ai na iini ana e hooko kokeia ae. O ke Kanawai Kalana he mea ia i hoikeia ma na kahuahana apau o na aoao like ole e kakoo ana hoi a e hoola@a ana imua o ka lehulehu e hanaia ia ano kanawai no Hawaii Teritore nei. Aole wale oia, aka ua hoopaa iho kela ame keia moho ia lakou iho e kakoo ana ae hooko ana i na mea apau i hoikeia iloko o na Kahuahana pakahi a lakou i ku ai a i waela hoi e lilo i mau moho. Ma ke kau koh@ i hala iho la, ua hoike ae ka lahui i ko lakou hilinai piha o ka aoao Repubalika ka aoao nana e hana mai ana a e hooko ana i ko lakou mau makemake, a i keia wa e lohe ai a e ike ai ka lahui i ka manao o kekahi Senatoa i waeia e ka lehulehu no ka hooko pono ana i ko lakou mau makemake.
AUHAU PAPALUAIA NA MAKAAINANA.,
Ma ka manao mua o keia lala o ka Senate ua hoike ae oia: “Aole e hiki ana i ka Ahaolelo ke hooholo i Kana wai Kalana, me ke kau ole aku i elua auhau maluna o ka lehulehu; oia hoi i auhau okoa no na pono o ke Aupuni Teritore, a i auhau okoa no na pono o ke Aupuni Kalana, a e palua ana hoi na limahana aupuni i mea e hookoia ai na makemake o ka lehulehu i Aupuni Kalana.”
He kumu oiaio keia a ka Senatoa i hoike ae nei ma ke kakooia ana, oiai ke hoakaka io nei ke Kanawaikumu o Hawaii Teritore no ua kumu kakoo nei, penei:
MOKUNA VI.—Pauku 89.—A hiki i ka wa e kau hou ia ai he Kanawai e ka Ahaolelo Nui, e mau no na uwapo ame na awapae i hanaia a i paaia e ka Repubalika o Hawaii ma kekahi kapa-kai, kaikuono, awa hoolulu, a i ole ia, awa kumoku paha malalo o ka mana o ke Aupuni Panalaau o Hawaii (Teritore o Hawaii), etc.
Ma keia ae la ua maopopo ua lilo @o no kekahi mau mea e hiki ai ke loaa mai he mau huina dala mahua hua iloko o ka waihona Kalana i waiwai no ka Panalaau. Ua pili keia Pauku i na uwapo kumoku ame na awapae, koe na mea e ae, aole i ho kakaia ma keia Pauku; aka nae ke ku hou mai nei ka hapamua o ka Pau ku 91, oia mokuna hookahi no, a o ua Kanawaikumu @a o ka Teritore a hoike ae penei: “O ka waiwai o ka lehulehu i panaiia mai a i hooliloia mai ia Amerika Huipuia e ka Repubalika o Hawaii malalo o ka Olelo Hooholo Hoohui aupuni, i aponoia ma Iulai ehiku, 1898, e mau no malalo o ka paa ana, hoohana ana ame ka hoomalu ana a ke Aupuni Panalaau o Hawaii, etc.” Ma keia ae @a ua pau na alanui, na alahaka, na aina aupuni, ame na mea e ae i pili i ka pono o ka lehulehu i mau waiwai no ke Aupuni Panalaau, a heaha ka mea i koe o ka waiwai o ka lehulehu e hiki ai i ke Aupuni Kalana ke lawe ae i mau waiwai nona i loaa ai he waihona nona e hoohanaia aku ai kana mau hana. Ke manao nei makou, Aole.
Alaila, i mea e hookoia ai ka makemake o ka lehulehu e huli ana keia Kanawai Kalana a nana mai i kona pono maluna o na Makaainana, a o kele ame keia Kalana i kukuluia e ua kanawai ia, e huli like ana no lakou pakahi ma kona wahi iho, a i na ma kaainana, a ilaila e loaa ai kona pono. Aole loa he wahi i hoakakaia iloko o ke Kanawaikumu e olelo ana o na auhau apau o na makaainana e lilo lakou i mau waiwai no ke Aupuni Teritore, aka ua waihoia mai ia mau mea e like me na kanawai o ka Repubalika o Hawaii, a Aupuni Panalaau hoi i keia Manawa, a e mana ana hoi a e hooponoponoia ana e ka Ahaolelo Kuloko (Panalaau).
