Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 32, 5 ʻAukake 1904 — NO NA MAKEKE KUAI I'A. [ARTICLE]

NO NA MAKEKE KUAI I'A.

K lik*- rne ia e puka aku nei pela iho la. ka nui o ka ike pili i na makeke knai i'a o ke kulanakauhale i keia mau i la. oi ioa aku i ka makeke o ke Aupuni i kai o Ainahou. oiai oia ka i ma'ule iki iho nei a 1 keia manaua ua pii hou ae, a i ka nana ana i na kulana o keia po<? makeke, oia hol, na makeke elua o na Pake ame keia no hoi aia he haa- ! wina ano hukihuki o ka oihana kuai l'a iwaena o lakou. Mai ka manawa i'weheia ai ka makeke o ke Aupuni a hiki waie i ka wa i ku ai ka makeke o na Pake mauka. iki iho o Ulakoheo kahiko ua ikeia ka pii maikai aiia o ka oihana kuai i'a iioko o iawahi, aka i ka manawa lj •weheia ai keia makeke hou. mai ia manawa inai ka emi ana mai o ka ikaika kuai o ka makeke kahiko a pii hoi ka makeke hou. A i ka paa ana ae nei 0 ka lua o na hou o na Pake ala hoi ka ulumahiehie o ka holomua iloko o ka makeke hope i hanaia iho nei a ano emi mai ka makeke mua & iloko o keia mau mea apau aia no ka makeke o ke Aupuni ma kona ku- j lana nawaliwali, aole no nae i ka make ! loa no ka inea aia no he oia iloko ona j ma ka malama mau ia ana o ke kuai la o na mea ai ulu-a aole he wa jj ha'o ai. i Ma keia mau la iho nei ua hoalaia J ae he ola hou iloko o ka makeke ka-j hiko, ka makeke i manaoia e hoolilo i | cvahi hoahu ukana a i'wahi no na mea j e ae no ka hookomo loaa ana iloko o ka | uaihona Aupuni,—ma ka hooholo lokahi ana o na Kepani lawai'a e hoihoi j 1 ka hoolilo ana i ka lakou i'a e loaa J mai ai iloko o keia makeke, a i ka | hooiaioia ana o ia mau upu ana aia hoi ua lilo ae la ka Poakahi i hala iho nei he wa hana nui no ke kakauolelo o ke Keena o na Hana Hou i ka heomaopopo ana i na noi kuleana pakaukau kuai i*a iloko o ua makeHe nei, a pela ia e ikeia aku nei aia ht mau papakuai i'a e hoohanaia mai nei ilaila. Aole wale ilaila pau ka makemake o keia poe lawai'a aka wahi a lakou e lawe ae lakou i mau pakaukau kutii i'a no lakou ponoi iho a hui pif aku iloko o kii oihana kuai l'a me ka poe maauauwa i'a—alaila ke houluuluia na mea apau ma ka aoao o ka makeke kahiko e Hke me ia i hoakakaiā ae la huiia me na mea aku i koe no kona holomua alaila ua hiki ke hoomaoix)iK) iho aia oia ma ke kulana pii e lawa ai ka ikaika no ka huki like ana m:i ka hukihuki kaula—o na makeke Pake ma kekahi aoao a o keia no hoi ma kekahi aoao, —oia iho la ke kulana plha o keia poe makeke i keia manawa. Ua loaa ka manaolana e hukl nui ana ka makeke kahiko, pela na manao like c»le i pana ae ina ia mea hookahi. a o kekahi o na kumu kakoo oia no ka 1110 ana mai la o na Kepani lawal'a ma ka aoao o ka makeke kahiko, oiai, ua oleloia o lakou no nn v>ouha-na o ka oihana lawai'a o ke kAlanakauhale nei. k» kumuko'a e hu'e mau ia nei na i'a like ole o ka hohonu o ka moana, a 0 lukou wale no ka poe e hoolako nei 1 na Pake maauauwa i'a o na makeke hou a elua, mawaho ae o na lawai'a loko ame na wahi lawai'a kakalkahi e konio nei,~a o ka malele ana mat la o keia iH»e lawai'a, o ka wiwi ana aku la no hoi ia o ka hoolako l'a la o na Pake. a he puipui hoi ia ma kā aoao o ka mukeke kahiko. Alaila nana ae ma kekahi aoao. oia hol, ka poe kuai i'a laole ka poe maau«ttva) ua loaa pu ae no kela m«Tnao, o na i'a a na Kepani e hooikaika mau nei i ka lawai'a. oia hoi na i"a o k& hohonu. oia no na i'a nunui, e laa ka ulua. ke kahala. ame na i'a nunui e ae—o lakou na l'a i makemake nui ia a kual nui ia e na Kepani ame na Pake pu, a o na hoolako ana o na Kepanl lawai'a me ia ano i*a nunui no ka makeke kahlko oia ka mea nanae ume mai I na Kepani ame na Pake pu kekahi e kipa I ka makeke kahiko; a mawaho ae o keia poe aole e nele ka pma'i pu ae o na kupa ano ko'lko'l llaila. A hookahua ka maluna o kela s»au hiohlona e ikela aku nel aoie e nele ke o ae. 4, ala \akou ma ke kulana ta#awa."