Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 45, 4 Nowemapa 1904 — Page 5

Ka Nupepa Kuokoa,_POALIMA, NOVEMABA 4, 1904.

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

NOHOU KULOKO

            I k@@ P@ ae e malamaia ai ke @ @al@ @ apuni keia Teritore. @ i k@ hele ana ae i koho.

            @ka nui o ka Poaha nei, @  ia i keia ola ana o Mr. @ kona home ma Kapa@@ ae @@.

            E @ k@ hoolaha Aina Aupuni @@ K@@@@@ @. W. Pratt e puka @@ @@ @ @@lu noke kuai ana i @  Puuwaawaa, Kona A@@ H@@. @@@

            @ HAWAII. Ua makemake @  Hawaii no ko panai ana @ ole o Suedena (Swe@@@@ M@@@ @@@ ana ae e maopopo ai. @  Co., Sweden.--Star.

            H@@ @ kaainana nui ka ka @ ma keia po Poakahi @ ka naue ana ae ma@@@@ @ olelo naauao nana e @ @@@kou ma na ninau kalai@@ o @ @a.

            I @ P@@ono iho e malamaia ana @  hui o na Apana koho Eha @ ka aoao Repubalika ma @ Pak@ ae @. Mai poina i ka naue @ e hoolohe ai i na hai@@@ H@ @ kukui nui kakahi e hoo@@@ @ keia po.

            Ma ka @@@ina la Poalua nei i kani  @ hoike ana eia ae ka @@@ahi  @@@@huria me ke Keikialii o @. Ua piha ae ka uapo o Haka@@ Ma i na kanaka, a no ke komo @ mai o ka moku, ua malamaia  ae @ halawai Republika nui malaii.

            @ aku kekahi Kepani e lawe@@ a@a @ o kekahi kumu kiawe @ makai o Alanui Kamehameha IV i k@ kakahiaka Poaha nei. @ @@ha iaia oho, aole no hoi i @ ke kumu.

            M@ ka m@ku@hi Mauna Loa o ke ka@@ P@@ nei i hoi mai ai ke @ K@@@@nianaole mai kana hua@ @ @a ma ka Mokupuni Hawaii. Ma ka hoike a kona mau @ me na le@a e loaa mai nei @ k@ ik@k@ ma ka aoao Repubalika, a @ @@heo ana o Hawaii i ka @ k@ aoao Repubalika.

            M@ ke @@iaka o ka Poakolu nei @ @@ki mokuahi Manchuria @ @@awa mai na Aina Hi@@ M@@a Fushimi ke kae'ae'a @ @@n. Ua hookipaia mai @ @@hano e Kakauolelo At@@ @ ka huakai hoopika @ H@@@ Young, kahi i hoomakau@@ @.

A MANAO O KEKAHI MAU @@HO REPUBBALIKA O KA APANA EHA.

            @ o ka Apana Koho @ Eha.

            @ poe no lakou na inoa @ hoopaala maluna o ke@@ @ kekahi kalapu i kapa @@d Government." (Ka@@ Aupuni Maikai) a maluna @ kapa wale aia ka@ @ae ai apuni ke kulana@@ @  makemake nei e hoike

            @ ko lakou mau inoa e @ ae nei me ko lakou @ aku a i ole no@@a mai @ kakoo@a ana.

            A @ lakou imua o ka poe @ @ana o ke Kahuahana o @ Repubalika.

            @ lakou a ke kakoo nei @ o ka paa balota Repubalika @ hookahi  wale no.

            @ Me ka mahalo.

@ W. HARRIS @ FRANK ANDRADE, @ w. QUIN.

a Hooiaio e Lawa Pono ai.

PONO K@ KAMAAINA O HONO@@@@ @@E KEIA HOOIAIO.

            @ nui Sir Isaac Newton. @ kuhikuhi puuone a k ao @ ai nona, ua po'a aku @@   @@-papa he puka nui e @ kana popoki nui e hiki @ ke hele i na kihapai @ @@hei he wahi puka uuku @ popoki keiki e hahai ai @ popoki nui. O ka nawa@@ ka hana a Sir Isaac @ @ele mai i ka manao @ heluhelu e papaleo mai @ waihoia aku ai pili @@@@AHANEENEE AME @ e hiki mai ai i ka @ o ka hooiaio oi ae @ ma o na olelo a @ like kona pokole me @ @@kumu e  like me ka mea @ manawa ona lilo ai i @.

            @ M. H. S. Swinton olelo o ke @ o olelo nei: "He ma@ @  ko'u loaa ana i na ehaeha o @ no na makahiki he 12 @  ana he hiohiona o ke @ ma'i e nali mai ana @ wau i na Huaale @ Puupaa a Doan i @ ma'i. Ua loaa io @ @@ila au i  hoomau ai @ ikaika o na Huaale @ Puupaa a Doan ma @ a @ ka'u e haawi  aku nei @ @ana manao i ka poe apau i @ keia @ ehaeha.