Ua loaa ka mana i ka Ahaolelo o Hawaii ke hoololi ae ia na auhau waiwai, na auhau kino, na auhau ilio ame na auhau e ae i hoolilo ole ia ko lakou mau kumu i auhauia ai i pono no ke Aupuni Panalaau, e like me na auhau alanui, a hoolilo ae no ke Aupuni Kalana me ke komo ole ae o ka Aupuni Teritore maloko o ia mau auhau, a ma ia ano aole e auhau papalua ia na kanaka. Ua hiki i ka Ahaolelo ke hana i Kanawai Kalana e hoakaka ana a e hookaawale ana i na mea e ohiia ai na auhau no ka pono o na kalana wale no ame na mea e auhauia no ka pono o ke Aupuni Teritore, me ke komo ole ae o kekahi iloko o kekahi.
He mea oiaio ua hoakaka pono loa na kanawai Teritore e ukuia na auhau apau iloko o ka waihona o ke Aupuni a e hooliloia no ka pono o ka Teritore, eia nae o ia mau kanawai ua hiki loa i ka Ahaolelo kuloko ke hoopau ae, hooponopono paha, a hoololi paha, oiai he mau kanawai kuloko lakou, a maanei ke ano pohihihi o ka loaa ana ae o ka auhau papalua. Ina he manaoio hana ko na lala o ka Ahaolelo, e hana e hana aku i ka mana i loaa iloko o ko lakou poholima e hoopau ae e like me ka hiki i na kanawai kuloko o Hawaii nei i loaa ole ai he mau auhau papalua ana, e mahele i kekahi mau pa-keneta o ia mau auhau no ke Aupuni Teritore, a ma ia ano e hookaaia ai ko ke Aupuni Kalana mau lilo o ka hoohana ana i na hale Aupuni o ka Teritore.
MAKEMAKE I AUPUNI KALANA.
O ka makemake o na makaainana o keia Teritore e lilo ia lakou kekahi hapa o ka hooponopono aupuni ana, a aole he alahele okoa ae e loaa ai o ke Kanawai Kalana wale no. O na Kanawai Kalana, Taona, a Kulanakauhale, o lakou na keehina mua e lilo ai keia Teritore i Mokuaina. Ina e hiki ana i kela ame keia Kalana, kela ame keia Taona, kela ame keia Kulanakauhale ke hooponopono no lakou iho, he mau hoike ana ia i ka hiki i ke Aupuni Kalana ke lawelawe i kona mau hana iho, a he mau mea kela e kokua ana i ke Aupuni Teritore no ka loaa aku i ke Aupuni Teritore he Aupuni Mokuaina.
O ka hana ma ka aoao o ka Aha olelo kuloko, oia ka hooko ana mai i ka makemake o ka lehulehu. E hana mai i Kanawai e hoonui ole ana i na lilo o na makaainana.
O ke alahele a Hon. W. C. Achi i kalele ai i kona manao, me he la i ka nana`ku, oia ke kapae ana i ke Kana wai Kalana, a e hookomoia ma kona makalua he mau kanawai e hoihoi ana na kela ame keia apana iho e koho i ko lakou mau luna aupuni, a ma ia a@o e lilo no na ke Aupuni Teritore e uku i na ukuhana o ia mau luna au puni, e like no hoi me ia e ku nei i keia manawa.
He alahele maalahi no kela, aka oiai ka mana hooko o ka Teritore e noho mana ana no maluna o ia mau luna aupuni, ma kea no he mau Iuna Aupuni Teritore, aole anei e ala mai ana he mau mea e mokuahana ai? Aole wale oia, aka aole anei ia he mea e hoala mai ana i na manao like ole a hookakaka iwaena o na poo luna aupuni i hoonohoia aku ai e ke Kiaaina o ka Teritore, ame ko lakou mau hope hoi i hoonohoia aku ai ma na oihana e ka lehulehu ma ko lakou koho balotaia ana? Aole anei e nele ke ala ana mai o keia mau ano ma kekahi mau apana, oiai ma ka wae ana a kela ame keia apana i ka lakou mau moho no ia mau kulana, he mea maopopo e onou ae ana na aoao like ole i ka lakou mau moho pakahi. O na moho o ka aoao iaia ka hooponopono aupuni ana, he mea maopopo e waeia ana lakou mailokomai o na kanaka o ia aoao, a e noho ana hoi me ke kakoo ana ia aoao, ame ka mana hooko; aka o na moho o kekahi mau aoao e ae e waeia ana lakou ma ka aoao ku-e aku i ka mana hooko ame kona mau luna aupuni i hoonohoia ai. Ina e puka na moho o na aoao ku-e, aole anei e loaa io mai ana na ku-ee ana mawaena o ka mana hooko ame ua poe la, na luna aupuni hoi a ka mana hooko i hoonoho aku ai ame ua poe la?
