Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 26, 24 June 1904 — KAMEHAMEHA O KA MANAWA E NEE NEI. [ARTICLE]

KAMEHAMEHA O KA MANAWA E NEE NEI.

' Ona manao ī hooaiaiia e ke Kumupoo U. Thompsorj o ke Kulanui o Kamehanieha. a ke Kuoko-a, i noopuka ai \ ka helu i hala oia kekahl o na ma-r-ao kupono ioa e hooko'iko'i iho ka noonoo o kakou Hawaii no ka pono [ ame ke ola o keia mau kula Kameha- | meha no na manawa e nee mai nei. ke ' kumuhana hoi a makou i makemake r.ui ai e kaiele aku iioko o ko kakou ; eoonoo iho, oiai aia maluna o na Ha- ! waii apau maī na makua a na keikl ke ko'iko'i o ke ola o keia mau kula ma a no ka Dono o na Hawaii a ke hooI hemahemaia ia pono o ka hemahema ! r;o hoi ia o kona piii ana ia Hawail oiwi e like me ka pahemo aku o kekahi mea mai ke kanaka aku nona ia mea : ma ka hoohemahema ana o ua kanaka Ia nona ia mea. O ka makee nui o na Hawaii | keia mau kula, na kula o Kamehameha ka home e hoonaauaoia ai na keiki Ha« j waii oia ka haawina kupono loa e ha'o ole mai ka puuwai aku. a i mea e maopopo ai aia ia haawina maikai lloko olaila o na hana e hanaia ai ka hoike maopopo aia ia haawina iloko o ka puuwai a o ua poe la ka poe aloha io i keia mau kula, a o ka loaa io ana o ia mau haawina no ke kula oia no ka pahola like ana o ia mau haawlna maluna o ka makuahine alii ke kumu o na kula, ke "Alii Pauahi." A ma ko kakou aoao ka makou ka!ele nui no na hana e hana ai e* ikeia ai ka makee kula io—oia hoi, e pono e hoounaia na keiki ilaila no ka 1 hoonaauao ana, a oia no hoi ka piha mau o ua mau -kuia nei a o kekahi hapa hoi ia o ke ola o ke kula mawaho ae o na haawina oia i loaa'mua olai aia ia ua makaukau ma ka hooponopono ana o ka Papa Kahu Waiwai o Pauahi kahi hoi e waeia mai ai na kumu kupono no ke kula ame na mea like.

A ina riei no ka ha'o o ka haawina hoopiha i.na kula me na haumana Hawaii alaila aole e nele ka piha me na haumana me ka nana ole ae heaha la a owai la no ka mea he inea pono e hoopihaia ke kuia me lakou, a oiai he mau kula la no na Hawaii aole ma kekahi ano e ae aka mamuli o ke aloha lahui i hookumuia iloko o kela puuwai alii "ua kukuluia no na Hawaii," oia ke kumu i kuleana ole ai na Hawaii e hoohemahema a i kaa ko'iko'i ai keia hana hoopiha kula me na haumana; a o ia no hoi ko lakou pomaikai ma ia mahele oiai e pono lakou e olioli no ia pomaikai no ka mea ua haawiia mai no lakou e hoohana ai.

A i mea e mau ai ka holopono o ka hoouna ana i na keiki ua kaa ko'iko'i aku ka hana nui ma ka aoao o na makua o ka hoomakaulii ana i ko lakou mau loaa no ka hoolawa ana ī na ukukula oiai oia iho la no ka mea e mau ai na keiki ma ke ala hoonaauao, a i loaa ai keia lawa pono mau o na haawina ukukula pili no ia i na makua i makemake nul i ka hoomakaulii.

B like me ka mau o ke ola o ke kula pela ka pili mau o kona kulana hoonaauao—o na haawina hoonaauao o keia mau kula i ka wa i hoomaka ae ai ua emi loa iho ko lakou kiekie i ko na haawina a'o o keia mau la, a e like me ka olaio o ia pela ka oiaio o ka pii mau o na haawina a'o o keia mau kuia a emi iho ko na wa e nee ana, a e like me ia mau anuu hoonaauao kna pela na anuu o na haumana mai kahi hanauna,aku a kahi hanauna aku, oiai hoi e oi loa ae ana ka naauao o na wa-hine opio ame na kane opio o na hanauna e hiki mai ana i ko na hanaunā o ka manawa ano, eia nae, aia maluna o ka hanauna o ka manawa ano ka holomua o na hanauna o na wa e hiki mai ana ma ka hoomahele ana kekahi ma ka makou alanui i hooaiai mua Iho nei.

Nolalla e noono a hooko e ka hoa Hawali i keia e like me ka hakgikoi nui o ka noonoo maluna o na mea e pomaikai ai ka nohona.

O ke kuha'u ana q na Home Rula o Maui l keia mau la e like me na lono i loaa mai r ola ko lakou kunana i kahi a iakou e ku nei me ka nlnau ana o ka noonoo ua hana anei ia aoao i ka maikai loa no ka lehuleHu e nele ole ai ka pomaikai o na Home Rula no lakou piikahi iho, ina aia lakou iloko o ka haawina pomalkai o ka lehulehu, a aole waie no hoi ia o ka ninuu e ui mau ai aka aia no he mau ano e ae kekahl a malia paha aole i loaa ka haina i kekahi poe Home Rula o Maui i keia manawa, a o ka pane a kekahi poe Home Rula i kipa mai i o makou nei a makou e hooaiai nei e loaa ai i halna no na Home Rula o Maui o keia mau ia e ku kulanalana mai nei oia hoi. aole he pomaikai pllUuula a piiikahi 'i loaa oiai nae ua nui lea hooikaika me ka pau&ho ole me' ka hoolilo pu ana aku i ke klno, manawa ame kahi pono laJso no ke kakoo ana i ka aoao kalalalna.

Wahi hdu a keknhi poe he aoao paniku 1a i k& hooponopono knlalaina ano hou o keia mau la e hēie nei, o k<? au malamalama o ke kenekulia ma ke ke'ake'a a hapala hoomeamea mau o na 'alakai a e piii mau i ke ano k&hiko i hui pu ia me ka hoopaakiki naaupo ino loa o na eiemakuie ke kumu e heielei mai nei na opio Home Rula a ke pau nei iioko o kekahi mau aoao kalaiaina Repubal|ka am« Demokarata kekahi kumu e ikeia aku nei o Demokarata ua ala niai. Ke manao nei makou o ka aiaial ana 1 na ano maikai o na kaialaina o keia au hou e heie nei oia alalai ana k& mea no nana e hoike ae I ka hapopo io no o na alakai, alaila heaha ka waiwai e piii wale aku ai no ilaiia, olal kekahl hapa o ka lehuiehu ke nee mua neU oiai iakou e nakuhele mai ana mahope. ko iakou kumu no hoi e k&a mau ai i hope, O ka hele Uke ka naauao.