Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 16, 15 April 1904 — Page 4
This text was transcribed by: | Kate Motoyama |
This work is dedicated to: | sister vivian cordial |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
NUPEPA KUOKOA, APERILA 15, 1904.
"Ua hoka kaua, e Wakekona. Ua lohi loa ka kaua holo ana mai nei."
"Aole, aole, aole loa pela!"
"Oia ke kumu o ko'u paa ana ae nei oe i kuu poo, e kuu aloha. A o oe hoi, e Wakekona, ke ike nei oe i ka hewa o kou haalele ana i ko kaua hoaloha! Ina na ili io aku ka poino maluna on a, ke hoohiki nei wau, e panaiia aku no ka uku kupono i ka mea nana i hana i keia hana!"
Ua hoomaka hou aku la laua e holo aku imua, e houhewa ana hoi iloko o ka pouli e aaki ana, e pii ana hoi iluna o na puu a e iho ana hoi ilalo o na awawa e hoolohe ana hoi i ka pua mai o ka leo, he ole no nae ko laua lohe aku. I kela ame keia puu a laua e hiki aku ai, e kiei ana o Kaloke Home ma kona mau aoao, eia nae ua oi aku ka aaki o ka pouli a hiki ole ia laua ke ike aku i kekahi mea ma ko laua alahele.
"Ua hiki anei ia oe ke ike aku i kekahi mea?" wahi a Kaloke.
"Aole o'u ike aku i kekahi mea."
"Hamau! Heaha hoi kela?"
I kela wa i lohe aku ai laua i ka nu mai o kekahi mea ma ko laua aoao hema, a mai ke awawa mai hoi nona ka papaku pohaku e waiho ana malalo o na kaekae pali kunihinihi. Iluna o ka papahale pokaku o ua awawa la e waiho mai ana kekahi mea pouliuli, la laua e hookoke aku ana i kahi o ua mea pouliuli nei, ike aku laua i ke ano o ua mea la ua like me ke kinio o kekahi kanaka, a ia laua i hiki ai i kahi e waiho ana ua mea la, ike pono iho la laua nei he kanaka io no ua mea pouliuli la a laua i ike ai. O ke poo ua pelu malalo o kona mau poohiwi a e waiho poepoe ana hoi kona kino, me he mea la ua lele mai oia miluna mai o ke awawa. Ua hoohikilele loaia laua i ko laua ike ana i keia mea, me ko laua maopopo mua ole na hala ka uhane ola mai ke kino aku o ua kanaka la a laua e ike nei. Ilookau iho la o Kaloke i kona lima maluna o ua kino la, a no ka manawa pokole kaili hou mai la oia me ka menemene nui, oiai ua ho-a ae oia i ke kukaepele a nana iho la i ka haawina manaonao e kau ana iluna o ke kino o ka mea i make. O ke poo ua palahe liilii a e kahe ana hoi ke koko mai kona mau palapu aku. Aole wale o keia ka mea nana i kono aku ia Kaloke e kaili ae i kona lima, aka mai ka malamalama o ke kukaepele i ike iho aia laua nei i kekahi mea nana i hoomaeele loa i ko laua mau kino, a o ua mea la, oia no ke kino make o Hanale Basekavila.
O ka aahu e paa ana iluna o ke kino make, oia no ka aahu a Sir Hanale Basekavila i aahu ai ma kela la ana i hele aku ai e hui me ka Makai-kiu Kaloke Home ma Ladana,a aole i liuliu mahope o ko laua ike ana i ua aahu la ua pio koke iho la ke ahi. Ikeia manawa i auwe iho ai o Kaloke me ka ehaeha nui o kona naau.
"Ke ino! "Ka lapuwale nui!" wahi a Wakekona i hooho ae ai me kona puupuu ana i kona mau lima. "O, e Kaloke Home, aole loa he hiki ke kalaia mai keia hewa a'u i hana ai a lilo aku ke ola o ko kaua hoaloha."