Ke manao nei ke Kilohana no keia hoakaka ana ma ke ano e hoomakili ana i ka noonoo o ka lehulehu, a ke manao hou nei ke Kilohana aole o keia ka makemake o na makaainana, oia! ua ike lakou a o kakou no apau i ka pauleleia o ke Kanawai Kalana.
KA HOAKAKA A KE KANAWAIKUMU.
E pili ana i na hookohu ana i na luna aupuni, ke hoakaka nei ke Kanawaikumu ma kekahi hapa o ka pauku kanawalu, a penei na hoakaka ana malaila:
Pauku 80.—(Hapawaena o ka mahe le mua) “A na ke Kiaaina e koho me ke a’o ana a me ka ae ana mai o ka Senate o ka Panalaau o Hawaii, e hookohu aku i ka Lo@o Kuhina, ka Puuku, ke Komisina o na Aina o ka lehulehu, Komisina Oihana Mahiai me Ululaau, Luna Nui o na Hana Hou. Luna Nui o ka Oihana Hoonaauao, Luna Hooia, Hope Luna Hooia. Ana Aina, Makai Kiekie, na hoa o ka Papa Ola, na Komisina Oihana Hoonaauao, na Luna Nana Paahao, Papa Hoopaa Inoa ame na Luna Koho Balota, ame na Papa e ae i pili i ka lehulehu i hoonohoia e ke kanawai.”
Ma keia hapa o ka pauku i hoikeia ae ia maluna, aia maluna olaila na hoakaka ana i na luna aupuni i haawi ia na ke Kiaaina e hookohu, me ke apono ana no nae o ka Aha Senate a aia maluna o keia pauku i loaa ai ka manao nui o keia alahele a W. C. Achi i waiho ae nei imua o ka lehulehu, oia hoi, o na luna aupuni i hoakaka ole ia ke ano o ko lakou hookohuia ana, e ke Kanawaikumu, a i hoakakaia nae ma ko kakou mau kanawai kuloko, e lilo ka hoonohoia ana o ia mau luna aupuni na ka poe koho o kela ame keia Apana.
Eia ka ninau e ala mai ana ma keia wahi: “E lilo ana anei ke koikoi o na hemahema a keia mau luna aupuni i hana ai, malalo hoi o keia mau kanawai, ke holo io ae, maluna o ke Kiaaina ame ka Ahaolelo. (Ina hewa ka hope luna aupuni a hoopauia e pono no e hoopauia oia, a o kona hewa i hoopauia ai aole ia he mea e hewa ai ke kanawai a hewa ole no hoi ka mana hooko. Keia ke kumu i nawaliwali ai keia hapa o ka manaopepa, eia nae ua noeau ka wehewehe ana i ka manao.)
O ka manao nui o ke Kilohana ma keia mau hoakaka ana, oia ka hoomaikeike ana aku i ka lehulehu i kekahi mau mea e pili ana maluna o keia manao, aole me ka manao e hoahewa aku i ka manao o keia hoa hanohano o ka Ahaolelo kuloko, aka me ka manao i loaa na mea hooulu noonoo ana maluua o keia ninau nui a loaa ae ka mea maikai e hanaia ai no ko kakou Teritore nei. Eia ae ko kakou Ahaolelo a noho mai, a e noho mai ana ko kakou Komisina i hookohuia ai no ka hana ana mai i kanawai kalana no kakou, malia o lilo keia mau mea i mau mea nana e a@akai i na manao pakahi o keia Komisina ame ko kakou mau h@ hana kanawai a loaa aku na mea maikai no ko kakou Teritore nei. Ua hamama na k@lamu o ke Kilohana nei i ka poe apau i makemake e hoike i ko lakou mau manao maluna o keia ninau, ma ke alahele manao lau@a nae, aole o na nukunuku ana a kumuhana pilikino. O keia ko kakou manawa e hoohuli like ae ai i ko kakou mau noonoo ana maluna o ke@a mea, a o ke@a ko kakou manawa e hoike ae ai i ko kakou makemake kui o maoli.
