Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 45, 4 Nowemapa 1904 — HE AOAO HOOKAEILI KA DEMOKARATA. [ARTICLE]
HE AOAO HOOKAEILI KA DEMOKARATA.
(Hoomauia.) NA MOHO ELELE O KEIA MAU I-A. C. P. laukea he Eleīe Deraokarata Kahuhu! Kahaha!! "O maua pu i ka« unu i ka wai o ke alialia. Alia oe e makani Kona, E ka nui o ka hana." • " O C. P. laukea, he hookahuli Aupuni ahe hoohui aina oialo. Ekolu a C. P. laukeaa C. P. laukea I komō ai. komo i ka hoomana Repubaiika, paktkiko ia hoomanau i ke kanawal kalana iho nei papekikola iloko o ka hoomana, Home Rula, a i keia makahiki papekiko ia e ka hoomana koala ili kanaka. E ka Lahui mai Hawaii a Kauai a hiki i ka mikioi o Niihau. mai koho oukou ia C. P. laukea ka holoiua i o a ia nei, aole he iwi kuamoo oia ano kanaka, aole oia ke kanaka e ola ai ka Lahui. 0 ke kanaka e ola ai ka Lahui oia ke kanaka i kupaa ma ka aoao kalaiaina hookahi. a ku mahope o ka lehulehu. 1 kuu ike ana ina haiolelo a C. P. laukea e hele nei. aole aUa oloko o kona ipukukui, aole he mau kumuhana ano nui a ko lakou aoao. O ka lili inahooponopono aupuni a ke Kiaaina, malaila e'haiolelo ai, aole hoike mai ina kumu e holomua ai ka aina. Aole hoike mai o C. P. laukea ina kumu e pau ai ko lakou hookae i ka ili eleele. A e hana oia i bila kanawai ke puka oia mahope i ka Ahaolelo Xui. Aole e koala hou ia na negero ma na mokuaina o ka Hema iloko o keia au naauao loa o ao nei. Pau pu lakou me W. A. Kini ma, C. Brown i ke ku-e ina hooponopono Aupuni a ke Kiaaina. Ina no o lakou ae malaila pau pu ih.o no a Lanai ume i ka naau. Penei. noho ae o Kilivilana i ka noho Pe-j residena, Maraki 4, 1893. Eia kana mau kumuhana mamua o kona puka ana I Peresidena. O ke dala keokeo oia ke dala o ke.Aupuni. O ka lua e hooemi i na Auhau duke e komo ana a puka' aku iwaho o ka Repubalika o Amerika ewalu makahiki ona (Kalivilana) i noho Peresidena ai. Heaha ka mea i ike ia iloko o ka aina mai o ao? Aole dala iloko o ka waihona aupuni o Amerika, nele i ke dala, na hale oihana nui mai 0 a o o ka Aina. paniku ia na puka. na limahana Amerika he mau tausani o na tausani ua hoonele ia i ka hana ole| e uwe ana i ka pololi, he mau tausani limahana i ka'i huakai aku ma ke kulanakauhale o Kikako e nonoi i na Haku hana e hoopii ae i ko lakou mau iikuhana. Pehea la e hiki ai„ aole hiki 1 ka Peresidena Demokarata ke imi i na kumu e holomua ai ka waiwai iloko 0 ka aina. O ka hoopilikia i ke Aupuni ame ka lehulehu mai o a o o ka aina oia kana mea i ike, o ke kulaiheke wale iho no iluna o na noho bulu nunui o ka Hale Keokeo_ ai a maona helu i ka nui o na pua pepa o ka rumi hookipa. O kekahi hana naaupo loa a ka Peresidena Demokarata, kauoha mai ia S. B. Dole e hoihoi ae i ka moiwahine Liliuokalani iluna o na nohoalii ka hana hiki ole iaia ke hana. Heaha la kona mea i hoihoi ole aku ai i ke aupuni o Amerika 1 ke aupuni o Enelani, i kona wa i pii ae ai iluna o ka noho oial, he Aupuni o Amerika. no Enelani mamua? No ke kaua ana nae paha o Amerika a lana.kila maluna o Enelani. A i ka hoole ia ana aku e S- B. Dole a ame kona Ahakuka nui ka hiohilahila ia o feilivilana e na Nupepa. Amerika me ka olelo ia e hoihoi ia mai o Kilivilana no Hawaii nei a o S. B. Dole no ka Repubalka nui a kaulana loa o ke Ao nei. E nana ae oe e ka Lahui ina hookele aupuni a ka aoao o C ; P. laukea e holo Elele nei. "Aole i maamaa i ka uli i ke ku hookele mahope, na ka Repubalika i ana pono ia kai, kau pono ka ihu i noliki o ka iki Repubalika, oia na mea i ike ia iloko o na Nupepa a he mau mea okoa aku kekahi. Tna pela e aho e komo ae ka Peresidena Demokarata iloko o na kamaa o ke keiki Paniolo Bipi o ke Komohana. E Kaniahiku pololei oe, aole e puka ana o C. P. laukea i moho Ele'.e, he Akiona maopopo loa ia e hiki ole ai ke wehewehe i kona ano io maoli. Ina ua kulai ia o R. W. Wilikoki a haule pahu ilalo e ke Keikialii i ke kau koho balota i hala, k e kanaka i noho alii iloko o ka naau o na kanaka a puni ka paeaina pehea iho la e hiki hou ole ai i ke keikialii ke kulai ia C. P. laukea ame Chas. Xotley? Haina. He hiki wale no. Henha na kumu? I.—-He Alii hanau no ka aina. aloha kanaka. a aloha aina. O ke Demokarata ka he Hawaii oiaio nae. lawe ia ka balota o ke alii. O ka Home Rula he Hawaii oiaio nae. lawe ;a ka balota o ke alii a kaua. "E ike ia Kaukini he lawai'a manu, He upena kuu i ka noe ko Pokahi, I"a hoopuni ia e ka ohu kakikepa. Ke nn'i la i ka luna o Kaauwana. O ka uahi ke knpeku e hei ai, o ka i'a manu o Puawaalii. O ke alii wale no ka'u makemake. O ka luhi a maua me ia nei. O ka makou lealea no ia." l'a-ike-a. O ka'u moho no ia 1 ka M. H. 1902. a pela no i keia makahiki. Aole kakou e ola ia C. P. laukea he muhee he i'a hololua ole loa aku ia Chas. Xotley. hopu hewa i ke kala i ka i'a ihu lua. MAUI O KAMA. ;