            @ Hu@ Kuahaneenee ame @ Doan @ kualia e ka poe kuai @ apau no 50 keneta o ke @ hookahi @ poho no $2.50, a i ole @ aku i ka loaa ana mai o ke @ la HOLLISTER DRUG CO., Honolulu, na Agena Kuai Kukaa o Hawaii Paeaina.

KO KALE KEOPU MANAO.

            I ka nupepa Kuokoa. Aloha oe--E hookomo iho oe i keia mau wahi manao iloko o kou mau kolamu i na he mea hiki--Ua makemake au e hoakaka imua o ka lehuiehu i na kumu a'u i waiho ai i ka aoao kalaiaina Demokarata a ku ma ka aoao Repubalika i keia manawa. I ka wa i ku ai keia mau aoao kalaianina a i ekolu e ku nei, ua koho keia ame keia i kona aoao e ku ai, no ka ike ia o Dole ma (kiaaina i pau) me kona mau hope ua ku ma ka aoao Repubalika, pela na poe i makee i ke aupuni Moi i hoohioloia, i ku ai ma na aoao Demokarata me Home Rula. No'u iho oia no ke kumu a'u i ku ai ma ka aoao Demokarata iloko o ia manawa. Eia ka ninau auhea o Dole me kona mau hope i keia la? Ua looauau ia iloko o keia manawa no ka hoi hou ana o ka ea o ko kakou aina, he mea okoa loa ia, eia wale no ka kakou o ka panee ana o na hana alanui, ame na hoomaikai ana o ko kakou aina imua.

            Ina kau ahaolelo i hala o hooholo mau ana ka ahaolelo i puu dala no o ke oki ia ana o ke alanui Papu a hiki i Pauoa nei, aole nae e hana ia ana, ma kahi o lakou ma, ilaila oe e ike ai i ka nahi o na alanui, me ka hooholo ole ia o ka puu dala no ia mau hana. Mai ke au o Dole a hiki i ke au a Carter akahi no a hanaia kekahi mea no Pauoa nei. I ko Carter wa i noho iho nei i Kiaaina ua hele au imua ona, a ha'i i keia mau mea a'u i ha'i iho ia maluna, a ua pane mai oia "Aole e moe kuu poo a moku ke alanui a oukou," o he mau pule mahope o ia manawa ua ike i kanaka me na kipikua, a eia kakou ke kaaheo nei i keia la iuka i kai, a kilohi iho la me kahi wai lomi lima i aloha ia o Auwaiolimu. Hele mai ke alanui Papu a pau i ke alanui Pauoa, ma kahi i kapaia o ka "Laekao." Ua makaukau o Kale nei e haawi aku i hookahi mile o kona aina me ke kala ole i ke aupuni no ka moe ana o keia alanui, a hui me Kupanihi i kuahiwi o Lono. Peia me ke alanui Puowaina ma kahi o ka uwapo o Auwaiolimu e moe pololei iuka ma ka aoao Waikiki o ke awawa o Pauoa, a uka loa o Pauoa e kiani poepoe keia alanui, a halawai aloha me ke alanui Papu i hoomau ia. He nani hoi kau.

            Pela no me ke alanui Kauka ma Maemae e hoomoe a kukulu i ka uwapo makai mai o kahi wai o Elakoki a mire pololei a hui me ka uwapo o Auwaiolimu no kakou keia pomaikai a me ka lehulehu.

            Pela no hoi me na apana e ae, i na he mau hana alanui ame na hana e ae e pomaikai ai ka lehulehu e hele e hui me ke Kiaaina ame kona mau hope, e kuka a e hoomaopopo mamua ae o ka manawa--a e hookimo kakou i ahaolelo o kona pohai, i aha? i hiki ke hooko ia keia mau noi. a kiaaina Carter, no ka hoonee ana i ko kakou wahi kihapai imua. Hookahi hewa o Carter no ka haawi i ka hana na kanaka, ina i haawi na ke Kepani, ina ua nui ka mahalo o na Demokarata.

            Ua olelo keia poe no ka wa koho paloka keia mau hana alanui me ka hiomoe ana o na paipu wai--he mea huki paloka ka--e ha'i aku au he mea oiaio no ia e pau ana no i na koho ia ana he ahaolelo Demokarata a Home Rula paha, no ka mea o lilo ana ka manawa o ka ahaolelo i wa hailuku a haeikaika--e holopono ole ana na hana imua, a ua manao au e pau io ana no keia mau hana, aka ina e hookomo ana kakou i ka ahaolelo e ku-e ole ana i ke Kiaaina, alaila e hai aku ana au aole e pau ana keia mau hana, e hoomau ia ana, a e hoonui hou ia aku ana ma na ano apau, nolaila aia no keia mau mea iloko o ko kakou poholima i keia la, no ka hoomau ia a hoomau ole ia paha o na hana paipu me alanui ame na hana e ae i keia la.