HE WAHI KAULEO.—O keia ka wa iloko o ka makahiki e hoomaka ai na wahine a makuahine naauao o ka home e hoomakaukau ia lakou iho me na laau Kunu a Chamberlain. He mea oiaio e makemakeia ana keia mau omole laau iloko o keia kau anu a o ka hopena e loaa mai ana ma ka lako ana he hoola koke ia ka ma`i a he mea maikai e makaukau mua i loaa mai no ia i ke anu ua hiki ke kaupale koke ia aku. Ma na ano apau he hiki no ke kaupalela ae ka loaa anu koikoi ma ka lawe ana i keia laau me ka hoomeamea ole i ka manawa no e ikeia ai na hiohiona o ka ma`i. Aole he poino e loaa mai ana mai keia laau mai ke haawila i na keiki no ka mea aole he mau mea hoopilikia iloko ona. He oluolu ka lawe ana—he hiki i ke kanaka makua ame ke keiki ke lawe ae. E kuai i keia laau a e loaa no ka pono nou. Ke kualia nei e na halekuai lapaau apau. BENSON, SMITH & CO., LTD., na Agena ma Hawaii nei.
HOOLAHA AINA AUPUNI.
HOOLAHA AINA AUPUNI.
PUPUKEA AME PAUMALU.
Ke haawila aku nei ka hoolaha oia hoi ma ame mahope aku o ka hora 9 a. m., Poakahi, Ianuari 9, 1905, e waihoia mai no na noi e like me na manao o ka Hapa VII (Hoolimalima me ke Kuleana e Kuai), Kanawai Aina o 1895, ma ke Keena Aina, Hale Hookoloko`o, Honolulu, no keia mau pa-hale o ka Aina Aupuni malalo iho nei:
20 apana Aina Kula Mahiai ma Pupukea ame Paumalu, Koolauloa, Oahu, mai ke 85 eka a hiki i ka 182 eka ka iliaina o lakou pakahi.
O keia mau aina aia ma kahi he elima (5) maile ma ka akau o Waialua, e pili kokoke ana hoi i ke alahao o ka Hui Alahao Oahu.
Ua hookaawale ke Aupuni i ka pono nona i kekahi apana o 50 kapuai maluna o na aina 1, 2, 3, 4, 12, 13, 14, a he kuleana ia 20 kapuai apana maluna o na aina 2, 3, 5, 6, 6A ame 13, ina e manaoia ana ia mau aina no ka hana ana i mau alanui aupuni, a oia mau apana e hoikeia no e like me ka manao ana o ka luna aupuni i waihoia aku ai no ke kuhikuhi ana a i ole ka hana ana o na alanui Aupuni iloko o keia apana, a e laweia no hoi me ka uku panai ole no ka hoomahuahua ole ia o ka waiwaiio o ka aina.
O ke kumukuai haahaa no keia mau aina he $12.50 o ka eka hookahi. O na kii aina o keia mau aina ame na hoike piha apau loa e pili ana i ke kupono o ka mea noi, ke ano o ke noi ana, a pela aku, e hiki no ke loaa ae ma ke Keena Aina Aupuni, Hale Hookolokolo, Honolulu.
(S.) JAS. W. PRATT,
Komisina o na Aina Aupuni.
Honolulu. T. H., Dec. 5, 1904.
3045—Dec. 9, 16, 23, 30—Jan. 6.
HOOLAHA AINA AUPUNI.
AWAWA O NUUANU.
Ma ka Poaono, Ianuari 7, 1905, ma ka hora 12 awakea, ma@ ke alo iho o ka Hale Hookolokolo, Honolulu, e kuaiia aku ana ma ke kudala akea:
Na Pa Aina Aupuni 2 ame 3, e waiho la ma ke Awawa o Nuuanu, Honolulu, Oahu.
Iliaina, 2.03 eka. Kumukuai haahaa, $1,500. Ma ke dala kuike ka makemake a ma ke Dala Gula o Amerika.
Aia keia aina ke waiho ia mawaena o ke alanui kahiko ame ke alanui hou o ke Awawa o Nuuanu, makai iki mai o ka luawai Helu 2.
