Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 45, 4 Nowemapa 1904 — He Leo Poloai i O'u Mau Hoe Koho Balota e Neho nei i ka Aina o ka Ehaeha. [ARTICLE]

He Leo Poloai i O'u Mau Hoe Koho Balota e Neho nei i ka Aina o ka Ehaeha.

? E o'u mau hoa rr.a*l. ame na makt<* I maka. i k>aa ka mana koho balcta. ra* | ke Kahua Ma'i nei, Me ka mahaio: j Makemake au e hoike aku imua • | oukou i ke kulana pakahi o na moho | Elele a kakou. e koho aku a! ma ka l* { 5 o Xovemaba a« nei, no ka Ahaolek» Nui ma Wa«lnetooa Amerika, penei: No ka enoho Elele a ka aoao Repuba- | lika ka Mea Kiekie. KeiklaiH KaianlA- ; naole, ua ku mau oia ma ka aoao I aloha alna, aioha moi LHiuokalanl. a« ! loha lahui. mai ka makahiki i hooka- | huii ia al aupuni Moi. A. D. ; a hiki moi i kela manawa. I ke ka- ■ ana oke Aupuni Moi ia! >ha n ui !a, ; ua hooikaika mau oia rr.a H.iw.U', nel a ma Amerika e hoihoi hou ia ae k* Moiwahine Liliuokaiani ma ka ame ke aupuni kumu o H.iwaii nel. S ; ku-e mau ana hoi i ke aupuni o Dole ma. i kapaia ke aupuni Kuikawa, a mahope mai RepubaHka o Hviwaii. ma • ka A. D. 1595. Ua konio oia ma k® , kaua me ka Mea Hanohano R. W. WiU- | koki, ma ke kaua i kapaia ke kaua ma i ka Puu o Leahi i paanaau hol i na j kanaka Hawaii apau ma ke mele: "Aia i Leahi Kalmana Hila, Ke aloha aina e hoolulu nei." Ua molla oia i kona oia ma keia kaua. no k* hoihol ana ae *i kona makuahine ka Moiwahine Lilluokalani ame ke aupunl Kumu o Hawaii t a o ka hopena o ia kaua ua maopopo ia oukou e o'u mau hoa makaainana ua lilo oia he pio n® ke kaua, a no ia mea, ua hoopaaia ma ka halepaahao. a ina e huii pono ia aku kona mooielo ma Hawaii nei mal ka wa'l hookahuliia ai 'ke aupuni Moi a hiki i ka holo ana o ka Olelo Hooholo a ka lunamakaainana Demokarata 0 ka Hale Ahaolelo Amerika, Mr. Newland o ka Mokuaina o Nebraska ma ka la 12 o Augate, A. D. Is9s, e hoohui ana i na Paeaina o Hawaii me Amerika Huipuia e ikeia no aole loa he manawa a ke Keikialii Kaianianaole, ka Moho Elele hoi a ka aoao Repubaplika. i haawi aku ai i kona kakoo i ke aupuni o Dole ma i kapaia ka Repubalika o Hawaii. Aole loa no h>>i oia 1 hoohiki malaio o ia aupuni. a.»le no hoi i kakauinoa i ka palapala hoohuiaina a ua nele loa no hoi i ka paa u\a i kekahi oihana maloko o ke aupuni o Dole ma. Ma ko kau balota mua o ke aupuni Teritore o Hawaii ina ka A. D. 1900. ua noho oia ma ka aoao Honie Rula a hiki mai- i ke kau koho balota o A. D. 1902 ua noi oia i na alakai o ka Honie Ruia. Mr. Kal;<u• »k-i--lani a pela aku. e haawiia ka n v.a koho akea i na moho eh-le. na s-MMt a, ame lunamakaainana na ka leh\iiehu 0 ka aoao Hoine Rula e wae a k<>ho 1 ka lakou poe moho i inakemake al. e like 'tne ke ano o ka wae a koho ia ana o na moho o ka aoao Repubalika na ka lehulehu e koho i pilipono ai kela moto kaulana "He aupuni no ka lehulehu na ka lehulehu, a iua o ka l»'hulehu la;" aka o keia kumuhana a ke Keikialii i noi aku ai e hooakeaia kela pono nui, ua hoole loa iho la o Kalauokalani ma, oiai no lakou e ake ana na ka poe kakaikahi wale no wae a e-koho i na moho; he ho.»baiki maopopo ana hoi i ka pono o ka iehulehu. Ma keia wahi ua hiki hou ole i ke Kelkialii ke noho hou aku nialal.» o ka aoao kalaiaina Home Rula a uia kop.a noonoo maikai ana, ua ike ma'-'po;»o !tw la oia o ka aoao Repubalika waie no ka mea e ola ai o Hawali uuku a?ne Hawaii lahui, no ka mea o ka aoao Repubalika wale no ka aoao ika'.ka tna Amerika Huipuia i hikl ole hoi n»..1 o!e ia ka oiaio o ia mea e na po t? naauao, manao kuokoa ame ka p-»e p heluhelu mau ana i ka mooielo o ka lahul Amer;ka. Ma keia w-ahi e o'u mau hoa koho j balota, e huli ae kakou a e nana aku i i na Moho Elele a ka aoao Demokarata. | ame Home Ruia, oia hoi o C. P. īau- | kea ame Chas. Xotley ko laua kul.ina | pakahi ame ka laua mau hana mai ke ! au inai o ka hookahuli aupuni o Jc* A. jD. IS'93. Aole flhei he mau knnaka "keia • i hoohiki aku malalo o ke aupuni o | Dole ma e haaw.i ana i ko laua kakoo | ana i kela aupuni, i hoowahawaha loa ! ia e oe e ke kanaka Hawaii? Aole an«i ! i ko laua hoohiki ana e kakoo i ke aupun; o Dole ma, ua hooiaio aku laua ma ia hoohlki e ku-f loa ana laua i ka hoihoi hou i ka moi ame ke aupunl kumu o Hawaii, ke aupuni hoi a oukou e o'u mau hoa Hawaii i noi nul 1 »a al e hoihoiia mal? Aole loa e hiki ke hoole mai i ka oiaio o keia mea. Aoie anei. i kakaulnoa aku o C. P. ame Chas. Notley ma ka palapala h ohui aina, e koi ana ia Amerika e hoohui aku ia Hawaii uuku me la ka mea hoi a ka lahui i hoole mau ai? Aole anei no ko laua hoohiki ana e kakoo t ke o Doie ma ke kumu o ko !aua noho oihana malalo o ia aupunrr Ua noho kuke awa o Chas. Notley no Hilo. a no ka hapala o kana puke ua hoopauia oia a no ia kumu ua huhu oia ho!o ae nei komo ma ka aoao Home Rula? I ka A. D. ISB7 ua kakoo aku keia Kale no ia Kakina ma oia hol ma ke kanawai i kapaia ke Kumukanawai elau pu, a ola nei pu kekahi i auomo i ka pu me Kakina ma. | No C. P. laukea ua paa oihana maa i no oia malalo o Dole ma, a loli ae nei 1 aupuni Ter!tore ua komo oia ma ka aoao kalaiaina Repubalika a peresidena no ka Ahahui Repubalika ma Walalua a no ka hookiekie ole ia eia aoao. komo ma ka aoao Home Ruia a heaha la» haalele aku nei i ka Home Hula a ko mo ae nei ma ka aoao Demokarata. a heaha aku ana la kona aoao kalaiaina ma keia hope aku. Nolaila e o'u mau Hoa koho paloka owai o keia poe kanaka ekolu kau e haawi ai i kou paloka ke hiki mai 1 ka la koho: o na moho lelele anei o k& aoao Demokarata am« ka aoao Home Rula, na moho hol 1 ike j>ono la u* haawi aku ! ko laua kakoo a.na i ke aupuni nana i hookahuli 1 k* aupunikamu o Hawaii nei, a i ole e haawi ana &•