            E waiho kakou i ka peku ana i keia Kiaaina a loaa kona hewa, i na ua hana maikai mai oia ia kakou, e hana ino aku kakou, aole, aole. Hana mai oia i ka mea pono no kakou pela kakou e hoike akku ai iaia i ko kakou mahalo piha, a i hookahi pana ana a ka puuwai.

            No Demokarata ma--I ka wa i haawi ai au i ko'u ae no ka hookoku ana ma ka aiai Home Rula ia'u, owau ka lakou puuku no ke aupuni kalana, ua hele au a hui me C. McCarthy kekahi o na poo nui o ka aoao Demokarata iloko o ia manawa. Heaha kona pane ia'u? eia, ua hooholo iho la ka lakou (na Demokarata) e koho i ka moho o ka aoao Repubalika aole e koho ia'u--no laila o oukou e na Demokarata kai lole lua i ka oukou mau aoao aole owau o oukou kai kumakaio ia'u, aole au i hana i ka mea pono ola ia oukou. Hiki mai ka la o oukou e kukulu ai i ka oukou aoao kalaiaina, moe a make oukou ia'u e kokua i ka aoao a oukou, aka aia oukou iluna o ka puuone kahi kuhikuhi iua ai, aole au ilaila, ua hoi au me kou pohai, au i ike--o Maka Lopikana Kalanianaole, George R. Carter Keaka Pelekane, John Lane, Papai, Atkinson, nui a lehulehu, a ina e hookae ana keia poe i ke koko Hawaii, alaila e poi hewa ana i ke aka o ko lakou mau ihu no ka mea he Hawaii lakou he Hawaii ko lakou mau keiki. Eia ka ninau ia oukou e na Demokarata, owai ko oukou poo? Aole anei o Kini (ioio) heaha ka hana maikai a keia keonimana ike ia, o ka hoohiolo aupuni? Na Kini ponoi i pane mai ia'u ina aole au e hoopau i ko'u launa ana me kanaka e li ia ana au i ka pou uwea kelepona, maikai, ola maoli ka kakou mau keki Hawaii i keia mau olelo hookano. Ua lohe au ke olelo nei kekahi wahi haole i pae mai ma Hawaii ne me kahi paiki i ka lima, a noho lunakanawai iho nei o Balbraith kona inoa ina e puka ana ka aoao Demokarata oia ana ka kakou Kiaaina--make maoli--e aho kakou e hilinai ia Carter ka mea i noho a kupa i ke alo a kamaaina i ka leo, e kipa hewa auanei ke aloha i ka ilio. Me keia mau olelo ke haawi aku nei au i kuu mahalo. O ka waa i hiki ke hoe ia a pae i kula kakou ia aole o ka waa i piholol e pokai auanei.

Owau me ka oiaio,

KALE KEOPU.

            Halewa, Pauoa, Oct. 28, 1904

HE AOAO HOOKAEILI KA DEMOKARATA.

(Hoomauia.)

NA MOHO ELELE O KEIA MAU  LA.

            O. C. P. Iaukea, he Elele Demokarata Kahuku! Kahala!! "O maua pu ikaunu i ka wai o ke alialia. Allia oe e makani Kona, E ka uluau nui o ka hana."

            O. C. P. Iaukea, he hookahuli Aupuni a he hoohui aina oiaio. Ekolu hoomana a C. P. Iaukeaa C. P. Iaukea i komo ai, komo i ka hoomana Repubalika, pak@kiko i ka hoomana, i ke kanawai kaiana iho nei papekikoia iloko o ka hoomana Home Rula, a i keia makahiki papekiko ia e ka hoomana koala ili kanaka. E ka Lahui mai Hawaii a Kauai a hiki i ka mikioi o Niihau, mai koho oukou ia C. P. Iaukea ka holoiua i o a ia nei, aole he iwi kuamoo oia ano kanaka, aole oia ke kanaka e ola ai ka Lahui. O ke kanaka e ola ai ka Lahui oia ke kanaka i kupaa ma ka aoao kalaiaina hookahi a ku mahope o ka lehulehu. I kuu ike ana ina halolelo a C. P. Iaukea e hele nei, aole aila oloko o kona ipukukui, aole he mau kumuhana ano nui a ko lakou aoao. O ka lili inahooponopono aupuni a ke Kiaaina, malaila e'haiolelo ai, aole hoike mai ina kumu e holomua ai ka aina.