No ke kii aina ame na mea aku i koe, e ike ae ma ke Keena o na Aina Aupuni, Hale Hookolokolo, Honolulu.
JAS. W. PRATT,
Komisina o na Aina Aupuni.
Honolulu, H. T., Dekemaba 1, 1904.
3045—Dec. 9, 16, 23, 30—Jan. 6.
HOOLAHA AINA AUPUNI.
1. Ma ka Poakahi Dekemaba 12, 1904, ma ka hora 12 awakea ma ke alo iho o ka Hale Hookolokolo, Honolulu, e kuaiia aku ana ma ke kudala akea:
6731 kapuai kuea o ka aina e pili ana i ke Alanui o Diamond Head (Kaimana Hila Alanui) ma Kaalawai, Oahu. Kumukuai haahaa $336.55. Ma ke kuike ka makemake a ma ke dala gula o Amerika.
Pa-hale 7A, ma Tantalus, nona ka iliaina o 1.82 eka. Kumukuai haahaa $1820. Ma ke dala kuike ka makemake a ma ke dala gula no hoi o Amerika.
2. Ma ia manawa hookahi a ma ia wahi hookahi no hoi, e kuaiia aku ana ma ke kudala akea, ka hoolimalima o keia aina malalo iho nei e waiho la ma Hilo Akau, Hawaii.
Ka aina o Kulaimanu, nona ka iliaina o 347 eka, oi aku a emi iki mai paha. Manawa hoolimalima Elima (5) makahiki mai ka la 27 aku o Dekemaba, 1904. Uku-hoolimalima haahaa $2200 no ka makahiki, e uku hapa makahiki ana ma ka hookaa mua.
No na kii aina ame na mea aku i koe, no na aina maluna ae nei, e loaa no ke ike ae ma ke Keena o na Aina Aupuni, Honolulu, Oahu.
JAS. W. PRATT,
Komisina o na Aina Aupuni.
Honolulu, November 12, 1904.
3042—Nov. 18, 25—Dec. 2, 9.
HOOLAHA HOOKO MORAKI.
HOOLAHA MANAO MANIKU A KUAI A KA MEA PAA MORAKI.
MRS. KAIMIHAKU MENDIOLA AME ISEDRO MENDIOLA.
I kulike ai me na mea i hoopaia iloko o kekahi moraki i hanaia e Mrs. Kaimihaku Mendiola ame Isedro Mendiola ia Albert N. Campbell, Kahu, i hanaia i ka la @ o Maraki, 1903, a i kakaukope ia iloko o ka Buke Helu 243, aoao 380, ke haawai ia aku nei ka hoolaha ke manao nei i mea paa moraki e paniku aku i ka moraki i @ no na kumu i uha ia, oia no ka uku ole ia ana o k@ akupanee ame ke kumupaa i ka wa e uku ai.
Ke haawi pu @a aku nei no hoi ka hoolaha mahope o ka pau ana o na pule ekolu mai ka la aku o kei i hoolaha ana o ka waiwai i @aa @ ua moraki la e hoolaha ia aku ana no ke kuai aku ma ke kudala akea ma na keena kudala o James F. Morgan, ma Honolulu, ma ka Poalima la 23 o Dekemaba, 1904, ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloi@.
No ka mea aku i koe e hiki no ke loaa mai ia Castle ame Withington, na lolo o ka Mea Paa Moraki.
Hanaia ma Honolulu, Dekemaba 1, 1904.
Mea Paa Moraki.
ALBERT N. CAMPBELL, Kahu.
O ka aina i paa iloko o ua moraki ia i oleloia oia iho keia:
O kela apau loa o kekahi pa-hale a i ole hapa o ka aina ma Honuakaha, Honolulu, iloko olaila he 1825 kapuai kuea, oi aku a emi iki mai paha, oia no hoi ka hapa o ka aina i hookaawaleia a i hoakakaia iloko o ka R. P. Helu 7429 ma ka Mahele 61 ia B. Namakeha, oia no hoi ka aina i hookaawaleia a i hooliloia i ka mea moraki, Mrs. Kaimihaku Mendiola, ma ka papala kuai a Kawananakoa ame Kalanianaole i hanaia i ka la 11 o Sepatemaba, 1902, a i kakaukopeia iloko o ka buke 241, aoao 144, pau pu me na hale ame na mea i kukuluia maluna iho ona.