"Owau o kaua ka mea i oi loa na hoahewa ana mamua ou, e kuu Wakekona. I mea e hiki ai ia'u ke hoohana aku i ka'u hihia me ka holopono ua lilo aku la ke ola o ka'u mea e hana nei o kona pono. He mea oiaio, o keia iho la ka puupuu ikaika la i loaa mai ia'u iloko o ka'u mau lawelawe ana ma ka oihana makai-kiu. Aka pehea la hoi e hiki ai ia'u ke ike e hana aku ana oia i kekahi hana e lilo aku ai kona ola me ka nui no o ka'u mau kauoha iaia aole e hele hookahi aku ma ke kula?"
"Ua lohe kaua i kona u-wa ana, eia no nae hoi aole i hiki ia kaua ke hoopakele aku iaia! E kuu Akua, kaumaha maoli no keia haawina! Aia ihea keia lapuwale nui? Me he mea la eia paha oia ke pee mai nei iwaena o keia mau puu liilii i keia manawa a kaua e ku nei ma ka aoao o ko kaua hoaloha. A o Sepeletonia hoi, eia la oia mahea? E ike ana oia i ka uku panai kapono no kana hana i hana ai."
"Pololei, e panaiia aku ana no pela. E hana koke aku ana wau i ka'u hana e paa ai oia iloko o ka halepaahao no keia hana ana. Ua maopopo ua make o Sir Kale iaia a o ke keiki aku no hoi mahope--a ua make like laua mamuli o ke kuhihewa a maka'u, he ilio kino uhane keia e holapu hele nei ma ke kula. O ka kaua hana e hana aku ai ma keia mua aku, oia ka huli ana i ka oiaio mawaena o ke kanaka ame ka ilio. Ma na mea a kaua i lohe wale ai aole e hiki ia kaua ke hooiaio he ilio maoli no keia e holapu hele nei, oiai ua make o Sir Hanale mamuli o kona haule ana ilalo o ke awawa. Eia no nae hoi, e like me kona maalea nui ma kana hana i hana ai pela no hoi oia e kaa mai ai malalo o ko'u mau lima mamua o ka hala hou ana o kekahi la!"
Me keia mau huaolelo laua i ku iho ai me ke kaumaha, e hoahewa pakahi ana hoi ia laua iho no ka hoohemahema i ka laua hana e hana ana. Mahope o ko laua hoohala ana i kekahi manawa ma ke aoao o ka mahina, a ia manawa no hoi laua i pii aku ai mai ke awaawa aku ko lau ahoaloha, ua hoomaka mai la e puka ka malamalama o a ku iho la maluna o ka pohaku e kau pono ana maluna o kahi a ko laua hoaloha i haule ai, a nana aku la laua iluna o ke kula e waiho mai ana imua o ko laua alo. Mai Kalipena mai i ike aku ai laua i ka a mai o kekahi kukui melemele, a ma ka laua nei hoomaopopo aku, a ua kukui la, mai kahi mai no ia e noho ia nei e Sepeletona. Ia Wakekona i ike aku ai i keia mea, ua hoipuka ae la oia i na huaolelo hailiili me kona kau ana aku i ka puupuu.
"No keaha la hoi kaua e hele ole nei a hopu aku ia Sepeletona i keia manawa?" wahi a Wakekona i pane aku ai ia Kaloke.
"Aole i holopono loa ka kaua mea e hana nei. Ma na ano apau o keia kekahi o na kanaka maalea loa ma kana hana e hana nei a aole e mele kona makaala loa ma kana hana e hana nei a aole e nele kona makaala loa mai ia kaua. Ua ike no hoi oe aole e paa ka kaua hihia me na mea a kaua i ike ai, aka me ka loaa pono o na hooia ana apau e hiki ai. Ke hana hou aku kaua i kekahi hana hoohemahema a pakele ana ua kanaka la ma ka apua."
"Alaila heaha ka kaua hana pono e hana aku ai?"
"I ka la apopo e maopopo ai ia kaua ka kaua hana e hana aku ai, a ke manao nei wau e nui ana ka kaua hana. I keia po o ka hana hiki wale no ia kaua e hana ai no ko kaua hoaloha oia ke kii ana aku iaia a hoihoi aku i kona kino mae no kona home."