            Aole hoike mai o C. P. Iaukea ina kumu e pau ai ko lakou hookae i ka ili eleele. A e hana oia i bila kanawai ke puka oia mahope i ka Ahaolelo Nui. Aole e koala hou ia na negero ma na mokuaina o ka Hema iloko o keia au naauao loa o ke ao nei. Pau pu lakou me W. A. Kini ma, C. Brown i ke ku-e ina hooponopono Aupuni a ke Kiaaina. Ina no o lakou ae malaila pau pu iho no a Lanai ume i ka naau. Peresidena, Maraki 4, 1893. Eia kana mau kumuhana mamua o kona puka ana i Peresidena. O ke dala keokeo oia ke dala o ke Aupuni. o ka lua e hooemi i na Auhau duke e komo ana a puka aku iwaho o ka Repubalika o Amerika ewalu makahiki ona (Kalivilana) i noho Peresidena ai. Heaha ka mea i ike ia iloko o ka waihona aupuni o Amerika, nele i ka dala, na hale oihana nui mai o a o o ka Aina, paniku ia na puka, na limahana Amerika he mau tausani o na tausani ua hoonele ia i ka hana ole e uwe ana i ka pololi, he mau tausani limahana i ka'i huakai aku ma ke kulanakauhale o Kikako e nonoi na Haku hana e hoopii ae i ko lakou mau ukuhana. Pehea ia e hiki ai aole hiki i ka Peresidena Demokarata ke imi i na kumu e holomua ai ka waiwai iloko o ka aina.

            O ka hoopilikia i ke Aupuni ame ka lehulehu mai o a o o ka aina oia kana mea i ike, o ke kulaiheke wale iho no iluna o na noho bulu nunui o ka Hale Keokeo ai a maona helu i ka nui o na pua pepa o ka rumi hookipa. O kekahi hana naaupo loa a ka Peresidena Demokarata, kauoka mai ia S. B. Dole e hoihoi ae i ka moiwahine Liliuokalani iluna o na nohoalii ka hana hiki ole iaia ka hana. Heaha la kona mea i hoihoi ole aku ai i ke aupuni o Amerika i ke aupuni o Enelani, i kona wai i pii ae ai iluna o ka noho Peresidena, oiai, he Aupuni o Amerika no Enelani ma mua? No ke kaua ana nae paha o Amerika a lanakila maluna o Enelani. A i ka hoole ia ana aku e S. B. Dole a ame kona Ahakuka nui ka hiohilahila ia o Kilivilana e na Nupepa Amerika me ka olelo ia e hoihoi ia mai o Kilivilana no Hawaii nei a o S. B. Dole no ka Repubalika nui a a kaulana loa o ke Ao nei. E nana ae oe e ka Lahui ina hookele aupuni a ka aoao o C. P. Iaukea o holo Elele nei. "Aole i maamaa i ka uli i ke ku hookele mahope, na ka Repubalika i ana pono ia kai, kau pono ka ihu i noliki o ka iki Repubalika, oia na mea i ike ia iloko o na Nupepa a he mau mea okoa aku kekahi.

            Ina pela e aho e komo ae ka Peresidena Demokarata iloko o na kamaa o ke keiki Paniolo Bipi o ke Komohana.

            E Kaniahiku pololei oe, aole e puka ana o C. P. Iaukea i moho Elele, he Akiona maopopo loa ia e hiki ole ai ke wehewehe i kona ano io maoli. Ina ua kulai ia o R. W. Wilikoki a haule pahu ilalo e ke Keikialii i ke kau koho balota i hala, ke kanaka i noho alii iloko o ka naau o na kanaka a puni ka paeaina pehea iho la e hiki hou ole ai i ke keikialii ke kulai ia C. P. Iaukea ame Chas. Notley? Haina. He hiki wale no. Heaha na kumu? 1.--He Alii hanau no ka aina, aloha kanaka, a aloha aina. O ke Demokarata ka he Hawaii oiaio nae, lawe ia ka balota o ke alii. O ka Home Rula he Hawaii oiaio nae, lawe ia ka balota o ke alii a kaua.

            "E ike ia Kaukini he lawai'a manu.

            He upena kuu i ka noe ko Pokahi.

            Ua hoopuni ia e ka ohu kakikepa.

            Ke na'i la i ka luna o Kaauwana.

            O ka uahi ke kapeku e hei ai, o ka i'a manu o Puawaalii.

            O ke alii wale no ka'u makemake.

            O ka luhi a maua me ia nei.

            O ka makou lealea no ia." Ua-ike-a.

            O ka'u moho no ia i ka M. H. 1902, a pela no i keia makahiki. Aole kakou e ola ia C. P. Iaukea he muhee he i'a hololua, ole loa aku ia Chas Notley, hopu hewa i ke kala i ka i'a ihu lua.

MAUI O KAMA.

"HANOHANO WALE."

            E ka Nupepa Kuokoa aloha oe:--Ma ka la 15 Oct., halawai iho la na ike a ka maka me ke keiki o ke Kai A. C. Simerson (Elena) Ka Mea Hanohano Kapena o ka "Mauna Loa" ma ke awa o Hoopuloa. O ka ike a ka maka he okoa ia. A he kukulu hui Kalapu Repubalika keia, he nani hoi kau.