3044—Dec. 2, 9, 16, 23.
HOOLAHA MANA HOOKOLOKOLO
ILOKO O KA AHA HOOKOLOKOLO
KAAPUNI O KA APANA KAAPUNI ELUA, TERITORE O HAWAII—HOOPONOPONO WAIWAI HOOILINA MA KE KEENA. ILOKO O KA WAIWAI PAA O HAZALELEPONI K. K. K. NUA (W), MEA I MAKE, O WAILUKU, MAUI.
HAZALELEPONI K. K. K. NUA (W).
Kauoha no ka Hoolaha no ka Hoolohe ana i ka Palapaia Noi no ka Hooko Kauoha.
He Palapaia e hoike ana oia ka Palapala Kauoha Hope a hoike a Hazaleleponi K. K. K. Nua (w), mea i make, a i waihola mai hoi ma ka la 14 o Novemaba, A. D. 1904, iloko o ka Aha Hookolokolo Hooko Kauoha i oleloia, a he Palapala noi hoi no ka Hooko ana ia mea ame ka Hoopuka ana i na Palapala Hookuleana Hooponopono Waiwai ia J. Nua, a i waihoia mai hoi e ua J. Nua nei i oleloia.
Ma keia ke kauohaia nei, o ka Poakolu, ka la 28 o Dekemaba, A. D. 1904, ma ka hora 10 a. m., o ka la i oleloia, ma ke Keena Hookolokolo o ka Aha i oleloia, ma Wailuku, Maui, oia ka manawa ame kahi i hookohuia no ka hooia ana mai i ua Palapala Kauoha la i oleloia ame ka hoolohe ana i ke noi i oleloia.
Ke kauoha hou ia aku nei no hoi, o ka hoolaha e pili ana i keia e haawila no ka hoolaha ana, i hookahi manawa o ka pule no eha pula neepapa, iloko o ka “Maui News,” ame “Nupepa Kuokoa” he mau nupepa e hoopukaia ana ma Wailuku, Maui, ame Honolulu Oahu, pakahi, o ka hoolaha hopeloa hoi aole e emi iho malalo o umi la mamua o ka manawa iloko nei i hookohuia no ka hoolohe ana.
Hanaia ma Wailuku, Maui, Novemaba 16, 1904.
(Sila) NA KA AHA.
(Kakauinoaia) EDMUND H. HART.
Kakauolelo.
3043—Nov. 25—Dec 2, 9, 16.
ILOKO O KA AHA HOOKOLOKOLO
Kaapuni o ka Apana Kaapuni Elua, Teritore o Hawaii—Hooponopono Waiwai Hooilina ma ke Keena. Iloko o ka Waiwai Paa o J. Pali Sylva, i make o Wailuku, Maui, mea i make.
J. PALI SYLVA.
Kauoha o ka Hoolaha o ka Hoolohe
Palapala Noi no ka Hooponopono Waiwai Ana.
Ma ka heluhelu ana ame ka waihoia ana mai o ka Palapala Noi a Ana Sylva, ka wahinekanemake a ka mea i make o Wailuku, Maui, e hoike ana o J. Pali Sylva o Wailuku, Maui, ua make kauoha ole oia ma Honolulu, Oahu, ma ka la 22 o Okatoba, A. D. 1904, e waiho ana hoi he waiwai paa iloko o ko Hawaii Paeaina i kupono no ka hooponoponoia, a e noi ana e hoopukaia i mau palapala hooponopono waiwai ia Anna Sylva i oleloia.
Ua kauoha pu ia no hoi o ka Poakolu, ka la 23 o Dekemaba, A. D. 1904, ma ka hora umi (10) a. m., oia iho la a o keia ka manawa i hooholoia no ka hoolohe ana i ua palapala noi la i olelo ia iloko o ke keena o keia aha ma Wailuku, Maui, a me keia manawa no hoi a me kahi i hoikeia ae nei o na poe apau i pili i keia e hiki ae lakou a hoike ae i ke kumu, ina he mau kumu ka lakou no keaha la e ae ole ia ai ke noi i oleloia, he hoolaha o ke Kauoha e hoolahaia ma na olelo Hawaii ame Enelani no eha pule neepapa iloko o na nupepa Hawaiian Star ame Kuokoa pakahi iloko o Honolulu.
Hanaia ma Wailuku, Maui, Nov. 16, 1904.