Ma keia mau papaleo ana mawaena o laua i hoi hou aku ai laua i kahi e waiho ana ke kino make, a iloko pakahi o laua na noonoo kaumaha ame ka menemene. I ko laua ike hou ana i ke kino make, ua pii ikaika mai la ke aloha iloko o laua, a na ia mea i huai mai i na waimaka ma ko laua mau papalina.
"He mea pono ia kaua ke kii aku i mau kokua no kaua, e Kaloke! Aole e hiki ana ia kaua ke lawe aku iaia a hiki i kauhale. Auwe no hoi e, ua pupule anei kaua?"
I keia awa a Wakekona e kamailio aku nei ia Kaloke, oia no ka manawa a Kaloke i kukuli iho ai ilalo a hoohuli ae la i ke alo o ka mea e waiho ana.
"Ka umiumi! Ka umiumi! He umiumi puhuluhulu ko keia kanaka!" wahi a Kaloke i hooho hou ae ai.
"He umiumi puhuluhulu?"
"Aole keia o ka barona--o keia kuu hoanoho, ka lawehala i mahuka ai," i panai aku ai o Kaloke.
Me ka awiwi i hoohuli ae ai laua i ke alo o ua kanaka la iluna, a ma ka laua nana pono ana ike iho la laua aole io o keia o ke kino make o ko laua hoaloha, aka o ke kaikoeke io no o Baremoa, Seledoma, ka lwehala mahuka.
I keia manawa, akahi no a loaa ia Wakekona na noonoo maikai, a hoomanao ae la oia i ko Sir Hanale haawi ana aku i ua lole la on a no Baremoa, pau pu hoi me ke kamaa buti, ka palule ame ka papale kapu. Hai aku la o Wakekona i na mea apau ia Kaloke a hauoli ae la laua i ko laua kuhihewa ana o ko laua hoaloha ka mea i loaa i ka poino.
"Alaila o ka lole oia ke kumu i make ai o keia kanaka," wahi a Kaloke i pane aku ai. "He hooia keia ua hoohanuia aku ka ilio me ko Sir Hanale mau pono kino--me he mea la o keia ke kamaa i lawe ia ai mai ka hotele aku--a pela iho la i kaa mai ai keia poino maluna o kekahi mea okoa. Eia no nae ka mea a kaua e noonoo iho ai: Pehea la i ike aku ai o Seledoma i ka ilio iloko o keia pouli nui?"
"Malia paha ua lohe aku aoia i ke aoa ana mai o ka ilio."
(Aole i pau.)
HAWAII ame KONA
LAHUI.
--
MOKUNA XVIII.
KE ANO O KA NOHO ANA MAMUA O KA HIKI ANA O NA
MISIONARI.
Nolaila, nui loa ka aie ana, aole e pau i ka hookaa ia a hiki loa mai i ke kau ia Kamehameha III, a ua lilo keia aie i mea nana e ai o Hawaii nei a pau. Ua maopopo, he akua hanai ka rama a he moonihoawa ka aie. E like me ka Liona uwo, pela no ka aie ma Hawaii nei. Aloha ino na makaainana, no ka mea, na lakou e imi ka uku no ka aie, aka, o ka poe nana i aie, aole loa lakou e uku.
Mai i a Lilholiho mai ke kaumaha ana o keia hewa a hiki mai nei i keia la. Eia ka mea e kaumaha loa ai, olelo mai na alii i wahie no ka aie, pii no na makainana i ka wahie aia; alaila, aie hou no na alii, a ua pau ka wahie ala, aole i pau ka aie. Olelo mai no na alii i na makaainana i kala ame ke kapu mai no i ka moku aole e kuai na makaainana, a imi no na makaainana i kala, aole e launa iho ka aie, aole e loaa ka na 'Lii i ka aie, aka, o ka makainana wale no. A noho uhauha iho la o Liholiho ma Oahu me ka inu rama ame ka aie, a hala ka makahiki hookahi, ma'i iho la oia. I mai na kahuna lapaau haole penei: "Mai inu oe i ka rama, he mea make, he mea pau no ke ake." I kona lohe ana i ka lakou olelo, hoopapau loa oia i ka inu i ka rama, a holo oia ma Kauai. Lilo ka wahine a Kamualii iaia a hoi mai oia i Oahu. Mahope iho, pepehi oia i kahi kanaka no ka moe ana i kana wahine.
