Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 43, 21 ʻOkakopa 1904 — MA KA AOAO IKAIKA E KU AI KAKOU. [ARTICLE]

MA KA AOAO IKAIKA E KU AI KAKOU.

«,Kakauia e S. K." Nawaa.) ! (Hoomauia.) j *lna o lawoia mal nna ka mahele o koa maiioko nuii o ka huina lahui. e Hke hoi mo na mea i manaoia ana ku holu kanaka o ka makahikl i-laweia' ao lioi he i-.vakalua mahina i hala ae noi. e ikoia no, o ke au o 31akm;iis. i ka manawa i ala ai ke X?»ua nu> S«?pania, oia ke au haahaa loa o heluna o na ko<\ ke iaweia mai a iookuku aku " ka helu lahui e ku aiKi ikiko o k:i mooleio o keia aina, •!a hoi he 3.7 koa no keia ame keia 16,00tf kanaka. O keia no hoi ka oikana koa a ka Ahaolelo Xu| i hoomahuahua ae ai e Uke me ia © ku nel, a e r«aia nei mat«to o ke kauoha a Peresidena Ruanwela. e hoike ana hoi T-6 ki\i» no kela ame keia 10,000 kaaaka. ra hiki no hoi ke ike iho ma ieia o ka maheiehele papaheiu ana e iu nei I keia manawa ua Hke aku no me na kau e noho Peresities\a. ana o Vaanetor.a ame Adains a i>ela no hoi ku oihana kana o 25,000 koa i kuIkeiuia a i manaoia oia maoll ka nul iupono i ka manawa o Peresidena V. #. Oraiu (Kaiani). I.'a mahuahua Ikl aku n<» hoi \ ko ke kau o Polk a i ole 9- *o J:H'k.eon. eia nae ua uuku iho *:asiiua o kv> kela o JefTerson a; i ©ie ko

Madison, a aia bol ka o.hanA kaoa e ka ne; i keia a ma ke itaJau& e hiki ai i ka. aoao E>emokaratii kakoo Uke hOt rr,e n.a k«iu e noaa Peresidena J>-moaLarai£. La. &r*a a iakou i kakoo aL*" JJa k«ta. hoiie* ae la e hikl ai ia kaua e k« kanaka Hawaut e hoohana ai i ko kaua iunaikehala f ka w-aiwai ole o ko ke I>j i n.okArata makemake ana e hootrnlia ma i na liJo, a hooemi pu i k& ikaik3 o ka elhana kaua o Amerikft a kaulik« me ka moolelo o ka lahul. olai i k*ia maeawa ua emi mai no ka heluna nui o na koa, o.ai 110 nua komo pu aka nei o Ha'waii, Piiipine ame Poko Riko Uoko o ka auna hookahi o-Anierika.

Pela no na kahua e ae o ka aoao Hepubalika- Eia ka aoao Repubailka ke ku nei maiuna o ke k&hua dute 1 na waiwai komo mal iloko o ka aina mai na Aina E rr,ai, be kahua hoi na ka aoao Kaiaiaina Hepuhaiika i kakoo loa ai, a o ke kahua hoi keia nana e kaupale nei i ke komo ana mai o na waiwai o na Aina E e paonioni me na waiwai i hanaia e na limahana Ameri« ka, a aia ir«aluna o keia kahua kekahi hoiomu loa o Amerika e ku nei i keia manawa a i na kau no apau i noho Peresidena ia e na kanakii Kepuhalika. Aoie pela ka aoao Demokarata. Ke ia aoao e komo na waiwai o na Aina E iloko o Amerika m e ka dute ole, abe ka'nua keia i ikeia ka wiwi o ka aina, e like me ke kau 0 Peresidena Deniokarata, KilivUana, i noho ai, a kukuluia na hale ai "soup," olohani na kanaka no ka hune, a hooho ae hoi me ka lokahi; "Ua lawa makou ia Demokarata, a aole e ike hou ia kekahi haawina wi iluna o ka aina e like iho la me keia." O ka dute ia ana o na waiwai komo mai iloko o ka aina he paku ia nana e hoohoihoi ana i na hana kuloko; aole oia wale no aka he hana ia e paa ana 1 ke daia iluna .o ka aina a e mau ai ke kaahele ana iloko o ia poai hookahi. Penei kekahi mau olelo kaulana a Peresidena Aberahama Linekona i hoopuka ai: "Ina e hoomaopopo iho kakou i keia, ia kakou e kuai ai i kekahi tona alahao nia na Aina E, ua loaa mai na hao alanui ia kakou a o ke dala ka i loaa aku i na Aina E; aka ia kakou i kuai ai i tona alanui hao i hanaia maanei loaa iho la ka hao alanui ia kakou ame ke dala." He nui aku no na kumuhana i like ole ai na aoao kalaiaina a elua e ku nei, aka ke manao nei ka mea kakau ua lawa keia mau hoike maluna o keia kumuhana e hiki ai i na kanaka Hawaii noonoo maikai ke hooliana i ko iakou mau lunaikehala a koho ko lakou mau mana koho e ku ma ka aoao ikaika e hooholomua ana i na hana iluna o ka aina, aoie hoi ma ka aoao nawaliwali e like me Demokarata.