(Sila) NA KA AHA.
(Kakauinoaia) EDMUND H. HART
Kakauolelo o ka Aha Hookolokolo Kaapuni o ka Apana Kaapuni Elua.
3043—Nov. 25-Dec. 2, 9, 16.
HOOLAHA KUMAU
Kakela me Kuke
(Kaupalenaia)
Poe Kalepa ma ke Komisina
:: A HE::
POE LAWELAWE KOPAA
Poe Agena no na Ma hiko Lehulehu.
Hui Alahao ame Aina o Oahu
MANAWA HOLO
Oct. 6, 1904.
MAI HONOLULU AKU No Waianae, Waia@, K@uku ame na wahi hoolulu ma ke alahae--*9:15 a. m., *3:20 p. m.
No Pearl City, Ewa Mili, ame na wahi hoolulu ma ke alahao--+7:30 a. m., *9:15 a. m., *11:05 a.m., *2:15 p. m., *3:20 p. m., *5:15 p. m., ++9:20 p. m., ++11:15 p. m.
HAI WAHO MAI
Ku i Honolulu mai Kahuku, Waia@a, ame Waianae mai *8:30 a.m., *5:31 p.m.
Ku i Honolulu mai Ewa Mili ame Pearl City mai--+7:46 a. m., *8:26 a. m., 10:38 a. m., *1:40 p. m., *4:21 p. m., *5:31 p. m., *7:39 p.m.
*Kela ame keia la
++ Sabati wale no.
+Koe ke Sabati.
G. P. Denison,
Lunahoohana.
F. C. SMITH,
G. P. & T. A.
Na Papale I-e Nunui
O-na Lede ame na Keonimana o ke ano hou e loaa no ma kahi o
FUKURODA
Helu 28-32 . . . Alanui Hotele.
HUI HOOLEWA HONOLULU
Ke hoolalo nei keia hui i kana mau hana kokua i kona mau lala. I keia wa ua oi mamua o 1300 la@a, a ke p@ mau nei i kela ame keia la.
J. H. THOWNSEND, Kakauolelo.
Poe Akepau i loaa hou ke Ola Kino Maikai.
Ke hoike mau mai nei na Kauka ia makou mai na wahi like ole mai o ke ao nei no ka nui o ka poe i aneane o loaa i ka ma`i Akepau i hoopakele ia mai keia ma`i mai mamuli o ka laau
“Ayer’s Cherry Pectoral.”
Ke loaa i keia laau e loaa ana i ka ma`i ka maha no ka wa mau loa, a aole no kekahi manawa pokole e like me kekahi ano laau okoa ae.
Aohe Laau Kunu i oi ae o ka maikai mamua o ka LAAU KUNU
“Ayer’s Cherry Pectoral.”
He mea maikai e ike kakou i keia, no ka mea ua hooia keia laau i ka poe i loaa i keia haawina no aneane kanaono makahiki. E malama mau i keia laau, ina aole au omole laau kuau o ke@ ano, e kuai koke mamua o ka loaa ana i ke kunu. Ina ua loaa kekahi iloko o ka ohana i ke anu e hooinu i keia laau a e loaa no ka maha.
Hoomakaukau ia e Kauka J. C. Ayer & Co., Lowell, Mass., U. S. A.
E loaa no keia mau Huaale ma na halekuai laau a pau.
Kauka Mitamura
Alanui Kukui Ololi Helu 68, Honolulu, Na Hora Hana:
Hora 9 a.m. a 12 m.: 6:30 p. m. a 7:30 p. m. Sabati, Hora 9 a. m. a 10:30 a. m.
Telephone Blue 3466 P. O. Box 342.
Ke Hamama nei ka Home o na I`a Ola
--I KEIA MANAWA MA—
Kapiolani Paka.
E WEHE HAMAMA IA ANA KA HOME O NA I`A m@ @ la apau o ka pule mai ka hora 10 a. m. a hiki i ka hora 5 p.m., a mai ka hora 7 a hiki i ka hora 9:30 p. m.
Ma na La Sabati e wehe ia ana ma ka hora 1 p. m.
E WEHE HAMAMA LA ANA ma na Poaha apau me ka AUHAU OLE. Ma na la e ae e auhau ia no he 10 keneta no na kanakamakua a he 5 keneta hoi no na keiki malalo mai o umi-kuma-maha makahiki.