Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 43, 21 ʻOkakopa 1904 — MAKAIKIU WETE DETONA Ke Ahi Lalapa Pio ole i na Nihiliti Ke Kanaka Amerika Koa lua ole [ARTICLE]

MAKAIKIU WETE DETONA Ke Ahi Lalapa Pio ole i na Nihiliti Ke Kanaka Amerika Koa lua ole

MOKUNA XXVIII. HUI HOU ME XA XIHIUTI. 4i O ka'u hoike e makemake nei e hoike he mea maikai no e hoikeia imna o kekahi poe kakaikahi. He mea hiki no hoi i ua poe kakaikahi la ke hoike aku ia oukou mahope o ka pau ana o ka'u hoike." "He mea oiaio no ia, aka ma keia me he mea la aole he waiwai." 4, A01e keia he mea waiwai ole. O ka'u mea e makemake nei e hoike aku oia kekahi o na mea ano nui." "'O makou no hoi na lunakanawai nana e nana aku a hooholo iho." <4 Xo ko oukou pono e hoole aku ana no wau aia waie-no a hoike ia aku imua o kekahi poe kakaikahi wale no." Mamuli o keia koi ikaika a Wete, na huli aku Ia ke kanaka a laua nei i hoomaopopo aku ai oia ke alakai o na Xihiliti, a o ke kanaka no hoi nana i haawi i keia mau kukaiolelo ana me ka kakou makaikiu, a pane aku la imua o kona mau hoa: "E na hoaloha, heaha ka oukou pane no keia noi?" "E hana aku e iike me kana i noi mai nei," i hooho like mai ai na mea apiiu. I keia inanawa i hele aku ai ua kanaka alakiii la o na Xihiliti a hui aku la me kekahi o kona mau hoa, a maliope o ka hala ana o ke* kahi mau minute pokole, ua hookaawale ae la he umi in>e maiwaena mai o ka huina nui e noho ana iloko o ka lumi a kamoe aku la ka lakou hele no kekahi lumi okoa aku. "E hahai mai ia'u," i hopu aku ai o Wete ia Vera, a hoomaka aku la e alakai i kona koahele. "Ea, aole loa oia e hele akn mai keia lumi aku" i hooho like mai ai na poe apau e noho ana iloko o ka lumi. I keia manawa i lele koke aku ai o Wete a ku ma ka aoao o Vera a me ka leo kuoo i pane aku ai oia: "O maua like no ke hele aku." 0 ka poe i iele mai imua i ka manawa a lakou i hooho ai e like n?e ka kaua i ike ae nei, hoomaka ae lakou e uluao'a me ka pii ana ae o ko lakou inaina, a ma ka Wete iioomaopopo aku, eia keia poe ke hoao nei e hookaawale aku ia Vera mai iaia aku, ka mea hoi ana i hoohiki ai e haawi ana i na kokua ana apau i liiki iaia me kona olaJ Me kela hoomaopopo o Wete i ka Kauuawahine Alauia2ofa hana ame ka ikaika o kona manao ume iwaena o na Xihiliti, ua hoomakaukau iho la o Wete no ke pale ana no laua. Lalau iho la oia i ka pu ana i lawe mai ai a paa hou ae la ma kona lima, a ku ae la no ke pale ana. MOKUNA XXIX. KO GEREXIGOFA HOALOHA. * He manawa keia i uluao'a ae ai ke anaina kanaka a aneane no i kahi o ka liaunaele loa, a no ko Wete makemake ole e ala mai kekahi pilikia ia laua, ua pane aku la oia me ka leo ku i ka ume manao: "No keaha la kakou e uluku nei no keia mea? Eia wau imua o oukou a iloko hoi o ko oukou mau poholima, a ina no wau e hana aku e like me ka'u i manao ai, aole ia he mea no oukou e poino ai." "No keaha la hoi oe i hoopaakiki loa mai nei nui ke ku e ana mai i ko makou makemake?" "E hoolohe mai. I keia la ua haawi aku wau i ko'u ola no ka hoopakele ana i keia opiowahine mai ke oki ia ana o kona poo e ke Aupuni o Riisia nei." Maanei i nu ae ai na leo like ole iloko o ke anaina o na Nihiliti. "A no ka hoopale loa ana aku i na poino e kau inai ana