            Kohoia na Luna Jos. Holi. peresidena: A. C. Simerson. (Elena) Hope-peresidena; D. W. Pohina, Kakauolelo.

            O ka nui o na lala 15.

            E na keiki kupa o ka aina o Kapalilua, kakoo iho kakou i ka aoao a ko kakou Kapena Elena he Republika. He hanohano hoi i loaa i ko kakou mahele koho Eono.

Me ka mahalo,

JOS. HOLI,  Peresidena.

Papa S. Kona. Oct, 27, 1904.

            Eia ke uku nei o Puuku Campbell i na Bila Dala Alualu i keia manawa ma ka huina nui.

OIA NA LA E NEE NEI.

            Mr. Lunahooponopono aioha oe:--I ka la @@ iho nei o Sepatemaba i hoomaka ai ka aoao Repubalika o onei no ke kaua koho balota e hiki mai ana. Ua malamaia he halawai nui maloko o ko onei Hale Mele a ua hiki mai kuu kupunakane Hon. Chauncey M. Depew, eia no nae ka mea apiki, aole oia i ike mai i kana moopuna, a ua hooholo iho nei wau, aole au e hele i kona hoolewa.

            He elua hora mamua o kona hiki ana mai, e hookeke ana na kanaka ame na wahine mawaho o keia hale no ke komo ana e lohe i keia haole kaulana nui wale, a mamaua o kona hiki ana mai ua piha pu keia wahi hale. I kona komo ana mai ua ku na mea apau iluna a ua puhi ae la ka bana i ke mele lahui.

            O Chauncey M. Depew, oia ke Senatoa o Nu Ioka nei i Wasinetona, a oia no hoi ka Peresidena o kuu Hui Kaaahi N. Y. C. a ke loaa nei iaia ka uku o $75,000 o ka makahiki. He kanaka oia nona na makahiki he kanahiku a oi, a he manawa pokole wale no i kaahope ae nei, ua mare aku oia i kekahi kaikamahine opio.

            he kanaka kulana maikai oia, a he maikai kona leo i ka haiolelo. He nui ke ohohiaia o kana haiolelo. He nui ka naauao o ke kanaka. O kekahi o na kumu kupono a ka aoao Demokarata e nema nei i ka aoao Repubalika oia no ka hoonui lilo o ka Peresidena. Ia wa ua huepau mai oia i ka lilo o ke Aupuni malalo o Cleveland ame McKinley ame Rusaweia. I ka hoopuka ia ana o ka inoa o Mc.Kinley ua paipai ae ia na mea apau no kekahi mau sekona @o@hi. Nui ka minaminaia o ia hoaloha o kaua.

            Ua ha'i mai oia i na hua helu me ka nana ole i ka pepa. Kupua ke kanaka.

            Ua hoohalike aku oia ia (Paka) Judge Parker e like me kakahi kanaka i kuhohonu iloko o ka hewa, a i kona ike ana i kona hewa ua hele mai oia e mihi, a i kona hele ana mai e mihi, ua apo aloha aku na hoa i mihi mua i ko lakou hewa, a hookahi ka hauoli ana, ela no nae ka mea apiki, aole oia e hiki ke alakai i ka halawai.

            Ua kuahaua ae o Judge Parker maloko o kana telegalama ua paa ka manao o ka lahui maluna o ke Gold Standard (Kala Kula) a i kela mau makahiki aku nei ua koho oia ia Bryan me kana Silver Issue (Kala Keokeo), nolaila i kona hoouna ana i kana telegalama ua ae oia ua hewa oia a ke apono nei oia i ke Kala Gula a ka aoao Repubalika. Ia manawa me he Kivini (Stephen L. Desha) ia e hipuu ana i kekahi mau opio ma ka berita o ka mare, ua nahenahe mai la ka leo o ua kupunakane nei o'u, a olelo ae la, "Kehaawi aku nei wau ia oe e kuu lunakanawai maikai i ka lima akau o ke aloha no kou komo pu ana mai me a'u i ka manaoio o ke kala gula. He kanaka oe i ike i ko'u hewa a ua mihi oe. Ua olelo ka "Buke Nui" o ka mea i hewa a mihi me ka oiaio ua kala ia oia, aka aole i olelo ia e loaa ana iaia kahi kiekie loa iloko o ka lani. Ua like no ia me oe e kuu hoa, akahi no oe a mihi, aka aole a loaa ia oe kahi kiekie i keia kau koho balota. "Nui ka paipaiia.

            I ka pau ana o kana haiolelo ua huli hoi aku oia no Nu Ioka maluna o kekahi o na kaa maikai loa i ke ao nei. He wahi manaolana ko'u e waiho mai ana oia i mau wahi kenikeni ne kana moopuna.