A i kona noho ana ma Puuloa i Oahu, hele aku kekahi Misionari, o Binamu ka inoa, e hoohuli iaia ma ka pono, e malama i ke Akau i pomaikai ia oia na kona aupuni, a i ola hoi kona uhane. Olelo mai oia me ka hoohiki pono ole, i mai la, "Elima o'u makahiki i koe, alaila huli au i kanaka maikai." AOle i ae mai ke Akua i kona manao.
A i ke kolu o ko Liholiho makahiki ma Oahu, hana iho la ia i hookahakaha no kana poe wahine. Elima ana wahine, o Kamamalu, o Auhea, o Kinau, o Pauahi, a o Kekauonohi. Ia manawa, ua ku mai kekahi poe Misionari hou, (Aperila 27, 1823), ke ku ana mai, o ka lua ia o ka holo ana mai, a hala ia makahiki, holo mai o Keopuolani i Maui, a lawe pu mai oia i elua Misionari, o Mr. Tuata a o Mr. Rikeki. A pae o Keopuolani ma Lahaina, a ma ia hope iho, ma'i iho la oia, a holo mai o Liholiho mai Oahu mai e ike i kona ma'i. Make iho la oia i ka malama o Sepatemaba, a ma ia hope iho, holo o Liholiho ma Wailuku a hoi mai no ma Lahaina. A i kona noho ana ma Kaluaokiha i Lahaina, ha'i mai la oia i na alii i kona holo i Kahiki.
Penei i hana ana a Liholiho, o ka on a wale no kona ano mau ma na la apau o kona noho alii ana. penei ka hana ana a kona kanaka, nana ae la lakou a on a o Liholiho i ka rama, i ae la lakou, e ola auanei ka huna, nonoi ae la kela kanaka keia kanaka on a i kela mea keia mea a lakou i makemake ai a ae koke mai o Liholiho.
E ola ana no ka poe nona ka aina, aole i make, pau ae la lakou i ke palia me ka hewa ole, ame ka nele ole ma ka auhau ana. A ike ae la kona kanaka, ua nui ka lole o na haole, koi ae lakou e aie, ae mai o Liholiho. Pela ke ano mau o kona Aupuni.
NO KO LIHOLIHO HOLO ANA I BERITANIA.
Mahope o ka make ana o Kalanikauikaalaneo, hele aku la o Liholiho ma Wailuku a hoi hou mai oia ma Lahaina. Alaila, olelo iho la oi ae holo i Kahiki. Kauoha ae la oia ia Kauikeaouli e noho i alii no Hawaii nei.
Ua akoakoa na alii ame na kanaka maloko o ka hale halau i Kaulanokiha, i ae la oia ma ke kauoha ana penei: "Auhea oukou, e na alii, ke holo nei au i Kahiki, eia ko oukou alii, o kuu kaikaina, e holo au, a i hoi mai, a ua hoi mai, a i ole au e hoi mai ua loaa iho la no ko oukou alii." Alaila, i ae la oia ia Kauikeaouli penei: "Auhea la no ko oukou alii." Alaila, i ae la oia ia Kauikeouli penei: "Auhea oe, e noho oe me na alii, a o na aina ia'u ponoi, ameka aina i ko kaua kanaka, ea, o kou aina ia, aka, o ka aina i na alii, ea, o ko lakou aina no ia, aole ou aina ilaila." A pau ia olelo ana, ee aku la ia ma ka moku kohola no Beritania, a holo aku la i Oahu. A hiki oia i Oahu, kaohi iho la na alii iaia e noho, aole oia i ae mai. Nui loa kona ikaika e holo i Beritania. Aole paha nona iho ka makemake e holo, no ka on a no e noho paa ana maluna on a i na la apau, nona ka ikaika e hele. Olelo no hoi kekahi, no ka hilahila kona holo ana, no ka mea, aole he puu nui ma ka puka o kona hale. Olelo kekahi, ua holo oia no kona makemake ole e lohe i ka olelo a ke Akua. Olelo kekahi, ua holo oia e huna i kona mau iwi. Aole i akaka loa ke kumu o kona holo ana, ana ke Akua mai na pae, i pau kona hoohaunaele ana i ka aina.