maluna o keia opiowahine ua makaukau wau e waiho aku i kuu ola." "Aole hoi he poino e kau aku ana maluna o ka opiowahine,' , wahi a ke alakai o na Nihiliti i pane mai ai. "Ke maopopo ole nei ia'u kau e ha'i mai nei." "Heaha kou manao? Aole niakou he poe pepehi wale, ua ike no hoi oe.' "Ma ke ano he ahahui ua ike wau, aka ke maopopo ole nei la'u ka manao pakahi o kela ame keia o oukou." "E hoemoakaka loa mai ia makou." "Ina aole i hana kekalii o ko oukou lala i kekahi hana pono ole no keia wahine me nei aole e ala mai keia pilikia a aole hoi he mea a keia opiowahine e maka'u ai." "Ke maopopo ole aku la ia makou kau mea e ha i mai nei. "Ina e ae mai ana oukou e lawe aku ia'u ame keia opiowahine no kahi a ko oukou ahakuka e noho ai, ialaila wan e hoiko aku ai a ilaila hoi wau e hooiaio aku ai i ka'u i ha'i aku nei ia oukou." 4, E hookuu aku ia laua e liele like," i liooho mai ai kekahi. "E huli pakahi aku ia laua," i hooho mai ai kekahi. "Ke ike nei oukou," wahi a Wete me kona huli ana ae i ke kanaka nana i lioopuka i na liuaolelo hope a kau aku la kona mau maka huhu, "eia kekahi poe iwaena o oukou e kumakaia ana i ka oukou hana a lioike aku hoi i kt> aupuni a oukou e inaiua nei." Ua kuomi hope aku la ua kanaka lu i kona lohe ana i keia mau 'olelo a Wete, a o keia no hoi ka hopena o keia hana ku-e ia laua nei. | llopu aku la o Vera i na lima o Wete a hahai aku la iaia no ka lumi halawai o ka ahakuka. a ia laua 110 a komo iloko o ua lumi la, ua pane koke aku la o V\ete: "Aole anei oukou e oluolu mai e hoouna aku i kekahi o oukou e nana i kahi kanaka i ku-e loa mai nei ia maua, a ina oia e haalele ana i kahi halawai, e paa aku iaia. Ke hoohuoi nei wau inalia paha he kipi oia, Aole no hoi he hewa o keia noi a'u." Me ka pane leo ole ua puka aku la kekahi o na Xihiliti i waeia no ka nieniele ana ia Wete ma, a he mau minute hoi i hala ko lakou nei noho mumule ana, a i ka hopa ana mai o ua kanaka la. ua kau like aku la na maka o na poe apau iloko o ka lumi maluna o ua ka naka la. . . , •i ko'u hiki ana aku nei e hele ana ua kanaka la no ka puka aku iwaho. Ua paaia mai nei oia." 1 ka lohe ana o na Nihiliti i keia hoike, ua huli ae la kiia am*' keia o lakou a nana aku la kekahi i kekahi, a mahope iho i hoomaka mai ai ko lakou alakai e pane. # "E oluolu anei oe e hoike maopopo loa mai ia*nakou 1 fca ma nao o kau mau olelo i hoopuka mai nei e pili ana no ko makou ahahui?" . , , , , „ <; E ae mua mai oukou e ha'i mua aku wau 1 ko u moolelo. "E hoopiau aku." "He makaikiu Amerika wau." «*He makaikiu Amerika!" i hooho like ae ai na Xihiliti. "Ua hoounaia mai wau ianei no ka imi pono ana i ke kumunoopii i hoopaahaoia ai o Ivana Horawiki Opio, he kumuhoopu pepehi kanaka hoi," . . •'Owai ka mea nana i hoouna mai īa oer "Na ka makuakane. Ua hiki mai wau ianei i ka manawa o Ivana Opio i hookuuia ai, a ike hoi i keia opiowahine, i alohaia e ia e paa ana iloko o ka halepaahao ma kahi o kana aloha. '"O kau ha'i inai la he moolelo ia i maopopo/' i pane mai ai ke alakai o na Nib.iiiti. , , "Ae; aka o ke koena aku aole oukou i ike. Ua hoopaaia aku keia opiowahine iloko o ka halepaahao aole ma ke kumuhoopii pepehikanaka wale no, aka aa hoopiiia oia ma ;ka hewa MhilHi.