            Ua lawa ne ke aloha.

PUAKAILIMA.

O KE..

Koko Ino ka meaie loaa ai na Pilikia ma ke Kino.

E Heluhelu i keia mai Manao.

O KA LAAU@

AYER'S SARSAPARILLA

--KA

Iaau nana e hookaawale na ma'i in@ mai kou koko aku. He iaau hoonoonai, a he laau e hooikaika ana i ko@ mau laia apau. O ka Laau Ayer's Sarsaparilla ka laau kaulana loa a pun ke ao holookoa. Ina e hoomau ia ka lawelawe ana i keia laau e loaa ana ka ke ola kino maikai a me ke koko mae mae, hoi hou mai ka ula o kou ma@ lehelehe, pu'ipu'i maikai hou mau pa palina, a loaa ke kulana ola kino mai kai.

            He loaa na pu'u paa o ke kino i ka laau Ayer's Sarsaparilla, e hoopakel@ ana mai ka ma'i puu paa (Brights Disease) ame na ma'i oia ano. Ke ko ikaika aku nei makou e lawe ia kel@ ano laau ma kahi i ika ia na ma'i Pu@ paa apau.

            Hoomakaukau ia e Kauka J. C. Ayer@ & Company, Lowell, Mass,. U. S. A.

            E loaa no keia mau Huaale ma n@ hale kuai laau apau.

HOOLAHA I KA POE HAHAI HOLOHOLONA, KAAHELE KUAHIWI, etc

            KE HOOLIMALIMA AKU NEI A KUAI AKU HOI MAKOU I NA HALELOLE, PALULU LA, NA LAKO NO KE KAAHELE KUAHIWI ANA, NA LAKO HAHAI HOLOHOLONA AME NA LAKO LAWAIA.

            NA AHAMAKA, NA NOHO KAAHELE, AME NA NOHO KULE, NA PU AME NA POKA.

PEARSON & POTTER CO.,

LIMITED

931 ALANUI PAPU.

PAU KA PILIKIA LIMAHANA MA HAWAII.

            Ma ka Poaono i ha@a i loea mai ai o G. H. Gere, ka haole eneginia o ke Keena o na Hana Hou, mai Hawaii mai maluna o ka mokuahi Kinau no ka huipu ana kukakuka me kona poo, Mr. Holloway. Lunanui o na Hana Hou, no na mea e pili ana i ka papahana no ka hoaie hou no lilo o na hana ma Hawaii.

            Ma kana hoike i ikeia iho ai aole he pilikia i ke no ka ninau limahana i nuneia iho nei i na la i hala no ka hana ana i na alanui ma Hawaii. Ua hoike hou ae no hoi oia ina aoie i loaa ae nei na hana o ke aupuni ma Hawaii, ina ua poino na Hawaii e noho ana malaila oiai he wi maoli no ke kulana i na la i hala aku.

            Ma kana hoike no hoi i ikeia iho ai aia ma kahi o $61,000 dala o ka haawina hoaie e hoohanaia nei no na alanui ame na alahaka, a aia hoi ma kahi o $32,000 na lilo o na hana hou e waiho nei no ka hoopuka ana aku no ke kohokohoia. Mawaho ae o keia ua loaa hou i ka poe o Hawaii he mau huina dala i hoohanaia no na hana okoa ae, e laa na paipu hooholo mea ino o Hilo e hoohana koke ia aku ana. He ekolu halekula e kukuluia nei ma Hawaii. Ua manaola e hoihoi ae i ka halepaahao o Hilo ma ka aoao mauka, ina nae e holopono ana na kukakuka ana me John T. Baker e pili ana i ka aina ma Piihonua.

            E hoomaka koke ia ana ka hana ana i ka uwapo o Kawaihae, ke maopopo pono kahi e kukuluia aku ai. E lawe pu ia ae ana hoi ka hana i ka wai o Waimea. E hoolahaia aku iloko o na @a pokole no na paipu e lawa ai ka wai i manaoia. Ela na Papa Alanui ke hana mai nei i na hana like ole, o ka oi aku no nae ko Hamakua ame Hilo Hema, a ke aneane aku nei e nalo na hoina o ke aneane aku nei e nalo na hiona o ke alanui kahiko.

            Ua hoike pu ae no hoi oia i kona hilinai e lanakila ana ka aoao Repubalika ma Hawaii. I keia manawai ke hoomau nei na luna hooikaika o na aoao like ole i ka haiolelo ana, a ke ake nei kela ame keia aoao o lakou ka poe hope e haiolelo aku ai i ka poe koho.

AILA EA O HONOLULU NEI.