Eia no mea i holo pu me ia, o na makuahine hoahanau on a elua, me na kahu ekolu, me na punahele elua, me na kanaka elua, elua hoi haole, no Farani kekahi haole, hapa Hawaii, hapa haole kekahi, he umi-kumamalua lakou. Ma ka moku okohola o Beritania ka holo ana, o Mr. Kapaka ke aliimoku, Nov. 27, 1823, ka holo ana aku.
I kona ee ana i ka waapa, o ka uwe ae la no ia o na alii ame na kanaka apau loa, i ka hele o ko lakou alii. Ua lohe ia mamua ka olelo a kekahi alii e kaohi a e moku ka malo, o Kaumualii ka i olelo pela, a i ka la i holo ai, aole lakou i kaohi e like me kana i olelo ai. A hala ia i ka moku, noho iho la no kana wahine iuka e uwe me na alii, alaila, uwe helu mai la ia penei: "E ka lani, e ka honua, e ka mauna, e ka moana, e kahu, e ka makaainana, aloha oukou, e ka lepo e, alohe oe; e ka mea a kuu makuakane i eha ai, auwe oe; e ka luhi a kuu makuakane i imi ai, ke haalele nei maua i kou luhi, ke hele nei no au mamuli o kau kauoha, aole au e haalele nei maua i kou luhi, ke hele nei no au mamuli o kau kauoha, aole au e haalele i kou leo, ke hele nei no au me kau kauoha au i olelo mai ai ia'u. Alaila hiki mai la ka waapa, mai ka moku mai i kii mai iaia, a ee aku la ia i ka waapa, oka holo aku la no ia. A nalo aku la ke kia o kona moku o kona nalo pu ana aku no ia, e like me ka pahu ikuuia aku i ka lua.
A i kona nalo ana aku, alaila, hoomaha iho la ka aina i kona luhi, pau ka uwe ana o ka poe i paiia ka aina, pau ke ki nui ana o ka pu, pau ka makena ana o ka poe on a rama, pau ka haunaele no kona aea pinepine aka, koe iho no kekahi hewa nui, o ka aie.
I ka hole ana aku no, make kekahi mau mea. Ku ka moku i Rio Ianero a malaila aku a Ladana, make o Liholiho ame kana wahine ma Ladana. I ko Liholiho make ana, i ae la oia ia Poki, "O ko'u make kamalii no keia, aloha ino ka aina." O ka poe i holo aku umi-kumamalua, a o ka poe i hoi mai, ehiku wale no. Ua hoihoiia ke kupapau o Liholiho ame ke kupapau o Kamamalu kana wahine maluna o kekahi moku manuwa o Beritania, o Lo Bailana ke alii moku.
NO KA NOHO ANA O NA MISIONARI IA MANAWA.
A maopopo ka noho ana o Mr. Kakina ma Kailua, kena ae la o Liholiho i kona mau wahine ame kona kaikaina ame kekahi poe e a'o i ka palapala haole me Mr. Kakina, a a'o mai no o Mr. Kakina ia lakou. Aole i hoomau lakou i ke kula, haalele koke no ka nui o lakou. O Nahienaena ma ame Davida Malo kekahi poe i a'oia ia wa, he haole Misionari ole ka lakou kumu, a o Mr. Kakina wahine kekahi i a'o mai. Ua ohiia kekahi poe kamalii ma Oahu a ma Kauai no hoi a ua a'oia lakou, ma ka palapala haole ke a'o ana. Aole i loihi loa keia a'o ana ma ka palapala haole, no ka mea, ua hooikaika na Misionari a loaa ia lakou ka olelo Hawaii.