E ae mai ia'u e lawe iki ae i ko oukou mau noonoo ana maluna o ka aoao Demokarata kuloko e ku nei maanei i keia mau la, a maluna hoi o ke Kahuahana a ia aoao i kakoo ai iloko o ka lakou halawai elele. Aia maluna o kela mahele e hoahewa ana i ke ano o ka hooemiia o na hoolilo o ke Aupuni e ka Mana Hooko, a ma kela hapa hoi e olelo ana penei: "Oiai i ka makou noonoo ana, ua h)ki no ke hoolawaia ka waihona Aupuni ma ka hoomahuahua hou ana ae i ka auhau maluna o ka po e waiwai; a ma keia kumuhana, ke manao nei inakou ma ka hoopii hou ia ana ae o ka auhau maluna o na loaa makahiki, o ka hana pono a demokarata ia i oi aku ke kaulike mamua o ha hooemi lilo i hanaia." Ke olelo nei ka mea kakau o keia kekahi o na hana kau kapakahi a ka aoao Demokarata ,a o kekahi hoi keia 0 na kumuhana nana e pepehi i ka lahui. E ninau mai: Pehea la i lilo ai 1 kumuhana pepehi lahui? O ka helu waiwai o ke kanaka aia maiuna o ka nuj o kona loaa makahiki, a he mea oiaio e kau ana keia maluna o ka nul 0 kona loaa makahiki, a he mea oiaio e kau ana ke'a maluna o na haole ke koikoi. a he hapa uuku hoi o na kanaka loaa ana i keia, aka e hoomanao i keia wa no a kakou e noho nei, na ke kanaka ilihune e uku nei 1 na auhau o ke kanaka waiwai, oiai ke ku nei na kumu waiwai o ke kanaka waiwai, a o ke kanaka ilihune eia oia ke kuai nei i kana mau mea i makemake ai mai ke kanaka waiwai mai. 1 ka manawa o kekahi kanaka e manao ana e kukulu i hana hoowaiwai nona, e like me na oihana kalepa e ku nei iluna o ka aina, o kekahi o na ninau ano nuj loa e komo koke mai ana iloko ona, oia keia: Pehea la wau e hana ai i loaa ke ola no'u ame ko'u ohana ma keia hana a'u e lawelawe nei? Eia no ka haina e loaa leoke mai ana iloko ona: E kuai ina waiwai ana i manao ai e plepiele aku i loaa ka pono nona. Lawe mai i keia mau waiwai, a mamua o kona kuai ana aku e hoonohonoho ana oia e like me keia: Kumulilo no ka waiwai i kuaiia, houluulu aku i na lilo o ka laweia ana a kona kahua o ka hana, houluulu aku i kona lilo hoolimaiima o kona hale oihana, houluulu aku 5 kona lilo no na limahana e hana ana malalo ona, houluulu aku i na pakeneta ana i manao a! e" pohv> ana kekahi mau'waiwai ana, houluulu aku i koha mau auhau maluna o keia mau walwai. a ina he dute kekahi houiuulu aku. alaila houluulu aku me kona puka ana i manao; ai e ola ana oia ame kona ohana, loaa mai ka huīna piha ma na pa-keneta, oia ke kumukuai ana e hoolilo aku al i ua waiwai U\ ana i manao aj e piepiele, o ka hopena ke uhaiīa ke kaliuahana a Demokarata e manao nei e hooko aku ma keia kau ahaolelo ae, he polohuku na lae o ka poe ilihune, I keia manawa eia ke kuaiia net ke eke palaon he-okahi ma Honolum net no $1.25 o ke eke. ma na Kona o Hawaii II.SO o ke eke me ke ku o ka auhau e like me keia e ku nei, alaila ina e hooinahuahua hou ia ka auhau maiuna o ka poe waiwai, heaha ana ke kumukuai o ke eke palaoa raa keia mua aku? Aole e hoohewahewa ae ana ka mea kakau ke olelo ae, e pii ana ke kumukuai q ke eke palaoa m& Honoluiu nei no J1.50. a no na kuaalna e like me na Kona, i ka $2 a oi aku no paha, alaila owai ke uwe waimaka ana, 0 ke kanaka walwai anei i hoomahuahua hou ia ae kona auhau, a i ole o ke kanaka iiihune anei e kua| nel i keia mau waiwai me ka hou o kona lae. me kahi ikaika a ke Akua i haawi mai ai iaia e huij aku i pono nona, me ka iilo o kekahi o na keneta ana 1 kual aku ai i ka makemake o kona ohana ame I& pu hoi, i e hookaa i

aku ai | na auhau o k« kanska. wai-1 wal? I Ano. e o'u maa hoa. Ha*a.ii, noonoo i keia. Ina he mea liiUl keia raau hoakaka ana, aiaila, ao!e ī b?wa ko ouaōu hoa kanaka i ka hoakaka rr?ua aku t keia rr>aa n>ea. krt soaa mai na kuia rr.a keia maa aku: asca ina aia ka noonoo maikai iloko o k» kanaka, k-?la iunaikehala a ke kanaka. e h&aheo aei, ina aia keia haatrina tsaikai iioko o ko'u j mau hoa Hawaii, ke pu!e ae nei wau I na Mana Lani, e hookomoia mai Roko o ko ke kanaka mana koho ka haawina maikai. a e koho a e kakoo i ka aoao e mafcerr.ake ana e kauiike ke kaumaha maiuna o na mea apau, oia no ka aoao R~Dubaiika.