nei oeM kou paloka i ka Moho Elele ma ka aoao Repubalika ke Keikialii Kalanianaole, ka mea i ku mau mai kahiko mai ma kk aoao aloha aina, a aloha lahui, a i haawi ole hoi i kona kakoo i ke aupuni nana i hookahuli ke aupuni Kumu o Hawaii nei a i ku-e mau hoi i ka hoohuūūna. Nolaila i kou heluhelu akahele ar«a i na mea apau maluna ae, e kuu makamaka koho paloka, e ike koke ana kou lunaikenaia. iwaena o keia poe moho ekolu i aloha io i ka aina ame ka lahui. au e hopo ole ai ke hoike aku_ o ke Keikialii Kalanianaole ka moho Elele ma ka aoao Repubalika kai aloha io i ka aina ame ka lahui nolaila mai poina i ka haawi ana i kou paloka nona ke hiki mai i ka Ia koho. Ma ka hoopau ana i kou manao aia o Mr. Mose? Nakuina ke holo moho lunamakaainana nei ma ka aoao Repubalika he kanaka oia i noho ma keia kahua ma'i i kona mau la opio. a ua kamaaina i ka noho ana o keia aina, ua lawa kona naauao no ka hele ana i ka ahaolelo. nolaila i na he Demokarata a he Home Rula oe e haawi i kekahi o kou paloka nona no ka mea e like me kona aloha i kona makuakane e waiho nei i keia aina, pela no ia e p aloha ai ia oe e ka mea i loohia i ka ma'i Lepera. Me ka mahaio, JAMES K. PROSSER.