(Aole i pau.)
O ka Hilinai
--
wahi a Haku Chatham "he mea kanu ulu lolohi ia." He manaoio ko na kanaka apau i ka lakou mea e ike ai me ko lakou mau maka, a ma ke kumu laula ua pololei maoli no. O na mea e kapakapaia nei he manaoio hapopo aole loa ia he manaoio maoli ma na ano apau. E pono e hoikeia mai na kumu ame na kumu hooia kupono i ikeia ai ka mole ame ke kahua o keia hoaie. I na mea e pili ana i ka laau e like me keia, ke ninau mai nei ka lehulehu. "Ua hoolaia anei kekahi poe e ae? Ua hooluoluia anei na palapu e like me kou? Ua lokahi like anei ka waiwai io o keia laau me na hoike oiaio naauao o keia au malamalama? INa pela ua kupono maoli no i ka hilinai; a i na au e hoopa ia mai ana e kekahi o keia mau ma'i e like me ka hoakaka e keia laau, e paulele ana au me ko'u manaoio apau malalo o kona mana no ko'u lanakila ame ko'u palekana."
Maluna o keia mau laina, ua lawe ae ka
WAMPOLE'S PREPARATION
i ka hanohano kiekie loa o na laau iwaena o na kanaka loea lapaau ame na kanaka noeau apuni ke ao malamalama. Ua manaoio aku lakou i keia laau e like me ko lakou manaoio ana i na kanawai kumu o ke kanaka ame kekahi mau mea e ae. O keia laau kamahao ua like kona momona me ka wai o ka meli i awaiaulu pu ia me na mea hooulu a hoola o ka Pure Cod Liver Oil, i lawe ia mai, e makou mai ke akepaa o ka i'a Cod makamaka hou, mai a paipaiia me ke Compound Syrup o ka Hypophophites ame ka Etracts o ka Mlat ame ka Wild Cherry. He hikiwawe loa keia laau i ka anai ana i na mea make ame kekahi mau mea e ae iloko o ke kino, he hooikaika hoi i na mikini paahana o ka waihona o loko a he hoonoono mai i ka ai, a he laau pahu'a ole i na ma'i haalulu, piwa, alaala haanou, na ma'i o ka puu ame ka akemama, a pela aku.
WAHI A KAUKA W. A. YOUNG O
CANADA.
"O ka laau i hoomakaukauia o ke cod liver oil ua haawi mai ia ia'u nei i ka manao hoapono ame kekahi mau hua maikai e ae ma ka'u mau ma'i i lawelawe ai o na makahiki like ole."
He laau hoi keia i hanaia me ka naauao o keia au malamalama hou a he laau holomua mamua o na laau e ae apau.
E loaa no ma na hale kuai laau apau.
--
KAU KINIPOPO O 1904.
--
Ma ka auwina la o ka Poakahi, Apr. 4, i malama hou ia ae i ka halawai a na hui kinipopo o Honolulu nei, a ma ia halawai ana i maopopo loa ai e komo ae ana na koa marina o Amerika e paani i keia kau, aole no nae hoi ma ko lakou inoa ponoi, aka ma ko Maile Ilima inoa. Ma keia halawai ana no hoi i hoololi hou ia ai ka papakuhikuhi o ia kau kinipopo, a e ike ia iho ana malalo nei ua papa kuhikuhi la:
Aperila 30--P. A. C. ku-e ia Maile.
Aperila 30--H. A. C. ku-e ia Elks.
Mei 7--H. A. C. ku-e ia Kams.
Mei 7--P. A. C. ku-e ia Elks.
Mei 14--Maile ku-e ia Elks.
Mei 14--P. A. C. ku-e ia Kams.
Mei 21--H. A. C. ku-e ia Kams.