            Ua hoike ae o W. R. Castle, iaia i hoi mai nei mai Amerika mai, kahi hoi ana i hele aku nei no ka huli ana i na mea i hoohana aku ai no ka Aila Ea no Honolulu nei, aole e loihi mai keia manawa aku e hoopukaia aku ana no ke kohokoho ana no ka hoomoe ana i no paipu mai Kapalama ma ke alanui Moi a hiki i Liliha mailaila aku no alanui Kula a hiki i Puowaina, a mailaila aku no Punahou. He elua kahua e noonooia nei i keia manawa no kahi e kukuluia aku ai o ka helehana, oia hoi ma Kawa ae nei a i ole ma Kakaako. Me he mea la o ka lanahu aila oia ke hooanaia ana no ka hooniniu ana i na meahana o keia hale hana aila ea.

            WELA NALULU he ma'i loaa mau keia i na manawa o ka makahiki e like me keia. Ua ano like no keia ma'i me ka ma'i anu ikaika loa a ina e hoohomahema wale ia a hookuuia aku e laha pela e loaa mai ana no kekahi haawina poino mahope mai. O ka hana pono loa no keia ano ma'i oia ka hookaawale ana mai ka makani mai alaila e lawe i ka laau Chahberlain's Cough Remedy. O keia ka laau nana e haawi koke i ke ola a ina e hoohanaia i like me na kuhikuhi e kaupaleia aku no na pilikia apau a o loaa mai no ke ola mahope. Ke kuaiia nei ma na halekuai laau lapaau apau. BENSON. SMITH & CO., LTD., na Agena ma Hawaii nei.

HOOLAHA MA KE KAUOHA

HOOLAHA I NA MOHO NO KE KOHO ANA I KA AHAOLELO.

            O na moho apau, i ka la mamua iho ka la koho, e waiho ae i na lunanana koho ma kela ame keia Mahele i ka papainoa piha o na poe apau i ae ia ma ke kanawai e hoohanaia aku ana a i ole hoohanaia paha e ia no ke kokua ana ia mahele ma ke koho ana, a aole hoi kekahi mea i paa ole kona inoa maluna o ia papainoa e ae ia e noho ma kahi koho ma ka aoao o ia moho.

            Aole he mau mea maloko nei i hanaia no ka papa ana i na kokua i haawiia mai na moho ae i kekahi po@ okoa.

            A. L. C. ATKINSON.

                        Kakauolelo o Hawaii.

Hale Aupuni, Honolulu, Okatoba 13, 1904.

He Leo Poloai i O'u Mau Hoe Koho Balota e Noho nei i ka Aina o ka Ehaeha.

            E o'u mau hoa ma'i, ame na makamaka, i loaa ka mana koho balota ma ke Kahua Ma'i nei, Me ka mahalo:

            Makemake au e hoike aku imua @ oukou i ke kulana pakahi o na moho Elele a kakou, e koho aku ai ma ka ia @ o Novemaba ae nei, no ka Ahaolelo Nui ma Wa@ineiona , Amerika, penei:

            No ka moho Elele a ka aoao Repubalika ka Mea Kiekie, Keikiailii Kalanianaole, ua ku mau oia ma ka aoao aloha aina, aloha moi Liliuokalani, aloha lahui, mai ka makahiki i hookahuli ia ai ke aupuni Moi. A. D. 1893, a hiki mai i keia manawa. I ke kahuli ana o ke Aupuni Moi i aloha nui ia, ua hooikaika mau oia ma Hawaii nei a ma Amerika e hoihoi hou ia ae ka Moiwahine Liliuokalani ma ka nohoaili, ame ke aupuni kumu o Hawaii nei. E ku-e mau ana hoi i ke aupuni o Dole ma, i kapaia ke aupuni Kuikawa, @ mahope mai Repubalika o Hawaii, ma ka A.D. 1895. Ua komo oia ma ke kaua me ka Mea Hanohano R. W. Wilikoki, ma ke kaua i kapaia ke kaua ma ka Puu o Leahi i paanaau hoi i na kanaka Hawaii apau ma ke mele:

            "Ala i Leahi Kaimana Hila, Ke aloha aina e hoolulu nei." Ua moiia oia kona oia ma keia kaua, no @@ hoihoi ana ae'i kona makuahine ka Moiwahine Liliuokalani ame ka aupuni Kumu o Hawaii, a o ka hopena o ia kaua ua maopopo ia oukou e o'u mau hoa makaainana ua lilo oia he pio n@ ke kaua, a no ia mea, ua hoopaaia ma ka halepaahao, a ina e huli pono ia aku kona moolelo ma Hawaii nei mai ka wa'i hookahuilia ai ke aupuni Moi a hiki i ka holo ana ka Olelo Hooholo a ka lunamakaainana Demokarata o ka Hale Ahaolelo Amerika, Mr. Newland o ka Mokuaina o Nebraska ma ka la 12 o Augate, A. D. 1898, e hoohui ana i  na Paeaina o Hawaii me Amerika Huipuia e ikeia no aole loa he manawa a ke Keikiaili Kalanianaole, ka Moho Elele hoi a ka aoao Repubalika, i haawi aku ai i kona kakoo i ke aupuni o Dole ma kapaia ka Repubalika o Hawaii. Aole loa no hoi oia i hoohiki mahalo o ia aupuni aole no hoi i kakauinoa i ka palapala hoohuiaina a ua nele loa no hoi i ka paa ana i kekahi oihana maloko o ke aupuni o Dole ma. Ma ke kau koho balota mua o ke aupuni Teritore o Hawaii ma ka A. D. 1900, ua noho oia ma ka aoao Home Rula a hiki mai i ke kau koho balota o A. D. 1902 ua noi oia i na alakai o ka Home Rula, Mr. Kalau@kalani a pela aku, e haawiia ka @@a koho akea i na moho i makemake ai, e like me ke ano o ka wae a koho ia ana o na moho o ka aoao Repubalika na ka lehulehu e koho i pilipono ai kela moto kaulana "He aupuni no ka lehulehu na ka lehulehu, a ma o ka lehulehu la:" aka o keia kumuhana a ke Keikialii i noi aku ai e hooakeaia kela pono nui, ua hoole loa iho ia o Kalauokalani ma, oiai no lakou e ake ana na ka poe kakaikahi wale no e wae a e koho i na moho: he hoohaiki maopono ana hoi i ka pono o ka lehulehu. Ma keia wahi ua hiki hou ole i e Keikialii ke noho hou aku malalo o ka aoao kalaiaina Home Rula a ma kona noonoo maikai ana, ua ike maopopo in@ la oia o ka aoao Repubalika wale no ka mea e ola ai o Hawaii uuku ame Hawaii lahui, no ka mea o ka aoao Repubalika wale no ka aoao ikaika ma Amerika Huipuia i hiki ole hoi ke n@ole ia ka oiaio o ia mea e na poe naauao, manao kuokoa ame ka poe e heluhelu mau ana i ka moolelo o ka lahui Amerika.

            Ma keia wahi e o'u mau hoa koho balota, e huli ae kakou a e nana aku i na Moho Elele a ka aoao Demokarata, ame Home Rula, oia hoi o C. P. Iaukea ame Chas. Notley ko lana kulana pakahi ame ka lana mau hana mai ke au mai o ka hookahuli aupuni o ka A. D. 1893. Aole anei he mau kanaka keia i hoohiki aku malalo o ke aupuni o Dole ma e haawi ana i ko laua kakoo ana i kela aupuni, i hoowahawaha loa ia e oe e ke kanaka Hawaii? Aole anei i ko laua hoohiki ana e kakoo i ke aupuni o Dole ma, ua  hooialo aku laua ma ia hoohiki e ku-e loa ana laua  i ka hoihoi hou i ka moi ame ke aupuni kumu o Hawaii, ke aupuni hoi a oukou e o'u mau hoa Hawaii i noi nui lia ai e hoihoiia mai? Aole loa e hiki ke hoole mai i ka oiaio o keia mea. Aole anei, i kakauinoa aku o C. P. Iaukea ame Chas. Notley ma ka palapala h@ohui aina, e koi ana i Amerika e hoohui aku ia Hawaii uuku me ia ka mea hoi a ka lahui i hoole mai ai? Aole  anei no ko laua hoohiki ana e kakoo i ke aupuni o Dole ma ke kumu o ko laua noho oihana malalo o ia aupuni @ Ua noho kuke awa o Chas. Notley no Hilo, a no ka hapala o kana puke ua hoopauia oia a no ia kumu ua huhu oia holo ae nei komo ma ka aoao Home Rula? I ka A. D. 1887, ua kakoo aku keia Kale no ia Kakina ma oia hoi ma ke kanawai i kapaia ke Kumukanawai elau pu, a oia nei pu kekahi i auomo i ka pu me Kakina ma.

            No C. P. Iaukea ua paa oihana mau no oia malalo o Dole Ma, a loli ae nei i aupuni Teritore ua komo oia ma ka aoao kalaiaina Repubalika a peresidena no ka Ahahui Repubalika ma Waialua a no ka hookiekie ole ia eia aoao, komo ma ka aoao Home Rula a heaha ia haalele aku ana la kona aoao kalaiaina ma keia hope aku.

            Nolaila  e o'u mau hoa koho paloka owai o keia poe kanaka ekolu kau e haawi ai i kou paloka ke hiki mai i ka la koho: o na moho lelele anei o ka aoao Demokarata ame ka aoao Home Rula, na moho hoi i ike pono ia ua haawi aku i ko laua kakoo ana i ke aupuni nana i hookahuli i ke aupuni kumu o Hawaii nei, a i ole e haawi ana a-

(E nana ma ka aoao 8.)