"He ik<? do ke anpuni i ka iloko o ka helw 1 ." t ' < *IVla ik«. aka nae okf kumnhoopii ua hanaia e kekahi o koJ oukou lala/* \ kona inwi?" | kona inoa. ke Kaunawahine hoL < * v JTr- aii« k i k» na au e ha'i niai nei? | ' li<* oiaio ina na ano aj>au.* ? | "Aoie no nae hoi ia he mea e hoike mai ana aa hana hewa mai; oia i kHa ahahui." i pan»? mai ai ke aiakai o >"īhiiitL j *E a.kah«*lc o<*." wahi a Wetc* i pane aku ai me ka leo malie. j "a mai hoopuka nui oe i na olelo e pai ana ia Kaunawahine Alama-1 zofa." ,j 4i o oe ke akahele." wahi aua kanaka la i pane mai ai me ka; leo huhu. **a mai hoopuka mai oe i kekahi mea e hiki ole ana ia oe ke hooiaio mai." | u Eia nae ua hoea mai o Kaunawahine Alamazofa i Sana Pe-! terol»ro nei no ke kumakaia ana ia Kauna Gerenigofa ma ke ano | he Nihiliii." i panai aku ai o Wete me ka leo kuoo. j "Ileaha kau hooiaio no kau i ha'i mai neiT % | "0 ia ka hiki ana mai o ke kaunawahine ianei me ka ike ole| 0 kona hoa, oia no o C/er<'iiigofa. a o ka oiaio o kona hiki ana aku | iinua o ka Emepera i k<-ia kakahiaka a loaa mai ke kauoha iaia i mai ka Emepeni mai no ke oki aiia i ke poo o keia opiowahine. oiai I uo nae ua ae mua ka Emepera e hookauluaia ka hooko ana i ka ] hoopa'i no na la eiilna, āole he mea nana e hoole mai." | "lle mau olelo imiapa wale no kena au/' | 4 E akahele oe i kau maii olelo," wahi a kekahi o na lala o ka| ahakuka i pane mai ai i kona lohe ana i ua olelo a ko lakou alakai. j '*Ao!e he m<'a e hoopaapaa ae ai i ka oiaio o na olelo a keia kanaka; malihini. no ka mea ua ikeia o Kaunawahine Alamazofa i keia auwina la e holo ana no'ka halepaahao. a he hooiaio ana hoi keia 1 kona hiki ana mai i Bana Peterohoro nei, oiai no nae ua maopopo mua aia oia i l*arisa kahi i noho ai/' Aia o \Yete i keia mauawa ma kahi kokoke loa i ke kauaka iiana i hoopuka i na olelo a kaua i ike ae nei. a i kona ike ana aia he hookahi iwaena o keia poe i huli mai a kokua i kona aoao, ua nee loa aku la oia a pili me kanaka la. a hawanawana aku la iaia; ik E kokua mai oe ia'u. a i ole e hoike no-wau ika Gerenigofa hana kumakaia." O ka nianao i loaa ia Were a hoalaia mai keia mau olelo. «ūa keia: Ina o keia kanaka a he hooloha no Gerenigofa. alaila he inea hikiwawe h»a ke ala ana mai o ka maka'u iloko ona a niakemake ole hoi e kau aku ka piiikia maiuiia o koira hoaloha. a ma keia ano e hoao ana ua kanaka Ia e ume aku i ka "V\ ete mea i manao ai e hoike aku imua o k'eia aliakuka. •'Eia nae hoi,'- wahi a kekahi i pane ae ai, "aole o'u maop» po l>ehea i lilo mai ai ka hiki ana mai o ke kaunawahine ianei, a i ole o ka hana a uu kaunawahine nei i hana ai maluna o keia opiowahine, i kuniu e pili ai ke kipi i keia ahaliui. "Aole loa," wahi a ke kanaka i kokua mai'ai ma ko Wete aoao, "eia nae aole e hiki ia kakou ke hoole ae i ke kahua a keia kanaka e ku nei.' ? "Xo kealm hoi?' ? {, E hoomaoj>opo inai kakou, ma kekahi ano i maopopo ole ia kakou ua ike keia he lala o Kaunawiihine Alamazofa no keia ahahui. ua loaa 110 hoi ka ike iaia nei mamuli o ka Kaunawahine Alamazofa hana i huikau aku ai keia opiowahine a loaa ka pilikia maluna ona a kapaia hoi oia he Xihiliti, a ua hooikaika hoi o Kaunawahine Alamazofa ma na ano apau e hooko ia kona manao puni koko maluna o keia wahine, e like me ko kakou ike ana ae nei n«a ua kaunawahine nei i kii aku i ke kauoha i ka Emepera no ke oki ana i ke poo o keia opiowahine, a nana no i lawe aku i ka halepaahao.'' "Aole wale lioi oia," wahi a Wete i pane aku ai, i kona manawa i ike ai i ka ikaika o na manao kokua o keia kanaka iaia, tl aka ke