Mei 28--Kams. ku-e ia Elks.
Mei 28.--H. A. C. ku-e ia Maile.
Iune 4--P. A. C. ku-e ia Maile.
Iune 4--H. A. C. ku-e ia Elks.
Iune 18--H. A. C. ku-e ia Kams.
Iune 18--P. A. C. ku-e ia Elks.
Iune 25--Maile ku-e ia Elks.
Iune 25--P. A. C. ku-e ia Kams.
Iulai 2--H. A. C. u-e ia P. A. C.
Iulai 2--Maile ku-e ia Kams.
Iulai 4--Kams ku-e ia Elks.
Iulai 4--H. A. C. ku-e ia Maile.
Iulai 9--P. A. C. ku-e ia Maile.
Iulai 16--H. A. C. ku-e ia Kams.
Iulai 16--P. A. C. ku-e ia Elks.
Iulai 23--Maile ku-e ia Elks.
Iulai 23--P. A. C. ku-e ia Kams.
Iulai 30--H. A. C. ku-e ia P. A. C.
Iulai 30--Maile ku-e ia Kams.
Aug. 6--Kams ku-e ia Elks.
Aug. 6--H. A. C. ku-e ia Maile.
Aug. 13--P. A. C. ku-e ia Maile.
Aug. 13--H. A. C. ku-e ia Elks.
Aug. 20--H. A. C ku-e ia Kams.
Aug. 20--P. A. C. ku-e ia Elks.
Aug. 27--Maile ku-e ia Elks.
Aug 27. P. A. C. ku-e ia Kams.
Sept. 3--H. A. C. ku-e ia P. A. C.
Sept. 3--Maile ku-e ia Kams.
Sept. 5--Kams, ku-e ia Elks.
Sept. 5--H. A. C. ku-e ia Maile.
Sept. 19--H. A. C. ku-e ia Elks.
Sept. 24--H. A. C. ku-e ia Kams.
Sept. 24--P. A. C. ku-e ia Elks.
Oct. 1--P. A. C. ku-e ia Elks.
Oct. 1--H. A. C. ku-e ia Kams.
Oct. 8--H. A. C. ku-e ia P. A. C.
Oct. 8--Maile kue ia Kams.
Oct. 15--Kams ku-e ia Elks.
Oct. 15--H. A. C. ku-e ia Maile.
O ka Poaono hope o keia mahina, la 30, oia ka la e hoomaka ai keia kau kinipopo. Ua hoike ae o Peresidena Isenberg e paa ana na pale o hope o na noho i hookaawaleia no ka poe i makemake e noho kaawale, aole hoi e like me ko ka makahiki i hala ka waiho hakahaka wale. Ua manao no hoi oia o ka hana pono loa e hana ai no na pahu noho oia ke kuai ana ma ke kudala. Ua manao pu ia no hoi e hoopukaia aku he mau kikiki no ke kau.
--
NO KA WELA AHI AME'NA MOKU.
--He mea maa mau ka loaa ana o keia mau ano a ke kanaka hoi i hoohemahema ai, ma na home ame na wahi a ke kanaka e hana ai. Oiai no nae aole keia mau mea he mau mea e pilikia loa ai, koe wale no i ka wa e loaa ai ke koko laaumake, eia nae he mau mea hoouluhua nui no keia i ke ola kino. He ola koke keia mau haawina in a e hookau koke ia i ka laau Chamberlain's Pain Balm. E hoopau koke ia no ka eha i ka wa e hookaukoke ia no ka eha i ka wa e hookau koke ia ai o keia laau, a he hoola hikiwawe hoi i kahi i eha me ka loaa ole o na alina mahope mai a he hookahi hoi hapa-kolu o ka manawa a keia laau e hoola ai i ko na laau e ae. O keia hokahi ka laau oi ae o ka maikai i hoomakaukauia no ka wela ahi, moku, pepe ame na ano like i loohia iluna o ke kanaka. E pono no e hookau koke maluna o kahi i eha a pehu ae. Ke kuai ia nei ma na halekuai laau lapaau apau. Benson, Smith & Co., Ltd., na Agena ma Hawaii nei.
HOOLAHA KUMAU
--
LEWERS & COOKE
LUI AME KUKE, Kaupalenaia
Na Mea Hookomo mai a Kuai aku
i na
LAKO HANA HALE
O keia âme Kena Ano.
Malaila e loaa ai na mea malalo iho:
--
NA PAPA N. W., NA PAPA HOLE, PILI HALE, NA PUKA, NA OLEPELEPE AME NA PONO PUKA ANIANI, NA KUI, AME NA MEA PILI I KA OIHANA KAMANA, NA PONO PENA.
NA PENA LIKE OLE AME NA HULU PENA, NA ANIANI, NA PEPA HALE, PALE PUKA ANIANI, MOENA, ETC.
O na kauoha pono hale apau loa e hiki mai ana ia makou e hooko koke ia no me ka eleu ame na KUMUKUAI HAAHAA LOA.
LEWERS & COOKE
--
Hui Alahao ame Aina o Oahu
MANAWA HOLO
Mei 1, 1903
MAI HONOLULU AKU
No Waianae, Waialua, Kahuku ame na wahi hoolulu ma ke alahae--*9:15 a. m., *3:30 p. m.
No Pearl City, Ewa Mill, ame na wahi hoolulu ma ke alahao--+7:30 a. m., *9:15 a. m., *11:05 a. m., *8:15 p. m., *3:20 p. m.,
+4:15 p. m., *5:15 p. m., @9:30 p. m., +11:15 p. m.
MAI WAHO MAI.
Ku i Honolulu mai Kahuku, Waialua, ame Waianae mai *8:36 a. m., *5:31 p. m.
Ku i Honolulu mai Ewa Mill ame Pearl City mai--+6:50 a. m., +7:46 a. m., *8:36 a. m., *10:38 a. m., *2:05 p. m., *4:31 p. m.,
*5:31 p. m., *7:40 p. m.
*5:31 p. m., *7:40 p. m.
*Kela ame keia la.
@Sabati wale no.
+Koe ke Sabati.
G. P. DENISON,
Lunahoohana.
F. C. SMITH,
G. P. & T. A.
--
Kakela me Kuke
[KAUPALENAIA]
--
Poe Kalepa ma
ke Komisina
::A HE::
POE LAWELAWE KOPAA
--
Poe Agena no na Ma
hiko Lehulehu
--
KAUKA T. MITAMURA
• • •
Alanui Kukui Ololi Helu 68, Honolulu. Na Hora Hana:
Hora 10 a 12 kakahiaka! hora 7:30 a hiki i ka hora 7:30 p. m. Sabati: Hora 6 a 8 p. m.
Telepone Blue 2366 P. O. Box 842.
--
Ina He Makemake
--KOU I KA--
Lauoho Maikai
E HELUHELU I KEIA.
Malia paha ke pau nei kou lauoho
ka helelei, a koe kakaikahi. E kau
i ka laaumamua o ka pau loa ana
i ka helelei, e hana i laau e ulu hou
ai. O ka laau
"Laau Hooulu Lauoho a Ayer's"
ka mea e ulu hou ai. He nanai ka
lauoho ke ulu mai, a he nui hoi.
Ina he nawali ka ulu ana o kou lau-
oho, o ka
"Laau Hooulu Lauoho a Ayer's"
ka mea e manoanoa ai ka ulu ana, a
ke loaa i keia laau pau loa ka he-
lelei ana. I na he pila kou poo
ke Kepia, o ka
"Laau Hooulu Lauoho a Ayer's"
ka laau e pau ai a maemae kou poo.
Ke loaa i keia laau e hoi hou ana ka
ulu ana o kou lauoho a like me ko
kou wa bebe.
Hoomakaukau ia e Kauka J. C. Ayer
& Company, Lowell, Mass, U. S. A.
E loaa no keia mau Huaale ma ka
Hale Kuai Laau o Hollister, alanui
Papu.