hoike aku nei wau imua o oukou, ua lioopiiia o Kauna Gerenigofa imua o ka Emepera e keia kaunawahine." "lle mau olelo waio uo keia au aole no nae he hiki ia oe kel hooiaio mai." "Pela io no, aka he hiki ia'u ke ha'i aku i na mea apau e hiki ai ke hooiaio ia keia mau mea a'u e hoike aku nei.' , "E hoike mai hoi ha oe." '•E pono ia oukou ke hoomaopopo mua mai o ka ? u mea wale no e li'a nei oia ka lawe aua aku i keia opiowahine a kaawale aku aku mai na pilikia e lioopuni nei iaia." "Ke uiaopopo la ia makou ia mea." "l"a ha'i nnm aku nei hoi wau he makaikiu wau i hoohanaia mai no ko Ivana pono. O kona pono ame ko keia opiowahine ua kulike loa. Nolaila o ko'u kokua ana aku i keia opiowahine oia kekahi hapa o ka'u hana i hoohauaia mai ai." k 'l'a pololei kau." "Ua loaa aku ia'u keia opiowahine iloko o ka poino mamuli o ko Kaunawahine Alanuuofa lili. Ua hele aku wau i ke poo o *ka oihana makai a ha'i aku iaia i ka'u mea i ike ai no keia mea. Ua like no kana mau olelo e like me ka oukou i pane mua mai nei 7 oia hoi he olelo wale no aole he oiaio iloko olaila.'' "Ke manao nei makou oia no ka haina i loaa mai ia oe." j "Eia nae aole i hiki i ke poo o ka oihana makai ke hoohewa-! hewa ae aia he oiaio iloko o ka'u mau mea i hoike aku-ai iaia, a ua. mauaoio mai hoi oia he pololei ka ? u i ha'i aku ai iaia." "Pela auei? v %, Ae. ua manaoio mai oia, aka ua olelo mai oia ia'u e imi aku i na hooiaio mamua o koua haawi ana mai ia'u i na kokua ana maluna o ka'u hana i kipa aku ai e ike iaia." "A ua imi aku anei oe i ka oiaio o kau mea i ha'i aku ai iaia?" •"E naua mai oukou. Ua hahai aku wau mahope o Sotia Alamazofa no Parisa, kahi hoi ana i holo aku ai me Kauna Gerenigofa, ma ke ano he mau agena ma-Iu no ke aupuni o Kusia nei, a ilaila wau i kiai makaala loa aku ai ia laua. a ma ia kiai ana a'u i hiki ai ia'u ke komo aku iloko o kekahi halawai a ka poe Xihiliti, a lohe hoi i na mea i hoonohonohoia no ka pepehi ana aku i ka Emepera. Ua lioouna koke mai wau i na mea apau a'u i lohe ai ia Generala; Gerisa. a o ka hopena he ekolu poe i hopu ia. M "Ile kauaka koa maoli 110 oe i kou hele mai ianei a ha'i mai ia makou i keia mau mea." "E hoomauao oukou ua haua aku wau i ka'u hana no ka poe wale no o kau mea e kiai makaala loa nei. a oia no hoi keia opiowahine." "ivia io no, aka iua he oiaio kau mau olelo i ha'i mai nei, alaila! o kau hana ana pela ka mea nana i hoohamani mai i ka makou papa-1 hana." "Aole pola; no ka mea iua i holopono ia hana a oukou i hoo nohonoho ai. a(*le o oukou. aka o kekahi hapa o oukou, e hana uei hoi iwaena o oitkou. na lakou e hoololi ae i keia hana a oukou i hoouohouoho ai i mea no lakou e pomaikai ai a e poino. ai hoi oukou." "Ua hoike mua luai uei oe ia manao mamua aku nei. Heaiia-' kou manao maoli?" ! Kan aku la ko Wete mau maka maluna o ke kanaka ana i hoo- j waka'uka'u mua aku ai, a ike aku !a oia i ka hoike ana mai o ua [ kauaka la i kekahi hpailona e hoomaopopo aku ai o aole i! makeuiake ua kanaka la e ha'i ae o Wete i kana mea i ike ai e pili ana no tlerentgofa. Ua panai aku o Wete i ka ua kanaka la me kekahi hoalkma a ua kauuka la i ike mai ai, alaila hoomau aku la <»ia i kana kamailio ana: "lleaha ka waiwai ia'u e ha'i aku i keia mau mea apau me ko oukou ae mua ole e hana mai ana oukou i kekahi hana e pono ai wau ame keia opiowahine, he hana kokua hoi i hiki ai ia maua ke heino aku mawaho o keia aina lapuwale o oukon?' 7 Maanei i fwme awiwi ae ai kahi kanaka a Wete i hoomaka'uka'u ai. a Wete hoi i hoolnaopopo aku ai he hoaloha ua kanaka la no Gerenigofa: (Aole j pau.)